BELEIDSPLAN 2012-2015 INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE.................................................................................................................................... 2 1. INLEIDING ............................................................................................................................................ 3 2. WOMEN’S INTERNATIONAL LEAGUE FOR PEACE AND FREEDOM ...................................................... 3 2.1. Ontstaansgeschiedenis, Aims and Principles ............................................................................... 3 2.2. Werkwijze en ‘highlights’ ............................................................................................................. 4 3. DE NEDERLANDSE AFDELING VAN WILPF............................................................................................ 5 3.1. Tot de heroprichting ..................................................................................................................... 5 3.2. Vanaf de heroprichting in 1986: prioriteiten en thema’s ............................................................ 6 3.3. Interne organisatie ....................................................................................................................... 7 3.4. Financiën ...................................................................................................................................... 7 4. MEERJARENWERKPLAN TOT EN MET 2015: 100-JARIG BESTAAN VAN WILPF ................................... 8 4.1. Visie, missie en doelstellingen ...................................................................................................... 8 4.2. Dilemma’s ..................................................................................................................................... 8 4.3. Strategieën en doelgroepen ......................................................................................................... 8 4.5. Toelichting Schema Meerjarenwerkplan 2012-2015 ................................................................. 10 Bijlage 1. FULL TEXT OF THE MANIFESTO ......................................................................................... 11 Bijlage 2 Highlights WILPF ................................................................................................................ 14 Bijlage 3 Highlights Nederlandse afdeling van WILPF ...................................................................... 16 Bijlage 4 WILPF WERKPLAATS WERKPLAN 2013 ............................................................................ 18 1. INLEIDING Voor u ligt het beleidsplan van de Nederlandse afdeling van Women’s International League for Peace and Freedom (WILPF). Nederlandse vrouwen hebben een belangrijke rol gespeeld bij het ontstaan van deze internationale organisatie, Nederland was ook het land waar in 1915 een vrouwenvredesconferentie werd gehouden in Den Haag, georganiseerd door o.a. Aletta Jacobs, waaruit WILPF is voortgekomen. De ‘Doelstellingen en Uitgangspunten’ (Aims and Principles, zie paragraaf 2.1) van WILPF vormen een brede, complexe en urgente oproep aan vrouwen om hun verantwoordelijkheid te nemen voor de internationale samenleving. Deze oproep is door de jaren heen een inspiratiebron gebleken voor grote groepen vrouwen om gezamenlijk in actie te komen, zich te verzetten tegen de vigerende internationale verhoudingen en zich in te zetten voor ‘een betere wereld’. In 2015 bestaat WILPF 100 jaar en dat wordt gevierd in Den Haag met een congres, een festival en een politieke manifestatie. De Nederlandse afdeling is bezig, in samenwerking met WILPF Internationaal, de 100-jaarviering voor te bereiden en dat is een belangrijke achtergrond voor het opstellen van dit beleidsplan. In HOOFDSTUK 2 wordt een korte schets gegeven van 100 jaar WILPF-geschiedenis; in HOOFDSTUK 3 worden de ontwikkeling, organisatie en activiteiten van de Nederlandse afdeling beschreven. In HOOFDSTUK 4 wordt het Meerjarenwerkplan voor de komende jaren toegelicht en in kaart gebracht. 2. WOMEN’S INTERNATIONAL LEAGUE FOR PEACE AND FREEDOM 2.1. Ontstaansgeschiedenis, Aims and Principles Tijdens de Eerste Wereldoorlog, in 1915, kwamen 1136 vrouwen uit twaalf landen samen in Den Haag. Veel van hen waren afkomstig uit landen die op dat moment met elkaar in oorlog waren. Deze vrouwen deelden een diepgevoelde woede, verontwaardiging en zorg van vrouwen over een wereld waarin oorlog, geweld, uitbuiting, onderdrukking en discriminatie aan de orde van de dag waren. Dit Vrouwenvredescongres, een initiatief van Aletta Jacobs (Nederland)en Jane Addams (Verenigde Staten), kwam o.a. voort uit het internationale netwerk van de beweging voor vrouwenkiesrecht. De deelnemende vrouwen waren overtuigd dat vrouwen actief moesten bijdragen aan het beëindigen van de oorlog en hun politieke verantwoordelijkheid moesten nemen om toekomstige oorlogen te voorkomen. Zij zagen het ontwikkelen van een nieuwe internationale rechtsorde en een ander economisch stelsel als noodzakelijke voorwaarden hiervoor. Namens het congres werden twee delegaties gevormd van vrouwen uit Groot-Brittannië, Hongarije, Italië, Nederland, Zweden en de Verenigde Staten om de Congresresoluties persoonlijk aan verschillende regeringsleiders van zowel oorlogvoerende als neutrale landen aan te bieden. De delegaties werden in veertien hoofdsteden door regeringsvertegenwoordigers ontvangen. Het doel was om te inventariseren of een permanente WILPF BELEIDSPLAN 2012-2015 3 conferentie van de neutrale naties, buiten de gebruikelijke diplomatieke mores, de basis zou kunnen zijn voor vredesonderhandelingen. Het verslag de resultaten van de delegaties werd vastgelegd in een ‘Manifesto’. De tekst hiervan is opgenomen in bijlage 1. Een deel van de aanwezige vrouwen richtte de Women’s International League for Peace and Freedom (WILPF) op met zestien nationale afdelingen, ook wel secties genoemd. Hieruit ontstond ook de Nederlandse afdeling onder de naam: ‘Internationaal Vrouwenverbond voor Vrede en Vrijheid’. De volgende Aims and Principles (Doelstellingen en