WILPF Informatiebulletin 2014-07 Datum: 11 april 2014 Samenstelling: Anjo Kerkhofs Artikelen PAX – nummer 1 – lente 2014 Fall-out boven Rotterdam – Wat als de bom valt? Hield deze vraag ons in de jaren ’80 nog bezig, tegenwoordig lijken we er niet meer zo van wakker te liggen. Toch moeten we wel degelijk rekening houden met het scenario dat er in Nederland een kernbom ontploft. Onderzoekers van PAX brachten de gevolgen van een kernbomexplosie in Rotterdam in kaart. ‘Het is de echte hel!’ Mondiaal burgerschap vereist actie – Koning en kabinet promoten de participatiemaatschappij, PAX zet zich in voor mondiaal burgerschap. Maar wat wordt er nu precies van de burger gevraagd, en hoe krijgen we die burger actief én mondiaal? Een gesprek met Evelien Tonkens, bijzonder hoogleraar actief burgerschap aan de Universiteit van Amsterdam. VLUCHTELINGENWERK MAGAZINE – lente 2014 Strijden voor mensenrechten – Vluchtelingen hebben de politieke wind in Nederland niet mee: streng maar rechtvaardig is het devies. Maar wat als streng niet rechtvaardig is? Het kan dan lonen om te strijden tot aan de Europese rechters. Experts vertellen waarom én hoe dat werkt. Kinderen horen niet in de cel – ‘Ik was de hele tijd bang. Ik voelde me ook niet veilig in de gevangenis. Dat kwam door de angst en omdat je opgesloten zit.’ Dit is een van de vele ervaringen van asielzoekerskinderen die in de gevangenis terechtkomen. Ze komen na een lange, soms angstige vlucht aan in Nederland en hopen op een veilige plek. Samen met andere organisaties heeft Vluchtelingenwerk onderzoek gedaan naar deze kinderen in de cel. WORDT VERVOLG – jaargang 47 – nummer 4 – april 2014 Radio moet rust brengen in Rwandese harten – De genocide in Rwanda, die deze maand 20 jaar geleden begon, werd aangewakkerd door ‘haatzender; Radio Libre des Mille Collines. Nu moet een radiosoap de Tutsi’s en Hutu’s in het land met elkaar verbroederen. Het programma is uiterst populair, maar het effect ervan is onduidelijk. ‘Gevoelens van wraak zullen echte verzoening in de weg blijven stan.’ Een hek tegen een denkbeeldige vijand – Rondom Bangladesh staat een hek van meer dan 3.400 kilometer. Het is de langste grensafscheiding ter wereld. WILPF INFORMATIEBULLETIN 2014-07 1 India, groot en machtig, heeft het nietige buurland overal omheind, behalve waar dat door bergen of rivieren niet kon. ZOZ – nummer 120 – maart/april 2014 Gemeentelijke Duurzaamheidsindex 2014 – Op 20 januari verscheen de eerste Gemeentelijke Duurzaamheidsindex (GDI) voor alle (408) gemeenten in Nederland. Uit de index blijkt hoe duurzaam elke gemeente werkelijk is op basis van 16 indicatoren, waaronder ook gender gelijkheid. Weten waar jouw gemeente staat? Kijk op www.gdindex.nl. Hoe recht de actie kan steunen – Wie een actie organiseert om de wereld te verbeteren zou zich ook in de juridische aspecten moeten verdiepen. Voor het betoog van de advocaten van ‘Voor-Recht & Recht voor Allen’ kijk onder Opinie op www.vrva.nl. Bijeenkomsten Titel: If Mayors Ruled the World – lezing door de Amerikaanse politicoloog Benjamin Barber. Plaats: Collegezalencomplex Radboud Universiteit – Mercatorpad 1 Nijmegen Datum: Woensdag 16 april 2014. Tijd: Van 20:00 tot 22:00 uur. Kosten: € 9,50. Organisatie:Soeterbeeck Programma Informatie: Aanmelden via http://www.ru.nl/soeterbeeckprogramma/inschrijven "The road to global democracy doesn't run through nation states, it runs through cities." Burgemeesters moeten de wereld leiden. Dat stelt de Amerikaanse politicoloog Benjamin Barber. Burgemeesters zijn praktijkmensen en probleemoplossers. Ze werken in een omgeving waar samenleving, cultuur, politiek en innovatie samenkomen. Bovendien vertegenwoordigen ze de halve wereldbevolking die immers in steden woont. Samenwerking tussen steden is verzoenend en praktijkgericht. Interactie tussen staten is meestal stug en beladen met ideologie. Staatsgrenzen hebben aan belang ingeboet. Dankzij internet en vliegverkeer stoppen epidemieën, financiële crises, terroristen en klimaatproblemen niet meer bij de grenzen van een land. Dr. Benjamin Barber (1939) is em. hoogleraar politicologie aan Rutgers University. Hij schreef een groot aantal boeken over politieke onderwerpen en is