Homoseksualiteit in de Griekse Oudheid

Homoseksualiteit in de Griekse Oudheid
Geschreven door Armand Sag
maandag 30 januari 2012
Homoseksualiteit blijft een heikel punt voor sommige groeperingen. Marokkaanse hangjeugd
blijft de Amsterdamse buurt terroriseren, het is zelfs zodanig dat Amsterdam de status van 'gay
capital' lijkt kwijt te raken aan de andere grote 'homo'-steden zoals Barcelona en Istanbul.
Vooral de laatstgenoemde staat bekend om enkele grootse en prachtige homodistricten vol met
levendige homo-bars en -cafés. Waar in Amsterdam alle homokroegen failliet gaan wegens
enerzijds de kredietcrisis en anderzijds de terroriserende hangjeugd, bloeit deze sector juist
hevig in Istanbul.
Historisch gezien is het eigenlijk ook wel logisch dat Istanbul de gay
capital wordt; tijdens mijn studententijd liet ik mij door mijn hooglerares Oudheid het volgende
verhaal vertellen over de oorsprong van homoseksualiteit:
Ergens in de derde millennia voor Christus, toen Griekenland nog een verzameling stadstaatjes
was (polis, poleis), merkten Griekse legerleiders op dat wanneer een oorlog te lang duurde en
de soldaten te lang van huis waren; er nogal eens seksuele frustraties opborrelden. Zo duurde
de mythische oorlog tegen Troje langer dan tien jaar, een geweldig lange periode voor sommige
soldaten die hun echtgenotes jarenlang moesten missen.
Afijn, het leidde ertoe dat het soldaten af en toe oogluikend werd toegelaten om nabijgelegen
dorpen te plunderen. Veel jonge vrouwen werden daarbij als concubines, liefdeslaven
meegenomen; dit was echter een deftig woord voor 'herhaaldelijk verkracht'. Dit leidde ertoe dat
veel dorpen bij aankomst van weer een nieuw Grieks leger, automatisch de kant van de vijand
van het nieuw aangekomen Griekse leger kozen omdat ze niet wilden dat de jonge meisjes in
het dorp (hun dochters, echtgenotes, zusters) in handen van de bezetters zouden vallen. Dit
bemoeilijkte veel oorlogen omdat een vijand nu niet meer één stadstaat was, maar een
stadstaat met alle omringende dorpen (en soms zelfs alle omringende stadstaten).
Dit leidde tot een gebrek aan logistieke steun, veel sabotage door dorpelingen en een zeer
vijandige omgeving. Daarom werd het na een tijd verboden voor de Griekse soldaten om
dorpen te plunderen. Veel dorpen bleven nu weer neutraal als twee Griekse stadstaten tegen
elkander vochten, echter nu begon het probleem weer dat motivatie op een laag pitje stond bij
die Griekse soldaten die ver van huis waren. Hun vrouwen waren ver en zij mochten helemaal
niks op seksueel gebied. Het moraal daalde tot een dieptepunt en een laag moraal leidde
dikwijls tot helse nederlagen.
1/2
Homoseksualiteit in de Griekse Oudheid
Geschreven door Armand Sag
maandag 30 januari 2012
Mijn hooglerares Oudheid vertelde dat er documenten, briefwisselingen waren waarin een
legercommandant op locatie aan het thuisfront rapporteerde dat zijn soldaten het niet best
deden in de strijd wegens seksuele restricties. Zelfs plundering werd niet meer op waarde
geschat want "de mannen mochten toch niet de vrouwen en meisjes buit nemen." Vanuit het
thuisfront kwam het antwoord dat ze "dan maar de omringende dorpen moesten plunderen."
De legercommandant protesteerde weer hevig: "Dan krijgen we alle dorpelingen ook tegen
ons." Het thuisfront was zeer pragmatisch: "Kunnen ze elkaar dan niet bevredigen?"
Enkele weken later kwam er weer eens antwoord: "Het plan werkt! Elke keer als we op het
punt staan een gevecht aan te gaan, geef ik het bevel aan de mannen om
geslachtsgemeenschap met elkaar te hebben." Hij ging zelfs nog een stap verder: "Het heeft
nog een leuke bijkomstigheid, de mannen lijken elkaar meer te beschermen tijdens de strijd
waardoor ze heldhaftiger strijden. Het lijkt wel alsof ze hun geliefden verdedigen."
Nu heb ik dit verhaal nooit verder onderzocht, maar gezien het feit dat het tijdens mijn studie
geschiedenis werd verteld door een hooglerares Oudheid op de Universiteit Utrecht, lijkt het mij
plausibel dat het in ieder geval berust op waarheden. De logische conclusie is dat dit aspect
van homoseksualiteit uiteindelijk gewoonte werd onder Grieken in de Oudheid,
geslachtsgemeenschap onder Grieken in de oudheid werd namelijk als de normaalste zaak van
de wereld beschouwd. Ook het aspect van wraak komt vaak terug, zo zou Achilles wraak willen
na de dood van Patroclus tijdens de Trojaanse Oorlog. Gecensureerde versies spreken van een
verwantschap als neef, Patroclus als de jongere neef van Achilles, maar hoogstwaarschijnlijk
was Patroclus de geliefde van Achilles. En Achilles nam inderdaad wraak door tientallen
Trojanen te doden, inclusief de Trojaanse prins Hektor.
Als we er gemakshalve vanuit gaan dat dit verhaal klopt, dan geeft het aan dat de omgeving
Istanbul, Troje, Griekenland eigenlijk de bakermat zijn van homoseksualiteit. Hiermee lijkt de
status van gay capital weer thuis te komen.
2/2