Uitgangspunten) werden geformuleerd als gemeenschappelijke basis voor zowel het internationale beleid als het werk in de afdelingen. Alle nationale afdelingen van de WILPF onderschrijven deze doelstellingen en principes. “ De WILPF streeft er naar vrouwen van verschillende politieke en filosofische overtuigingen bij elkaar te brengen, die eendrachtig zijn in hun vastbeslotenheid tot het bestuderen, bekend maken en helpen een einde te maken aan de oorzaken en de legitimatie van oorlog en te werken aan een constructieve vrede. De belangrijkste doelstellingen zijn: * Het bijdragen aan het tot stand komen van totale en algemene ontwapening * Het uitbannen van alle vormen van geweld die gebruikt worden in conflictsituaties en zoeken naar geweldloze oplossingen * Het stimuleren van de Verenigde Naties en de daaraan verwante organisaties in hun streven om oorlog te voorkomen, een internationale rechtsorde te vormen en politieke, sociale en economische samenwerking tussen de volkeren te bevorderen. De WILPF is er zich van bewust dat, binnen de bestaande systemen van uitbuiting en onderdrukking, deze doelen niet te verwezenlijken zijn en er geen werkelijk duurzame vrede en echte vrijheid mogelijk is. Zij ziet het als haar plicht met geweldloze middelen sociale veranderingen te bewerkstelligen om te komen tot een wereld waarbinnen sociale, economische en politieke gelijkheid voor iedereen is gerealiseerd, zonder discriminatie op grond van sekse, ras, godsdienst of enige andere reden. De WILPF ziet als haar uiteindelijke doel het bereiken van een internationale economische orde, die gebaseerd is op de behoeften van alle volkeren en niet op beginselen van profijt en privileges. 1 “ 2.2. Werkwijze en ‘highlights’ Het werk van WILPF aan deze brede en complexe opdracht kent vele aspecten maar het ondersteunen van de oprichting en van het werk van de Volkerenbond, later de Verenigde Naties, is altijd een prioriteit geweest. Inmiddels heeft WILPF als niet-gouvernementele organisatie (ngo) 1 Dit betreft een zo getrouw mogelijke vertaling van de in het Engels geformuleerde Aims and Principles van WILPF naar het Nederlands. WILPF BELEIDSPLAN 2012-2015 4 consultatieve status en special relations bij verschillende instituten van de Verenigde Naties (VN) en maakt deel uit van ngo-commissies die eveneens consultatieve status hebben. Daarnaast laat de in bijlage 2 opgenomen lijst van ‘highlights’ uit de geschiedenis van WILPF een waaier van initiatieven en acties zien waaronder bv. vele onderzoeksmissies naar diverse conflictgebieden in de wereld, een permanente inzet op algehele ontwapening en het ondersteunen en stimuleren van samenwerking tussen vrouwen. Zo kunnen er actuele, urgente problemen in bepaalde delen of regio’s van de wereld de aandacht van WILPF-secties vragen en zijn er thema’s waar WILPF meer permanent de vinger aan de pols houdt. Er is bijvoorbeeld regelmatig overleg tussen de Europese afdelingen van WILPF om elkaar te informeren en eventueel gezamenlijk te kunnen optreden. De WILPF-werkwijze richt zich bij voorkeur op een combinatie van enerzijds ‘bestuderen en bekendmaken’ (study and make known) en anderzijds vormen van maatschappelijke en/of politieke actie, zo mogelijk in samenwerking met anderen. Tegenwoordig heeft WILPF afdelingen in 40 landen, verspreid over alle continenten. 3. DE NEDERLANDSE AFDELING VAN WILPF 3.1. Tot de heroprichting De WILPF-afdeling in Nederland werd geleid door Aletta Jacobs, Cor Ramondt-Hirschman en Rosa Manus. In 1940 werd WILPF verboden door de nazi’s. Enkele leden, zoals Gonnie Scholten-van Iterson en Anneke de Kanter-Hettinga Tromp bleven internationaal lid en waren later nauw betrokken bij de heroprichting in 1986. WILPF was belangrijk voor het instellen van het VN-jaar voor de Vrouw en het VN-decennium voor de Vrouw (1975-1985). Het VN-decennium voor de vrouw, ‘Gelijkheid, Vrede en Ontwikkeling’, versterkte in de jaren 19701980 de grote vrouwen(vredes)beweging, zowel in Nederland als internationaal, in het kader van wat nu wel de ‘tweede feministische golf’ wordt genoemd. In 1981 werd op initiatief van WILPF Internationaal vanuit Genève , in Nederland een internationale vrouwenvredesconferentie gehouden. De coördinatie was in handen van WILPF-lid Carlota Lopes da Silva. De conferentie werd gehouden in het Instituut voor de Tropen in Amsterdam onder de titel ‘Vrouwen van Europa in Actie voor Vrede’. In het toenmalige tijdperk van Koude Oorlog- en IJzeren Gordijn-retoriek was het uniek dat ook vrouwen en vrouwenorganisaties uit Oost-Europa waren uitgenodigd en aanwezig waren. Als gevolg hiervan werd een aantal Nederlandse vrouwen, die zich vooral door de internationale dimensie van het vredeswerk aangesproken voelden, internationaal lid van WILPF. Tijdens het eerstvolgende internationale WILPF-congres in 1983 in Göteborg vormden de Nederlandse vrouwen een voorbereidingsgroep voor de heroprichting van de afdeling en voor het in 1986 te houden congres. Tijdens dit congres dat in Zeist werd gehouden onder de titel Women Unite for Justice and Peace werd de Nederlandse afdeling officieel opgericht. WILPF BELEIDSPLAN 2012-2015 5 3.2. Vanaf de heroprichting in 1986: prioriteiten en thema’s Met de oorspronkelijke naam ‘Internationaal Vrouwenverbond voor Vrede en Vrijheid’ gaf de Nederlandse afdeling aan dat zij opnieuw wilde aansluiten bij de lange WILPF-geschiedenis en bij de doelstellingen en uitgangspunten, zoals beschreven onder paragraaf 1.1. Enkele prioriteiten waren: * Aandacht voor en bekendmaken van het werk van de VN op het gebied van veiligheid, internationale rechtsorde en mensenrechten, waaronder rechten van vrouwen, door middel van een informatieblad over de VN voor leden. WILPF initieerde mede de oprichting van de Nederlandse Vereniging voor de Verenigde Naties, NVVN, en was als lid-organisatie deel van het eerste Algemene Bestuur. In samenwerking met de NVVN gaf men cursussen over de VN voor belangstellenden. * Aandacht voor ontwapening zoals de Conference on Disarmament in Genève, en met name de problematiek van nucleaire wapens en de non-proliferatie ervan, met bv. maandelijkse demonstraties tegen