vooral bekend vanwege zijn Jihad vs McWorld (1995) en If Mayors Ruled the World (2013).Barber was adviseur van Bill Clinton. Hij overlegt regelmatig met politieke leiders over de hele wereld. Hij is een van de G8 Filosofen die half april in Nederland bij elkaar zijn om hun visie op grote vragen te geven. Titel: Plaats: Ich bin ein Europäer - lezing door filosoof Ad Verbrugge. Collegezalencomplex Radboud Universiteit – Mercatorpad 1 Nijmegen Datum: Donderdag 24 april 2014. Tijd: Van 19:30 tot 21:30 uur. Kosten: Gratis. Organisatie:Soeterbeeck Programma, Europe and its worlds, Radboud Universiteit Nijmegen, Europe Direct Nijmegen. WILPF INFORMATIEBULLETIN 2014-07 2 Informatie: Aanmelden via http://www.ru.nl/soeterbeeckprogramma/inschrijven Europa is niet van ons, wij zijn Nederlanders en geen Europeanen. In de Griekse mythologie was Europa de mooie prinses die door Zeus werd geschaakt. Is Europa zijn aantrekkelijkheid verloren? Europa is ouder dan de Europese Unie en meer dan een politieke en economische eenheid. Is het niet de eeuwenoude Europese cultuur die ons bindt? In hoeverre zijn we niet altijd al Europeaan geweest? Waar komt de huidige euroscepsis vandaan? En is het wel zo dat we ons geen Europeaan voelen? Als de Krim wordt ingenomen door Rusland lijken wij ons wel degelijk als Europeaan aangesproken te voelen. Filosoof Ad Verbrugge vertelt over Europese identiteit. Wim van Meurs, auteur van Europa in alle staten en universitair docent politieke geschiedenis aan de Radboud Universiteit Nijmegen, gaat met hem in gesprek. Andy Klom, hoofd van de Vertegenwoordiging van de Europese Commissie in Nederland, schuift later aan. Filosoof Cees Leijenhorst is de gespreksleider. Europe and its Worlds is een onderzoeksthema aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Speciaal voor de Europese verkiezingen is een publieksbrochure uitgebracht waarin zeven clichés over Europa worden besproken. Is Europa echt ondemocratisch? En heerst er echt alom euroscepsis? Het eerste exemplaar van de brochure wordt overhandigd aan Andy Klom. Titel: Plaats: Datum: Tijd: Europese verkiezingen: écht belangrijk voor vrouwen! Huis van Europa - Korte Vijverberg 5/6 - 2513 AB Den Haag Vrijdag 25 april 2014. Van 13:30uur (inloop vanaf 13:00 uur) tot 16:30 uur, netwerkborrel na afloop. Kosten: Gratis. Organisatie:NVR, Vereniging voor Vrouwenbelangen in samenwerking met de European Women’s Lobby. Informatie: Je wordt verzocht je vóór 22 april 12.00 uur aan te melden en op 25 april een legitimatiebewijs mee te brengen. Aanmelden via: http://www.nederlandsevrouwenraad.nl/aanmelden Wat staat er in de programma’s van de Europese partijen? Wat was hun inzet voor de vorige periode? En wat hebben ze daarvan waargemaakt? Hoe hebben de Europese partijen in hun stemgedrag de verschillende gevolgen van beleid voor vrouwen en mannen meegewogen? Wat staat er in de nieuwe partijprogramma’s over het realiseren van gelijke rechten en kansen, evenredige deelname en invloed van vrouwen en mannen in al hun diversiteit in Europa? Hoe hebben de partijen gestemd over integratie van het streven naar gender gelijkheid en diversiteit in de begrotingskaders 20142020? Het programma voor de bijeenkomst in het kader van de Europese Parlementsverkiezingen - waaraan nog wordt gewerkt - kent sprekers uit binnen- en buitenland, onder wie ook zeker (kandidaat) Europarlementariërs, en geeft ruimte voor de deelnemers om aan de (kandidaat) Europarlementariërs mee te geven wat vrouwen belangrijk vinden. Bijvoorbeeld op het gebied van preventie van huiselijk geweld, bevorderen van financiële zelfstandigheid van vrouwen, gevolgen van de economische crisis, genderspecifieke gezondheidszorg. Ook het bevorderen van meer vrouwen in besturen, in de politiek en in de top van bedrijven is onderwerp van gesprek. WILPF INFORMATIEBULLETIN 2014-07 3 Tijdens de bijeenkomst wordt ook teruggeblikt op de recente Gemeenteraadsverkiezingen om opgedane ervaringen te kunnen benutten voor het aanwakkeren van interesse in en opkomst voor de Europese Parlementsverkiezingen en voor een uitslag die vrouwen in Europa in al hun diversiteit ten goede komt. Titel: Make Europe better for women! Plaats: Auditorium Atria – Vijzelstraat 20 – Amsterdam (2e verdieping). Datum: Dinsdag 13 mei 2014. Tijd: Middag, nader tijdstip volgt op www.atria.nl. Organisatie:Atria. Informatie: U kunt zich aanmelden via [email protected] Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Atria, PR & Communicatie: Roselle Servage, (020) 30 31 530 of mailto:[email protected] Op 13 mei organiseert Atria, in aanloop naar de Europese Parlementsverkiezingen van 22 mei, een internationaal, Engelstalig debat over vrouwen en Europa. Aan de hand van een serie case studies komen vragen aan bod zoals: • Wat is het belang van de Europese Unie voor vrouwen? • Hoe staat het met het genderbeleid van de EU? • Hoe kunnen we gendergelijkheid binnen de Europese samenleving bevorderen? Via een online verbinding haken deelnemers uit andere EU-lidstaten live in op de discussie. Sprekers Tilly Vriend – Dagvoorzitter, Affiliated Senior Officer International Affairs Atria Agnes Jongerius – Voorzitter Raad van Toezicht Atria en kandidaat Europees Parlement Willemien Ruygrok – Directeur Adviesbureau Europa Renée Römkens – Directeur Atria Liza Mügge – Universitair docent Gender & Etniciteit, Politicologie, Universiteit van Amsterdam Emine Bozkurt – Lid Europees Parlement Marijke Kots – Theatermaker voorstelling ‘Aletta Jacobs’ Dit debat is onderdeel van het project Joint Citizen Action for a Stronger CitizenFriendly Union (JoiEU). Websites Conciliation Resources – working together for peace "Peace Ceremonies are days for reflecting, re-energising and reuniting. There are no guarantees, but a commitment to go forward." Emma Leslie, Conciliation Resources. After 17 years the Philippines Government and Moro Islamic Liberation Front have signed a peace deal. Conciliation Resources' Jonathan Cohen and Emma Leslie were privileged to attend the signing. We've been supporting parties throughout the negotiations and, are working with civil society groups to help with the transition. Lees het hele verhaal, inclusief alles over de rol van vrouwen op www.c-r.org WILPF INFORMATIEBULLETIN 2014-07 4 www.omslag.nl/dagvandeaarde Op www.omslag.nl staat een aparte pagina met suggesties hoe de Dag van de Aarde kan worden gevierd. In elk geval zal er op zondagmiddag 27 april een plaatselijke viering zijn in de tuin van Omslag in Eindhoven. Kort nieuws Actie tegen slavenarbeid in textiel en kleding: The Scheme Terwijl India meesprint in de vaart der volkeren, blijven velen achter in een grimmig bestaan aan de onderkant. Neem de meisjes die, gelokt door de belofte van een bruidsschat, in semigevangenschap werken in textiel- en kledingfabrieken. Toch beweegt daar iets, dankzij hardnekkige actie. Eind 2013 zitten op een podiumpje in Den Haag drie kleine Indiase vrouwen naast twee lange Nederlandse mannen. De vrouwen zijn Maheshwari Murugan, Anita Cheria en Mary Viaykula. Ze werken voor Indiase NGO’s die kinderarbeid bestrijden en vrouwelijke werknemers in de textiel- en kledingindustrie ondersteunen – respectievelijk READ, Cividep en SAVE. Ze schilderen voor een belangstellend publiek het lot van de Sumangali-slachtoffers in schrille kleuren. De lange mannen zijn CU-parlementariër Joël Voordewind en Jeroen van Dijke van de VGT, een branchevereniging van zeventien grootwinkel- en postorderbedrijven in textiel en mode. Ze vertegenwoordigen delen van politiek en bedrijfsleven die zich bewust zijn van de uitbuiting aan de onderkant van de productieketen, en er iets tegen ondernemen. Voordewind vertelt dat de Kamer net zijn motie heeft aangenomen over de noodzaak van een breed convenant over fabrieksveiligheid in risicolanden, met een concreet stappenplan en tijdspad, en doelen waarop bedrijven kunnen worden afgerekend. Het gehele artikel is te lezen op http://www.indianet.nl/in-thescheme.html De Rechtsstaat Onder de titel heeft de Adviesraad Internationale Vraagstukken in januari van dit jaar een rapport uitgebracht. De ondertitel luidt “Waarborg voor Europese burgers en fundament voor Europese samenwerking”. Hoewel het rapport niet alleen over de Europese Unie gaat, maar ook de Verenigde Naties, de Raad van Europa en de OVSE bespreekt, zeer interessant met het oog op de komende verkiezingen voor het Europees Parlement. Country in