Trivium Meulenbelt Zorg Meer welbevinden met technologie De belangstelling van TriviumMeulenbeltZorg (TMZ) voor de thematrance Technologie van In voor zorg! kwam voort uit de bewustwording van de organisatie dat technologie steeds belangrijker wordt. TMZ wil ‘menswaardige technologie’ inzetten om de zorg ook op termijn toegankelijk te houden. De invoering van het cliëntenportaal MijnTmz en het digitale levensboek hebben bijgedragen aan het vergroten van familieparticipatie door het welbevinden als uitgangspunt te nemen. Profiel Binnen TMZ zetten ruim 1900 medewerkers en 1300 vrijwilligers zich dagelijks in om ruim 1900 ouderen en chronisch zieken goede en persoonlijke zorg te bieden. TMZ is actief in de gemeenten Almelo, Borne, Enschede, Hengelo, Tubbergen en Twenterand. In haar moderne en duurzame woonzorgcomplexen en bij mensen thuis biedt TMZ onder andere verpleging, verzorging, begeleiding en personenalarmering. TMZ richt zich nadrukkelijk op de relatie met cliënten, medewerkers en andere betrokkenen. Samen maken wij de zorg persoonlijk. De organisatie wordt verder ontwikkeld in de lijn met het coöperatief bedrijfsmodel, gebaseerd op een Rijnlandse manier van denken en organiseren. “Wat werkt in de praktijk is een zaak die degenen die het werk doen het best weten!” Mede ten gevolge van de demografische ontwikkelingen en het daarop ingezette overheidsbeleid wordt de komende jaren veel van het zorgvragend systeem (cliënt en familie) gevraagd. Vrijwillige ondersteuning kan daarbij verder helpen (informele zorg). Speerpunten van TMZ, zoals omschreven het meerjarenperspectief 2014 – 2018, die hier direct bij aansluiten zijn : familieparticipatie, vrijwilligers en verantwoordelijkheid en regie bij de cliënt en het eigen netwerk. TMZ ziet technologie als een middel deze speerpunten te versterken. Doelstellingen De lange termijn (5 tot 10 jaar) doelen van de organisatie zijn: behoud van kwaliteit en betaalbaarheid van de zorg (vraagt stijgt, tarieven dalen) in de extramurale omgeving vergelijkbare kwaliteit van zorg en welzijn leveren als in het verpleeghuis voldoende toegang blijven bieden tot betaalbare zorg synergetische relatie tussen formele- en informele zorg De doelstellingen op de korte termijn voor het project waren: toename van het welbevinden van cliënten realiseren van optimale betrokkenheid van de informele zorg optimaliseren van de communicatie tussen cliënt, sociaal netwerk en zorgprofessional leren gepast gebruik te maken van menswaardige technologie in de zorg door medewerker en cliënt Trivium Meulenbelt Zorg Resultaten De resultaten op de korte termijn zijn hieronder aangeven voor de 9 locaties waar langdurige (intramurale) zorg geboden wordt: Het trainen van ruim 600 medewerker die betrokken zijn bij de directe cliëntenzorg op de aanpak Welbevinden met technologie. Hiervoor is de workshop ‘Samenwerken met mantelzorg’ aangeboden. Het doel van deze workshop is medewerkers zich bewust te maken van de samenwerking met naasten. Wat betekent dit voor je eigen rol als professional? Wat is de visie van TMZ hierin? Staan alle neuzen de zelfde kant op in ons team? Uit externe audits bleek dat binnen TMZ een groot aantal van de zorgleefplannen van cliënten niet gevuld waren. Medewerkers gaven hierbij aan dat zij het moeilijk vonden om ‘Mentaal welbevinden’ te omschrijven en te verantwoorden in het zorgleefplan. In deze workshop wordt welbevinden praktisch gemaakt volgens de theorie van Prof. dr. Joris Slaets. Medewerkers geven aan na de scholing zich bewust te zijn van eigen attitude tegenover client en de naaste. Doordat een team als geheel is geschoold is het feedback geven op elkaars attitude enorm verhoogd. “Ik heb meer plezier gekregen in mijn werk om vanuit welbevinden te praten met de client, naaste en mijn collega’s” “We zijn nu echt een team, samen met de familie, waarbij een gezamenlijk doel wordt nagestreefd” Sociaal netwerk rondom de client is betrokken bij de zorg van hun naaste. Systemen zijn aangepast/gemaakt op het gewenste gebruik: o Groninger Wellbeing Indicator (GWI), is onderdeel van het zorgleefplan. Elke client heeft zijn/haar eigen welbevindenarrangement