14B. GEDRAG EN MAATSCHAPPIJ WO In deze sector vind je opleidingen die je in principe met ieder profieldeel kunt beginnen. Maar het is toch meestal de sector voor CM-ers en EM-ers. Vaak zijn het brede opleidingen waar je talen, geschiedenis, aardrijkskunde, filosofie, economie en wiskunde C of A goed bij kunt gebruiken. Meestal leiden ze niet op voor één specifiek beroep maar voor meer beroepen in een bepaalde richting. Een misverstand is dat je met deze opleidingen zelf mensen begeleidt en helpt. Dat doe je vooral wanneer je in deze sector een opleiding op HBO- niveau hebt gekozen. Met de opleidingen die hieronder staan, word je opgeleid voor wetenschappelijk onderzoek en managementfuncties in deze sector. Dus je begeleidt meestal het proces en voert het lang niet altijd zelf uit. Ook hier tref je weer een paar opleidingen aan die Gedrag en Maatschappij combineren met een andere sector bv. Gezondheid, Economie of zelfs Techniek. 14.D.1 Algemene Sociale Wetenschappen Wanneer je niet specifiek voor één aparte wetenschap wilt kiezen maar wanneer je een brede opleiding zoekt in deze sector, is dit een goede keuze. Het gaat hier namelijk om een combinatie van psychologie, economie, sociologie en pedagogiek. Je doet kennis op van deze verschillende wetenschappen waarbij je je vooral oriënteert en in eerste instantie niet specialiseert. De theoretische kennis wordt toegepast op het gebied van de gezondheid van de mens en de zorg die daaraan is gekoppeld. Verder komen natuurlijk ook gebieden als opvoeding, onderwijs en arbeid aan bod. 14.D.2 Bestuurskunde/ European Studies Het gaat in deze studie niet zo zeer om het besturen van een bedrijf (Bedrijfskunde!) maar om het besturen van de overheid. Veel vraagstukken op het gebied van o.a. onderwijs, gezondheidszorg, werkgelegenheid, veiligheid, mobiliteit, integratie en landbouwpolitiek moeten door de overheid geregeld worden. Daarvoor heb je kennis nodig van verschillende wetenschapsgebieden zoals recht, politicologie, psychologie en sociologie. Je leert om belangen af te wegen en keuzes te maken. Daarvoor is een brede maatschappelijke belangstelling nodig net zo goed als goede communicatieve en sociale vaardigheden. Je vindt afgestudeerden bij de overheid maar ook bij banken, ziekenhuizen, de politie en allerlei adviesbureaus en onderzoeksinstituten. Je kunt ook een Engelstalige variant, European Studies, volgen die een meer internationaal karakter heeft. 14.D.3 Bestuurs- en Organisatiewetenschap In de bacheloropleiding bestuurs- en organisatiewetenschap staat het besturen, organiseren en managen van organisaties met een publieke functie centraal. Dat kunnen overheidsorganisaties zijn, maar ook ziekenhuizen, scholen, vervoersbedrijven of musea. Welke doelen streeft een organisatie na? Hoe kun je dat het beste bereiken? Waar moet je allemaal rekening mee houden? Hoe kan een organisatie zich beter profileren? Hoe moet je inspelen op de wensen van de klant en van een steeds veranderende samenleving? Dit zijn allemaal voorbeelden waar je in je studie en latere beroep mee te maken krijgt. Als afgestudeerde ben je deskundige op het gebied van de werking en inrichting van organisaties. Je kunt organisaties en processen analyseren, beschrijven en verklaren. Je kunt problemen oplossen en situaties verbeteren. Doordat je onderlegd bent in communicatievraagstukken kun je begeleiden, adviseren en sturen. 