Focus: Syria March marked the third anniversary of war in Syria. Since the conflict began, sexual violence has been used as a weapon of torture against detainees and against women and girls during home raids and military sweeps. In 2013, the United Nations (UN) reported 38,000 gender violence survivors in Syria. Campaign Member Women Under Siege has also been tracking sexual violence in the conflict, through a crowd-mapping project. However, establishing exactly how many sexual violence survivors there are in Syria has proven difficult, due to the challenges of collecting data in conflict zones and reluctance of survivors to come forward. Syrian women continue working for justice and inclusion in their country’s peace process. Many hoped women would play a central role in peace negotiations after the UN called for women’s participation at every level of Syria’s transition to peace. A coalition of Syrian women’s groups called for the inclusion of women at UN-led peace talks in January, but women were left out of negotiations. WILPF INFORMATIEBULLETIN 2014-07 5 Women's inclusion in peace-building is essential to sustainable solutions, and activists continue calls for the UN to honour its promise to involve women at all levels of the Syrian peace process. Bron: April News – The International Campaign to Stop Rape & Gender Violence in Conflict. NVR zet in op preventie en integrale aanpak geweld tegen vrouwen In de voorbereiding van de ratificatie van het Verdrag van Istanbul organiseerde het ministere van OCW een consultatieronde, waarin ook de NVR om haar reactie werd gevraagd. Het Verdrag van Istanbul is opgesteld door de Raad van Europa en gericht op het voorkomen en bestrijden van geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld. Het Verdrag moet door 10 landen geratificeerd worden voordat het in werking kan treden. 8 landen hebben inmiddels geratificeerd; Nederland bereidt de ratificatie voor en wil deze nog in 2014 aan het Parlement voorleggen. In haar reactie aan minister Bussemaker bepleit de NVR meer nadruk op preventie van geweld o.a. door bewustwordingscampagnes en campagnes met empowerment als doel. Inzetten op preventie bespaart op termijn kosten voor melding, opvang en vaak langdurige hulpverlening eenvoudig doordat het geweld niet plaats vindt. Het bevorderen van economische zelfstandigheid van vrouwen is een belangrijk element in empowerment en dus in preventie. De NVR wil daarin graag samenwerken met de overheid en bepleit structurele betrokkenheid opdat de deskundigheid en ervaring, opgedaan in het project 'Doorbreek huiselijk geweld, praat erover' kunnen worden ingezet, evanals de ervaring uit het project De Nieuwe Toekomst. Dit project is gericht op de empowerment van (ex)slachtoffers van huiselijk geweld waarbij economische zelfstandigheid een belangrijk uitgangsount is. Eerder is een pilot van dit project succesvol afgesloten en nu wordt samen met de Federatie Vrouwenopvang de uitrol naar 4 provincies voorbereid door de NVR. Empowerment van vrouwen kan, via de bij de NVR aangesloten vrouwenorganisaties, breed worden bevorderd om te voorkomen dat vrouwen die in een afhankelijkheidssituatie zitten, slachtoffer worden van gender gerelateerd geweld. De NVR ondersteunt het voorstel van de Federatie Opvang die in de consultatieronde ook om een reactie is gevragd, om een gratis telefonisch nummer voor hulp voor (vrouwelijke) slachtoffers en direct betrokkenen in te stellen, zo nodig anoniem, ter versterking van preventieve aanpak. Voorts bepleit de NVR een kabinetsbrede en structurele aanpak. De genderspecifieke oorzaken van geweld tegen vrouwen en meisjes liggen op het terrein van meerdere ministeries. En niet alleen de rijksoverheid voert hierop beleid, ook de lokale overheden hebben in de decentralisatie een rol gekregen in de aanpak van huiselijk geweld en opvang van slachtoffers. De NVR benadrukt in haar reactie aan minister Bussemaker het belang van genderspecifiek beleid op alle niveaus (landelijk, regionaal, lokaal). Zie de brief van de NVR aan minister Bussemaker op www.nederlandsevrouwenraad.nl Heb je nieuws voor het WILPF INFORMATIEBULLETIN stuur het naar [email protected] WILPF INFORMATIEBULLETIN 2014-07 6