4. gevolgen voor de begroting

EUROPESE
COMMISSIE
HOGE VERTEGENWOORDIGER
VAN DE UNIE VOOR
BUITENLANDSE ZAKEN
EN VEILIGHEIDSBELEID
Brussel, 14.7.2016
JOIN(2016) 32 final
2016/0216 (NLE)
Gezamenlijk voorstel voor een
BESLUIT VAN DE RAAD
betreffende de ondertekening, namens de Europese Unie, van de Overeenkomst tot
oprichting van de internationale EU-LAC-Stichting
NL
NL
TOELICHTING
1.
ACHTERGROND VAN HET VOORSTEL
Achtergrond
De Europese Unie (EU) en de Latijns-Amerikaanse landen en de landen van het Caribische
gebied (LAC) onderhouden speciale banden sinds een strategisch partnerschap is tot stand
gekomen op de eerste biregionale topconferentie van hun staatshoofden en regeringsleiders in
Rio de Janeiro in 1999. In de periode tussen 1999 en 2012 was de belangrijkste
gesprekspartner van de EU binnen LAC de groep van Rio. Met ingang van 2012 is de
Gemeenschap van Latijns-Amerikaanse en Caribische Staten (Celac) door haar lidstaten
aangewezen om de groep van Rio te vervangen als de tegenhanger van de EU voor
biregionale topontmoetingen en het strategische partnerschap.
Sinds 1999 hebben beide regio's samengewerkt om gedeelde belangen en waarden te
bevorderen, zoals is bevestigd op de topontmoetingen in Madrid (2002), Guadalajara (2004),
Wenen (2006), Lima (2008), Madrid (2010), Santiago de Chile (2013) en Brussel (2015). De
opeenvolgende topontmoetingen hebben geresulteerd in een gestage intensivering van de
politieke dialoog en vooruitgang bij de gezamenlijke aanpak van een brede waaier van
vraagstukken, met inbegrip van klimaatverandering, migratie, drugsbestrijding, de
bevordering van mensenrechten en gendergelijkheid, onderwijs en culturele aangelegenheden,
en op het vlak van wetenschap en technologie.
Doelstellingen van de internationale EU-LAC-Stichting en samenhang met de
desbetreffende beleidsmaatregelen
Op de vijfde EU-LAC topontmoeting (Lima, 2008) hebben de leiders van beide regio's
besloten om de oprichting te overwegen van een biregionale stichting met het oog op de
bevordering van zowel het overleg over gemeenschappelijke strategieën als maatregelen om
het partnerschap te versterken en de zichtbaarheid ervan te verhogen. Op de zesde
topontmoeting (Madrid, 2010) hebben de staatshoofden en regeringsleiders besloten een EULAC-Stichting op te richten, met de volgende doelstellingen:

bijdragen tot de versterking van het EU-Celac partnerschap waarbij gezorgd
wordt voor de deelname en inbreng van het maatschappelijk middenveld en
andere sociale actoren;

bevorderen van een grotere wederzijdse kennis en begrip tussen beide regio's;
en

versterken van de wederzijdse zichtbaarheid tussen de regio's en de
zichtbaarheid van het partnerschap zelf.
Dit besluit moet worden gezien in het kader van de bestaande EU-stichtingen om de
betrekkingen met Azië (Stichting Azië-Europa - ASEF) en de Euro-mediterrane regio (de
Anna Lindh-stichting voor de dialoog tussen culturen) te bevorderen. De EU-LAC-Stichting
is opgezet als een instrument om de biregionale betrekkingen te versterken tussen de EU en
LAC overeenkomstig de prioriteiten en strategieën die zijn opgenomen in de desbetreffende
verklaringen naar aanleiding van topontmoetingen en opeenvolgende mededelingen van de
Commissie, zoals Een nauwer partnerschap tussen de Europese Unie en Latijns-Amerika
(2005)1 en De Europese Unie en Latijns-Amerika: een partnerschap van wereldspelers
1
NL
COM(2005) 636 definitief.
2
NL
(2009)2. Zowel het Europees Parlement (april 2006) als de Euro-Latijns-Amerikaanse
Parlementaire Vergadering (december 2007) heeft resoluties aangenomen waarin werd gepleit
voor de oprichting van de Stichting.
De EU-LAC-Stichting is formeel opgericht in Hamburg in 2011 als een orgaan naar Duits
burgerlijk recht, in afwachting van het eventuele besluit van een internationale
oprichtingsakte om de stichting om te vormen tot een internationale organisatie. De stichting
werd belast met volgende opdrachten:

