Behandeling van longkanker: het therapeutisch nihilisme voorbij? INGEL DEMEDTS, MD, PHD PULMONARY PHYSICIAN-THORACIC ONCOLOGIST DEPARTMENT OF PULMONARY DISEASES AZ DELTA ROESELARE BELGIUM Behandeling ifv stadium Stadium I-II Heelkunde (of radiotherapie) Stadium III chemoradio of heelkunde na chemo (RT) Stadium IV chemo targeted therapie immunotherapie palliatieve RT Chirurgie Thoracotomie VATS of video assisted thoracoscopic surgery Radiotherapie Stadium IV behandeling Best supportive care Palliatieve radiotherapie Chemotherapie Targeted therapie Immunotherapie The early days… Diagnose obv RX en kliniek bij risicopatiënt (roken!) Behandeling: geen Behandeling stadium IV longkanker 1990-2010 CHEMOTHERAPIE 4-6 kuren (soms onderhoudsbehandeling) overlevingswinst betere levenskwaliteit palliatieve behandeling Dienst Longziekten-Centrum voor Thoracale Oncologie AZ Delta Behandeling stadium IV longkanker 1990-2010 Dienst Longziekten-Centrum voor Thoracale Oncologie AZ Delta Chemotherapie 1990-2010 eerste systemische behandeling “krachtig”, niet selectief ongewenste effecten vaak niet 100% effectief Dienst Longziekten-Centrum voor Thoracale Oncologie AZ Delta Gepersonaliseerde kanker behandeling: longkanker als voorbeeld 1990-2010 2020 Oncogene Driven Longkanker Dienst Longziekten-Centrum voor Thoracale Oncologie AZ Delta “driver” mutaties Oncogene addiction EGFR-TKI in longkanker 45 jr, man, ex-roker juni 2013 EGFR+ longkanker, long-, pleuraen bot meta’s Dienst Longziekten-Centrum voor Thoracale Oncologie AZ Delta juni 2014 behandeling met gefitinib ALK 57 jarige vrouw, nooit gerookt oktober 2012 ALK+ long kanker, long-, pleura-, hersen- en bot meta’s Dienst Longziekten-Centrum voor Thoracale Oncologie AZ Delta april 2013 behandeling met ALK-inhibitor Behandelings algoritme AZ Delta 2016 crizotinib, CT brigatinib/lorlatinib, ceritinib CT docetaxel +/- selumetinib gefitinib/erlotinib/afatinib, CT AZD9291 trastuzumab? vemurafenib, dabrafenib? CT LY2875358 (Met-antibody)/ c-MET TKI crizotinib Dienst Longziekten-Centrum voor Thoracale Oncologie AZ Delta Immunotherapie Klassieke therapie You fight the cancer with … Immunotherapie: DIY You tell the immune system to fight the cancer Immuunsysteem Perfect uitgerust voor de behandeling van kanker Het immuun systeem: een super machine… … als ze start Immunologic checkpoint PD1 inhibitie Anti-PD1 in de praktijk Immunotherapie bij longkanker: overlevingseffect betere levenskwaliteit goede tolerantie niet voor iedereen NEJM 2012 Topalian Respons op immunotherapie Wolchok ASCO 2015 Longkanker behandeling Longkanker overleving Sinds 2012: 2 studynurses 30 longkankerstudies 19 interventionele studies 14 nog actief 120 patiënten Belang van klinische studies! Take home message Behandeling gemetastaseerde longtumoren - chemotherapie: - overlevingswinst betere levenskwaliteit voor patiënten “fit” voor chemo - “targeted therapy”: - voor “oncogene driven” longkanker spectaculaire respons survival tot > 4 jaar - immunotherapie: - nieuw paradigma 1e lijn voor geselecteerde patiënten soms langdurige respons (maar niet voor iedereen…) Toxiciteit