atoomproeven bij de ambassades van landen met nucleaire bewapening. * Deelname aan voorbereidingen van VN-vrouwenconferenties, de Commission on the Status of Women en de jarenlange ngo-lobby voor de VN-resolutie 1325. Deze resolutie verplicht staten voor, tijdens en na conflicten en bij vredesoperaties rekening te houden met de situatie van vrouwen en hen te betrekken bij overleg, vredesonderhandelingen en opbouw. Zo was WILPF Nederland nauw betrokken bij het ontwikkelen en opstellen van de opeenvolgende Nederlandse Actie Plannen 1325. Bij de uitvoering wordt samengewerkt met de WILPF-afdeling in Colombia. In latere jaren kregen ook andere thema’s aandacht in de vorm van een WILPF-werkgroep of WILPFvertegenwoordiging zoals bv. de ontwikkelingen rond het ontstaan van een Europees defensiebeleid, vredeseconomie, Right to Food als mensenrecht en meer recent de VN-resolutie Responsibility to Protect. Ook kwam WILPF meermalen in actie bij demonstraties en petities n.a.v. oorlogen en conflicten b.v. in Irak en voormalig Joegoslavië. Elk jaar wordt schriftelijk commentaar geleverd op de begroting van het ministerie van Buitenlandse Zaken vanuit WILPF-optiek; dit commentaar wordt aan de minister gericht en mede verstuurd naar diverse Kamerfracties. Als lid van de Nederlandse Vrouwenraad (NVR) heeft WILPF haar thema’s rond internationale ontwikkelingen ingebracht. Driemaal werden WILPF-leden door de NVR benoemd om namens de Nederlandse Vrouwenbeweging deel uit te maken van de Nederlandse regeringsdelegatie naar de jaarlijkse Algemene Vergadering van de VN. Uiteraard wordt er samengewerkt met organisaties/actiegroepen/ngo’s met hetzelfde thema als onderwerp en is WILPF vertegenwoordigd in platforms en netwerken zowel nationaal als lokaal. De WILPF-initiatieven op internationaal niveau van de WILPF-kantoren in Genève en New York, de WILPF-vertegenwoordiging bij de verschillende VN-organen, van het Internationale Bestuur en van de Secretaris-Generaal van WILPF, zijn een onmisbare bron van informatie en ondersteuning voor WILPF BELEIDSPLAN 2012-2015 6 het werk van de afdeling. In bijlage 3 is een overzicht opgenomen van activiteiten en initiatieven van de Nederlandse afdeling. 3.3. Interne organisatie De Nederlandse afdeling van WILPF is een vereniging van leden, waarbij bestuursleden door de leden worden gekozen, zoals is vastgelegd in de statuten van de vereniging. Daarnaast is er een huishoudelijk reglement opgesteld om taken en verantwoordelijkheden van de verschillende bestuursleden nader te beschrijven. Het is een organisatie van vrijwilligers. Dat geldt voor leden en bestuursleden. De activiteiten en de inzet van leden vormen het ‘hart’ van het werk van de vereniging; er waren thematische werkgroepen die in het bestuur als bestuursleden vertegenwoordigd waren. De gekozen bestuursleden hadden tot taak informatie door te geven, te coördineren, de uitwisseling te stimuleren en te delegeren. Het uitgangspunt was dat zoveel mogelijk WILPF-leden de kans kregen deel te nemen aan het nationale werk, maar ook aan de internationale bijeenkomsten. Hoewel het aantal leden door de jaren heen vrijwel constant is gebleven, is het aandeel van actieve leden afgenomen. Dat betekent dat er in plaats van werkgroepen nu meer individuele leden zijn die een onderwerp/thema/activiteit/vertegenwoordiging behartigen. Hierdoor vergt de communicatie tussen bestuur en actieve leden extra aandacht. Ook de communicatievorm binnen de afdeling is aangepast. Naast de jaarlijkse Jaarvergadering en Algemene Ledenvergadering, zijn er ‘Werkplaats-bijeenkomsten’, waar thema’s en ervaringen van actieve leden worden uitgewisseld en gedeeld. Via de Nieuwsbrief worden de leden elk kwartaal op de hoogte gehouden van activiteiten van de vereniging. Datzelfde geldt voor het WILPF-informatiebulletin dat ruim 26 keer per jaar wordt verstuurd aan leden en geïnteresseerden. Uiteraard wordt er veel gebruik gemaakt van e-mail en soms van Skype voor de interne communicatie en heeft WILPF-Nederland een eigen website, evenals WILPF-Internationaal. 3.4. Financiën Samen met het bestuur is de penningmeester verantwoordelijk voor het financiële beleid. De verplichtingen van de penningmeester worden beschreven en zijn vastgelegd in de statuten. Het financiële jaar van de vereniging loopt van 1 januari t/m 31 december. De Balans en de Winst- en Verliesrekening worden aan de ledenvergadering in het eerste kwartaal van elk jaar ter goedkeuring voorgelegd. Tijdens deze vergadering wordt décharge verleend aan het bestuur. De Vereniging heeft een gezonde financiële basis en het beleid is er op gericht niet al te veel in te teren. De inkomstenbronnen zijn de lidmaatschapsgelden van de leden en enkele donaties. WILPF is financieel onafhankelijk en kan haar beleid geheel naar eigen inzicht en overtuiging vormgeven. Financiële bijdragen via subsidieaanvragen of sponsoring zijn nooit structureel maar altijd ten behoeve van concrete activiteiten of projecten. In het kader van de viering van het 100-jarig bestaan in 2015 voert WILPF-Nederland een actief subsidiebeleid. WILPF-Nederland heeft een ANBI-status en, zoals gezegd, bestaat uit vrijwilligers. Er is een reiskostenpost in de begroting opgenomen voor bestuursleden en leden, ook om deelname aan internationale bijeenkomsten mogelijk te maken. WILPF BELEIDSPLAN 2012-2015 7 4. MEERJARENWERKPLAN TOT EN MET 2015: 100-JARIG BESTAAN VAN WILPF 4.1. Visie, missie en doelstellingen WILPF-Nederland onderschrijft de Aims and Principles van WILPF-internationaal en hanteert deze visie en missie als leidraad van haar werk. Vanuit deze stevige basis van continuïteit, stelt WILPFNederland doelstellingen op die aansluiten bij de urgente actualiteit van de Nederlandse en internationale samenleving. Think globally, act locally is een bekend adagium, zeker voor WILPFNederland, maar ook act globally is in deze tijd in toenemende mate een strategische mogelijkheid. De doelstellingen worden opgenomen in werkplannen die vorm geven aan de activiteiten. De concrete beschrijving van deze activiteiten wordt steeds aangepast aan nationale of internationale WILPF-aandachtspunten, waar ondersteuning, verzet of een ‘waakhondfunctie’ nodig is. Ook de betrokkenheid, belangstelling en/of expertise van individuele WILPF-leden met betrekking tot bepaalde thema’s of onderwerpen geven richting aan de doelstellingen en de inhoudelijke activiteiten in de werkplannen. 