bevordering en coördinatie van resultaatgerichte activiteiten ter ondersteuning
van biregionale betrekkingen, toegespitst op de uitvoering van de prioriteiten
die op Celac-EU-topconferenties zijn vastgesteld;

aanmoediging van het overleg over gemeenschappelijke strategieën om deze
prioriteiten tot stand te brengen door onderzoek en studies te bevorderen; en

bevordering van vruchtbare uitwisselingen en nieuwe netwerkmogelijkheden
voor het maatschappelijk middenveld en andere sociale actoren die betrokken
zijn bij het biregionale partnerschap of hiervoor potentieel belangstelling
hebben.
De stichting kan initiatieven nemen in samenwerking met openbare en particuliere
instellingen, regeringen van Latijns-Amerikaanse en Caribische staten en EU-lidstaten, de
Europese Commissie en andere EU-instellingen en agentschappen, en internationale en
regionale instellingen. In de eerste vier jaren na haar oprichting heeft de stichting een aantal
activiteiten in dit kader ondernomen.
Bij Besluit 2012/493/EU van de Raad werd de Commissie gemachtigd om onderhandelingen
te openen voor de sluiting van een internationale overeenkomst tot oprichting van de EULAC-Stichting als een internationale organisatie, met als leden de EU, de EU-lidstaten en de
LAC-landen. De onderhandelingen zijn in december 2012 gestart en werden aan EU-zijde
namens de Commissie gevoerd door de Europese Dienst voor extern optreden (EDEO).
Tijdens het onderhandelingsproces zijn de lidstaten geraadpleegd op de bijeenkomsten van de
Groep Latijns-Amerika en Caribisch gebied van de Raad (COLAC). Het Europees Parlement
werd tijdens de onderhandelingen regelmatig op de hoogte gehouden. Op de zevende EU
LAC bijeenkomst, die tegelijkertijd de eerste EU-Celac topconferentie was (Santiago de
Chile, 2013), hebben de staatshoofden en regeringsleiders opgeroepen om de
onderhandelingen zo spoedig mogelijk af te ronden. Zij werden dan ook in januari 2015
afgesloten.
Op de tweede EU-Celac topconferentie (Brussel, juni 2015) waren de staatshoofden en
regeringsleiders verheugd over de parafering van de overeenkomst tot oprichting van de
internationale EU-LAC-Stichting en zagen zij uit naar "de snelle ondertekening en spoedige
inwerkingtreding van de overeenkomst". De hoge vertegenwoordiger en de Commissie zijn
van oordeel dat de door de Raad in zijn onderhandelingsrichtsnoeren voor de overeenkomst
vastgestelde doelstellingen zijn bereikt en dat de ontwerpovereenkomst kan worden ingediend
voor ondertekening en sluiting. Zowel CELAC als de EU wenst dat de overeenkomst wordt
ondertekend tijdens een bijeenkomst van de ministers van Buitenlandse Zaken van beide
regio's op 25-26 oktober in de Dominicaanse Republiek. Hiermee wordt de kroon gezet op
een tien jaar geleden aangevat proces waarin de leiders van desbetreffende 61 landen zich
hebben ingespannen om de EU-LAC-Stichting op te richten en te consolideren als een
2
NL
COM(2009) 495 definitief.
3
NL
internationale organisatie die kan bijdragen tot het versterken van het partnerschap en het
verbeteren van het wederzijds begrip en de zichtbaarheid.
Doel van het voorstel
Bijgaand gezamenlijk voorstel is het rechtsinstrument dat machtigt tot ondertekening van de
overeenkomst namens de EU. Door de stichting om te vormen tot een internationale
organisatie zal zij vlotter een beroep kunnen doen op financiering door haar lidstaten,
aangezien talrijke lidstaten momenteel geen financiële bijdragen kunnen verstrekken aan de
