TeraKnowledge Bureau voor Onderzoek Onderzoeksrapport Voeding als medicijn (versie 1.0) Opdrachtgever Unie KBO Ter attentie van: Mevr. E. Willemsen beleidsadviseur Gezondheid en Zorg, Unie KBO Auteur: P.A.M. van der Meer TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek Inhoudsopgave Inleiding 1. 2. 3. 4. 5. Managementsamenvatting Beschrijving van de steekproef De belangrijkste onderzoeksresultaten Centrummaten (numerieke items) De frequentieanalyse resultaten (gesloten vragen) Bijlagen antwoorden op de open vragen Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 p. 4 p. 5 p. 6 p. 10 p. 12 p. 29 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 2 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek Inleiding Voeding kan de gezondheid en het welbevinden voor een deel beïnvloeden, zo was de conclusie van een eerder Unie KBO onderzoek over gezonde voeding onder Nederlandse senioren. Om meer inzicht te krijgen in de mening van senioren over dit onderwerp en om de ondersteuning en de adviserende rol van de eerstelijns gezondheidszorg (huisarts en apotheker) in dezen vast te stellen, heeft de unie KBO het onderhavig onderzoek met de titel ‘Voeding als medicijn’ uitgevoerd. Het secundaire doel van dit onderzoek is meer actiegericht. Met de verkregen informatie is de Unie KBO voornemens activiteiten te ontplooien die erop gericht zijn eventuele knelpunten en ongewenstheden op het gebied van voeding als preventie van ziektes te verbeteren. Om een goed beeld te krijgen van het onderzoeksgebied worden de volgende onderwerpen behandeld: Tussendoortjes Voedingssupplementen Gezond eten thuis Kennis over eten Lichaamsgewicht en Body Mass Index (BMI) Geneigdheid om voedingspatronen te veranderen Voeding en zorg Na de managementsamenvatting hieronder wordt in deel 2 van dit rapport een beschrijving gegeven van de steekproef. In deel 3 worden vervolgens de belangrijkste onderzoeksresultaten per afzonderlijk onderzoeksonderwerp behandeld en dit deel wordt afgesloten met de onderzoeksverantwoording. Deel 4 bevat de centrummaten die zijn berekend over de numerieke items uit de enquête en in deel 5 worden de resultaten van de frequentieanalyse weergegeven per gesloten vraag (meerkeuze items). Aan het eind zijn de bijlagen opgenomen met de reacties op de open vragen in de enquête. Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 3 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek 1. Managementsamenvatting De resultaten uit het Unie KBO onderzoek over voeding brengen een aantal opmerkelijke zaken aan het licht. Drie van de vier senioren nemen tussendoortjes en de groep die tussendoortjes gebruikt heeft een hogere Body Mass index dan de groep niet-gebruikers. Bijna vier van de tien senioren heeft een verkeerd beeld van zichzelf op het gebied van (over)gewicht. Zo denkt slechts 2% dat ze ernstig overgewicht hebben, terwijl in werkelijkheid het percentage senioren met ernstig overgewicht veel hoger ligt, namelijk 15%. Iets meer dan de helft van alle senioren is tevreden over hun lichaamsgewicht. Wanneer het volgen van een zeer streng dieet het medicijngebruik zou kunnen laten stoppen, dan zou slechts 27% van de senioren die nu medicijnen gebruiken, ervoor kiezen om dat dieet te volgen. De belangrijkste reden om níet te kiezen voor het zeer strenge dieet is omdat het leven nog wel leuk moet blijven en omdat het dieet toch niet volgehouden kan worden. En tot slot toont dit onderzoek aan dat de Nederlandse huisartsen en apothekers weinig eigen initiatief tonen om het onderwerp (gezonde) voeding met hun patiënten te bespreken. Zo heeft driekwart van de patiënten met een ernstig overgewicht (dus met een Body Mass Index van 30 en hoger) nog nooit een vraag gesteld gekregen van zijn huisarts over zijn eetgewoontes (over wat zij eten, hoe vaak zij eten en wat zij drinken) en zeven van de tien patiënten met ernstig overgewicht heeft nog nooit advies gekregen van zijn huisarts over gezond(er) eten. Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 4 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek 2. Beschrijving van de steekproef In totaal hebben 550 Nederlandse senioren meegedaan aan dit onderzoek. Er is gebruikgemaakt van het online KBO panel. 730 KBO panelleden zijn benaderd via de standaard e-mailprocedure waarbij de enquête geopend kan worden door het aanklikken van de URL in het e-mailbericht. De openingsgraad hierbij was 78% en de click through rate 65%. De gemiddelde leeftijd van de gehele groep respondenten is 73 jaar, verder is 50% vrouw (50% man), 27% heeft géén relatie en woont alleen. 83% heeft kinderen, gemiddeld tussen de twee en drie kinderen. En 28% heeft een laag opleidingsniveau, 38% een midden niveau en 34% een hoog opleidingsniveau. En tot slot heeft 60% een geloofsof levensovertuiging Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 5 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek 3. De belangrijkste onderzoeksresultaten De belangrijkste resultaten van het onderzoek worden hieronder per onderzoeksonderwerp gerapporteerd, in volgorde: Tussendoortjes,voedingssupplementen, gezond eten thuis, kennis over eten, lichaamsgewicht en Body Mass Index (BMI), geneigdheid om voedingspatronen te veranderen en tot slot voeding en zorg. Voor alle details wordt verwezen naar deel 4 (centrummaten) en deel 5 (frequentieanalyses) en de bijlagen met de antwoorden op de open vragen. Tussendoortjes 74% van de Nederlandse senioren eet wel eens tussendoortjes. Het meest wordt koek en cake gegeten als tussendoortje (22%), gevolgd door zoutjes en noten (21%), alcohol (15%), zoete of hartige tussendoortjes (14%), chocola en ander zoet (ook 14%) en iets anders (ook 14%), zoals fruit, ontbijtkoek of rijstwafels. Er is duidelijk sprake van een relatie tussen het eten van tussendoortjes en (over)gewicht. De groep die geen tussendoortjes nuttigt, heeft een gemiddelde BMI van 25 en de groep die wél tussendoortjes nuttigt, heeft een gemiddelde BMI van 27. Senioren die het meest zoete of hartige tussendoortjes nuttigen hebben de hoogste BMI. Type meest genuttigde tussendoortje Zoete of hartige tussendoortjes Chocolade en zoetigheden Alcohol Koekjes en cakes Zoutjes en noten Gemiddelde BMI 28 27 27 26 26 Voedingssupplementen 49% van de senioren gebuikt met regelmaat voedingssupplementen, zoals vitaminepillen, antioxydanten en supplement voor gewrichten en dergelijke. Dit doen zij al gemiddeld acht jaar. En 27% gebruikt etenswaren met voedingssupplementen zoals olie en boter met Omega 3, (drink)yoghurt met probiotica. Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 6 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek Gezond eten thuis Het rapportcijfer dat men zichzelf geeft wat betreft gezondheid van hun eetgewoontes is gemiddeld een 7,8. Er lijkt hierbij geen verschil te bestaan bij de vier leeftijdsgroepen. Ze geven zich alle vier een vergelijkbaar rapportcijfer. Er bestaat een klein verschil van gezondheid van eetgewoontes tussen de vier BMI groepen. De personen die op gewicht zijn geven zichzelf een 7,9. Senioren met overgewicht geven zichzelf een 7,8 en senioren met ernstig overgewicht gemiddeld een 7,5. Kennis over eten Het rapportcijfer dat men zichzelf geeft wat betreft kennis over eten, is gemiddeld een 7,0. Er lijkt hierbij geen verschil te bestaan bij de vier leeftijdsgroepen. Ze geven zich alle vier een vergelijkbaar rapportcijfer. Er blijkt geen enkel verschil te bestaan tussen de kennis over eten tussen de vier BMI groepen. Dus personen met een ernstig overgewicht, geven zich het zelfde rapportcijfer voor de kennis over eten als de personen die op gewicht zijn. Lichaamsgewicht en Body Mass Index (BMI) 57% van de senioren deelt zich zelf in in de categorie ‘op gewicht’ en 40% denkt dat ze overgewicht hebben. 2% denkt dat ze ernstig overgewicht hebben en 3% denkt dat ze ondergewicht hebben. In werkelijkheid ligt dat anders. Uitgaande van de opgegeven lichaamslengte en het lichaamsgewicht is per respondent de Body Mass Index berekend. Categorie Ondergewicht, te licht Normaal gewicht, op gewicht Overgewicht, te zwaar Ernstig overgewicht, veel te zwaar Wat respondenten zelf denken 3% 57% 38% 2% De berekende BMI 1% 39% 45% 15% De BMI score <18,5 18,5-24,99 25-29,99 30< Van de 57% die denkt dat ze ‘op gewicht’ zijn, blijkt slechts 39% op gewicht te zijn. En slechts 2% denkt dat ze ernstig overgewicht hebben, terwijl in werkelijkheid het percentage senioren met ernstig overgewicht veel hoger ligt, namelijk 15%. 12% van alle senioren is ontevreden met hun lichaamsgewicht en 34% is niet tevreden, maar ook niet ontevreden, 53% is tevreden. Degenen die ontevreden zijn met hun Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 7 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek lichaamsgewicht zouden gemiddeld 12 kilo minder willen wegen dan ze nu doen. Geneigdheid om voedingspatronen te veranderen In dit onderzoek is de geneigdheid van senioren om hun voedingsgewoontes aan te passen ten faveure van een verminderde medicijnconsumptie, gemeten door twee items: Item 1 Stel, u hebt een te hoog cholesterolgehalte in uw bloed. Zou u dan eerst een dieet voorgeschreven willen krijgen van uw huisarts om het cholesterolgehalte proberen te verlagen, of wilt u gelijk medicijnen daarvoor? De meeste senioren (75%) kiezen ervoor om eerst een dieet te proberen om het cholesterolgehalte terug te brengen, 16% kiest voor de medicinale aanpak en 8% wil iets anders, zoals bijvoorbeeld een combinatie van dieet en medicijnen. Item 2 Stel dat u al uw dagelijkse medicijnen nooít meer hoeft te slikken wanneer u een zéér streng dieet zou volgen. Dit dieet schrijft voor dat u geen suiker (wel zoetstoffen), geen zout, geen alcohol, geen enkele snack of tussendoortje mag consumeren en andere producten (zoals oliën in plaats van boter of margarine) en andere bereidingswijzen (stomen in plaats van bakken) moet gebruiken. Zou u dan kiezen voor het dieet? 41% van de senioren die medicijnen gebruiken, zou níet kiezen voor het zeer strenge dieet om hun medicijngebruik te stoppen, 27% zou daar wel voor kiezen en 32% zou er misschien voor kiezen. De belangrijkste reden om niet te kiezen voor het zeer strenge dieet (of nog te twijfelen erover) is omdat het leven nog wel leuk moet blijven en omdat het dieet toch niet volgehouden kan worden. Overigens gelooft 37% dat zij hun eigen geneesmiddelengebruik kunnen terugdringen door gezonde voeding. Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 8 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek Voeding en zorg 13% stelt uit zichzelf wel eens vragen aan hun huisarts over voeding en 2% stelt uit zichzelf wel eens vragen aan hun apotheker over voeding. De huisartsen en apothekers nemen weinig eigen initiatief om het onderwerp voeding met hun patiënten te bespreken. Zo heeft 74% van de patiënten met een ernstig overgewicht (dus met een BMI van 30 en hoger) nog nooit een vraag gesteld gekregen van de huisarts over zijn eetgewoontes (over wat zij eten, hoe vaak zij eten en wat zij drinken) en 70% van de patiënten met een ernstig overgewicht heeft nog nooit advies gekregen van zijn huisarts over gezond eten. BMI categorie patiënt Ondergewicht* Op gewicht Overgewicht Ernstig overgewicht Huisarts zelf Huisarts zelf gevraagd advies 0% 0% 16% 17% 21% 21% 26% 30% Apotheker zelf gevraagd 0% 2% 0% 3% Apotheker zelf advies 0% 3% 0% 0% *) Deze groep is te klein (N=4) om verdere conclusies te trekken. 31% van alle senioren heeft een medicatiebeoordeling gehad met hun huisarts en/of apotheker, 55% heeft dit niet gehad en 14% weet niet wat een medicatiebeoordeling is. Van de patiënten die vijf of meer medicijnen dagelijks gebruiken (de polyfarmacy patiënten) heeft 58% een medicatiebeoordeling gehad en 36% niet. Tot slot weet 7% van de Polyfarmacy patiënten niet wat een medicatiebeoordeling is. Onderzoeksverantwoording Dit onderzoek is uitgevoerd door bureau TeraKnowledge® in de periode 10 maart tot 16 maart 2015 onder 550 Nederlandse senioren, allen Unie KBO panelleden. Dataverzameling heeft plaats gevonden door een oproep aan het KBO panel via e-mail. Door middel van het aanklikken van de link kon men meedoen aan het online interview. In dit online onderzoek is geen gebruik gemaakt van incentives. Voor de verwerking en statistische analyse van de onderzoeksdata is gebruik gemaakt van het statistische pakket SPSS. De netto gerealiseerde steekproef is statistisch gewogen (propensity weighting) op de variabelen geslacht, leeftijdscategorie, stedelijkheid, hoogste opleidingsniveau en geloof. Dit onderzoeksrapport is geschreven door Drs. P.A.M. van der Meer bc. (Hons). Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 9 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek 4. Centrummaten (numerieke items) Descriptive Statistics Minimum 0 Maximum 43 Mean 8.46 Std. Deviation 7.575 Hoe gezond eet u thuis? Met 553 andere woorden welk rapportcijfer geeft u uw eetgewoontes thuis voor wat betreft de gezondheid? Een heel getal van 1 – 10 5 10 7.76 .890 Welk rapportcijfer geeft u 553 zichzelf voor uw kennis over eten (calorische waarden, voedingswaarden, vitamines, soorten vetten, soorten suikers en dergelijke)? Een heel getal van 1 – 10 1 10 7.04 1.404 Hoeveel verschillende 425 medicijnen gebruikt u dagelijks? Het gaat om afzonderlijke medicijnen, dus wanneer u bij een medicijn twee of meer dezelfde pillen moet innemen, geldt dit als één (1) medicijn. Een heel getal 0 14 3.48 2.383 Hoeveel glazen water, melk, 532 vruchtensap of kopjes thee drinkt u gemiddeld per dag? Een heel getal 0 20 7.13 2.942 Wat is uw huidige 531 lichaamsgewicht? In hele kilo’s 45 178 77.43 14.758 U gaf aan dat u ontevreden bent 66 met uw gewicht. Hoeveel kilo zou u dan graag willen wegen? In hele kilo’s 55 100 76.25 9.544 Wat is uw lichaamslengte? In hele centimeters, bijvoorbeeld 172 of 165 140 196 171.18 9.270 Wat is uw geboortejaar? (in vier 553 cijfers, zoals 1951 of 1932) Hoeveel kinderen hebt u? (een 457 heel getal) 1916 1973 1941.87 7.944 1 12 2.52 1.279 Hoeveel kleinkinderen hebt u? (een heel getal) 1 18 4.43 2.928 Hoeveel jaar gebruikt u dit al? Een heel getal N 265 527 391 Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 10 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek Wat is het bruto gezinsinkomen 535 per jaar (dus van u en uw eventuele partner samen)? 1 9 4.52 2.343 Sinds welk jaar bent u al lid? (een jaartal in vier cijfer, zoals 1993 of 2009) 454 1970 2014 2003.82 7.280 leeftijd Valid N (listwise) 553 23 42 99 73.13 7.944 Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 11 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek 5. De frequentieanalyse resultaten (gesloten vragen) Gebruikt u weleens tussendoortjes? Frequency Percent Valid ja 406 73.5 nee 147 26.5 Total 553 100.0 Valid Percent 73.5 26.5 100.0 Cumulative Percent 73.5 100.0 Waarmee ‘zondigt’ u doorgaans? Meer antwoorden mogelijk Result 1.Alcohol 2.Gefrituurd voedsel 3.Desserts 4.Koekjes en cakes 5.Chocolade en zoetigheden 6.Zoutjes en noten 7.Zoete of hartige tussendoortjes 8.Iets anders 747 responses in 347 results Responses 105 22 29 161 151 140 102 37 Percentage 14.0% 2.9% 3.8% 21.5% 20.2% 18.7% 13.6% 4.9% En waarmee ‘zondigt’ u het vaakst? Valid Missing Total alcohol gefrituurd desserts koek en cake chocola en zoet zoutjes en noot zoet of hartig tussendoor bovengenoemde Total System Frequency 59 0 2 86 55 83 57 56 398 156 553 Percent 10.6 .1 .3 15.5 9.9 15.0 10.3 10.1 71.9 28.1 100.0 Valid Percent 14.7 .1 .4 21.6 13.7 20.9 14.4 14.1 100.0 Cumulative Percent 14.7 14.9 15.2 36.9 50.6 71.5 85.9 100.0 Gebruikt u met enige regelmaat voedingssupplementen, zoals vitaminepillen, antioxydanten, supplementen voor uw gewrichten en dergelijke? Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid ja 273 49.4 49.4 49.4 nee 280 50.6 50.6 100.0 Total 553 99.9 100.0 Missing System 0 .1 Total 553 100.0 Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 12 van 65 TeraKnowledge·· Hoeveel jaar gebruikt u dit al? Een heel getal Frequency Percent Valid 0 6 1.1 1 26 4.7 2 20 3.5 3 28 5.1 4 18 3.3 5 32 5.8 6 11 2.1 7 1 .2 8 7 1.3 10 56 10.2 11 0 .1 12 10 1.8 13 6 1.0 15 12 2.2 16 1 .2 18 1 .2 20 8 1.5 24 1 .1 25 5 .9 28 5 .8 30 6 1.1 31 0 .1 32 0 .1 33 1 .1 35 1 .3 43 1 .1 Total 265 47.9 Missing System 288 52.1 Total 553 100.0 Bureau voor Onderzoek Valid Percent 2.3 9.7 7.4 10.7 6.9 12.1 4.3 .4 2.8 21.3 .1 3.7 2.1 4.6 .5 .4 3.2 .3 1.8 1.8 2.3 .1 .2 .2 .6 .2 100.0 Cumulative Percent 2.3 12.0 19.4 30.2 37.0 49.1 53.5 53.9 56.7 78.0 78.1 81.8 83.8 88.4 88.9 89.3 92.5 92.8 94.6 96.4 98.7 98.9 99.0 99.2 99.8 100.0 Koopt u etenswaren met voedingssupplementen, zoals olie of boter met omega3, drinkyoghurt met probiotica (zoals Yakult, Actimel en Activia). Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid ja 146 26.5 26.5 26.5 nee 405 73.2 73.5 100.0 Total 551 99.7 100.0 Missing System 2 .3 Total 553 100.0 Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 13 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek Hoe gezond eet u thuis? Met andere woorden welk rapportcijfer geeft u uw eetgewoontes thuis voor wat betreft de gezondheid? Een heel getal van 1 – 10 Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid 5 3 .6 .6 .6 6 32 5.9 5.9 6.5 7 171 30.9 30.9 37.4 8 243 43.9 43.9 81.2 9 92 16.7 16.7 98.0 10 11 2.0 2.0 100.0 Total 553 100.0 100.0 Welk rapportcijfer geeft u zichzelf voor uw kennis over eten (calorische waarden, voedingswaarden, vitamines, soorten vetten, soorten suikers en dergelijke)? Een heel getal van 1 – 10 Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid 1 3 .5 .5 .5 2 3 .6 .6 1.2 3 4 .8 .8 2.0 4 13 2.4 2.4 4.4 5 41 7.4 7.4 11.8 6 100 18.0 18.0 29.8 7 164 29.7 29.7 59.5 8 156 28.3 28.3 87.8 9 65 11.7 11.7 99.5 10 3 .5 .5 100.0 Total 553 100.0 100.0 Stelt u wel eens vragen aan uw (huis)arts over voeding? Frequency Percent Valid Percent Valid ja 73 13.3 13.3 nee 480 86.7 86.7 Total 553 100.0 100.0 Cumulative Percent 13.3 100.0 Wanneer hebt u voor het laatst vragen over voeding gesteld aan uw huisarts? Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid 2015 16 3.0 22.6 22.6 2014 35 6.3 48.0 70.6 2013 6 1.0 7.6 78.2 eerder 16 2.9 21.8 100.0 Total 73 13.1 100.0 Missing System 480 86.9 Total 553 100.0 Heeft uw (huis)arts u wel eens uit zichzelf vragen gesteld over uw voeding, zoalsover wat u eet en hoe vaak u eet en drinkt? Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid ja 103 18.6 18.6 18.6 nee 450 81.4 81.4 100.0 Total 553 100.0 100.0 Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 14 van 65 TeraKnowledge·· Wanneer was dit voor het laatst? Frequency Valid 2015 21 2014 56 2013 8 eerder 17 Total 101 Missing System 452 Total 553 Percent 3.7 10.0 1.5 3.0 18.3 81.7 100.0 Bureau voor Onderzoek Valid Percent 20.4 55.0 8.2 16.3 100.0 Cumulative Percent 20.4 75.5 83.7 100.0 Heeft uw (huis)arts u wel eens advies gegeven op het gebied van voeding? Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid ja 106 19.1 19.6 19.6 nee 435 78.6 80.4 100.0 Total 541 97.7 100.0 Missing System 13 2.3 Total 553 100.0 Heeft uw apotheker u wel eens uit zichzelf vragen gesteld over uw voeding, zoals over wat u eet en hoe vaak u eet en drinkt? Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid ja 10 1.9 1.9 1.9 nee 543 98.1 98.1 100.0 Total 553 100.0 100.0 Wanneer was dit voor het laatst? Frequency Valid 2015 4 2014 5 2013 0 Total 10 Missing System 543 Total 553 Percent .8 1.0 .1 1.9 98.1 100.0 Valid Percent 43.6 52.0 4.4 100.0 Geeft uw apotheker u wel eens advies op het gebied van voeding? Frequency Percent Valid Percent Valid ja 8 1.5 1.5 nee 536 96.9 98.5 Total 544 98.4 100.0 Missing System 9 1.6 Total 553 100.0 Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 Cumulative Percent 43.6 95.6 100.0 Cumulative Percent 1.5 100.0 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 15 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek Stel, u hebt een te hoog cholesterolgehalte in uw bloed. Zou u dan eerst een dieet voorgeschreven willen krijgen van uw huisarts om het cholesterolgehalte proberen te verlagen, of wilt u gelijk medicijnen daarvoor? Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid eerst dieet 415 75.0 75.4 75.4 gelijk medicijnen 90 16.2 16.3 91.7 iets anders 45 8.2 8.3 100.0 Total 550 99.4 100.0 Missing System 3 .6 Total 553 100.0 Hebt u een medicatiebeoordeling met uw huisarts en/of apotheker gehad? Frequency Percent Valid Percent Valid ja 167 30.2 30.9 nee 300 54.2 55.3 weet niet wat dat is 75 13.5 13.8 Total 541 97.9 100.0 Missing System 12 2.1 Total 553 100.0 Wanneer hebt u de laatste medicatiebeoordeling gehad? Frequency Percent Valid Percent Valid 2015 54 9.7 32.3 2014 82 14.8 49.2 2013 8 1.5 5.1 eerder 22 4.1 13.5 Total 166 30.0 100.0 Missing System 387 70.0 Total 553 100.0 Cumulative Percent 30.9 86.2 100.0 Cumulative Percent 32.3 81.4 86.5 100.0 Heeft uw huisarts of apotheker tijdens dit gesprek ook het onderwerp voeding ter sprake gebracht? Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid ja 62 11.3 37.8 37.8 nee 102 18.5 62.2 100.0 Total 165 29.8 100.0 Missing System 388 70.2 Total 553 100.0 Hebt u de afgelopen drie maanden medicijnen gebruikt? Denkt u hierbij aan pillen, poeders, zalfjes, dragees, drankjes en medicatie via injectie, inhalatie en dergelijke. Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid ja 439 79.4 79.4 79.4 nee 114 20.6 20.6 100.0 Total 553 100.0 100.0 Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 16 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek Hoeveel verschillende medicijnen gebruikt u dagelijks? Het gaat om afzonderlijke medicijnen, dus wanneer u bij een medicijn twee of meer dezelfde pillen moet innemen, geldt dit als één (1) medicijn. Een heel getal Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid 0 16 2.8 3.7 3.7 1 90 16.4 21.3 24.9 2 72 13.1 17.0 42.0 3 62 11.2 14.6 56.5 4 55 10.0 13.0 69.5 5 45 8.1 10.5 80.0 6 33 5.9 7.7 87.7 7 22 3.9 5.1 92.8 8 17 3.1 4.0 96.8 9 9 1.6 2.1 98.9 10 2 .4 .5 99.5 11 1 .1 .1 99.6 12 1 .2 .3 99.9 14 1 .1 .1 100.0 Total 425 76.9 100.0 Missing System 128 23.1 Total 553 100.0 Gebruikt u vitamine D? Valid Missing Total nee afzonderlijk gecombineerd Total System Frequency 237 202 77 515 38 553 Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 Percent 42.8 36.5 13.9 93.1 6.9 100.0 Valid Percent 45.9 39.2 14.9 100.0 Cumulative Percent 45.9 85.1 100.0 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 17 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek Hoeveel glazen water, melk, vruchtensap of kopjes thee drinkt u gemiddeld per dag? Een heel getal Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid 0 4 .8 .8 .8 1 8 1.5 1.6 2.4 2 10 1.8 1.9 4.3 3 24 4.3 4.4 8.8 4 50 9.1 9.4 18.2 5 54 9.7 10.1 28.3 6 96 17.3 17.9 46.2 7 29 5.2 5.4 51.6 8 114 20.6 21.4 73.0 9 29 5.3 5.5 78.6 10 70 12.6 13.1 91.7 11 11 1.9 2.0 93.7 12 17 3.1 3.2 96.9 13 2 .4 .5 97.4 14 1 .1 .1 97.5 15 9 1.6 1.6 99.1 16 2 .3 .3 99.4 17 1 .2 .2 99.7 20 2 .3 .3 100.0 Total 532 96.2 100.0 Missing System 21 3.8 Total 553 100.0 Stel dat u al uw dagelijkse medicijnen nooít meer hoeft te slikken wanneer u een zéér streng dieet zou volgen. Dit dieet schrijft voor dat u geen suiker (wel zoetstoffen), geen zout, geen alcohol, geen enkele snack of tussendoortje mag consumeren en andere producten (zoals oliën in plaats van boter of margarine) en andere bereidingswijzen (stomen in plaats van bakken) moet gebruiken. Zou u dan kiezen voor het dieet? Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid ja, zeer zeker 39 7.1 8.1 8.1 ja, zeker 61 11.0 12.6 20.7 ja 28 5.0 5.7 26.5 misschien 155 28.1 32.2 58.6 nee 200 36.1 41.4 100.0 Total 483 87.3 100.0 Missing System 70 12.7 Total 553 100.0 Denkt u dat u uw geneesmiddelengebruik kunt terugdringen door gezonde voeding? Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid ja 199 36.0 37.1 37.1 nee 338 61.1 62.9 100.0 Total 537 97.2 100.0 Missing System 16 2.8 Total 553 100.0 Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 18 van 65 TeraKnowledge·· Hoe deelt u zichzelf in qua gewicht? Frequency Valid ondergewicht 14 op gewicht 305 overgewicht 203 ernstig overgewicht 13 Total 535 Missing System 18 Total 553 Bureau voor Onderzoek Percent 2.5 55.2 36.7 2.3 96.7 3.3 100.0 Hoe tevreden bent u met uw lichaamsgewicht? Frequency Valid zeer tevreden 71 tevreden 195 niet tevreden, niet ontevreden 168 ontevreden 59 zeer ontevreden 7 Total 502 Missing System 52 Total 553 Wat is uw huidige lichaamsgewicht? In hele kilo’s Frequency Percent Valid 45 5 .8 50 3 .6 52 1 .2 53 6 1.0 54 2 .4 55 7 1.2 56 1 .1 57 4 .7 58 9 1.5 59 5 .9 60 13 2.4 61 6 1.2 62 18 3.3 63 2 .3 64 4 .7 65 21 3.7 66 5 .9 67 11 2.0 68 13 2.3 69 18 3.3 70 21 3.8 71 5 .9 72 18 3.2 73 20 3.7 74 9 1.7 Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 Valid Percent 2.6 57.1 37.9 2.4 100.0 Percent 12.9 35.3 30.5 10.7 1.3 90.7 9.3 100.0 Valid Percent .9 .6 .2 1.1 .4 1.3 .1 .8 1.6 1.0 2.5 1.2 3.5 .3 .7 3.9 1.0 2.1 2.4 3.4 3.9 1.0 3.4 3.8 1.7 Cumulative Percent 2.6 59.7 97.6 100.0 Valid Percent 14.2 38.9 33.6 11.8 1.5 100.0 Cumulative Percent 14.2 53.1 86.7 98.5 100.0 Cumulative Percent .9 1.5 1.7 2.8 3.2 4.5 4.6 5.4 7.0 8.0 10.5 11.7 15.2 15.5 16.2 20.1 21.0 23.1 25.5 29.0 32.9 33.8 37.2 41.0 42.8 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 19 van 65 TeraKnowledge·· Missing Total 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 98 100 102 103 104 105 106 107 110 112 115 125 127 140 170 178 Total System 33 9 9 22 15 29 14 17 16 9 13 13 1 6 5 9 11 12 2 4 5 6 3 14 2 2 2 1 4 1 1 2 9 1 1 1 1 1 531 22 553 Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 5.9 1.7 1.6 4.0 2.6 5.2 2.6 3.0 2.9 1.6 2.3 2.3 .3 1.1 .8 1.6 2.0 2.1 .3 .7 1.0 1.1 .6 2.6 .3 .4 .4 .1 .8 .1 .2 .3 1.6 .2 .2 .1 .1 .2 96.0 4.0 100.0 Bureau voor Onderzoek 6.2 1.8 1.6 4.2 2.7 5.4 2.7 3.2 3.0 1.6 2.4 2.4 .3 1.2 .9 1.7 2.1 2.2 .3 .7 1.0 1.1 .6 2.7 .3 .4 .4 .1 .8 .1 .2 .3 1.7 .2 .2 .1 .1 .2 100.0 48.9 50.7 52.3 56.5 59.2 64.7 67.3 70.5 73.6 75.2 77.6 80.0 80.3 81.5 82.3 84.0 86.1 88.3 88.6 89.4 90.4 91.5 92.1 94.8 95.1 95.6 95.9 96.1 96.9 97.0 97.2 97.5 99.2 99.4 99.6 99.7 99.8 100.0 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 20 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek U gaf aan dat u ontevreden bent met uw gewicht. Hoeveel kilo zou u dan graag willen wegen? In hele kilo’s Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid 55 2 .3 2.4 2.4 60 3 .6 4.7 7.1 61 1 .2 1.3 8.4 62 1 .1 1.0 9.4 65 6 1.1 9.4 18.8 68 1 .3 2.1 20.9 70 7 1.3 10.5 31.4 72 1 .2 1.6 33.0 73 3 .5 4.1 37.1 74 0 .1 .6 37.7 75 10 1.8 14.9 52.6 76 0 .1 .6 53.1 78 1 .1 .8 53.9 80 11 2.0 16.7 70.6 82 1 .2 1.4 72.0 85 10 1.8 15.4 87.4 88 2 .4 3.6 91.0 90 4 .6 5.3 96.3 93 1 .2 1.3 97.6 95 1 .2 1.8 99.4 100 0 .1 .6 100.0 Total 66 12.0 100.0 Missing System 487 88.0 Total 553 100.0 Wat is uw lichaamslengte? In hele centimeters, bijvoorbeeld 172 of 165 Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid 140 5 .8 .9 .9 144 2 .4 .4 1.3 150 2 .3 .3 1.6 152 6 1.0 1.0 2.7 154 1 .2 .2 2.9 155 1 .2 .2 3.0 156 9 1.7 1.8 4.8 157 6 1.0 1.0 5.9 158 13 2.4 2.5 8.4 159 7 1.2 1.3 9.7 160 14 2.5 2.6 12.3 161 1 .2 .2 12.5 162 20 3.6 3.8 16.3 163 16 2.8 3.0 19.2 164 8 1.4 1.4 20.7 165 30 5.4 5.7 26.3 166 17 3.0 3.2 29.5 167 29 5.2 5.4 34.9 Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 21 van 65 TeraKnowledge·· Missing Total 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 196 Total System 38 14 20 8 29 16 10 32 26 5 37 12 16 5 22 6 14 7 4 5 4 2 5 1 3 2 2 1 527 26 553 6.9 2.6 3.5 1.4 5.3 2.9 1.7 5.8 4.7 .9 6.7 2.2 2.9 .9 4.0 1.0 2.4 1.2 .7 .8 .7 .3 1.0 .1 .5 .3 .3 .1 95.3 4.7 100.0 Bureau voor Onderzoek 7.2 2.7 3.7 1.5 5.6 3.0 1.8 6.1 4.9 .9 7.0 2.3 3.0 1.0 4.2 1.1 2.6 1.3 .8 .9 .7 .3 1.0 .1 .5 .3 .3 .1 100.0 42.2 44.9 48.6 50.1 55.6 58.7 60.5 66.6 71.5 72.4 79.4 81.8 84.8 85.8 89.9 91.0 93.6 94.9 95.6 96.5 97.3 97.6 98.7 98.8 99.3 99.6 99.9 100.0 Hebt u zo nu en dan behoefte aan extra informatie over bepaalde voedingsproducten? Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid ja 104 18.9 19.7 19.7 nee 427 77.1 80.3 100.0 Total 531 96.0 100.0 Missing System 22 4.0 Total 553 100.0 Wat is uw geslacht? Valid vrouw man Total Frequency 277 276 553 Percent 50.0 50.0 100.0 Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 Valid Percent 50.0 50.0 100.0 Cumulative Percent 50.0 100.0 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 22 van 65 TeraKnowledge·· Wat is uw geboortejaar? (in vier cijfers, zoals 1951 of 1932) Frequency Percent Valid Percent Valid 1916 3 .6 .6 1924 4 .7 .7 1926 3 .5 .5 1927 5 .8 .8 1928 11 2.0 2.0 1929 7 1.2 1.2 1930 17 3.1 3.1 1931 13 2.3 2.3 1932 17 3.1 3.1 1933 25 4.5 4.5 1934 13 2.3 2.3 1935 19 3.3 3.3 1936 14 2.5 2.5 1937 10 1.8 1.8 1938 21 3.8 3.8 1939 15 2.8 2.8 1940 21 3.9 3.9 1941 13 2.3 2.3 1942 23 4.2 4.2 1943 32 5.7 5.7 1944 31 5.5 5.5 1945 30 5.5 5.5 1946 51 9.2 9.2 1947 34 6.1 6.1 1948 25 4.5 4.5 1949 26 4.8 4.8 1950 13 2.3 2.3 1951 11 2.1 2.1 1952 9 1.6 1.6 1953 7 1.2 1.2 1954 12 2.1 2.1 1955 1 .1 .1 1956 5 .8 .8 1958 4 .7 .7 1959 7 1.4 1.4 1960 1 .1 .1 1961 1 .2 .2 1973 1 .2 .2 Total 553 100.0 100.0 Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 Bureau voor Onderzoek Cumulative Percent .6 1.3 1.8 2.6 4.7 5.9 9.0 11.3 14.4 18.9 21.2 24.5 27.0 28.8 32.7 35.5 39.3 41.6 45.8 51.6 57.1 62.6 71.8 77.9 82.4 87.2 89.5 91.6 93.1 94.3 96.4 96.5 97.3 98.1 99.4 99.5 99.8 100.0 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 23 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek Hebt u een relatie? Valid getrouwd samenwonend relatie, niet samen geen relatie Total Frequency 368 21 14 150 553 Percent 66.6 3.9 2.5 27.1 100.0 Valid Percent 66.6 3.9 2.5 27.1 100.0 Cumulative Percent 66.6 70.4 72.9 100.0 Hebt u kinderen? Valid ja nee Total Frequency 460 93 553 Percent 83.2 16.8 100.0 Hoeveel kinderen hebt u? (een heel getal) Frequency Percent Valid 1 46 8.3 2 246 44.5 3 96 17.4 4 50 9.0 5 10 1.8 6 5 .9 7 1 .2 12 3 .6 Total 457 82.7 Missing System 96 17.3 Total 553 100.0 Valid Percent 83.2 16.8 100.0 Cumulative Percent 83.2 100.0 Valid Percent 10.0 53.8 21.1 10.9 2.2 1.1 .2 .7 100.0 Cumulative Percent 10.0 63.8 84.9 95.8 97.9 99.1 99.3 100.0 Valid Percent 86.8 13.2 100.0 Cumulative Percent 86.8 100.0 Hebt u kleinkinderen? Valid Missing Total ja nee Total System Frequency 392 60 451 102 553 Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 Percent 70.8 10.8 81.6 18.4 100.0 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 24 van 65 TeraKnowledge·· Hoeveel kleinkinderen hebt u? (een heel getal) Frequency Percent Valid 1 29 5.3 2 82 14.9 3 68 12.3 4 67 12.1 5 41 7.4 6 37 6.6 7 15 2.6 8 15 2.8 9 8 1.5 10 15 2.6 11 5 .8 13 1 .2 14 3 .6 15 2 .4 16 2 .4 18 1 .2 Total 391 70.8 Missing System 162 29.2 Total 553 100.0 Wat is uw hoogste opleidingsniveau? Frequency Percent Valid laag 154 27.9 midden 209 37.9 hoog 190 34.3 Total 553 100.0 Bureau voor Onderzoek Valid Percent 7.5 21.0 17.4 17.1 10.5 9.3 3.7 4.0 2.1 3.7 1.2 .2 .9 .6 .5 .3 100.0 Valid Percent 27.9 37.9 34.3 100.0 Cumulative Percent 7.5 28.5 45.9 63.0 73.5 82.8 86.5 90.5 92.5 96.3 97.5 97.7 98.5 99.2 99.7 100.0 Cumulative Percent 27.9 65.7 100.0 Wat is het bruto gezinsinkomen per jaar (dus van u en uw eventuele partner samen)? Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid 1 14 2.4 2.5 2.5 2 77 13.9 14.3 16.9 3 135 24.5 25.3 42.2 4 123 22.3 23.0 65.2 5 45 8.1 8.4 73.6 6 29 5.3 5.5 79.1 7 21 3.8 3.9 83.0 8 13 2.3 2.4 85.3 9 78 14.2 14.7 100.0 Total 535 96.7 100.0 Missing System 18 3.3 Total 553 100.0 Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 25 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek In wat voor een gebied woont u? Valid zeer sterk stedelijk sterk stedelijk matig stedelijk weinig stedelijk niet stedelijk Total Frequency 114 149 82 115 93 553 Hebt u een geloofs- of levensovertuiging? Frequency Percent Valid ja 333 60.1 nee 220 39.9 Total 553 100.0 Bent u lid van een KBO-afdeling? Frequency Valid ja 495 nee 46 Total 541 Missing System 12 Total 553 Percent 89.4 8.3 97.8 2.2 100.0 Percent 20.6 26.8 14.9 20.8 16.8 100.0 Valid Percent 20.6 26.8 14.9 20.8 16.8 100.0 Valid Percent 60.1 39.9 100.0 Valid Percent 91.5 8.5 100.0 Cumulative Percent 20.6 47.4 62.3 83.2 100.0 Cumulative Percent 60.1 100.0 Cumulative Percent 91.5 100.0 Sinds welk jaar bent u al lid? (een jaartal in vier cijfer, zoals 1993 of 2009) Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid 1970 1 .1 .1 .1 1972 1 .2 .3 .4 1977 2 .4 .5 .9 1980 4 .7 .8 1.7 1985 2 .3 .3 2.0 1986 4 .8 1.0 3.0 1987 1 .2 .2 3.2 1988 6 1.0 1.3 4.5 1989 1 .2 .3 4.8 1990 7 1.3 1.6 6.4 1991 2 .3 .4 6.8 1992 1 .2 .2 7.0 1993 9 1.6 1.9 8.9 1994 5 .9 1.1 9.9 1995 14 2.5 3.1 13.0 1996 12 2.2 2.7 15.7 1997 8 1.5 1.8 17.5 1998 17 3.1 3.8 21.2 1999 2 .3 .3 21.6 2000 30 5.4 6.6 28.2 2001 13 2.3 2.8 31.0 2002 20 3.7 4.5 35.4 2003 16 2.8 3.4 38.9 Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 26 van 65 TeraKnowledge·· 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Total System Missing Total 13 30 25 37 31 32 39 39 24 7 1 454 100 553 2.4 5.4 4.5 6.6 5.6 5.8 7.1 7.0 4.3 1.3 .3 82.0 18.0 100.0 Bureau voor Onderzoek 2.9 6.6 5.5 8.1 6.8 7.0 8.6 8.6 5.2 1.5 .3 100.0 41.8 48.3 53.8 61.9 68.7 75.7 84.3 92.9 98.2 99.7 100.0 leeftijd Valid 55 56 57 58 59 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 Frequency 1 1 1 7 4 5 1 12 7 9 11 13 26 25 34 51 30 31 32 23 13 21 15 21 10 14 19 13 25 17 13 Percent .2 .2 .1 1.4 .7 .8 .1 2.1 1.2 1.6 2.1 2.3 4.8 4.5 6.1 9.2 5.5 5.5 5.7 4.2 2.3 3.9 2.8 3.8 1.8 2.5 3.3 2.3 4.5 3.1 2.3 Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 Valid Percent .2 .2 .1 1.4 .7 .8 .1 2.1 1.2 1.6 2.1 2.3 4.8 4.5 6.1 9.2 5.5 5.5 5.7 4.2 2.3 3.9 2.8 3.8 1.8 2.5 3.3 2.3 4.5 3.1 2.3 Cumulative Percent .2 .5 .6 1.9 2.7 3.5 3.6 5.7 6.9 8.4 10.5 12.8 17.6 22.1 28.2 37.4 42.9 48.4 54.2 58.4 60.7 64.5 67.3 71.2 73.0 75.5 78.8 81.1 85.6 88.7 91.0 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 27 van 65 TeraKnowledge·· 85 86 87 88 89 91 99 Total 17 7 11 5 3 4 3 553 3.1 1.2 2.0 .8 .5 .7 .6 100.0 Bureau voor Onderzoek 3.1 1.2 2.0 .8 .5 .7 .6 100.0 94.1 95.3 97.4 98.2 98.7 99.4 100.0 leeftijd_categorie Valid tot en met 69 jaar 70-74 jaar 75-79 jaar 80 jaar en ouder Total Frequency 207 129 82 136 553 Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 Percent 37.4 23.3 14.8 24.5 100.0 Valid Percent 37.4 23.3 14.8 24.5 100.0 Cumulative Percent 37.4 60.7 75.5 100.0 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 28 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek Bijlagen De antwoorden op de open vragen Waarmee ‘zondigt’ u doorgaans? Meer antwoorden mogelijk Iets anders Zoet yoghurt met muesli snoepjes snijkoek rijstwafel plak(ken) peperkoek Ontbijtkoek, eierkoeken Ontbijtkoek voor het naar bed gaan ontbijtkoek koekjes KOEKJE Kaas,chips Kaas kaas Ik zondig niet ijs groentjes fruit/appel fruit, kaakje, nootjes, koekje fruit en kaakjes Fruit Fruit Fruit Fruit fruit fruit fruit fruit fruit fruit fruit fruit Chips 250 gram zoete drop per week Hoe gezond eet u thuis? Met andere woorden welk rapportcijfer geeft u uw eetgewoontes thuis voor wat betreft de gezondheid? Een heel getal van 1 – 10 Kunt u kort aangeven waarom u zichzelf een onvoldoende geeft? te WEINIG GROENTEN EN FRUIT Heb geen zin meer in regelmatig koken gemakzucht Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 29 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek Heeft uw (huis)arts u wel eens advies gegeven op het gebied van voeding? Ja Kunt u hier een voorbeeld van noemen? Zout gebruik en suiker gebruik Zout en suikergebruik Zoetigheid minderen Zaken niet meer eten Wél melk drinken, maar liefst magere. weinig peulvruchten voorkomen van maagzuur Voldoende vitamine D voeding ivm diabetes voeding geschikt voor diabetici Via diëtiste vezelrijke voeding gebruiken vet arm verwijzing naar een diëtiste verwijzing naar diëtist verwezen naar diëtiste voor advies om af te allen veel vezels en veel drinken Toen mijn cholesterol aan de hoge kant was Toen ik ernstige diarree had tijd wanneer iets eten Ter verlaging van het cholesterol! te veel eten suiker en vet regelmatig eten i.v.m. suikerspiegel. Gebruik van vit. D omdat ik een tekort had. Regelmaat. Praten met een diëtiste overleg meestal akkoord of kleine bijstelling ontraadde mij optimel te gebruiken ontbijtkoek bevat te veel cal. olijfolie Niet te veel aan cholesterolrijke voeding naar een diëtiste gestuurd na een heftige periode..... zorg goed voor jezelf.... Minder zoet eten zoals snoepgoed minder zoet en meer brood eten Minder vet, meer vis Minder vet voedsel eten. minder verzadigd vet Minder suiker meer noten en Becel producten Minder suiker en zout minder snoepen minder fruit Minder alcohol Mijn cholesterol is te hoog, daarmee verband houdend met de praktijkondersteuner bespreek ik het elk jaar meer water drinken in plaats van drankjes meer vis eten Meer vezels eten en meer drinken. meer minder zout meer fruit eten Lijst voor cholesterol onder controle te houden letten op bepaalde vetten omdat mijn cholesterol te hoog was koolhydraatarm dieet Koffie, zout, alcohol en vetten Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 30 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek kleiner ontbijt en tussendoor ontbijtkoek .i.v.m. mijn diabetes ivm met verhoogd cholesterol gehalte ivm diabetisch ivm Diabetici ivm cholesterol in verband met jicht in verband met extra vitaminen die niet nodig waren. in verband met diabetes Ik vroeg of gebruik van bepaalde voedingsmiddelen artrose bevorderden. Hij zei dat te veel gebruik slecht was, je moet matig gebruiken en niet eenzijdig. Ietsje minder drinken iets minder eten iets meer zuivelproducten iets afvallen om betere (suiker)waarden te krijgen I.v.m. mijn suiker en cholesterol i.v.m. gewrichten i.v.m. cholesterol I.v.m. .met de suiker had te hoge bloeddruk en een te trage werking van de schildklier Glutenvrij eten gewichtsbepaling gewezen op verhoogd cholesterol en naar diëtiste gerust eten van pinda's is goed maar minder vet gebruiken Geen pannenkoeken bv.in verband met cholesterol. Hij zei let op wat je in de supermarkt koopt want dat eet je ook op Eet eens een broodje tussendoor om zwaarder te worden een keer toen het leek dat ik diabetes had, maar dat bleek niet zo te zijn. door gestuurd naar diëtiste i.v.m. hartritme stoornissen diëtiste raadplegen diëtiste raadplegen Diabetes Denk aan veel fruit cholesterol verlagen. minder vet Cholesterol Brood en groente Bij elk consult komt voeding en supplementen ter sprake. Dit is echter niét bij de huisarts. als diabeet een dieet voorgeschreven alcohol advies m.b.t. stoelgang 1 X (in overleg) doorverwezen naar diëtiste Geeft uw apotheker u wel eens advies op het gebied van voeding? Kunt u hier een voorbeeld van noemen? Regelmaat, ook over medicijngebruik. Pro biotisch Neen minder verzadigd vet bij neiging tot flauwvallen! Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 31 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek Stel, u hebt een te hoog cholesterolgehalte in uw bloed. Zou u dan eerst een dieet voorgeschreven willen krijgen van uw huisarts om het cholesterolgehalte proberen te verlagen, of wilt u gelijk medicijnen daarvoor? Ik zou iets anders willen Zelf opletten met eten voeding aan passen verandering eten spec. medicijn (diabetes) Proberen om het zelf te doen op natuurlijke basis op een natuurlijke manier met rode rijst gist capsules onderzoek wat ik eventueel fout doe Niets. Ik zou uit mezelf m'n voedingsgewoonten misschien iets veranderen. naar de homeopaat na advies eerst zelf proberen meting vooraf meer bewegen en nog meer letten op voeding medicijnen en dieet medicijn en dieet kruiden kijken waarom het cholesterolgehalte hoog is is het een erfelijke kwestie Insuline in ieder geval geen soort medicijn Ik slik al medicijnen ik heb al jaren een medicijn voor cholesterol verlaging ik gebruik, op advies van mijn huisarts preventief pravastatine Het zelf uitzoeken helemaal niets Gezonder gaan eten, geen chips, producten met weinig zout suiker en vet. Geen snacks eten, gezonde olieën gebruiken, dagelijks verse groeten en matig alcohol gebruik gewoon letten op goede voeding geen bemoeienis Eventueel als ik het nodig zou hebben Aanpassen van voedsel eten wat ik lekker vind en eten bekijken,en medicatie eerst mijn eetpatroon nachecken EEN ADVIES VAN DE huisarts. door goede voeding cholesterol laag houden lukt uitstekend Dat wet ik zo niet Consultatie huisarts met adequaat advies cholesterolboter op brood Bewegen en buiten lucht. Becel producten gebruiken Aanpassing van voedingsgewoontes. Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 32 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek Stel, u hebt een te hoog cholesterolgehalte in uw bloed. Zou u dan eerst een dieet voorgeschreven willen krijgen van uw huisarts om het cholesterolgehalte proberen te verlagen, of wilt u gelijk medicijnen daarvoor? 1. Ik zou eerst een dieet willen proberen 2. Ik zou gelijk de medicijnen willen gebruiken 3. Ik zou iets anders willen Kunt u uw antwoord kort toelichten? Antwoord 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 Toelichting zo min mogelijk medicijnen, alleen als het nodig is zie hiervoor Zie boven. zie boven Weet niet hoe het er mee staat Waarom dit is zelf te behandelen snel oplossen van het probleem en structureel aanpassen ouderen gebruiken te veel medicijnen, worden ook te medicijnen worden te snel en te veel voorgeschreven beter eerst iets aan LifeStyle te doen open hartoperatie gehad op mijn leeftijd maakt dat niet veel meer uit Omdat ik geen last heb van hoger Cholesterol nee Na mijn acute hartinfarct ben ik gestopt met roken, snacks eten, chips eten, geen zout en geen suiker meer bewegen deed ik al voldoen de. Geen kant en klaar producten meer kopen en bij boodschappen op zout, suiker en vetgehalte letten medicijnen ter ondersteuning en met de voedingsbereiding leren liever geen medicijnen JA is een bewezen middel insuline spuiten Ik hou niet van medicijnen noch diëten ik heb lipitor gehad daarna kon ik ineens veel minder Ik ga ervan uit het meest de basisproducten in mijn leefwijze te handhaven Ik ben van mening dat hoog cholesterolgehalte misschien wel niet gevaarlijk is. Ik denk dat de farmaceutische industrie en Becel graag verdienen aan "het gevaar" van een te hoog cholesterol. ik ben niet zo op dit soort controles Ik ben niet van het slikken als het niet dringend nodig is hij HEEFT ER MEER VERSTAND DAN IK Hij behoort expert te zijn, Zo niet dan verwijst hij mij door geloof niet zo in medicijnen ga nooit naar dokter zoek zelf uit wat te gebruiken en geen medicatie familie een hoog cholesterolgehalte heeft een reden een dieet vind ik achterhaald medicijnen helpen niet altijd dus geen problemen met cholesterol door mijn opleiding weet ik er genoeg van deze producten hebben invloed op het cholesterol Daar ik al jaren Diabeet ben cholesterol kan worden beïnvloed door beweging en eten. ben onder behandeling voor mijn artrose bij een kruidenspecialist Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 33 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek 3 3 als je niet weet wat de oorzaak is hoeft u dieet ook niet altijd te helpen Als ik iets mankeer stel ik doktersbezoek zo lang mogelijk uit Heb veel vertrouwen in het zelfgenezend vermogen van mijn lichaam 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 zie boven weet zeker dat het dan goed gaat verlagen van het cholesterol vergeet ik niet verhoogd cholesterol is familiair Vanwege hartklachten moet ik medicijnen gebruiken Reeds lang geleden voorgeschreven door mijn cardioloog pillen en eetgewoonten aanpassen op mijn leeftijd zal dat het enige alternatief zijn ook gemakzucht. Omdat ik na een bypassoperatie van mijn hart, medicijnen kreeg voorgeschreven. (cholesterolverlagend). Omdat ik graag zo snel mogelijk mijn te hoog Cholesterol op een verantwoord niveau wil krijgen en houden omdat ik al jaren medicijnen hiervoor gebruik nee nee moet van de cardioloog medicijnen hebben hun waarde bewezen jaren geleden medicijnen gekregen i.v.m. geconstateerde hartruis, cholesterolgehalte prima ja, cholesterol was zeer hoog ja het is bij ons familiaar bepaald het te hoge cholesterol, maar daarbij houd ik mijn voeding goed in de gaten Is noodzakelijk ivm diabetes is het meest effectief. Is familiair is bij mij daadwerkelijk zo gegaan, meteen aan de medicijnen. Ik wil het meteen de kop in drukken. Ik slik al Simvastatine ik slik al jaren Ik heb medicijnen (crestor) Ik heb er al medicijnen voor. ik heb een te hoog cholesterol. Het wordt 'normaal' door medicijngebruik Ik heb een nieuwe hartklep en gebruik bloedverdunners Ik heb de medicijnen al ik heb al jaren te hoog cholesterol, en nu pas net 8weken medicijnen, is meteen een stuk lager Ik gebruik ze al ik gebruik reeds lang medicijnen Ik gebruik al meer dan 10 jaar cholesterolverlagend medicijn ik gebruik al medicijnen ervoor Ik gebruik al cholesterolmedicijn op voorschrift v. de hartspecialist. Ik gebruik al cholesterol tabletten wegens dat ik omleidingen gehad hebt Ik eet al goed i.v.m. cholesterol, hart vaat probleem. Dochter is diëtiste. Ik ben een heel jaar om de 2 weken naar een diëtiste geweest en ben ik dat jaar 0 kilo afgevallen, maar me wel aan de voorgeschreven regels gehouden. Ik ben diabeet dus eet over het algemeen bewust 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 34 van 65 TeraKnowledge·· 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Bureau voor Onderzoek I.V.M operaties is mij zoiets voorgeschreven dus ... Hoezo de vraag is eerlijk beantwoord Heb ze al het is een erfelijk gegeven heb reeds medicijnen heb reeds enkele jaren medicijnen voor van alles (waaronder cholesterol heb ik nu reeds heb geen cholesterol maar gebruik medicatie vanwege hartfalen Gemakkelijk gebruik ik al Gebruik deze medicijnen i.v.m. hartinfarct. gebruik al pillen voorcholesterol Gebruik al medicijnen eigenlijk wil ik met beide starten (dieet + statines) eerst medicijnen doe ik al jaren. diëten helpt niet tegen te hoog cholesterol Diëten vergeet je makkelijk, medicijnen geeft regelmaat diëten helpt in mijn geval niet, heb ik al geprobeerd Dieet. Best moeilijk Dieet is te veel wisselend medicijnen indien nodig nemen Dieet helpt niet; heb ik geprobeerd. Atorvastatine is bovendien goed voor de bloedvaten. Dieet gaat meestal mis vooral als je buitendeur eet Dieet duurt te lang deze gebruik ik al Dat zal meer direct invloed hebben. dat heeft meeste effect bij mij is het familiair en door kankermedicijnen, dan kun je het beter stevig aanpakken bij een hartinfarct op 76-jarige leeftijd heeft mijn cardioloog 5 soorten medicijn voorgeschreven ben te oud om hele voerprobleem op z'n kop te zetten leeftijd 88 Als vragen zijn niet te beantwoorden Als ja al op leeftijd bent heb je weinig tijd om "te proberen" als bij een bloedonderzoek blijkt dat het cholesterolgehalte te hoog is adviseert de huisarts en dat wordt opgevolgd zonder pillen lijkt me beter Zonder medicijnen lijkt mij beter. Zonder medicijnen is beter zo weinig mogelijk medicijnen is mijn devies zo weinig mogelijk medicijnen Zo min mogelijk pillen. Bovendien kunnen anti-cholesterolpillen een negatief effect hebben op spieren. Zo min mogelijk medicijnen Zo min mogelijk medicijnen zo min mogelijk medicatie gebruiken Zo heb ik het al gedaan. Toch medicijnen nodig. Nu dieet en medicatie. zo goed mogelijk zelf proberen. Het is jou lijf Wil eerst weten of een hoog gehalte afhankelijk is van mijn eetgewoonten. Medicijnen is alleen een onderdrukking van de klacht wij eten voor 90% voeding die wij zelf klaar maken,veel groenten en fruit Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 35 van 65 TeraKnowledge·· 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Bureau voor Onderzoek wellicht zou een aangepast eetpatroon mij bevallen We slikken al pillen genoeg waarom pillen als het ook gewoon kan? Waarom medicatie als je misschien zonder medicatie hetzelfde effect zou kunnen bereiken Vorig jaar is mijn cholesterolgehalte nog getest en goed bevonden en nog nooit te hoog geweest. Gezondheidstest was preventief aanbod van Ziektekostenverzekering. volgens specialist maar een klein beetje te hoog. voeding is natuurlijker dan pillen. Pillen hebben altijd bijwerkingen. vindt ik beter dan direct pillen. via de voeding komen de voedingswaarde, meer verspreid in je lichaam vertrouwen in mijn huisarts vermijden van medicatie is gezonder Verandering in voeding is structureel, medicijnen kan altijd nog. Veelal is een afwijkende waarde in het bloed een gevolg van ongezonde voeding, daar ligt het begin van de oplossing Vanwege de vele bijwerkingen van de medicatie. Toch tabletten voorgeschreven door specialist. toch natuurlijker teveel bijwerkingen door de medicijnen en geen natuurlijke balans Tegen medicijn gebruik Soms helpt het al om minder zout te gebruiken/ geen kant en klaar eten kopen Slik niet graag medicatie slik niet graag slik al medicijnen voor de bloeddruk Slechte eetgewoontes kan de oorzaak zijn proberen er zo af te komen Proberen principekwestie Pillen kan altijd nog op je eten letten is gezonder dan medicijnen. Omdat ik uit ervaring weet dat je min of meer je cholesterol zelf kan laten dalen Omdat ik niet zo van medicijnen houd. Omdat ik niet zo van medicijnen houd Omdat ik niet van al die medicijnen houd ze hebben allemaal bijwerkingen omdat het belangrijk is voor mijn gezondheid en levens verwachting Omdat een dieet kan helpen om te proberen of het helpt om medicijnen te vermijden nvt niet van toepassing zit ruim beneden de limiet niet onnodig medicijnen gebruiken Niet het juiste eten kan veel problemen geven niet gelijk naar de medicijnen grijpen Niet gelijk aan medicijnen Neen Neen NEEN Neen Nee Nee nee Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 36 van 65 TeraKnowledge·· 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Bureau voor Onderzoek nee nee Natuurlijker dan medicijnen na een hartinfarct werden mij direct medicijnen verstrekt Momenteel, eten mijn man al zoutvrij e.d. Misschien word ik op een idee gebracht Mijn huisarts zegt dat hij niets zal doen als mijn cholesterolgehalte te hoog is, omdat ik niet tot een risicogroep behoor. Ik moet zelfs speciaal vragen om bepaling van het gehalte. "Maar ik doe er niets mee" zegt hij er dan bij. Mijn dokter zei dat ik beter pillen kon slikken. Voeding maakt volgens hem niet veel uit. Mijn dokter weet dat ik zelf goed op het eten let. Mijn cholesterol is heel mooi volgens mijn huisarts, maar zo niet, dan lijkt me een dieet beter dan medicijnen. Deze hebben nogal wat bijwerkingen. Met wilskracht is er al veel te bereiken. Elk medicijn bevat bovendien stoffen die je niet wilt. met voeding kun je eventueel medicijngebruik voorkomen. Met succes heb ik zelf het cholesterolgehalte omlaag gebracht via kennis van internet met pillen los je zaken tijdelijk op, je moet het structureel aanpakken om het probleem de baas te zijn. met medewerking van een natuurwinkel met een strak dieet is het gehalte vaak goed te sturen Met een lichte verhoging kan met een dieet dehet cholesterolgehalte omlaag. Met een dieet zou je heel ver kunnen komen en daardoor het cholesterol naar beneden krijgen. meestal is dat voldoende medicijnenkan daarna medicijnenkan altijd nog medicijnen zo lang mogelijk uitstellen Medicijnen zijn niet goed voor een mens medicijnen zijn het laatste hulpmiddel. Medicijnen wil ik tot het uiterst noodzakelijke beperken. Medicijnen kunnen altijd nog Medicijnen kan altijd nog Medicijnen hebben ook vaak bijwerkingen. Gezonde voeding is beter dan medicijnen. Medicijnen hebben bijwerkingen medicijnen hebben altijd een ongewenste bijwerking en het is een verplichting om die steeds in te nemen medicijnen hebben altijd bijwerkingen Medicijnen gaan iets regelen wat je zelf kan regelen. kost niets. Medicijnen als het niet anders kan medicijn kan altijd nog als dieet niet effectief werkt medicijn heeft ALTIJD bijverschijnselen Medicijn gebruik probeer ik altijd te vermijden, die gebruik ik alleen als het van de twee slechtste het beste is. medicamenten kunnen weer andere problemen veroorzaken logisch toch Lijkt mij gezonder om eerst iets anders te proberen en niet direct met medicijnen te beginnen. lijkt mij beter als pillen lijkt mij beter Lijkt me verstandiger lijkt me verstandiger lijkt me verstandiger Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 37 van 65 TeraKnowledge·· 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Bureau voor Onderzoek Lijkt me gezonder dan pillen lijkt me gezonder lijkt me beter! liever zo min mogelijk medicijnen Liever zonder, dan MET medicijnen. Liever zo lang mogelijk zonder medicijnen Liever het eten aanpassen dan medicijnen slikken liever geen pillen Liever geen medicijnen. Voor je het weet heb je een zak vol. liever geen chemische rommel in mijn lijf liever gebruik ik geen medicijnen Liever een dieet dan medicijnen liefst zo min mogelijk medicijnen liefst via natuurlijke oplossingen Lichaam is zelfregulerend en kan vaak ook zonder medicijn(en) leefstijl lijkt me belangrijk Kijken of dat in voldoende mate helpt Keuze van eten en bewegen is belangrijk Kan nog genoeg pillen slikken, eerst mijn lichaam maar aan het werk Kan niet tegen pillen wordt er stijf van je wilt eerst zien hoe effectief de mogelijkheden zonder medicijnen zijn. Is M.i. gezonder. is al eerder aan de orde geweest in medicijnen zitten altijd stoffen die je niet in je lijf wilt hebben . dus alleen als het niet anders kan medicatie In de eerste plaats is het omstreden hoe schadelijk een te hoog cholesterolgehalte is; 4/5 wordt door het lichaam zelf gesynthetiseerd, en de overige 1/5 kun je wellicht beïnvloeden door niets te eten met melk- of eipoeder er in, en nog zo wat zaken. Ik zou niet weten heb geen last van cholesterol