4.2. Dilemma’s WILPF-Nederland ziet de Aims and Principles als een ambitieuze opdracht aan zichzelf en aan elkaar om zich te verbinden en samen te werken aan veranderingen die voor alle mensen en volkeren een leven in vrede en vrijheid dichterbij brengen. Ambitieus, omdat hierbij is toegevoegd: vrouwen met ‘verschillende politieke en filosofische opvattingen’. Deze toevoeging is eveneens kenmerkend voor WILPF. In deze tijd zou, naast ‘politieke en filosofische’, ook ‘culturele en religieuze’ kunnen worden toegevoegd. Dat betekent in de praktijk dat lid zijn van WILPF altijd een extra beroep doet op een (gezamenlijk) gevoelde verbondenheid met en inspiratie door de doelstellingen van WILPF, zodat het mogelijk is af en toe ‘over je eigen schaduw heen te springen’. In de loop van de afgelopen 100 jaar zijn generaties van WILPF-vrouwen in staat gebleken steeds opnieuw concrete betekenis en inhoud te geven aan de uitgangspunten, als de ontwikkelingen in de wereld dat noodzakelijk maakten. De veelvoud aan activiteiten (zie bijlage 2 en 3) maakt ook duidelijk dat WILPF als organisatie niet makkelijk in één pakkende zin of slogan is te kenschetsen. Voor nieuwe leden is het daarom soms lastig zicht te krijgen op wat ‘des WILPFs’ is of wat de ‘rode WILPF-draad’ is die de activiteiten verbindt. 4.3. Strategieën en doelgroepen De inhoudelijke bijdrage en meerwaarde van WILPF ligt in het aangeven van ‘dwarsverbanden’ tussen internationale en nationale ontwikkelingen, de beschikbaarheid van decennialange opgebouwde expertise en het actief contact kunnen leggen met grassroots-bewegingen en civil society. In het Meerjarenwerkplan (zie bijlage 4) is te zien dat zowel strategieën als doelgroepen van WILPFNederland divers zijn en concreet worden geformuleerd aan de hand van de activiteiten. Globaal zijn de activiteiten te verdelen in drie groepen: WILPF BELEIDSPLAN 2012-2015 8 I. WILPF-initiatieven Hier kan het gaan om het direct aanspreken van politiek verantwoordelijken of beleidsmakers door WILPF-Nederland zoals het jaarlijkse kritische commentaar, in samenwerking met Vrouwen voor Vrede, op de begroting van BUZA en Defensie. Ook het geven van een workshop behoort tot deze categorie, op basis van de zelf opgebouwde expertise, over het Right to Food aan geïnteresseerden van een andere organisatie. II. Samenwerking met andere platforms/organisaties m.b.t. actuele thema’s Hier ligt het accent op actuele politieke of maatschappelijke ontwikkelingen waar op dat moment samenwerking met organisaties die acties willen ondernemen voor de hand ligt. Een voorbeeld van dergelijke activiteiten is de deelname aan het Platform Duurzame en Solidaire Economie met als doel zowel het beïnvloeden van politiek als het informeren van het publiek via verklaringen en informatiemateriaal. III. Samenwerking met andere platforms/organisaties m.b.t. de lange termijn Hier staat de lange termijn samenwerking met (op internationaal niveau werkzame) ngo‘s en andere organisaties centraal met als doel het volgen en, waar mogelijk, beïnvloeden van beleid. Een voorbeeld is de jarenlange strijd tegen nucleaire bewapening tegenwoordig in diverse verbanden met o.a. het IKV Pax Christi, NVMP, ICAN-verband. Een ander voorbeeld is de intensieve bijdrage van WILPF-Nederland samen met het Platform Vrouwen en Duurzame Vrede, aan de Nederlandse Nationale Actieplannen met betrekking tot Resolutie 1325. IV. Samenwerking met andere nationale afdelingen van WILPF, met name in Europees verband Vanaf 1994 werken de WILPF afdelingen in Europa meer systematisch met elkaar samen. Hierbij zijn de afdelingen van landen binnen en buiten de Europese Unie betrokken (zoals Denemarken, Duitsland, Frankrijk, Noorwegen, het Verenigd Koninkrijk, Zweden en Zwitserland). Aanvankelijk ter voorbereiding van de 4e Wereld vrouwenconferentie in Beijing met workshops over een Peace and Justice Treaty in Europe. In de jaren daarna ondersteunde WILPF Europa actief de Organisatie voor Vrede en Veiligheid (OVSE) als alternatief voor de NAVO. De coördinatie en het voorzitterschap van WILPF Europa wordt bij toerbeurt door één van de nationale afdelingen verzorgd. Het overleg vond en vind plaats tijdens de driejaarlijkse internationale congressen en de jaarlijkse International Executive Meetings. Ook bij andere gelegenheden werd op uitnodiging van een sectie overleg georganiseerd, zoals tijdens de EUtoppen in Amsterdam en Göthenburg, een vredescongres in Osnabrück, Europese bijeenkomsten in Brussel en Berlijn en de Europese Sociale Fora in Londen en Parijs. Er verschenen een aantal nieuwsbrieven en ter voorbereiding op de Europese verkiezingen in 2009 een brochure ‘Politics for Peace’. WILPF BELEIDSPLAN 2012-2015 9 De meest recente thema’s van het WILPF Europa overleg waren het Right to Food/Foodsovereignty en, tijdens een bezoek aan het Europees Parlement, o.a. Human Rights and democracy at the heart of EU external action. 4.5. Toelichting Schema Meerjarenwerkplan 2012-2015 Het Meerjarenwerkplan is een voortzetting van de werkplannen waarmee WILPF-Nederland structuur aanbrengt in de activiteiten waarbij WILPF-leden betrokken zijn, aan bijdragen of zelf uitvoeren. Deze werkwijze geeft de mogelijkheid om te evalueren, bij te stellen en nieuwe initiatieven op overzichtelijke wijze een plek te geven. Het ‘meerjarenaspect’ geeft de lange termijn betrokkenheid bij diverse activiteiten aan. Daarnaast gaat het op dit moment ook om de noodzakelijke voorbereiding voor het 100-jarig bestaan van WILPF dat in Den Haag gevierd gaat worden. Hoewel de organisatie hiervan in principe de verantwoordelijkheid is van het Internationaal Bestuur van WILPF heeft de Nederlandse afdeling hierbij een aantal extra taken. De meer concrete planning met activiteiten, verantwoordelijkheden en een tijdspad daarbij worden in overleg met het Internationale Bestuur uitgewerkt en vormt als ‘Activiteiten Overzicht WILPF 100 jaar’ een onderdeel van het Meerjarenwerkplan. De Nederlandse afdeling zelf is sinds 2000 bezig met van een aantal eigen initiatieven in de aanloop naar de 100jaarviering. Deze initiatieven zijn eveneens opgenomen in het Activiteiten Overzicht dat uiteraard steeds wordt bijgesteld. In bijlage 4 is het Meerjarenwerkplan bijgevoegd. WILPF BELEIDSPLAN 2012-2015 10 Bijlage 1. FULL TEXT OF THE MANIFESTO Issued by Envoys of the International Congress of Women at the Hague to the Governments of Europe, and the President of the United States Here in America, on neutral soil, far removed from the stress of the conflict we, envoys to the Governments from the International Congress of Women at the Hague, have come together to canvass the results of our missions. We put forth this statement as our united and deliberate conclusions. At a time when the foreign offices of the great belligerents have been barred to each other, and the public mind of Europe has been fixed on the war offices for leadership, we have gone from capital to capital and conferred with civil governments. Our mission was to place before belligerent and neutral alike the resolutions of the International Congress of Women held at the Hague in April; especially to place before them the definite method of a conference of neutral nations as an agency of continuous mediation for the settlement of the war. To carry out this mission two delegations were appointed, which included women of Great Britain, Hungary, Italy, the Netherlands, Sweden, and the United States. One or other of these delegations was received by the governments in fourteen capitals, Berlin, Berne, Budapest, Christiania, Copenhagen, Hague, Havre (Belgian Government), London, Paris, Petrograd, Rome, Stockholm, Vienna and Washington. We were received bij the Prime Ministers and Foreign Ministers of the Powers, by the King of Norway, by the Presidents of Switserland and of the United States, by the Pope and the Cardinal Secretary of State. In many capitals more than one audience was given, not merely to present our resolutions, but for a thorough discussion. In addition to the thirty-five gonernmental visits we met--everywhere--members of parliaments and other leaders of public opinion. We heard much the same words spoken in Downing Street as those spoken in Wilhelmstrasse, in Vienna as in Petrograd, in Budapest as in the Havre, where the Belgians have their temporary govenment. Our visits to the war capitals convinced us that the belligerent Goveenments would not be opposed to a conference of neutral nations: that while the belligerents have rejected offers of mediation by single neutral nations, and while no belligerent could ask for mediation, the creation of a continuous conference of neutral nations might provide the machinery which would lead to peace. We found that the neutrals on the other hand were concerned lest calling such a conference might be considered inopportune by one or other of the belligerents. Here our information from the belligerents themselves gave Assurance that such initiative would not be resented. “My country would not find anything unfriendly in such action by the neutrals,” was the assurance given us by the foreign Minister of one of the great belligerents. “My Government would place no obstacle in the WILPF BELEIDSPLAN 2012-2015 11 way of its institution,”said the Minister of an opposing nation. “What are the neutrals waiting for?”said a third, whose name ranks high not only in his own country, but all over the World. It remained to put this clarifying intelligence before the neutral countries. As a result the plan of starting mediation through the agency of a continuous conference of the neutral nations is today being seriously discussed alike in the Cabinets of the belligerent and neutral countries of Europe and in the press of both. We are in a position to quote some of the expressions of men high in the councils of the great nations as to the feasibility of the plan. “You are right,”sais one Minister,”that it would be of the greatest importance to finish the fight by early negotiations rather than by further military efforts, which would result in more and more desruction and irraparable loss.” “Yours is the sanest proposal that has been brought to this office in the last six months,”said the Prime Minister of one of the larger countries. We were also in the position to canvass the objections that have been made to the proposal, testing it out severely in the judgement of those in the midst of the European conflict. It has been argued that it is not the time at present to start such a process of negotiation, and that no step should be taken until one or other party has a victory, or at least until some new military balance is struck. The answer we bring is that every delay makes more difficult the beginning of negotiations, more nations become involved, and the situation becomes more complicated; that when at times in the course of the war such a balance was struck, the neutrals were unprepared to act. The opportunity passed. For the forces of peace to be unprepared when the hour comes, is as irritrievable as for a military leader to be unready. It has been argued that for such a conference to be called at any time when one side has met with some military advantage, would be to favor that side. The answer we bring is thatthe proposed conference would start mediation at a higher level than that of military advantage. As to the actual military situation, however, we quote a remark made to us by a foreign Minister of one of the belligerent Powers. “Neither side is to-day strong enough to dictate terms, and neither side is so weakened that it has to accept humiliating terms.” It has been suggested that such a conference would bind the neutral govenments coöperating in it. The answer we bring is that, as proposed, such a conference should consist of the ablest persons of the neutral countries, assigned not to problems of their own governments, but to the common service of a supreme crisis. The situation calls for a conference cast in a new and larger mold than