14.D.4 Organisatiewetenschappen Deze studie (alleen in Tilburg) gaat over relaties tussen organisaties en binnen organisaties. Hoe werken mensen in een organisatie? Wanneer hebben zij succes? Hoe kun je nieuwe vormen van organiseren ontwikkelen? Psychologie en sociologie zijn naast economie en management de basisvakken. Het is een sociaalwetenschappelijk opleiding waarin de mens in de organisatie centraal staat. Afgestudeerden vinden een baan als beleidsmedewerker, consultant, projectmedewerker, organisatieadviseur enz. Bèta – gamma Zie sector Natuur 14.D.5 Communicatiewetenschap (zie ook sector Taal en Cultuur Communicatieen Informatiewetenschappen) Deze studie houdt zich bezig met het verschijnsel communicatie en de gevolgen daarvan. Communicatie tussen mensen maar ook tussen organisaties. Welke communicatiemiddelen zijn er en wanneer kun je een bepaalde vorm hiervan het beste gebruiken? Hoe kan een bedrijf zijn imago verbeteren? Hoe kun je er voor zorgen dat een gemeente de burgers alle zaken online laat regelen? Je bestudeert de kenmerken van alle soorten media en boodschappen (teksten en reclamespots). Psychologie speelt een belangrijke rol in deze studie. Het is een brede en praktische opleiding waarmee je later als adviseur of voorlichter bij de media, in bedrijven en organisaties werkzaam kunt zijn. De universiteit Wageningen heeft de opleiding Toegepaste Communicatiewetenschap. De studie is toegepast. Dat betekent dat de communicatie steeds gaat over actuele thema’s en problemen. Of het nu gaat over voeding en gezondheid, natuur en milieu, water of ontwikkelingssamenwerking, je draagt bij aan de oplossing van maatschappelijke problemen. 14.D.6 Criminologie Dit is geen opleiding voor officier bij de politie. Criminologie bestudeert het verschijnsel criminaliteit. Je vraagt je af waarom iemand tot crimineel gedrag komt en hoe je dat kunt voorkomen. Je bestudeert eveneens de gevolgen van criminaliteit voor de slachtoffers en de samenleving. Juridische, sociale en psychologische kennis is belangrijk. Je bent later werkzaam bij o.a. het gevangeniswezen, de reclassering, slachtofferhulp, onderzoeksinstituten, justitie en politie. 14.D.7 Culturele Antropologie en Ontwikkelingssociologie Deze opleiding richt zich op mensen en hun diverse culturen en de veranderingsprocessen daarin. Je maakt niet alleen een studie van de situatie zoals die is maar je vraagt je ook af waarom er bepaalde veranderingen (modernisering) plaatsvinden en je probeert die te verklaren. Hoe richten mensen hun leven in en waarom doen zij dit zo? Welke problemen ondervinden zij daarbij? Je hebt interesse in de gewoonten, opvattingen, waarden, geloofsvoorstellingen en gebruiken van verschillende culturen. Een beroep vind je later als beleidsmedewerker, adviseur of onderzoeker bij de overheid (Rijk, provincie, gemeente, stadsdeelraad), woningcorporaties, sociale diensten, personeelsdiensten, bij (inter)nationale organisaties voor ontwikkelingshulp, in de diplomatieke dienst, bij particuliere onderzoeksbureaus en in het onderwijs. 14.D.8 Milieu- maatschappijwetenschappen Deze bachelor (alleen in Utrecht) houdt zich bezig met vraagstukken als: Hoe kunnen we duurzamer produceren, hoe kunnen we de beperkte hoeveelheid grondstoffen beter gebruiken, hoe kunnen we minder vervuilen e.d. Wereldwijde bevolkingstoename en welvaartsgroei stellen ons voor grote vraagstukken. Bij Milieu- maatschappijwetenschappen ga je op zoek naar nieuwe mogelijkheden om de relatie tussen milieu, mens en maatschappij, zowel lokaal als mondiaal, te verbeteren. Je verricht je onderzoek vanuit bestuurskundige, juridische, geografische, sociale en economische aspecten. Het is een brede, maatschappelijk georiënteerde studie over de sociale aspecten van milieukwesties. Je vindt afgestudeerden als beleidsmedewerker bij de (semi-)overheid bijvoorbeeld bij het ministerie van VROM. Binnen het bedrijfsleven werk je als adviseur op het gebied van vooral milieuvraagstukken. 