gehalte Ik wil zo weinig mogelijk medicijnen gebruiken. Het liefste helemaal geen. ik wil zo weinig mogelijk medicijnen ik wil zo min mogelijk medicijnen gebruiken Ik wil niet zoveel pillen slikken zoals veel ouderen al doen. ik wil niet overal pillen voor slikken ik wil minder medicijnen en niet meer Ik wil het medicijngebruik zo lang mogelijk uitstellen Ik wil het medicijngebruik zo laag mogelijk houden Ik wil het medicijn gebruik tot een minimum beperken Ik weet zelf hoe ik mijn eetgewoonte dan moet aanpassen en dat doe ik dan ook. Dan gaat het cholesterolgehalte vanzelf weer naar beneden, Ik weet dat medicijnen om de cholesterol omlaag te krijgen veel bijwerkingen hebben Ik volg heel goed de voor en tegen van Cholesterol. En ik heel weinig te veel ik slikt al medicijnen genoeg, maar slik ook medicijnen voor een te hoog cholesterol Ik slik liever geen medicijnen ik slik niet graag medicijnen ik slik al pillen voor diabetes en hoge bloeddruk, daarnaast hebben de cholesterolverlagende middelen vervelende bijwerking Ik slik al meerdere medicijnen , dus liever eerst een dieet . ik slik al genoeg medicatie Ik slik al genoeg Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 38 van 65 TeraKnowledge·· 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Bureau voor Onderzoek Ik probeer zoveel mogelijk het gebruik van medicijnen te vermijden. ik probeer een probleem altijd eerst zelf op te lossen ik prefereer de natuurlijke weg Ik neem niet graag medicijnen. ik los eerst zelf mijn problemen op en voorkom cholesterolvorming ik let normaal al op wat ik eet. Ik kreeg meteen een pil voorgeschreven toen de Cholesterol te hoog was Ik kom zelf weinig of nooit bij de dokter,dus ik zou eerst dieet doen ik kan niet tegen cholesterol medicijnen ik houd niet van medicijnen Ik hou niet zo van medicijngebruik, probeer het liever anders op te lossen. Ik hou niet van teveel pillen Ik hou niet van pillen Ik hou niet van medicijnen ik hoef mij niet zo druk te maken heb nl een laag cholesterolgehalte ik heb wat afkeer tegen allerlei chemische toestanden Ik heb N.l te hoog cholesterol kunnen verlagen door andere gewoonte Ik heb het te hoog, heb eerst m,n eetgewoonte veranderd maar nu toch medicijnen (familiaire cholesterol) Ik heb het idee dat pillen voor de rest van je leven zijn Ik heb het al geprobeerd maar nu toch medicijnen (familiair) ik heb geen te hoog gehalte, dieet lijkt mij het beste ik heb geen te hoog dus mijn antwoord is onzinnig Ik heb geen hoog cholesterol ik heb een hoog cholesterol en gebruik hiervoor medicijnen, maar meer kennis over dieet zou welkom zijn. ik heb een hekel aan pillen met chemische rotzooi erin Ik heb een hekel aan pillen innemen ik heb een hekel aan medicijnen. Kan in mijn beleving op termijn nooit goed zijn. Ik heb een erfelijke afwijking .in mijn vethuishouding Ik heb een dieet geprobeerd,maar dat deed niet genoeg, dus nu heb ik medicijnen Ik heb een aversie tegen medicijnen, bovendien schijnen cholesterolverlagers heel slecht te zijn voor een mens. Daar komt nog bij dat ik heel veel bijverschijnselen zie van chol verlagers in mijn omgeving. Ik heb dat geprobeerd maar gebruik nu medicijnen Ik heb al enkele medicijnen en wil er liefst geen meer bij krijgen. ik gebruik geen medicijnen als het niet hoeft ik gebruik altijd activia Becel boter voor verlaging cholesterol ik gebruik al tig medicijnen Ik gebruik al genoeg pillen. En als het zonder kan zal ik het altijd proberen. Ik ga zelden naar dokter of apotheker Ik doe altijd al op de te vetten te letten Ik denk dat het altijd beter is medicijnen te mijden als dit mogelijk is. Ik ben tegen medicijnen als het niet strikt noodzakelijk is Ik ben tegen het innemen van medicijnen;ik zou dat alleen doen wanneer het noodzakelijk is ik ben niet zo voor medicijnen, gebruik liever homeopathische middelen ik ben niet zo voor medicijnen als het anders kan ik ben niet zo voor al die medicatie met die vervelende bijwerkingen Ik ben niet zo pillenslikkerig Ik ben niet zo pillen, eerst via voedingaanpassing starten Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 39 van 65 TeraKnowledge·· 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Bureau voor Onderzoek Ik ben niet voor pillen dus op een natuurlijke manier de gehalte verlagen lijkt mij verstandiger Ik ben niet voor het gebruik van medicijnen als het niet nodig is. ik ben niet voor cholesterolverlagers, heb er bezwaarlijke bijverschijnselen van gehad ik ben niet gek op pillen ik ben geen voorstander van medicijnen; alleen als het echt niet anders kan ik ben anti pil en probeer dan via dieet geen medicijn te slikken iets anders proberen met het eten Íeder medicijn heeft bijwerkingen Houd niet van te veel medicamenten hou niet zo van medicijnen slikken Hou niet van medicijnen Hoge tegenzin tegen medicijnen Hoe minder pillen, hoe beter hoe minder pillen hoe liever Hoe minder medicijnen hoe beter hoe minder medicijnen hoe beter hoe minder medicijnen hoe beter het lijkt me voor het lichaam gezonder, wanneer het probleem zonder medicijnen kan worden opgelost. Het liefst zonder medicijnen, geen vertrouwen in. Het liefst zo weinig mogelijk medicijnen het lichaam kan heel veel zelf in orde brengen. wellicht is een dieet net zo gezond als medicatie. Helaas heeft dat bij mij onvoldoende gewerkt hekel aan pillen Heeft de voorkeur boven medicijnen heb ik geprobeerd hielp niet bu medicijnen Heb hier ervaring mee, dit werkt voortreffelijk heb er al ervaring mee dat dat voldoende helpt heb een hekel om medicijnen in te nemen Heb een afkeer van medicijnen vanwege de (mogelijke)bijwerkingen Heb dat de cardioloog voorgesteld. Die wilde meteen medicijnen Heb al simvastatine pillen gekregen. Daarmee gestopt i.v.m. opgelopen PMR. Daarna geen ander medicijn meer gehad goedkoper Goede voeding is altijd nog beter dan pillen gezonder door gezonder voeding en bewegen gezonder dan meteen naar chemie grijpen gezonde voeding is beter dan pillen Gezonde voeding en gewichtverlies zijn hierbij heel belangrijk Gezond eten lijkt me beter dan pillen. gezien de bijwerkingen van de medicijnen Geneesmiddelen tegen hoog cholesterol hebben nare bijverschijnselen, daarom wil ik die niet. Geen onnodige pillen geen medicijnen tenzij echt noodzakelijk geen medicijnen als het niet nodig is geen medicijnen geen medicijnen geen idee Gebruik nu simvastine Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 40 van 65 TeraKnowledge·· 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Bureau voor Onderzoek gebruik medicijnen genoeg Gebruik al medicijnen foute reactie op cholesterolmedicijnen er zijn voldoende voedingsmiddelen (bij Walnoten) die een gunstige werking hebben op het cholesterol gehalte elk medicijn heeft bijwerkingen eerst zelf proberen eerst via de natuurlijke weg. Eerst proberen op eigen kracht, als het dan niet verbetert dan pas medicijnen Eerst op een natuurlijke manier proberen. Als dat niet helpt kunnen medicijnen evt helpen. een dure grap die medicijnen Een dieet is beter dan medicijnen Eerst langs "natuurlijke"weg de problemen aanpakken. door een hartaandoening eet ik al veel pillen Doe dit al jaren om het cholesterol onder controle te houden. Dit lijkt mij dit beter dan medicijnen. Dit is naar mijn idee het beste dit is beter dan medicijnen Dit is altijd beter dan medicijnen, waarvan je waarschijnlijk nooit meer vanaf komt Dit heb ik al eens gedaan dieet waarschijnlijker beter dat medicijnen Dieet lijkt me gezonder dan pillen dieet is verstandiger dieet is beter dan medicijnen,maar ik heb er geen last van dieet is beter dan chemische middelen denk dat voeding meer helpt dan medicijnen de meeste medicijnen hebben bijwerkingen De medische wetenschap weet wat goed voor me zou zijn Dat werkt denk beter dan zomaar pillen innemen Dat lijkt mij de meest logische volgorde dat lijkt mij beter dan medicijnen dat lijk mij het beste maar weet er verder niet veel van hety onderwerp is niet aan de orde nog Dat is logisch dat is een meer natuurlijke manier dat is beter dan pillen Dan raakt men gewoon aan niet te veel en toch gezond eten. Dan kom ik hopelijk ook van mijn overgewicht af. Dan kan ik de problemen verhelpen door gezonder te eten. cholesterolmedicijnen zijn schadelijk cholesterol verlagers geven uit ervaring veel ernstige bijwerkingen cholesterol pillen daar ben ik allergisch voor sinds ik van de ene soort naar de goedkopere soort moest overgaan. daarom gebruik ik geen ch-pillen cholesterol is slechts een van de kwade wanneer de bloeddruk goed is gewicht goed is en je voldoende beweegt en niet rook is het goed Cholesterol is een normaal bestanddeel van lichaam en voeding. Daaraan hoef je gewoonlijk niet medisch te sleutelen. Dieet lijkt gezonder dan pillen Beter om eerst de eetgewoonte aan te pakken Beter gezond en juist te eten en drinken, dan eea. mogelijk op te lossen met medicijnen. beter dan medicijnen Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 41 van 65 TeraKnowledge·· 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Bureau voor Onderzoek beter als pillen beter als de chemische troep in je lijf beter Ben niet zo gek op al die medicijnen Ben niet voor pillen b.v. Becel Altijd te proberen waard Althans als mij dit aanspreekt liever zelf onderzoeken als voeding effect heeft, géén statines! ALS ik een te hoog cholesterolgehalte zou hebben zou ik niet meteen medicijnen willen; wellicht is het met ander eten te verhelpen. Als ik de keuze heb vermijd ik medicijnen als het zonder pillen kan lijkt me beter als het zonder medicijn gebruikt zou helpen gaat dat voor als het met een dieet op te lossen is, dan heeft dat oorkeur als dat niet lukt kunnen altijd nog medicijnen Als dat effectief is. als anders eten helpt, is het mij genoeg Alleen dieet, geen pillen. Heb ik gehad deze pillen om het cholesterol te verlagen !! Kan er niet tegen !! alle medicijnen hebben bijwerkingen. alle andere supplementen heb ik geen vertrouwen in al die pillen, niets voor mij al die pillen en medicijnen ! al die pillen Aks je schadelijke dingen kunt laten is dat beter dan medicijnen aandacht aan het verminderen van de oorzaak Aan medicijnen zit je waarschijnlijk voor altijd vast, dus eerst met dieet proberen. Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 42 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek Stel dat u al uw dagelijkse medicijnen nooít meer hoeft te slikken wanneer u een zéér streng dieet zou volgen. Dit dieet schrijft voor dat u geen suiker (wel zoetstoffen), geen zout, geen alcohol, geen enkele snack of tussendoortje mag consumeren en andere producten (zoals oliën in plaats van boter of margarine) en andere bereidingswijzen (stomen in plaats van bakken) moet gebruiken. Zou u dan kiezen voor het dieet? Misschien Waarom twijfelt u nog? Zou meer uitleg willen hebben. Zou erg opzien tegen alle beperkingen. zal mijn BORDEAUX MISSEN Wil zekerheid hebben. werkt het? weet niet weet niet weet ik ook niet weet ik niet We letten samen goed op wat we eten Wat is het gevolg bij welke actie vind die beperkingen wel erg moeilijk vind dat best moeilijk verandering van leefpatroon twijfel over de bereiding van de warme maaltijd. totaal onzinnig deze vraag stelling als men niets mankeert te streng kan dat niet lang volhouden Te streng te rigide suikerspiegel gaat heel snel omlaag, heb echter geen suiker slik geen medicijnen doe alles met kruiden wel na overleg met m'n huisarts en kruidendeskundige gediplomeerd Situatie is momenteel niet van toepassing omdat ik geen medicijnen gebruik. resultaat????? overal waar "te" voorstaat is voor is niet goed omdat ik wel graag een glas wijn drink omdat ik vrij gezond leef en dergelijke producten praktisch niet gebruik omdat ik nooit medicijnen en/of dieet tot nu toe nodig had/hen Omdat ik mij dan wel veel moet ontzeggen ik wil ook nog leven Omdat ik me niet kan bedenken wat ik fout doe. Om helemaal niets te nemen is ook ongezellig. omdat ik het niet weet omdat het voor mij niet van toepassing is omdat het lichaam precies aangeeft wat bij je past omdat het dan een erg streng dieet is omdat dit ook goed gaat Omdat de medicijnen die ik heb niet met een dieet zijn op te lossen omdat dat nu theorie is , ik gebruik geen medicijnen of het haalbaar is nooit meer iets extra's mogen???? niet vol te houden niet vol te houden momenteel ben ik gelukkig nog gezond, moet wel wat missen Moet wel leuk blijven moet ik mijn hele eetpatroon wijzigen Moeilijk vol te houden Moeilijk hoor Moeilijk Mijn medicijnen zijn nodig Mijn leven moet ook nog wel leuk zijn lijkt me zo saai lijkt me moeilijk vol te houden Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 43 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek Ligt eraan hoeveel ik niet mag of moet leven moet ook leuk zijn! leven moet ook leuk blijven kwaliteit van leven keuze is niet mogelijk kan niet de impact beoordelen je moet ook nog leven Je mag dan heel veel niet , en het mag toch hoop ik ook leuk en lekker blijven ? Je leeft maar één keer en je hele leven moeten kijken naar wat je is vervelend. is nog niet van toepassing Is het leven dan nog leuk???? Is haast niet mogelijk, ben al heel matig Is enorme inbreuk op het dagelijks leven en ook voor de andere leden van het gezin. Ik zou het eerst moeten ervaren Ik zou eerst meer uitleg willen hebben Ik twijfel of het voldoende effect zal hebben. ik wil wel van mijn eten genieten... ik wil eerst meer details weten ik weet niet of het nut zal hebben Ik vind dit wel een heel zwaar dieet Ik slik maar 1 