those of conventional diplomacy, the govenments sending to it persons drawn from social, economic, and scientific fields who have had genuine international experience. As women, it was possible for us, from belligerent and neutral nations alike, to meet in the midst of the war and to Carry forward an interchange of question and answer between capitals which were barred to each other. It is now our duty to make articulate our convictions. We have been convinced that the governments of the belligerent nations would not be hostile to the institution of such a common channel for good offices; and that the governments of the European neutrals we visited WILPF BELEIDSPLAN 2012-2015 12 stand ready to coöperate with each other in mediation. Reviewingthe situation, we we believe that of the five European neutral nations visited, three are ready to join in such a conference. Of the intention of the United States we have as yet no evidence. We are but the conveyors of evidence which is a challenge to action by the neutral governments visited—by Denmark, Holland, Norway, Sweden, Switserland , and the United States. We in turn bear evidence of a rising desire and intention of vast companies of people in the neutral countries to turn a barren desinterestedness into an active goodwill. In Sweden, for example, more than 400 meetings were held in one day in different parts of the country, calling on the government to act. The excruciating burden of responsibility for the hopeless continuance of this war no longer rests on the will of the belligerent nations alone. It rests also on the will of those neutral governments and people who have been spared its shock but cannot, if they would, absolve themselves from their full share of responsibility for the continuance of war. Signed by Aletta Jacobs (Holland), Chrystal Macmillan (Great Britain), Rosika Schwimmer (AustroHungary),Emily G. Balch (United States), Jane Addams (United States). New York, October 15, 1915 WILPF BELEIDSPLAN 2012-2015 13 Bijlage 2 JAAR Highlights WILPF GEBEURTENIS 1915 1919 The Hague Congress: women demand an end to the war The Zurich Congress: WILPF denounces the Treaty of Versailles as creating the conditions for a future war 1922 Conference for a New Peace held at The Hague, calls for the convening of a World Congress to draw up a new agreement for a genuine peace 1924 Campaign to mobilize scientists to refuse to engage in research for war purposes 1925 WILPF presses its demand for total and universal disarmament 1926 WILPF mission to Haïti to investigate the effects of occupation by the US Marines 1927 Mission to Indochina and China to establish and strengthen links with women 1931 Jane Addams, WILPF’s International President, is awarded the Nobel Peace Prize 1932 WILPF collects six million signatures to the World Disarmament Conference in Geneva 1940- WILPF aids victims of fascism. In 1945 attends the First UN Conference at San Francisco 1945 with the message of a new concept of security not based on power and prestige 1946 Emily Green Balch, WILPF’s First International Secretary, receives the Nobel Peace Prize 1958 WILPF sends missions to the Middle East 1961 First WILPF conference of Soviet and American women to help break down cold war barriers 1963 Partakes in the peace campaign to urge the US to end the war in Vietnam 1967 WILPF mission to the Middle East 1969 Conference in London on chemical and biological warfare 1970 Inter-American Women’s Conference in Bogota, Columbia 1971 Mission to North and South Vietnam 1973 Mission to Chile to investigate human rights violations 1974 Mission to Northern Ireland to invstigate the situation there 1975 Convenes “Women’s Disarmament Conference” at the UN in New York 1981 WILPF initiates the conference ‘Women of Europe in Action for Peace’in Amsterdam 1981 WILPF initiates its International Internship Programme for Young Women 1982 WILPF launches a signature campaign to Stop The Arms Race (STAR) 1983 Mass rally on 8 March in Brussels, demanding that Nato cancel the decision to deploy Pershing II and cruise missiles in Western Europe 1983 Eva Myrdal, Swedish WILPF-member working for the UN, is awarded the Nobel Peace Prize 1984 Relaunches worldwide campaign for a Comprehensive Test Ban Treaty 1985 WILPF participates in the UN “Women’s Decade Conference” in Nairobi, Kenya; initiates the Nairobi Peace Tent 1988 Missions to Central America and the Middle East 1989 International Congress in Australie: ‘Nuclear Free Pacific’ 1991 WILPF campaigns to prevent and halt the Gulf War 1992 WILPF’s 25th International Congress in Bolivia 1994 WILPF sends mission to observe the elections in South Africa 1995 WILPF Congress in Helsinki; ‘Peacetrain’ , with 240 women, from Helsinki via Russia, Ukraine, Roumenia, Bulgary,Turkey,Kazachstan, to Beijing, China. where the fourth “UN Women’s Conference”was held. WILPF organizes the “Peace tent” WILPF BELEIDSPLAN 2012-2015 14 1998 1998 1998 1999 1999 2000 2001 2004 2007 2009 2009 2010 2011 2011 WILPF coordinates “Women and Armed Conflict Caucus” during the session of the Commission on the Status of Women International Congress in Baltimore: ‘Bread and Roses, Women Define Globalization’, demonstration at the Worldbank in Washington WILPF symposium: ‘European Women’s Conference on Nuclear Weapons and Security Needs’ in Vienna WILPF participates in the Centennial of the First Hague Appeal for Peace in The Hague in 1899 WILPF coordinates international network of ngo’s on nuclear disarmament, launches a special ngo-disarmament website ‘Reaching Critical Will’ Resolution 1325 on Women, Peace and Security adopted by the United Nations Security Council WILPF sets up web portal ‘Peace Women’ coordinating and exchanging information about Resolution 1352 worldwide International Congress in Sweden:’ Women,Water and Peace’ International Congress in Bolivia March Seminar in Geneva: ’Getting to Peace in the Middle East’ WILPF participates in organizing workshop at the UN Conference on Climate Change in Copenhagen: ‘Nuclear Power is not the Answer to Global Warming’ WILPF statement on the occasion of the International Day