stichting zolang zij een orgaan naar Duits burgerlijk recht blijft. Door te beschikken over de
status van een internationale organisatie zal de stichting ook bepaalde kosten kunnen
verminderen, uit hoofde van het internationaal recht immuniteiten en voorrechten genieten en
beter gebruik kunnen maken van haar financiële en menselijke hulpbronnen. Hierdoor kan de
stichting haar activiteiten ter ondersteuning van het partnerschap handhaven en verder
ontwikkelen.
2.
RECHTSGRONDSLAG
Het gezamenlijk voorstel is het rechtsinstrument voor de ondertekening van de
overeenkomst.
De keuze van de rechtsgrondslag voor de ondertekening van de overeenkomst moet berusten
op objectieve gegevens die voor rechterlijke toetsing vatbaar zijn, waaronder het doel en de
inhoud van de maatregel.
Het doel van deze overeenkomst is de EU-LAC-Stichting op te richten als een internationale
organisatie met rechtspersoonlijkheid krachtens internationaal publiekrecht. De stichting zal
bijdragen tot de intensivering van het EU-Celac partnerschap, de bevordering van het
wederzijds begrip en de versterking van de onderlinge zichtbaarheid tussen de regio's. De
stichting kan worden beschouwd als een instrument van het gemeenschappelijk buitenlands
beleid van de EU omdat haar activiteiten bijdragen tot de convergentie van het optreden van
de lidstaten ten aanzien van Latijns-Amerika en het Caribische gebied, waarbij ervoor
gezorgd wordt dat de EU haar belangen en haar waarden kan doen gelden in het kader van het
partnerschap tussen beide regio's. De specifieke activiteiten van de stichting dragen bij tot de
politieke dialoog tussen de EU en CELAC op terreinen zoals mondiaal bestuur en de
bevordering van democratie, mensenrechten en de rechtsstaat. Relevante activiteiten die de
Stichting in het verleden heeft uitgevoerd, omvatten onder meer studies en conferenties over
het strategische partnerschap zelf en over de samenwerking tussen de EU en LAC als partners
in mondiaal bestuur (bv. studie over "The EU and CELAC: Reinvigorating a strategic
partnership" (De EU en Celac: stimulansen voor een strategisch partnerschap) en "Summit
Diplomacy: Challenges and opportunities of the new regionalisms" (Diplomatie op het
hoogste niveau: uitdagingen en mogelijkheden van de nieuwe regionalismen)); een panel over
"The EU and LAC: Powers in a Multipolar World or partners in Global Governance?" (De
EU en LAC: machten in een multipolaire wereld of partners in mondiaal bestuur?); en een
seminarie over “China, Latin America and the Caribbean, and the European Union: A
Triangular Relationship?” (China, Latijns-Amerika en het Caribische gebied, en de Europese
Unie: een driehoeksverhouding?). Soortgelijke activiteiten zullen worden georganiseerd zodra
de stichting is omgevormd tot een internationale organisatie. Aldus worden met de
overeenkomst GBVB-gerelateerde doelstellingen nagestreefd.
De stichting zal ook de samenwerking tussen de EU en LAC-regio's versterken, interculturele
uitwisseling te ondersteunen, onder meer door het vergemakkelijken en bevorderen van de
betrokkenheid en de inbreng van het maatschappelijk middenveld en andere sociale actoren.
NL
4
NL
Rekening houdend met het feit dat sommige LAC-lidstaten niet langer op ontwikkelingshulp
zijn aangewezen, terwijl andere LAC-lidstaten hiervoor nog in aanmerking komen, behoort
het tot de taken van de stichting om:

ondersteuning te verstrekken aan de beleidsdialoog tussen de EU en CELAC
alsook aan de samenwerking - waarbij sommige of alle LAC-lidstaten zijn
betrokken - op essentiële terreinen van gemeenschappelijk belang, zoals
onderzoek,
duurzame
ontwikkeling,
klimaatverandering,
concurrentievermogen, werkgelegenheid en groei, en gendergelijkheid;

analyse en onderzoek uit te voeren of te ondersteunen met betrekking tot
vraagstukken die van belang zijn voor het partnerschap; en

biregionale netwerken te ontwikkelen en te ondersteunen en uitwisselingen van
deskundigheid en beste praktijken tussen beide regio's te bevorderen.
Gelet op het voorwerp en de inhoud van de overeenkomst valt zij binnen het
toepassingsgebied van artikel 37 van het Verdrag betreffende de Europese Unie (VEU) en van
de artikelen 209 en 212 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie
(VWEU). De procedurele rechtsgrondslagen voor de ondertekening van de Overeenkomst zijn
de artikelen 218, leden 5 en 8, twee alinea, VWEU.
3.
RESULTATEN VAN EX-POSTEVALUATIES, RAADPLEGINGEN
BELANGHEBBENDEN EN EFFECTBEOORDELINGEN
VAN
Talrijke voorbereidende documenten en statuten zijn vanaf 2008 opgesteld, toen het idee van
een EU-LAC-Stichting werd overwogen en de doelstellingen en de structuur van de stichting
werden vastgesteld. Op opeenvolgende bijeenkomsten van de COLAC en hoge EUambtenaren en biregionale bijeenkomsten van hoge ambtenaren werden deze oorspronkelijke
documenten besproken en op successieve topontmoetingen werd het breder politiek kader
vastgesteld. Er werd rekening gehouden met de relevante ervaring die was opgedaan met
soortgelijke projecten in andere regio's (bv. in het kader van de ASEF en de Anna Lindhstichting). Sedert de oprichting van de EU-LAC-Stichting als een orgaan naar Duits burgerlijk
recht, is de raad van bestuur van de stichting op gezette tijden bijeenkomen en heeft hij
rapporten ontvangen over de activiteiten van de stichting.
Raadpleging van belanghebbenden
Het besluit om de stichting op te richten en te onderhandelen over een overeenkomst om haar
om te vormen tot een internationale organisatie is reeds enkele jaren algemeen bekend. Het
besluit kwam aan de orde in de verklaringen van de staatshoofden en regeringsleiders op
opeenvolgende topontmoetingen, werd vermeld op de websites van de EDEO en andere EUinstellingen en kreeg in beide regio's media-aandacht. Maatschappelijke organisaties in beide
regio's, waarvan sommige actief bij het partnerschap zijn betrokken en voorbereidende
activiteiten in aanloop naar de opeenvolgende topontmoetingen hebben georganiseerd of
hieraan hebben deelgenomen, hebben bij hun activiteiten naar de stichting verwezen en
hebben hun gegevens vermeld in de databank van de stichting voor maatschappelijke
organisaties.
Effectbeoordeling
Voor dit voorstel werd het niet noodzakelijk geacht een effectbeoordeling uit te voeren, omdat
het besluit tot ondertekening van de overeenkomst geen significante economische,
ecologische of sociale gevolgen op EU of haar burgers zal hebben. De raad van bestuur van
NL
5
NL
de stichting houdt toezicht op de specifieke gevolgen van de inwerkingtreding van de
overeenkomst op zijn halfjaarlijkse bijeenkomsten.
4.
GEVOLGEN VOOR DE BEGROTING
De ondertekening van de overeenkomst heeft geen directe gevolgen voor de begroting,
aangezien de EU of andere ondertekende partijen niet verplicht financiële bijdragen aan de