tabletje per dag Ik ken mijzelf ik ken mezelf. Gebrek aan energie en aan DISCIPLINE !!! ik ken me zelf een beetje ik ken de effectmeting er niet van, vandaar Ik kan niet overzien wat de gevolgen voor mijn dagelijks leven zijn Ik kan de zwaarte zo nog niet inschatten ik hou helemaal niet van diëten en zou me niet veiliger voelen Ik heb een schildklier afwijking... ik heb 1 medicijn voor de schildklier; dit is niet met eeen dieet te verbeteren ik gebruik geen medicijnen Ik eet supergezond. ik eet ook bij anderen en mijn "sociaal"leven is me dierbaar. ik de gevolgen van een dieet niet weet hoe moeilijk dat zou zijn Ik ben niet zo zwart wit. Zou zo'n dieet niet vol kunnen houden. Alleen misschien als ik dood zou kunnen gaan. Ik ben hier niet aan toe dus geen oordeel ik ben 70+ en dan hoeft het voor mij niet meer het wordt een heel ongezellig leven Het volgen van streng dieet gaat een hele studie vooraf en op visite, vac, uit eten, verjaardagen enz. Is erg moeilijk Het moet wel gezellig blijven hoor. Het moet ook vol te houden zijn Het lijkt me moeilijk het leven moet leuk blijven het is omdenken en ben net aan het bijkomen van maanden ziek zijn het is mijn leven het is heel moeilijk altijd een dieet te volgen gezien de leeftijd gen idee even nut en beoogt resultaat tegen elkaar afwegen eten moet een aangename bezigheid blijven Eten is voor mij een noodzakelijk kwaad en als ik dan alles achterwege moet laten wat me nog een beetje tot eten "verleidt" dan zie ik dat nog niet meteen zo zitten. Bovendien kan ik de medicatie die ik neem (1 keer per dag een maagbeschermer) toch niet achterwege laten vanwege een chronische infectie met de helicobacter pylori. Eten en drinken wordt wel erg beperkt Erg veel beperkingen er wordt mij teveel in uw voorstel ontnomen Er verdwijnt te veel om het nog lekker te laten zijn Eet reeds vrij gezond. Let op zout/zoet Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 44 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek eet graag lekker Eerst ondervinden Doe alles al met mate dit is wel erg rigoureus diëten voorzien niet in alles, zeker niet in levensvreugde Dieet is zwaar. De praktijk is vaak anders:streng dieet is zo belastend dat zou ik eerst precies willen uitzoeken Dat is wel zwaar dan zou ik mijn eetgewoontes wel zeer rigoureus moeten aanpakken Dan vind ik het leven wel erg saai worden. Daar heb ik geen ervaring mee; het medicijn is dan erger dan de kwaal ben 87 jaar en vind dit moeilijk als je nooit meer iets lekkers zou mogen nemen! als het niet nodig is weet ik het nog niet Als en stelvragen zijn voor mij niet reëel afweging van voor- en nadelen is moeilijk te maken Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 45 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek Stel dat u al uw dagelijkse medicijnen nooít meer hoeft te slikken wanneer u een zéér streng dieet zou volgen. Dit dieet schrijft voor dat u geen suiker (wel zoetstoffen), geen zout, geen alcohol, geen enkele snack of tussendoortje mag consumeren en andere producten (zoals oliën in plaats van boter of margarine) en andere bereidingswijzen (stomen in plaats van bakken) moet gebruiken. Zou u dan kiezen voor het dieet? Kunt u uw keuze kort toelichten? Antwoord 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 Toelichting Zulk streng dieet met een goed sociaal leven is niet te verwezenlijken. Kwaliteit van leven staat voorop en daar hoort ook af en toe ongehoorzaamheid bij. zou zulke beperkingen niet wensen zou ik niet volhouden zie vorig antwoord zie boven Zeg ik wil wel een beetje leven. Daarbij ik beweeg zeer veel en leef gezond. zal mij daar niet aan kunnen houden Wil wel een beetje genieten van het leven wil nog wel een beetje leuk leven... Wil leven wil het ook nog gezellig hebben en geen zuurpruim worden. wij eten alleen gezond eten,veel vis,geen zout,heel weinig suiker, wel 2 glazen wijn per dag. We gaan allemaal dood dan maar wat eerder wat heeft dat voor zin met 72 jaar wAT BLIJFT ER OVER ALS JE ALLES WAT LEKKER IS MOET LATEN STAAN ! waarom op deze leeftijd, ik voel me 100% voor mij niet haalbaar voor een dergelijk dieet (thuis en uit) is zeer veel discipline nodig; denk niet dat dat lukt Te moeilijk te handhaven Te lastig in de samenleving t leven mag ook wel een beetje leuk zijn streng dieet hou ik niet vol Sommige medicijnen zijn noodzakelijk en kunnen niet vervangen worden slik deze medicijnen al 18 jaar vanwege thia in 1997 pas als het echt nodig zou zijn Op den duur kan ik me er niet aan houden. Iets minder streng heeft meer kans ook dan heb je geen garantie op een gezond leven. ik wil mijn leven toch ook gezellig houden. oud worden is niet mijn hoofddoel leuk leven wint het bij mij. Omdat wij thuis met diverse voedingswaren rekening houden, ik wil verder dat mijn vrouw nog met plezier kan koken. omdat ik medicijnen slik voor astma en kan dus niet zonder nou, je moet toch ergens aan dood gaan! niet vol te houden, geen kwaliteit van leven Niet vol te houden neen nee nee nee na zes jaar bevallen mij de medicijnen prima N.v.t. mogen de jaren die ik nog te leven heb a.u.b. een beetje prettig zijn. moeilijk uitvoerbaar (vakantie, uit eten) Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 46 van 65 TeraKnowledge·· 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 Bureau voor Onderzoek Misschien wel als medicijngebruik ernstig is. Mijn vele soorten reuma zijn zonder medicijnen niet leefbaar. Zou zelfs meer paracetamol moeten slikken dan ik nu doe. Met een licht dieet kan ik alles onder controle houden m.n. zoutloos eten vind ik niet eetbaar Lijkt mij niet gezellig Lijkt me niet lekker en teveel moeite lijkt me geen leuk leven meer leven moet wel leuk blijven Leven is te kort wil de laatste jaren nog wel genieten Leven is ook genieten Leven als een monnik is niet mijn insteek Let zeer goed op de producten ,die ik gebruik! lekker eten is belangrijker dan een pilletje nemen Kwaliteit van leven is ook belangrijk kwaliteit van leven blijft niets van over kwaliteit van het leven is belangrijk anders word het leef je dan langer, nee het lijkt langer kun je geen lekkere dingen meer eten Kun je beter stoppen met ALLES kan ik niet volhouden Je moet wel leuk leven je moet ook nog prettig leven je moet ook nog lekker kunnen leven en niet altijd met je dieet bezig zijn Je moet ook nog genieten wat de aarde heeft te bieden je mag eens sterven, ik hoef geen 100 te worden, beide ouders hebben ouderdomsdementie (gehad) of is daar nog mee bezig. Je mag dan wel erg weinig Je kunt zelf wel oppassen met wat je eet, het leven is al zo kort en als je dan helemaal niets lekkers mag, is de lol er voor een groot deel wel vanaf. Ik ken genoeg mensen die zeer streng dieet hielden en die toch vrij jong zijn overleden. ja, de gezondheid toestand is daar te slecht voor is niet vol te houden Is niet van toepassing. Ik gebruik alleen oogdruppels. is mij te beperkt Ik denk dat ik zo'n streng dieet niet lang volhoud ik wil wel nog iets van het leven genieten ik wil wel gezellig leven Ik wil toch nog wel van het leven genieten. ik wil ook nog ongecompliceerd leven indien mogelijk Ik wil ook nog kwaliteit van leven hebben Ik wil ook nog gewoon kunnen leven en af en toe zondigen hoort daar ook bij ik wil ook nog een beetje prettig leven Ik wil ook ng genieten en dood ga je toch ik wil niet verzuren Ik wil graag eten wat mijn vrouw voor mij gereed maakt Ik wil geen kluizenaar zijn. Je moet kunnen leven Ik wil best iets laten voor een noodzakelijk dieet, maar niet alles wat ik lekker vind. Eten is toch een belangrijk onderdeel van het levensplezier. ik weet zeker dat ik dit niet zou volhouden... Ik weet niet of het altijd mogelijk is je er aan te houden Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 47 van 65 TeraKnowledge·· 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 Bureau voor Onderzoek Ik vind dat een moeilijke keuze, vooral bij een bezoek aan anderen of iets dergelijks Ik slik namelijk bloedverdunners en een middel tegen epilepsie wat ik probeerde af te bouwen en in het ziekenhuis beland ben door een hevige aanval en toen weer direct moest slikken ik moet toch medicijnen blijven nemen. Ik moet nog wel gezellig leven Ik leef maar een keer ik houd teveel van lekker eten om alle "lekkermakende"middeltjes te bannen. ik hou van de aardigheden in het leven ik heb hypercholosteromie dus altijd medicijnen nog Ik heb de leeftijd Ik heb al een cholesterolbeperkt dieet en ben diabeet Ik heb al een glutenvrij dieet en dat is meer dan genoeg. Ik ga liever lachend en tevreden dood dan als een zuurpruim . ik eet heel gezond, alles van de volkstuin, en rook niet en drink niet Ik eet gezond volgens diëtiste maar heb voor andere euvels de medicijnen nodig ik eet gezond ik denk niet dat ik dat vol zou houden, ik zou wel een dieet overwegen dat aan mijn voorkeur is aangepast en waarschijnlijk wel vol te houden is. Ik denk dat ik dan geen plezier meer in het leven zou kunnen hebben omdat je dan eigenlijk te veel bezig bent met zo'n streng dieet zodat je niet meer van het leven KUNT genieten. Ik ben een Bourgondiër Ik ben al 70 en wil mijn eigen gewoontes absoluut niet veranderen ik ben 89 jaar en ik weet dat ik zeer gezond eet ik ben 79 en ik hoop nog lang zo door te gaan ik ben 77 jaar en kan daar niet tegen, zou ernstig vermageren hou ik toch niet vol hou ik nooit vol hou dat toch niet vol het zou toch niets worden Het moet leefbaar zijn, binnen de mogelijkheden. Het moet indien mogelijk wel gezellig blijven Het medicijn thyrax heeft niets met voeding te maken het leven moet wel leuk blijven het leven moet wel leuk blijven Het leven moet ook plezierig blijven Het leven moet ook leuk blijven Het leven moet ook een beetje plezier hebben en daar hoort eten ook bij het leven moet leuk blijven. dan maar eerder dood het leven moert ook leuk blijven Het leven is te kort om er niet van te genieten Het leven is maar kort en daarbij hoort m.i. een glaasje wijn, flesje bier en zo meer ! het leefpatroon van 77 jaar wil ik niet wijzigen het is maar een pil dat wel gemakkelijk Het dieet dat ik nu volg (koolhydraatarm) is al zwaar genoeg Het bleven moet ook we;l een beetje gezellig blijven. heb door het gebruik van die medicijnen een prachtig leven . Na een hartstilstand van 15 minuten Gezien mijn hoge leeftijd Genoemde producten die ik moet laten staan geven wat kleur aan mijn keven. Het leven moet wel leuk blijven Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 48 van 65 TeraKnowledge·· 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 Bureau voor Onderzoek Eten moet wel smakelijk zijn en ik vindt oliën niet altijd lekker. er zijn medicijnen bij die niet door een dieet vervangen kunnen worden er moet ook weleens iets te snoepen zijn en n iet alleen maar het hoognodige eten Er moet nog wat te genieten zijn op mijn leeftijd van 86 jaar er moet nog iets overblijven om van te genieten op mijn leeftijd van 86 jaar er moet leven mogelijk zijn zonder dieet er bestaan gelukkig goede medicijnen. Een mens ook wel wat genieten in het kevn, tenzij het een levensbedreigende situatie is en ik weet dat dit echt zal helpen dit word heel moeilijk dit vergt veel gedoe en volgens mij helpt het niet. dit is wel een heel sober leven Dit is niet vol te houden dit hou je niet vol dat zou niet helpen. Dat is ook geen leven dat is niet vol te houden. ik wil op een zo gewoon mogelijke manier eten Dan mag je niets meer. Daarvoor ben ik te bourgondisch ben -99- jaar en voel mij prima, dus niets vceranderen. behalve als ik ernstig ziek zou zijn af en toe lust ik wel wat lekkers dat mischien niet zo gezond is. Zou meer uitleg willen hebben. zie vorige vraag zie vorige vraag Zie vorig antwoord zie vorig antwoord zie vorig Zie hierboven. zie hierboven Zie hier boven zie boven, krijg het kou enz. Zie boven, een wijntje houd ik erin! zie boven (nutteloze vraag) Zie boven Zie boven Zie boven zie boven zie boven zie boven zie boven zie antwoord voorgaande vraag Zie antwoord hierboven zelfde Wil zolang mogelijk normaal leven weinig smaak lijkt mij wat is het beste ??? Wat ik eet aan bv zoetwaren is gedoseerd. voor de gezelligheid, voor dat poosje nog Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 49 van 65 TeraKnowledge·· 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 Bureau voor Onderzoek Veel verse groenten, minder vlees. Zo min mogelijk zout en suiker !! Veel smaak verdwijnt tegenstrijdige berichten in de media Suiker, zout, margarine, snacks enz dat wil ik niet missen. Alle ingrediënten wil ik niet missen Streng Soms wil je wel eens zondigen pilletje pakken is veel eenvoudiger dan een streng dieet volgen Onbekend wat de consequenties zijn Omdat je toch wel een beetje lekker wilt eten nogmaals ik vind dit een probleem niet nodig dacht ik neen neen Nee, niet echt. Nee nee nee nee nee Naast eten is bij mij een cholesterolverlager nodig Moeilijk in te schatten mijn vrouw heeft haar eigen manier van koken Met structuur bereik je veel, maar niet alles. Een uitspatting houdt de moed erin! me alles ontzeggen heb ik geen zin in lukt niet je kunt wel alles laten; dan maar wat eerder overlijden. ik zou alleen een strengdieet volgens als een kwalijke ziekte te voorkomen zou zijn ik rook niet, ik gebruik geen alcohol, matig met suiker en gebruik heel weinig vet. ik neem graag iets lekkers tussendoor, maar voor mij speelt dit allemaal niet Ik let al steeds op ik ken me dit niet voorstellen Ik houd van een goed leven zonder teveel getob. ik houd me er