for the Eradication of Poverty WILPF declaration on Security Council Resolution 1973 and the Responsability to Protect regarding the intervention in Libya WILPF statement on Japan’s nuclear crisis WILPF BELEIDSPLAN 2012-2015 15 Bijlage 3 Highlights Nederlandse afdeling van WILPF JAAR GEBEURTENIS 1986 1987 1987 1988 1991 1992 1995 1995 1996 1999 2000 2001 2001 2002 2005 2007 2007 2008 2010 2010 2011 2011 Heroprichting Nederlandse afdeling tijdens internationaal congres van WILPF in Woudschoten Acties ‘Stop alle Kernproeven’, demonstraties bij o.a. de Franse ambassade Oprichting Nederlandse Vereniging van de verenigde Naties, WILPF initieert en is lid van het Algemeen Bestuur van de NVVN Demonstratie tegen NAVO-plannen om nucleaire bewapening te moderniseren Protesten tegen de Golfoorlog samen met Vrouwen voor Vrede en Vrouwen tegen kernwapens; gesprekken met de Commissie van Buitenlandse Zaken en Defensie WILPF NL verzorgt een workshop met reader over de internationale economische crisis op het WILPF Congres in Bolivia Seminar ter gelegenheid van het 80-jarig bestaan van WILPF over seksueel geweld tegen vrouwen ten tijde van oorlog en conflicten met o.a. Barbara Lochbihler, WILPF’s internationale secretaris general, en Prof. C. Flinterman, voorzitter van de adviescie Mensenrechten Workshop over ‘Vrouwen en Gewapende Conflicten’ tijdens de Nederlandse manifestatie van de Vierde Internationale Wereldvrouwenconferentie te Amsterdam Bijdrage aan conferentie van INES over Sustainability: congrespaper ‘Whose Security?” WILPF NL verzorgt een workshop met reader ‘From the MAI to the Millenium Round’ op het WILPF Seminar over globalisering en mensenrechten in Costa Rica Workshop met reader ‘Positieve en negatieve gevolgen van globalisering’ op de manifestatie van het Platform Actieplan 2000 in Den Haag Deelname en toespraak bij demonstratie op de Dam “Tegen de Nieuwe Oorlog’ (Oorlog tegen het terrorisme) Samen met de NVR organiseert WILPF NL een studiebijeenkomst met reader over ‘Vrouwen en Gewapende Conflicten’ WILPF NL en Vrouwen voor Vrede publiceren voor de verkiezingen in 2002 en 2006 de brochure ‘Politiek voor de Vrede’, een vergelijking van de verkiezingsprogramma’s WILPF NL is medeorganisator van een workshop met reader over resolutie 1325 en het voorkomen van gewapende conflicten tijdens de Nederlandse manifestatie ‘Beijing +10’ in Utrecht Nederlandse afdeling neemt initiatief tot schrijven van een verkiezingsbrochure voor de Europese verkiezingen in 2009 WILPF NL ondertekent het Nederlands Nationaal Actieplan voor resolutie 1325 voor de periode 2008-2011 WILPF NL participeert in de organisatie op 8 maart van een herdenkingsbijeenkomst van de Nakba en de huidige situatie van vrouwen in en buiten Palestina Inleiding ’10 jaar resolutie 1325 van de VN Veiligheidsraad’ door WILPF NL op het jaarcongres van People Building Peace Brief aan de Nederlandse europarlementariërs m.b.t. reactie op het VN rapport van de Commissie Goldstone WILPF NL verklaring ‘WILPF and the Right to Food’ Petitie aan de leden van de Kamercommissie BUZA over schending van mensenrechten door Israël m.b.t. vrouwelijke Palestijnse gevangenen WILPF BELEIDSPLAN 2012-2015 16 2011 2012 WILPF NL ondertekent het tweede Nederlands Nationaal Actieplan voor resolutie 1325 (2011 -2015) met als speciale inzet ‘Colombia, één van de zes focuslanden van het plan. Belangrijke partner is WILPF Colombia. Oproep aan regeringsleiders , bijeen voor de VN klimaatconferentie RIO+20, in samenwerking met o.a. Vrouwen voor Vrede WILPF BELEIDSPLAN 2012-2015 17 Bijlage 4 WILPF WERKPLAATS WERKPLAN 2013 Actualisering d.d. 22-2-2013 Van het WERKPLAN 2006 e.v. jaren Dit werkplan beoogt aan leden, uitvoerders en anderen een globaal inzicht te geven in de thema´s, waarop de afdeling zich richt en de voorgenomen activiteiten. De uitwerking zal per onderdeel te vinden zijn in concrete plannen en tijdpaden. Uitgangspunten WILPF Afdeling Nederland wil te midden van de verwante NGO’s een voortrekker zijn. Wij brengen vrouwen bij elkaar die zich daarvoor individueel, in teamverband en/of in samenwerking met andere organisaties inzetten. Wij geloven in de toekomst van de internationale rechtsorde en in de kracht van vriendschap en tolerantie op de weg daar naar toe. Wij respecteren elkaars inspiraties en kwaliteiten en zijn bereid die te delen in planning, uitvoering en toetsing. Wij haken aan bij andere organisaties en initiatieven die op dezelfde of verwante terreinen werkzaam zijn. De leidraad van ons werk ligt in de internationale programma’s, standpunten en activiteiten. Onze strategie bestaat voornamelijk uit het beïnvloeden van de Nederlandse regering, politici en publieke instellingen tot het voeren van een rechtvaardige buitenlandse en defensiepolitiek. Wij geven daarbinnen volle aandacht aan de Europese politieke ontwikkelingen. Wij streven er naar een vraagbaak te zijn voor ieder die informatie behoeft en/of wil meewerken. WILPF BELEIDSPLAN 2012-2015 18 Thema I Conflicthantering en ontwapening Focus subthema2 Doel Vrede MiddenOosten Bereiken van het opheffen van de Israël en Palestina. bezetting door Israel. Bereiken van een internationale vredesconferentie, gebaseerd op het vredesinitiatief van de Arabische Liga 2002. Bereiken van stopzetting van de wapenhandel aan de regio uit/via Nederland Nucleaire wapens Bereiken van vernieuwing en uitvoering Humanitaire van NPV. gevolgen bij lopende Bereiken van nucleaire ontwapening. processen/ Bereiken van handhaving van bestaande actualiteiten. verdragen. Debat US-militaire Bereiken van uitvoering van afspraken die bases in Europa. door Nederland zijn ondertekend. JSF Bereiken van ontmanteling Volkel. Bekendheid van humanitaire gevolgen van nucleaire wapens 2 Activiteiten en middelen Elkaar informeren, actuele ontwikkelingen volgen Deelnemen aan Actie Boycot. Divestment en Sancties Politieke lobby nationaal en internationaal. Informatie aan leden. Middelen/informatiebronnen: WILPF Int (ReachingCritcalWill), IKV Pax Christi/ ICAN; Stopdewapenhandel, NVMP Mayors for Peace Abolition 2000 Aansluiten en/of samenwerken Standpunt WILPF Int. Actie Boycot, Divestment