14.D.9 Onderwijskunde Centraal bij deze opleiding staat de vraag: Hoe kun je kennis het beste overdragen? Het is geen lerarenopleiding om later een vak te onderwijzen voor de klas. M.b.v. het vak psychologie probeer je allerlei vraagstukken die zich in het onderwijs voordoen op te lossen; vraagstukken over onderwijsvernieuwing, het gebruik van de computer bij het leren of het verbeteren van het individuele leerproces. Maar ook bekijk je hoe volwassenen of buitenlanders leren. Voor alle vragen probeer je een praktische oplossing te vinden die in het onderwijs bruikbaar is. Later kun je werkzaam zijn bij schooladviesdiensten, bij hogescholen en universiteiten, pedagogische centra maar ook in het bedrijfsleven waar allerlei cursussen worden georganiseerd. In een aantal gevallen kun je deze opleiding combineren met de PABO (Lerarenopleiding voor het Basisonderwijs). 14.D.10 Pedagogische wetenschappen Deze opleiding richt zich op de factoren die de opvoeding en ontwikkeling van kinderen beïnvloeden. Hoe is de normale opvoedingssituatie en welke afwijkingen komen daarin voor. Hoe kun je bij opvoedingsproblemen adviseren zoals crimineel gedrag of vandalisme. Centraal staan de vakken psychologie, gezinspedagogiek, orthopedagogiek en onderwijspedagogiek. Je komt later terecht in het basis- en voortgezet onderwijs (als begeleider van kinderen en jong volwassenen met leer- of psychische problemen), in het hbo, het mbo, op Universiteiten, bij het RIAGG, bij revalidatiecentra of bij de kinderbescherming. 14.D.11 Personeelwetenschappen Wanneer je interesse hebt in de mens in relatie tot arbeid, arbeidsomstandigheden en een organisatie moet je eens aan deze brede opleiding (alleen in Tilburg) denken. Je verdiept je in de problemen die zich bij mensen in hun werk kunnen voordoen maar ook in hun werkomstandigheden. Je adviseert bij het oplossen van die problemen en bij het vinden van ander werk. Ook ben je op de hoogte van alle rechtsregels op dit gebied. Personeelsbeleid is voor een bedrijf en organisatie erg belangrijk. Later ben je meestal werkzaam op een personeelsafdeling van een groot bedrijf of een grote organisatie. 14.D.12 Sociale Geografie en Planologie Waar komt een snelweg? Of een ziekenhuis? Wat doe je met een natuurgebied? Waar mag een gemeente een woonwijk aanleggen? De opleiding Sociale Geografie en Planologie heeft als centraal onderwerp het zo goed mogelijk benutten van de beschikbare ruimte in een land. Je moet met allerlei factoren rekening kunnen houden en ook communicatief vaardig zijn om je adviezen en plannen toe te lichten. Basisvakken: ruimtelijke orde en ordening van Nederland, grondslagen van ruimtelijke planvorming, plan en openbare ruimte. Maar daarnaast ook recht, milieu en geografie. Sociale geografie houdt zich vooral bezig met het analyseren en verklaren van de menselijke samenleving vanuit sociaal- ruimtelijk perspectief. Werk vind je later bij Ministeries, Provinciaal Planologische Diensten, gemeenten en woningbouwcorporaties. 14.D.13 Technische Planologie Dit is een combinatie van technologie en planologie. Deze opleiding (alleen in Groningen) behandelt de technische aspecten die samenhangen met de indeling van het land. Naast technische kennis heb je je ook verdiept in alle maatschappelijke problemen (sociologie en politicologie) die samenhangen met veranderingen in de infrastructuur, het milieu, waterbeheer en verkeer. De opleiding is bijzonder praktijkgericht. Bij deze studierichting is WC onvoldoende om toegelaten te worden; je moet WA of WB hebben. Je vindt afgestudeerden onder meer bij de diensten van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat en bij het Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer. Behalve bij de landelijke overheid kun je ook gaan werken bij ingenieurs- en adviesbureaus, bij waterschappen en bij provincies en gemeenten. 