niet mee bezig ik heb geen problemen met de medicijnen / geen bijwerkingen maar zou dat denk ik wel hebben met zo'n dieet Ik heb het nog niet meegemaakt ik gebruik niet zulke zware medicijnen ik gebruik geen medicijnen Ik gebruik al zoetstoffen; eet zoutarm en heb liever gestoomde dan gebakken producten. Ik eet zo gezond als mogelijk, maar alle gif zit in het dagelijks voedsel vanwege economische belangen, zie alle E toevoegingen, zout, suiker etc.etc. ik denk het met ons huidig dagelijks eten, het goed te doen Ik beperk mijn medicijngebruik op eigen initiatief Ik leef bewust wat mijn gezondheid betreft maar me alles ontzeggen wil ik niet Ik ben tevreden met de huidige situatie. ik ben niet tegen een streng dieet, maar wil de details doornemen mede om te zie wat de negatieve punten zijn. Ik ben met hulp van, ooit, een dieet, redelijk goed bezig. Weinig suiker, zout, vet. Veel fruit en groente. Meer lukt niet. Ik heb ook MDL problemen. Wil nog wel met smaak eten. iedereen is anders; ik zou het wellicht proberen Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 50 van 65 TeraKnowledge·· 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 Bureau voor Onderzoek Het zijn de kleine geneugten die het doen!! Het vorige het lijkt me te lastig het lichaam is aan de situatie gewend Het leven moet ook nog wat ontspannen kunnen zijn het is een gegeven dat ik diabetespatiënt ben heb maar 1 nier en moet altijd op mijn gewicht letten i.v.m. problemen met botten en spieren Heb ik gedaan Goede dingen zijn ook belangrijk Gebruik nog geen medicijnen Ga mezelf niet onnodig plagen Extra kosten voor aanschaf diverse producten eten moet ook leuk zijn Erg ingewikkeld en veel gedoe. Enkele dingen in voeding weglaten is ok maar eten moet ook wel lekker en gezellig blijven en ik heb hier ook nog nooit over nagedacht een streng dieet, daar zit wat in, maar niet nu diëten zijn gedoemd te mislukken . LifeStyle aanpassen helpt Dieet houden. Mislukt meestal. Dat stomen lijkt me niet zo. dat hou ik niet vol dat betekent ook dat je geen extra's meer mag Comfortabel leven! Binnenshuis,prima. Buitenshuis,moeilijk ben suikerpatiënt altijd moeten nadenken bij wat je doet is niet leuk meer Als je eet moet het nog wel smakelijk zijn. Als het zo heel erg stringent is weet ik niet of ik dat altijd zou willen Als het nodig is , doeik het, anders niet Alles met mate moet kunnen Alleen als het echt moet, het moet wel leuk blijven Al volg je een dieet dan nog blijft afwisseling geboden Wanneer het echt nodig zou zijn en ik nog vele jaren jonger Nu teveel medicijnen nee medicijnen hebben bijwerkingen en die kunnen erger zijn dan de kwaal Medicijnen hebben altijd bijwerkingen medicijn gebruik is minder natuurlijk/gezond dan een dieet, denk ik. liever dieet dan medicijnen ik gebruik geen medicijnen, maar zo nodig pas ik mij aan Ik doe bijna alles al alleen geen alcohol is te veel gevraagd. Maximaal 2 glazen wijn per dag ik ben niet voor pillen en poeders Houd niet van pillen hoe minder medicijnen hoe liever gezond leven dit lijkt mij beter dan pillen. Beter als pillen beschouw pillen als ballast Als mijn gezondheid daarmee is gebaat dan is het goed. Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 51 van 65 TeraKnowledge·· 3 3 3 3 3 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 Bureau voor Onderzoek als het helpt als het beter is voor mijn lijf dan wel als er geen andere mogelijkheid is, moet het maar! Afhankelijk van de duur van het dieet Zoals ik al schreef, denk ik dat het veel beter is geen medicijnen te gebruiken. zie eerder antwoord voeding is altijd het beste Vanwege de bijwerkingen van medicijnen. Om te beginnen, ik slik niets en ben erg gezond. ALS door betere voeding ik geen medicijnen meer zou hoeven te slikken, zou ik dat zeker doen. normaal blijven medicijnen hebben steeds bijwerkingen Liever natuurlijk als medicijnen jezelf onder controle houden geeft meer voldoening en is goedkoper Ik heb nu gelukkig geen medicijnen, als dat van toepassing is wil ik er wel alles aan doen. Ik heb medicijnen voor copd en astma Ik heb iets tegen medicijnen dus als ik die kan vermijden doe ik dat. Ik heb een weerstand tegen het gebruik van medicijnen Ik eet gezond en heb geen dieet nodig ik doe dat nu al grotendeels Hoe minder medicijnen hoe beter Het lijkt me prettig geen medicijnen meer nodig te hebben. Het is te proberen op deze manier Het is het proberen waard Heb colitus ulcerosa dus altijd medicijnen goed eten is beter dan medicatie gebruik alle genoemde middelen bijna niet Gebruik al geen zout. Het went eten is altijd beter dan medicijnen Een dieet opgelegd krijgen is beter dan vrijwillig. doe het all enigszins doe dit al voornamelijk sinds 1990, maar medicatie is toch nodig de meeste medicijnen hebben bijwerkingen dat probeer ik nu al te praktiseren dan zou ik misschien van de insuline af zijn Ben niet van de medicijnen Als mijn levenskwaliteit daardoor gehandhaafd blijft ja, dan terecht als iedereen is bij de arts nu is vervanging ging aanvragen dan denk ik zo, dat de helft meer medicijnen gebruikt zou worden. moet er wel in geloven dat elke medicijn vergif is.vraag maar aan de arts en hij zal dit bevestigen. Als dit beter is voor mijn gezondheid zeker Alle medicijnen hebben vervelende bijwerkingen Wat ik al aangaf, een gezonde levenswijze aanbevelingswaardig, boven medicijnen! veel beter probeer zolang mogelijk gezond te blijven er zijn genoeg andere dingen om van te genieten nee medicijnen geven maagklachten Je bent altijd gebonden aan pillen ook op vakantie Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 52 van 65 TeraKnowledge·· 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Bureau voor Onderzoek Ik pas dit al jaren toe. Mijn gewicht blijft constant. Eet geen vlees geen kip, maar veel groeten en fruit, geen alcohol en geen zout ik hou niet van medicijnen Ik wil graag afvallen ik heb liever een goed dieet, dan al die medicijnen. Ik heb dit al ervaren. Door 25 kilo af te vallen, hoef ik minder medicijnen te slikken en ben ik ver van insuline spuiten. Ik eet geen suiker, snacks, tussendoortjes en alcohol, om zo weinig mogelijk medicijnen te krijgen. Ik eet al volgens gezondheidsnormen Ik doe dit al voor het grootse deel! Geen zout, geen kant en klaar pakjes/potten/blikken enz. en bakken in olie. heb hartfalen, lichte suikerverhoging en cholesterol. Geen probleem geen medicijnen Geeft een beter gevoel Eerst altijd proberen om zonder andere ingrepen iets op te heffen. Een theoretische vraag voor mij want ik neem geen medicijnen dit heeft geen bijwerking dieet zonder medicijnen is denk ik gezonder Dan hoef ik geen medicijnen meer Bij veel en zware medicatie (denk aan de bijwerkingen!)zou ik via de voeding voor de "oplossing" kiezen. beter voor je gezondheid beter altijd beter dan medicijnen Altijd beter als ik op die manier medicijnen kan verdringen alles liever dan farmaceutische producten Alles is beter dan zomaar pillen enzo meer alles beter dan chemische spullen Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 53 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek Denkt u dat u uw geneesmiddelengebruik kunt terugdringen door gezonde voeding? Ja Kunt u hier een voorbeeld van geven? zorgen voor een ideaal gewicht Zonder zout koken kan ervoor zorgen dat je bloeddruk normale waarden krijgt zoal gezegd, het lichaam kan heel veel zelf regelen. Zo min mogelijk suiker overal in. Daarmee heb ik bereik mijn bloedsuikerspiegel onder de norm te houden zie boven zelf niet ervaren Wij doen dit eigenlijk al weinig zout en suiker is goed Weet wat je eet en wees matig weet dat niet zo gauw We eten gezond en hebben geen geneesmiddelen nodig. Voorkomen is beter dan genezen. wat heet gezond alles waar te voor staat is ongezond Volgens ik eet ik vrij gezond en gebruik geen medicijnen Vitaminen D door meer zonlicht verstand gebruiken en informeren vers fruit, groente ipv vitamine preparaten veel medicijnen zijn nodig omdat patiënt verkeerd eet veel groenten veel fruit en groente van mijzelf heb ik geen voorbeeld, wel van anderen. tomaten,olijfolie,gegrilde vis tegen cholesterol gebruik ik Red Rice Kapsules te hoge bloeddruk: afvallen meer bewegen minder zout sporten veel en at gezond. maar door familiare aanleg hartproblemen . Sinds ik met ongzwavelde abrikozen in mijn muesli eet is mijn bloeddruk toch iets meer gezakt!!!! sinds ik gezond leef, heb ik geen hoge bloeddrukmedicatie meer. opletten wat je eet of drinkt Op het gebied van cholesterol op eten en gewicht letten nu blijven de waarden goed, ik weet n iet als je let op de goede vetten te eten helpt dat niet te vet eten NEEN Neen neen neen neen neen neem dat aan,gebruik nu geen geneesmiddelen nee, omdat ik niets gebruik nee, maar ik denk het wel. nee, ik lees het moerman blad (Uitzicht) veel over voeding Nee, ik gebruik nauwelijks medicijnen. Nee, ik gebruik geen geneesmiddelen . Maar weet dat gezonde voeding voor ieder goed is. nee want ik gebruik geen medicijnen nee ik gebruik zelf nooit medicijnen nee ik gebruik geen geneesmiddelen Nee Nee nee nee nee nee nee nee Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 54 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek nee n.v.t. op mij N.V.T. Minimaal zout voor hoge bloeddruk Minder zout en alcohol voor lagere bloeddruk. Minder zout bijv. Minder zout minder zout minder zout minder verzadigd vetten eten en meer vis Minder vet eten. Minder vet eten, sporten Minder suikers en vetten Minder hard vet dan lager cholesterol en ook niet roken. minder GEWICHT, DAN MINDER INSULINE minder calorieën = lager suikerniveau Minder alcohol? Minder alcohol helpt zeker..... minder alcohol Mijn cholesterolwas 4.5 bij een hartproblemen Is nu 3.3 met medicijnen er bij Mijn gevoel zegt ,dat het zo goed is! Mijn eigen situatie. meestal gewoon uitzieken lezen van info Insulinegebruik is verminderd door koolhydraatarm eten In gezonde voeding zitten veel stoffen die we nodig hebben Ik zat vorig jaar op het randje van diabetes, heb het met bewegen en het veranderen van het eetpatroon weer ruimschoots in veilige haven gebracht. ik probeer een gezonder eetpatroon te realiseren. Ik heb de laatste jaren zelden medicijnen geslikt ik heb al jaren last van hoge bloeddruk, maar weet niet of dit door een dieet op te lossen is Ik gebruik nu niets dus weet ik dit niet. ik gebruik helemaal geen medicijnen ik gebruik geen medicijnen ik gebruik geen medicijnen Ik gebruik geen geneesmiddelen, maar als je je bijvoorbeeld aan je dieet houdt bij suikerziekte kan het zijn dat je minder insuline nodig bent. Ik gebruik geen geneesmiddelen, alleen vitamine d ik gebruik geen geneesmiddelen ik gebruik geen geneesmiddelen ik gebruik geen geneesmiddelen ik gebruik alleen oogdruppels vanwege staaroperaties. Door gezonde voeding9weing vlees en verse groente dagelijks( heb ik een relatief goede gezondheid. Ik denk dat we gewoon zelf veel aan onze gezondheid kunnen doen. Medicijnen zijn vaak overbodig. ik denk dat het zeker mogelijk is, maar doen ! ! ! Ik denk dat het helpt als je niets overdrijft, bij vetten bv. let op zo min mogelijk verzadigd en niet te veel suikers en zout. Ik denk dan bijv. aan het cholesterolgehalte. Ik ben nooit ziek. Volgens mij komt dat door mijn manier van leven. Ik koop alles bij Eko PLaza en eet weinig vlees. Wel twee keer per week vis Ik ben al van 4 medicijnen naar een gegaan Ik bak met olijfolie en gebruik Loozout en houd daarmee mijn bloeddruk beter onder controle, zodat ik heel weinig medicatie nodig heb. Hoge bloeddruk, diabetes, cholesterol kan je zeker gedeeltelijk sturen door op voeding te letten. hoge bloeddruk hoe meer je beweegt hoe minder bepaalde klachten zich manifesteren. het lukt mij tot nu toe met zo weinig mogelijk medicijnen te leven. het is mij gevoel,zeker weten doe ik niet Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 55 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek Havermoutvlokken verlagen cholesterol gezondere voeding in combinatie met minder stress. meer drinken en meer fruit gezonde voeding is altijd goed. gezonde voeding geeft een heel goed gevoel,bij mij gezond eten gezond lichaam gezonde geest Gewonde dagelijkse kost met veel groenten geneesmiddelen veroorzaken ook veel bijwerkingen werkingen geen of weinig suiker en koolhydraten bij diabetes Geen extra vitaminen geen direct voorbeeld bij de hand Geen bloeddruk, cholesterol en plas pillen Gebruik geen suiker in fris eet 1x p.w. vis eet met Becel producten Gebruik al jaren weinig suiker, zout, alcohol e.d. Eten van vis en goede vetten gebruiken, niet te veel suiker e.d. Een gezonde voeding bestaat uit veel verse groenten en alles op maat. Een beetje opletten kan al veel voorkomen. door mijn matig zout/suikergebruik en de keuze van de m.o.v. in de voeding Door meer bewegen zijn verschillende kwalen te voorkomen Door gezond te eten ben je niet zo gauw ziek door gebruik van vitamine dit is een onzinvraag want ik gebruik geen medicijnen Diabetes. Insuline afhankelijkheid verlagen door koolhydraatarm dieet. diabetes 2 volgens mij is dat mogelijk De chemische producten in medicijnen maakt een mens alleen maar zieker. Dat zal niet altijd zo zijn denk ik, maar het valt altijd te proberen. Geen snacks en ander vet eten meer. dat is algemeen bekend dát gebruiken wat je denkt nodig te hebben Dat doe ik al zeker 10 jaar en niet de medicijnen zijn teruggelopen, maar wel de sterkte er van Dagelijks voldoende groenten eten cholesterol Cholesterol verlagen cholesterol