Stichting ter beschikking te stellen. Deze bijdragen zijn vrijwillig. Als gastland dat
voorrechten en immuniteiten verleent op basis van een zetelovereenkomst, verstrekt Duitsland
(op eigen kosten) naar behoren gemeubileerde panden die geschikt zijn om door de Stichting
te worden gebruikt, met de bijbehorende onderhoudswerkzaamheden, nutsvoorzieningen en
beveiliging.
Sedert de oprichting van de stichting als een orgaan naar Duits burgerlijk recht in 2011 heeft
de Commissie financiële bijdragen aan de stichting verstrekt, recentelijk (via het
partnerschapsinstrument) een bedrag van 3 miljoen EUR voor de twee jaren vanaf
oktober 2015. Sommige LAC-landen en EU-lidstaten, onder meer Duitsland als gastland,
hebben een of meerdere keren financieel bijgedragen. Andere landen kunnen financieel niet
bijdragen totdat de stichting is omgevormd tot een internationale organisatie. De
ondertekening en inwerkingtreding van de overeenkomst zullen dus bijdragen tot de
financiële duurzaamheid van de stichting.
NL
6
NL
2016/0216 (NLE)
Gezamenlijk voorstel voor een
BESLUIT VAN DE RAAD
betreffende de ondertekening, namens de Europese Unie, van de Overeenkomst tot
oprichting van de internationale EU-LAC-Stichting
DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,
Gezien het Verdrag betreffende de Europese Unie, en met name artikel 37,
Gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, en met name artikel 209,
lid 2, en artikel 212, lid 1, in samenhang met artikel 218, lid 5, en artikel 218, lid 8, tweede
alinea,
Gezien het gezamenlijke voorstel van de hoge vertegenwoordiger van de Unie voor
buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid en van de Europese Commissie,
Overwegende hetgeen volgt:
(1)
Op 23 maart 2012 heeft de Raad aan de Commissie machtiging verleend om
onderhandelingen te openen over een internationale overeenkomst tussen de Europese
Unie en haar lidstaten en de landen van Latijns-Amerika en het Caribische gebied tot
oprichting van de EU-LAC-stichting als internationale organisatie.
(2)
De onderhandelingen over de overeenkomst tot oprichting van de internationale EULAC-Stichting (hierna "de Overeenkomst" genoemd) zijn op 29 januari 2015 met
succes afgerond.
(3)
Het doel van deze overeenkomst is de EU-LAC-Stichting op te richten als een
internationale organisatie met rechtspersoonlijkheid krachtens internationaal
publiekrecht.
(4)
De Overeenkomst moet namens de Europese Unie worden ondertekend, onder
voorbehoud van sluiting op een latere datum.
(5)
Wanneer zij optreden in het kader van EU-LAC-Stichting, coördineren de EU en haar
lidstaten hun standpunten overeenkomstig de Verdragen en overeenkomstig het
beginsel van loyale samenwerking,
HEEFT HET VOLGENDE BESLUIT VASTGESTELD:
Artikel 1
De ondertekening van de Overeenkomst tot oprichting van de internationale EU-LACStichting, wordt hierbij namens de Unie goedgekeurd, onder voorbehoud van de sluiting van
de Overeenkomst.
De tekst van de Overeenkomst is aan dit besluit gehecht.
NL
7
NL
Artikel 2
Het secretariaat-generaal van de Raad stelt het volmachtinstrument op dat de persoon
(personen) die daartoe door de onderhandelaars over de Overeenkomst is (zijn) aangewezen,
machtiging verleent de overeenkomst, onder voorbehoud van de sluiting ervan, te
ondertekenen.
Artikel 3
Dit besluit treedt in werking op de dag na die van de vaststelling ervan.
Gedaan te Brussel,
Voor de Raad
De voorzitter
NL
8
NL