14.D.14 Politicologie Dit is niet een opleiding om later minister of lid van de Tweede Kamer te worden hoewel het in deze opleiding natuurlijk wel over de politiek gaat. Je bestudeert hoe politieke besluiten tot stand komen, wat er allemaal meespeelt en wat de gevolgen ervan zijn. Je verdiept je in allerlei maatschappelijke kwesties zoals het milieu, de economie, de verhoudingen in de wereld enz. Je maakt je allerlei onderzoeksmethoden eigen en je leert debatteren en presenteren. Je kunt later werkzaam zijn bij onderzoeksinstituten, bij politieke partijen, bij werkgevers- en werknemersorganisaties, als journalist enz 14.D.15 Psychologie Dit is de studie naar het gedrag van mensen. Waarom doet de ene mens iets wel en de andere niet? Waarom wordt de een wel overspannen en de ander niet? Wat is de oorzaak van vandalisme of criminaliteit? Je gaat uit van de universele eigenschappen zoals het denkvermogen, waarnemingsvermogen en het vermogen om gevoelens te uiten die iedere mens heeft. Je vraagt je af hoe het gedrag van een mens kan worden beïnvloed en veranderd. Wiskunde en biologie zijn bij deze studie belangrijke vakken. Je vindt psychologen in de geestelijke gezondheidszorg, het bedrijfsleven en het onderwijs. Ze werken als psycholoog, als (patiënt)begeleider of beleidsmedewerker. Je kunt je ook zelfstandig vestigen. In Maastricht kun je na de bachelor Psychologie kiezen voor de Master Forensic Psychology. De master Forensic Psychology bereidt studenten voor op het werken in een forensische setting, zoals een TBS-kliniek, een gevangenis, een justitiële jeugdinrichting en de Raad voor de Kinderbescherming. Centraal in deze settings staan personen die met het (straf)recht in aanraking zijn gekomen en diagnostiek en behandeling van (de gevolgen van) een psychische stoornis nodig hebben. De toelating voor dit programma is beperkt en gebeurt op basis van selectie. 14.D.16 Sociologie Deze opleiding richt zich op de samenleving. Welke samenlevingen zijn er, hoe zijn ze ontstaan en hoe kunnen ze voortbestaan of veranderen. Wat is de invloed van veranderingen in de samenleving op het gedrag van de mens en andersom? Je probeert ontwikkelingen in de maatschappij te verklaren en te voorspellen. Kennis van een groot aantal verschillende wetenschapsgebieden zoals economie, bestuurskunde en sociale psychologie is nodig. Er zijn twee belangrijke richtingen: beleid en onderzoek. Je vindt afgestudeerden in de functie van beleidsmedewerker bij de overheid en bij andere instellingen op het gebied van maatschappelijk of cultureel werk, bij instellingen die zich inzetten voor de gezondheid en het welzijn van de mens. 14.D.17 Gezondheid en maatschappij Gezondheid en Maatschappij zijn niet van elkaar los te koppelen: Overheid en bedrijfsleven leggen steeds meer nadruk op het nemen van gezondheidsbevorderende maatregelen en ook de krant staat vol met voorbeelden over de invloed van de maatschappij op onze gezondheid en vice versa. In deze studie leer je met een sociaalwetenschappelijke bril naar gezondheid kijken. Het is een multidisciplinaire studie: je benadert gezondheidsvraagstukken in de maatschappij vanuit verschillende invalshoeken. 14.D.18 Internationale ontwikkelingsstudies Ook dit is een studie die je alleen in Wageningen kunt volgen. Je houdt je bezig met ontwikkelingsvraagstukken in de Derde Wereld, Europa en Nederland. Je bestudeert deze vraagstukken vanuit de sociologie, economie, recht , bestuur en communicatie. Je leert hoe je processen in onze maatschappij duurzaam kunt beïnvloeden. Belangrijke onderwerpen van studie zijn armoede, natuurbehoud en verbetering van leefomstandigheden. 