incl. interventies in ECD o Ecogram is onderdeel van het zorgleefplan. Goed toegankelijk en geïntegreerde cliëntenportaal MijnTmz voor ruim 600 cliënten per locatie/afdeling/team wordt beheerd en bijgehouden, een digitaal levensboek per cliënt Trivium Meulenbelt Zorg Alle grote locaties zijn een SeniorWeb leercentrum voor ondersteuning op het gebruik van IT. Dit leercentrum is te gebruiken voor cliënten, mantelzorgers, medewerkers als ook de ‘noabers’ van de desbetreffende locatie. Dit betekent dat op elke locatie inloopbijeenkomsten worden gehouden die door de vrijwilligers van TMZ en SeniorWeb worden begeleid. Te denken valt aan; ipad-cafés, hoe log in op mijn tablet? Hoe upload ik foto’s in mijn digitale levensboek? Op deze wijze geeft TMZ de mogelijkheid aan alle betrokkenen om te leren omgaan met digitale middelen. www.seniorweb.nl Het welbevinden stijgt vanwege de acties samen met de naasten. Het centraal stellen van welbevinden is onderdeel geworden van de reguliere werkzaamheden. Na gesprek met client en naasten wordt een zorgleefplan opgesteld op mentaal welbevinden en vastgelegd in het ECD. Het aantal familiecontacten is gestegen: o gebruik levensboek ….aantal…. {komt ook uit meting september} o het aantal bekende familie leden waar en beroep op gedaan kan worden is gestegen, niet alleen de eerste contactpersoon. Trivium Meulenbelt Zorg Het digitaal levensboek bevat 5 hoofdstukken waarbij het hoofdstuk ‘ materiaal om te gebruiken’ standaard gevuld is met foto’s van vroeger, te denken valt aan merken van vroeger, schooltijd. *toevoegen folder levensboek* In samenwerking met opleidingsinstituten als het ROC van Twente wordt onderwijscurricula ontwikkeld. De ervaringen van dit project worden daar in meegenomen. Deze resultaten zijn bereikt zonder de financiële gezondheid van TMZ aan te tasten. De investeringen in tijd en technologie vallen binnen de reguliere begroting van TMZ. Werkende principes Voor het behalen van de huidige resultaten en lange termijn doelstellingen is het werken vanuit een duidelijke visie een eerste vereiste. In dit geval persoonlijke zorg samen met de familie. Dat is de bedoeling. Het belangrijkste principe in de aanpak is het consequent werken vanuit de bedoeling. De bedoeling was dus niet het implementeren van technologie! (theorie Verdraaide organisaties, Wouter Hart) De denkrichting is in volgorde: 1) De bedoeling: welbevinden van de cliënt 2) Leefwereld: samen met de familie 3) Systeemwereld: ondersteund door goede communicatiesystemen Trivium Meulenbelt Zorg Andere principes zijn: Raad van Bestuur en MT met commitment in het omdenken naar persoonlijke (cliëntgestuurde of cliëntgedreven) zorg door meerdere malen de voortgang van het project te bespreken en op deze wijze draagvlak te creëren. Inventariseren van de behoeften en beelden in de organisatie ten aanzien van de onderwerpen welbevinden en technologie. Gebruik vragenlijsten en gesprekken op locatie. Meetinstrumenten (gedigitaliseerd) van In voor Zorg vast onderdeel van het proces. Meeliften op ontwikkelingen en projecten en activiteiten die al lopen. In het geval van TMZ aansluiten op de ontwikkeling van teams voor persoonlijke zorg, familieparticipatie, de bijbehorende familieavonden per afdeling en bestaande overlegstructuren. Het moet meer een thema zijn wat je steeds meeneemt dan een project. Begin met het borgen in plaats van ermee te eindigen of nog erger aan het eind van het project vergeten te borgen. Betrokken naasten, cliëntenraad, vrijwilligers en medewerkers blijven informeren over de voortgang, middels familieavonden, brieven en bijeenkomsten. Op iedere locatie meerdere malen de voortgang van het project te bespreken en op deze wijze draagvlak te creëren. Opleiding als veranderinstrument; TMZ is een organisatie waar medewerkers en studenten volop ruimte krijgen om te leren en hun vakmanschap in de praktijk te brengen. Leren en ontwikkelen was een belangrijk onderdeel van het project. In de jaarthema’s van TMZ zijn principes geformuleerd die zijn vertaald in een leeromgeving en leerinterventies: o zelf organiserend vermogen o zelfreflectie o initiatief nemen o lerende omgeving