en Sancties lid Doc. P convenor WG Middle East WILPF Int. Wie WILPF Int Mayors for Peace NVMP IKV Pax Christi ICAN Vrouwen voor Vrede? Handvest VN Susie Snyder IKV An M. Carolien Akke B Han Topaas Sonja Z. Inge Christien Mieneke W. Ook waar dit niet wordt vermeld zal zoveel mogelijk aansluiting gezocht worden bij uitspraken van en beraad in WILPF Internationaal en Europa WILPF BELEIDSPLAN 2012-2015 19 AB-lid Carolien Thema II Mensenrechten en internationaal recht Focus subthema Doel Activiteiten en middelen CEDAW Pm 2013-2014 VNVrouwenverdrag Bereiken van intrekking van Nederlands voorbehouden bij ratificatie en van toepassing en handhaving. Meewerken aan de ‘Schaduwrapportage’ mbt de Rapportage van de Nederlandse Regering. Onze standpunten inbrengen bij de Nederlandse regering Politieke actie Beïnvloeden schaduwrapportages CSW Geweldloze conflicthantering en burgervredesmissies Responsibility to Protect (R2P) Right to Food Study en make known NVR informeren Artikel in herfstnr. Nieuwsbrief WILPF 2013 Bijdragen aan verwezenlijking van Right to Food als Participeren in mensenrecht in brede zin: platforms - streven naar Voedselsoevereiniteit Studeren en - effecten van wereldhandel systeem op informeren: via voedselproductie en voedselconsumptie CFS/FAO, UN Special Rapporteur on Food, FIAN WILPF BELEIDSPLAN 2012-2015 20 Aansluiten en/of samenwerken NVR Netwerk Vrouwen verdrag Wie AB-lid NVR Standpunt WILPF Int. New York NEAG/EIRENE Han Lid van Int. Council for the Responsability to Protect GGPAC Platform ABC ATM (support) WILPF vert. in CSM bij CFS/FAO YWCA Anke Ku Lies König Lies D. Wil Claessen Rosan Rosan Carolien Inge Sophie AB Thema III Versterking van participatie en gelijkheid Focus subthema Doel Activiteiten en middelen Duurzame economie De bankencrisis en verder Aansluiting bij de ‘Verklaring van Tilburg’. Bereiken dat de vredescomponent wordt opgenomen in de plannen en voorstellen die de economen (Verklaring van Tilburg) hebben voor een duurzame en solidaire economie. o.a. Voedselsoevereiniteit, bewapening, strijd om grondstoffen Participatie Vrouwen, vrede en veiligheid Resolutie 1325 van de VNVeiligheidsraad Meewerken aan de uitvoering van het Nederlands Nationaal Actieplan voor 1325 (2012-2015). WILPF NL is één van de ondertekenaars. Speciale aandacht voor Colombia als één van de focuslanden van het NAP 1325. Dit in nauwe samenwerking met WILPF Colombia. Vergroten van bekendheid (betrokkenheid) van resolutie 1325 en aanverwante resoluties. Meedoen aan de activiteiten van het platform Duurzame en Solidaire Economie (DSE). Deelname aan (inter)nationale initiatieven > Bestuderen en informeren. Deelname aan de overleggen over het NAP 1325 Ondersteuning van projecten in het kader van NAP 1325 in Colombia. Ondersteuning van vrouwen- en vredesorganisaties in Colombia om deel te nemen aan de vredesonderhandelingen. Via presentaties en publicaties. Belangrijke doelgroep: bij de NVR aangesloten organisaties. WILPF BELEIDSPLAN 2012-2015 21 Aansluiten en/of samenwerken Tegen de Wapenhandel e.a. ngo’s Greetje Witte -Rang Wie AB-lid Han Anke Ko Rosan Saskia Rosan Ministerie van BZ/afd. Coby Karin V Emancipatie Sophie S WG 1325 van WO=MEN Colombia Group NAP 1325 (ontwikkelingsorg. +vr.vredesorg.+kennisi nstit.) Platform Vrouwen en Duurzame Vrede (VDV) WILPF Int. WG Res 1325 Rosan WILPF Int. WG: Economy and Justice Genderbudgetting Bereiken van toepassing van genderbudgetting door (lagere) overheden in Nederland en elders. WILPF BELEIDSPLAN 2012-2015 Lobbyen voor trainingen op dat gebied. Lezingen aanbieden Handleiding op papier zetten. Proef in een gemeente Richten op CBS en SCP om in samenhang met CEDAW genderbudgetting toe te passen 22 Inge AB Algemene onderwerpen – projecten – vertegenwoordiging – diversen Omschrijving Doel Activiteiten en middelen Politics for Peace * Campagne t.g.v. de verkiezingen Eur.Parl.2014 *Politieke actualiteit Beïnvloeding van politieke partijen en inzicht bieden aan burgers met het oog op hun stemgedrag Education for Peace Bewustwording en beïnvloeding Vredesopleidingen inzake gender en vredespolitiek Gebruik maken van expertise studenten, vredesopleidingen, gedurende traject naar 2015 Samenwerking van de Europese afdelingen van WILPF bevorderen. Lobbyen bij Europees parlement. NVR Verkiezingsprogramma’s vergelijken: informeren en reageren naar politieke partijen Reageren op actuele ontwikkelingen. Correspondentie, lobbyen Jaarlijks commentaar op de begrotingen van BUZA en Defensie; brief naar ministers en tweede kamerleden Inventarisatie maken van gender in vredesopleidingen Europa Vertegenwoordigingen Contacten Beïnvloeding van beleid en handelen van politici en/of overheden en/of internationale organen Lezingencyclus jonge vrouwelijke onderzoeksters over gender en vrede Aansluiten en/of samenwerken Vrouwen voor Vrede AB-lid Han Mans Anke Werkplaats Universiteiten en Anke Hogescholen met Sophie vredesopleiding Jelske Upeace (Den Haag)/ISS/WPP Europese WILPF afdelingen Inge Coby NEAG/Eirene WILPF BELEIDSPLAN 2012-2015 Wie 23 Inge 100-jaar WILPF-NL: Planning en Activiteitenoverzicht 2012-2015 Nr. 1 2 3 4 Wat Activiteitenoverzicht bespreken en taakverdelingen Voorbereiden publieks bijeenkomst 2013: Vrede, mens en milieu Start Eind 15-6-2013 Wie Werkplaats Zomer 2012 Najaar 2013 Han Facilitaire planning Congres 22-25 april 2015 Augustus 2010 April 2015 Augustus 2010 April 2015 Dutch Prep. Committee for 2015 (DPC): Mans, Anjo,Rosan Comité: Carolien , Lies J., Anke, e.a. Festival 27-29 april 2015 in World forum “Her story” Receptie in Vredespaleis Activiteiten/ Toelichting Concrete invulling PR-team Breed samenwerkingsprogramma Buste A.Jacobs in Vredespaleis Ontwikkeling Festival programma “Haagse groep” Vrijetijdsprogramma Work in progress Toestemming is verkregen voor de buste. Fundraising nog starten. Comité van Aanbeveling 5 6 Witte tulp Mies Brouwer prijs voor project over VN 7 Education for Peace WILPF BELEIDSPLAN 2012-2015 Mans Carolien en Lies D Work in progress Informeren of er belangstlling is bij NVVN,Hein Brouwer en Floris Anke, Sophie Jelske Zie uitwerking in WP onder ‘algemene onderwerpen’. 24