14.D.19 Internationale betrekkingen en internationale organisatie Moet ontwikkelingshulp beperkt blijven tot humanitaire noodhulp? In hoeverre heeft het einde van de Koude Oorlog Europa’s veiligheidspositie in de wereld veranderd? Is de Europese Unie nog bestuurbaar nu het aantal lidstaten verder is toegenomen? Hoe kan grensoverschrijdende milieuvervuiling worden aangepakt? Dienen alle Midden- en OostEuropese landen lid te worden van de NAVO? Als je internationale betrekkingen en internationale organisatie (IB/IO) studeert, houd je je bezig met dit soort vraagstukken. De opleiding richt zich op de internationale betrekkingen, in het bijzonder op de functie en de rol van internationale organisaties. Je hebt een brede politieke, economische en historische belangstelling. Je vindt het leuk om een vreemde taal te leren en je volgt de actuele internationale politiek in de media. Het trekt je aan om de internationale betrekkingen en de rol van internationale organisaties op een geïntegreerde manier, vanuit een historischpolitieke, economische en juridische invalshoek, te bestuderen en te onderzoeken. 14.D.20 University College/ Liberal Arts & Sciences/ Roosevelt Academy University Colleges zijn er in Nederland in verschillende steden: Utrecht, Amsterdam, Maastricht, Leiden, Tilburg en Middelburg. Het is een brede Engelstalige bachelor opleiding. Je wordt pas toegelaten na een selectieprocedure. Het onderwijs is kleinschalig. Je kiest voor een hoofdrichting en een bijrichting. Er zijn drie richtingen: sociale wetenschappen, geesteswetenschappen en natuur- en levenswetenschappen. De opleiding is internationaal georiënteerd. Het bachelorprogramma is een goede voorbereiding op een master- programma in Europa en Noord-Amerika. Voor welke master je kunt worden toegelaten, hangt af van het hoofdvak dat je kiest. 14.D.21 Tourism Dit is een wo-bachelor van de Universiteit Wageningen en NHTV Breda. De eerste 2 jaar volg je in Breda en het 3e jaar plus aansluitende masters in Wageningen. Toegepaste communicatiewetenschap: zie sector Taal en Cultuur Academische/Universitaire PABO: zie sector onderwijs 14.D.22 Lifestyle Informatics De studie Lifestyle Informatics gaat over het ondersteunen van mensen in hun manier van leven. Je combineert in deze bacheloropleiding o.a. toegepaste psychologie, kennis over het functioneren van het lichaam, kennis over taal én informatica. Met als doel: het leven van mensen prettiger, veiliger, gezonder, kortom beter te maken. Tijdens je opleiding Lifestyle Informatics: onderzoek je hoe de mens functioneert met behulp van psychologie, criminologie, logica en medische vakken; onderzoek je hoe de mens met taal omgaat met behulp van taalkundige vakken; leer je over ICT, informatica en kunstmatige intelligentie; gebruik je wiskundige formules. Je kunt Lifestyle Informatics overal toepassen, zowel virtueel als in het echte leven. Afhankelijk van je voorkeur kun je denken aan veiligheidspreventie of het handhaven van een gezonde leefstijl. Aan ondersteuning bij ziekte en handicaps, of aan spraakherkenning en applicaties voor mobiele telefoons en pda-systemen. Toepassingen van Lifestyle Informatics spelen een steeds grotere rol in ons dagelijks leven. Voorbeelden van LI-toepassingen: het ontwikkelen van een online test waarmee meisjes kunnen checken of ze mogelijk in handen van een loverboy zijn gevallen het ontwikkelen van een auto die je waarschuwt als je in slaap dreigt te vallen het design van een meedenkend huis dat er voor zorgt dat een gehandicapte zelfstandig kan wonen, een interactieve leefomgeving het inrichten van een zoekmachine die begrijpt wat je wilt vinden het maken van een mobiele applicatie die mensen helpt om een gezonde levensstijl vol te houden Afstudeerrichting Maatschappijwetenschappen Maatschappijwetenschappen is een gezamenlijke afstudeerrichting van de bacheloropleidingen Culturele antropologie en ontwikkelingssociologie, Politicologie en Sociologie. Het traject duurt drie jaar. Je rondt het af met een supplement voor Maatschappijwetenschappen en een bachelordiploma in de Culturele antropologie en ontwikkelingssociologie, Politicologie of Sociologie. Je ontvangt het diploma van de discipline waarvoor je je hebt ingeschreven.