Projectteam die de locaties ondersteund met interventies: o Training op TMZ aanpak ( familieparticipatie met GWI en Ecogram als instrumenten en werking clientenportaal). o Cliënt in kaart brengen met het ecogram (wie is het netwerk rondom de client?) o Welbevinden arrangement (wat is het welbevinden en wat kan er beter) in ECD per cliënt. o Borging in afspraken maken met de familie en in de eigen bedrijfsvoering van werkwijze en gebruik instrumenten en portaalbeheer. Prioriteren; beperken in dat wat nodig is voor de ontwikkeling van de organisatie, niet wat ook technisch zou kunnen. De randvoorwaarden scheppen om betrokkenen (medewerkers, client en naasten) de mogelijkheid te bieden tot het leren omgaan met digitale middelen. Iteratief ontwikkelen; Goede ideeën (h)erkennen en parkeren naar een volgende versie. Niet implementeren, maar inweven van het gedachtengoed. Geduld. Bewustwording dat het een cultuuromslag is, geen implementatietraject van technologie. Trivium Meulenbelt Zorg Beleving van medewerkers en cliënten (en hun familie) De beleving van medewerkers, cliënten en hun familie is consequent gemeten met vragenlijsten en de deelname aan de trainingen. De uitkomsten zijn en worden nog steeds gebruikt om verbeteringen in de ondersteuning te maken. “Erg prettig dat er nu een project is waar ik als medewerker mijn aandeel in kwijt kan” De deelname aan de scholingen lag met ruim 75 % van de medewerkers van de betrokken afdelingen hoog. “Bewust van mijn (veranderende) rol als verzorgende, verpleegkundige” “Teamgevoel is verhoogd, plezier is zeker gestegen” “Echt een team, samen met familie, rondom de zorg voor de client” “Ik weet nu pas echt wat er speelt rondom de zorg van mijn moeder” “Ik voel me een onderdeel van de zorg rondom mijn man, we doen het samen” Toegespitst op het gebruik van technologie in de communicatie met de naasten leverde de nul-metingen het volgende beeld: Wat verwacht je van de inzet van digitale middelen als het gaat om kwaliteit van zorg voor clienten? 29 Wordt veel beter Wordt slechter 4 Wordt beter 187 37 Blijft het zelfde 0 50 100 150 200 Trivium Meulenbelt Zorg Kun je aangeven wat naar verwachting de belangrijkste positieve veranderingen zullen zijn met inzet van digitale middelen? Door deze middelen kan ik straks efficienter werken en kunnen clienten makkelijk contact maken met hun naasten 22 Mantelzorg kan straks vaker contact maken met professional en clienten kunnen makkelijk contact maken met hun naasten 204 3 Clienten kunnen straks makkelijk contact maken met hun naasten 0 50 100 150 200 250 In de breedte is en wordt enthousiast gereageerd om samen met de naasten aan het welbevinden van de cliënt te werken. Zowel medewerkers als cliënten en hun naasten ondersteunen de aanpak van harte. Het gebruik van technologie daarin wordt als vanzelfsprekend gezien. De bedoeling is immers het persoonlijk welbevinden van de cliënten verhogen. Omvang van de verandering De verandering zit in het gedrag om vanuit het welbevinden van de cliënt de zorginzet te bepalen en de inzet van de naasten daarin. Dit vergt een cultuuromslag van de hele organisatie. Het project ‘welbevinden met technologie’ maakte onderdeel uit aan de grotere beweging die de organisatie maakt naar teams voor persoonlijke zorg. Vanwege de omvang van de verandering is in het project beperkt tot één doelgroep, namelijk de langdurige (intramurale) ouderenzorg. TMZ kiest er voor om het geleerde verder te ontwikkelen voor de wijkzorg en kortdurende zorg (palliatieve zorg, overbruggingszorg en geriatrische revalidatiezorg). De verandering is ingezet en gaat de komende jaren door. Trivium Meulenbelt Zorg Voor de sector TMZ stelt de workshop die voor dit project gebruikt is beschikbaar. Als ook de workshop die 8 november a.s. tijdens het symposium ter afsluiting van de thematranche wordt gegeven. Wordt beschikbaar gesteld volgens het train-de-trainer concept. Deze workshops geven inzicht in het consequent vanuit de bedoeling van welbevinden de leefwereld te betrekken en de juiste technologie te kiezen. Interesse? Neem contact op met: Crista Wold Leren & Ontwikkelen TriviumMeulenbeltZorg [email protected]