cholesterol cholesterol tablet zou misschien weg kunnen cardioloog schreef mij medicijnen voor hartritme stoornis na 4 maanden was mijn polsslag maar 40 ging daarmee naar de huisarts en zonder te vragen stuurde hij mij door naar de diëtiste. via dit dieet[ wat helemaal geen honger leiden ik at zelfs te weinig en ik ben in 3 maanden tijd 6 kilo af gevallen en voel me nu kern gezond. daag hartritmestoornis. ga nu wel iedere dag wandelen 4 a 5 km. bv geen suiker of heel weinig zout Bv bij diabetes buiten een maagzuurremmer gebruik ik niets bruin brood en veel groenten is goed voor het maag-darmkanaal waardoor die optimaal blijven functioneren en daardoor geen medicijnen nodig zijn bloeddruk (minder alcohol) Bij te hoge bloedsuiker heb ik medicijnen geweigerd en met voeding de bloedsuiker verlaagd tot aanvaardbaar niveau beter gewicht heeft een positieve invloed op zowel de hoge bloeddruk als diabetes bakolie in plaats van boter anti histamine, door histamine arm dieet, gevolgen overgewicht door anders eten, voldoende beweging om hoge bloeddruk tegen te gaan Als suikerpatiënten gezond gaan eten en zo hun normale gewicht terugkrijgen, dan is het resultaat vaak dat ze haast geen medicatie meer nodig hebben Als je maar gezond eet en leeft Als je het mag eten fruit en groenten voor vit C als ik sommige mensen met een dieet zie eten en snoepen en drinken ..... als ik die zou gebruiken, dan wel afwisseling afvallen afschaf van cholesterol verlagers Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 56 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek 5 kg afvallen Hebt u zo nu en dan behoefte aan extra informatie over bepaalde voedingsproducten? En over welke specifieke voedingsproducten zou u graag meer willen weten? zo breed mogelijk zijn sinaasappelen en mandarijnen, bv. beter dan appels, druiven, bessen,kortom de normale Nederlandse tuinbouwproducten Welke producten het gezondste zijn WEET NIET Waar teveel zout in zit vrouwen in de overgang voeding bij kanker vlees, groenten, fruit, snacks, Vitamines vissoorten vis vezels e.d. vezels vetten,zouten Vetten en suikers vetten en melkproducten. Vetarme producten tussendoortjes suikers Suikers Suiker in voeding. stofwisseling verhogende voeding. stoelgang sojavla, waarom daar nog zoveel suiker in zit snacks en het aantal calorieën. Plantesterol en verzadigde en onverzadigde vetten. Over vlees ! Over variatie in de voeding en het nut van toevoegingen Over room boter en vetten Over nieuwe producten BV's.qinea over de vetten en wat extra goed is over alles wat verpakt te koop is Over allerlei gebied Over alle producten, hoeveel vet er in zit. Over al die producten waarvan ze de ene keer zeggen dat het goed is; de andere keer is hetzelfde slecht. Meer inhoudelijke info zou welkom zijn. nu niets Nieuwe voedingsmiddelen. nieuwe soorten waarmee we niet opgegroeid zin nieuwe en gemodificeerde artikelen niet over specifieke producten maar gewoon in het algemeen meer in zijn algemeenheid kruiden en mineralen koolhydraten en suikers Kool soorten en kruiden. kennis over kwaliteit van voeding geproduceerd buiten Europa. Denk aan toegevoegde hormonen, Amerikaanse en andere multinationals die onze voedingsmarkt negatief beïnvloeden vanwege gebruik zeer giftige bestrijdingsmiddelen kan ik nu niet zeggen In het algemeen informatie over voeding. in het algemeen in het algemeen In algemene zin , over gezonde voeding. Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 57 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek ik wil graag op de hoogte blijven over de inzichten van deze tijd. ik weet niet Ik slik B 12 om de twee maanden, 4 jaar geleden geopereerd aan slokdarm/maag kanker ik maak mij wel eens zorgen over de grote hoeveelheid zout die in een heleboel producten zit. ik lees het nogal is wat op de verpakking staat. Hoe stel je een evenwichtig voedingspakket samen? het product wat echt belangrijkste is herkomst en bewerking van producten Granen Gezonde producten op een gezellig manier gebruiken Geen pillen of niet bewezen methoden Geen idee. Alles is het lezen waard, om zo nodig te gaan toepassen. Fodmap (dit is eten, hoop ik, zonder toegevoegde rommel).zie internet. eiwit rijke dranken divers div. groenten Dikmakers diabetes de ongezonde aspecten in bereide voedingsmiddelen dagelijkse producten cholesterolverlagend en bloeddrukverlagend Calorieën Brood, beleg, vlees bak en bakproducten alles i.v.m. suiker/zout/vetgehalte alle soorten groenten en peulvruchten alle info is goed, als het maar gedoseerd wordt gebracht, bijv. in NESTOR alle Algemeen Algemeen algemeen Ach, over alles. Ik ben geïnteresseerd in voedsel. aardappels hoeveel calorieën ze bevatten en uien Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 58 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek Wilt u nog graag iets kwijt naar aanleiding van dit onderwerp of deze enquête? U kunt hieronder uw opmerkingen opschrijven. zinvol onderzoek. Wij zijn 70 en 65 jaar en gebruiken nog geen medicijnen,we zijn nog gezond. Wij gebruiken recepten vanuit het Voedingscentrum. Dit werkt prima. Daarmee zijn wij beiden bijna op het goede gewicht. Het is even uitzoeken, maar goed vol te houden!! We volgen nieuwe ontwikkeling over wat "gezond" eten is. 's Morgens heb ik brood geschrapt, maar eet nu havermout met (gedroogd) fruit. Verder veel afwisseling en met mate. Geen vetvrije of magere producten. wat nu? wat heeft dit met de KBO te maken. Wat een ontzettende gezeur. Ik zie bijna nooit een arts Was wel nuttig, maar het zou leuk zijn als je te weten komt, of er iets met de uitslag wordt gedaan en wat men over het algemeen heeft geantwoord. Vragen te algemeen Vragen over medicijngebruik als je net hebt aangegeven geen medicijnen te gebruiken zijn een fout in de enquête. Vr groet voor het eten een jonge borrel en na het eten een klein cognacje en niet met politiek bemoeien Voedingsgewoonten zijn moeilijk te veranderen, dat kost tijd, maar het loont wel. voeding moet wee voeden in plaats van vullen, iedereen weer bewust zijn van de waarde van voeding vindt het een beetje indringend en ligt te veel op een privé terrein. Vind deze enquêtes onzinnig, zijn alt Vind deze enquêtes onzinnig, zijn (bijna) altijd gerelateerd aan de voedselindustrie e.d. Voegen niets toe aan je gezondheid, doen alleen via reclames en beroep op je portemonnees. Aub geen toezending van dergelijke reclames, pillen, vitamines e.d. Via het landbouwhuishoudonderwijs een perfecte ondergrond meegekregen! veel vragen waren lastig te beantwoorden , zoals een heel enkele keer wat chocola en 3 maal per dag een heel groot glas water en doordat ik geen medicijnen gebruik en niet over cholesterol hoef na te denken, waren er ook vragen lastig te beantwoorden. blij met mijn gezondheid op mijn 81 ste. ontbijt fruit, noten en granen, lunch 2/3 rauwkost zal op 2 boterhammen en S’avonds gekookte groenten met vegetarische producten, rijst of aardappelen. soja dessert. Veel hierover is online te vinden, dus waarom zou ik dan (dúúr) advies van de huisarts willen.. u gaat uit van een probleemsituatie; mijn man en ik hebben geen medische problemen. til niet te zwaar aan gestelde normen. ieder lichaam is anders. Teveel tijd en te weinig problemen(lichamelijk) T.a.v. de vraag over vermindering medicatie door voedingsaanpassing: mis de mogelijkheid in te vullen dat sommige medicatie in het geheel niet beïnvloedbaar is door voeding. Succes! Stuur maar een dieet op Regelmatig voorlichting is gewenst, bijvoorbeeld in Nestor een rubriek Recent afgevallen van 65 naar 60 kg., wil graag naar 58 kg. Laat tussendoortjes zoveel mogelijk weg en gebruik i.p hiervan een glas water + een stuks fruit probeer oudere mensen eens over te halen om bij de huisarts vervangende producten te laten nemen in plaats van medicijnen. er zijn heel veel mogelijkheden. wel zelf heel duidelijk vragen aan de arts. Prima vraagstelling Prima enquête, maar ik ben pas 60 en heb nog geen echte problemen. op sommige vragen zou ik, mits mogelijk genuanceerder antwoorden nvt nvt nvt nvt niets Niet echt. niet alle nieuwe artikelen zijn evengoed Niet Neen. Neen. Neen. Neen, erg zinvol NEEN Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 59 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek Neen Neen Neen Neen Neen Neen Neen neen neen neen neen neen neen neen neen neen neen neen neen neen neen neen neen neen neen neen neen Nee. Nee. Nee. Nee. Nee. nee, niets Nee dank u! nee dank Nee Nee Nee Nee Nee Nee Nee Nee Nee Nee Nee Nee Nee Nee Nee Nee Nee Nee Nee Nee Nee Nee nee Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 60 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 61 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek nee nee nee nee nee n.v.t. n.v.t. mijn vrouw en ik eten afwisselend met dagelijks groenten en fruit Mijn vraag is, welke voedingsbedrijven zijn hier bezig in hun voordeel. middelen . met mijn aandoeningen heb ik niet alles correct kunnen invullen Met geld op zak kan ik naar een Spa om gewicht te verliezen !!!! mensen die verkeerd of teveel eten moeten meer zorgpremie gaan betalen. iedereen die voor zijn tachtigste in het ziekenhuis terecht komt, heft daar voor 50 procent zelf schuld aan meer vitamine C is goed Meer aandacht voor overgewicht door te weinig te bewegen Medicijnen voor cholesterol heb ik voor een nierziekte. Hij moet daarom zeer laag zijn loop momenteel bij een diëtiste en pas mijn voeding aan Lijkt een beetje op reclame, dat staat mij niet aan. leuke enquête kan nooit geen kwaad ja: stel geen vragen over wat men NIET heeft. Pas als men wat heeft kan men zich indenken over een verandering. vindt dit een zeer slechte enquête is interessant Is een goed onderwerp om over te spreken en na te denken. Is dit in het kader van het terugdringen van medicijngebruik in zijn aalgemeenheid? Of is dit het promoten van gezonde voeding en voorkomen c.q. bestrijden van overgewicht? Is dit beide? Is dit geen van twee? is dit een enquête voor een of ander product In verband met een chronische ziekte ben ik sinds 1990 (ja, dus al 25 jaar) onder behandeling en begeleiding van een arts die is gespecialiseerd in voeding in relatie tot ziekte. Er is ongeveer 6x per jaar contact met de arts, waarbij voeding en supplementen worden besproken. Ik mis in mijn voorgeschreven dieet bepaalde voedingsstoffen die noodzakelijk aangevuld moeten worden met supplementen. Ik houd me hierin uitsluitend aan het voorschrift van de arts, en doe niets op eigen houtje. Het blijkt in de praktijk heilzaam te zijn. Door een aantal producten niet meer te eten, ben ik o.a. mijn jarenlange pijnen kwijt. Gewicht is levenslang al een "probleem": vanaf baby altijd te zwaar geweest. Statistisch gezien ben ik dus zeker te zwaar. In relatie tot mijn situatie ben ik nu aan de zware kant, maar mijn welzijn is belangrijker dan mijn gewicht. Maar ook gewicht heeft regelmatig de aandacht, in de totaliteit van de medische behandeling en begeleiding. De voorschriften worden niet eenzijdig opgelegd, maar het geheel gebeurt steeds in open overleg en gesprek. Kwaliteit! In de nestor opsomming goed ontbijt / lunch / diner in 1997 kreeg ik van een diëtiste het advies junkfood te eten om op gewicht te blijven. Het helpt mij nu om mijn gewicht rond de 53kg te houden Ik wordt erg moe van al die onderzoeken en voedingsonzin. Ik ben redelijk gezond en leef met veel regelmaat. Prima zo, heel tevreden ik weet veel van voeding door opleiding en mijn werk, nu 79 jaar. Ik weet veel af van voeding en de uitwerking ervan. Helaas kan ik door die infectie van alles en nog wat wat gezond is niet verdragen (zoals bv. veel soorten fruit en groenten. Met de beperkingen die ik heb, tracht ik zo gezond mogelijk te eten echter wel met ook wat ingrediënten erbij die op de ongezonde lijst staan. Ik vond het leuk om mee te doen en hoop in de toekomst vaker mee te doen . Ik vind het vaak wel eenzijdige vragen. van: Stel dat u....enz. dat zegt nog niets over de betreffende persoon en zo krijgen jullie niet de info die je zou willen hebben. ik vind het mooi geweest en wil in alle rust graag het einde afwachten Ik vind het een zinvolle enquête, maar gelet op het in onze familie aanwezige glorestorol probleem zijn er wat pijnpunten Ik vind het een interessante enquête Ik vind deze zeer zinvol, je wordt geconfronteerd met de realiteit. Ik sluik medicijnen tegen een familiare te hoge cholesterol Ik slik medicijnen omdat ik een auto immuunziekte heb. Als enige zelfmedicatie slik ik Vit. D ik probeer gezond te blijven zonder medicijnen Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 62 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek Ik loop mee in een voedingsonderzoek van de Landbouwuniversiteit Wageningen Ik leef voor mijn gevoel gezond, sport genoeg en zit lekker in mijn vel. Dat wil ik zo lang mogelijk volhouden ik kreeg al jong les in warenkennis voeding Ik houd mij eigen gewicht goed in de gaten. Ik hou zelf bij wat niet goed voor me is. ik heb ook nog mijn echtgenoot,2 denken anders dan een Ik heb ooit een opleiding orthomoleculaire voedingsleer gedaan, dus mijn mening is wel 'gekleurd'. ik heb hypoglykemie en nooit een duidelijk antwoord gekregen wat ik er aan kan doen ik heb een koolhydraatarm dieet gevolgd (via een diëtiste) en ben afgevallen tot het huidige gewicht. Ik heb dat aan mijn huisarts gemeld en die vindt het dieet prima en ook de afname in gewicht. Zo is het wel oké. Ik houd me wel zoveel mogelijk aan dat dieet, maar minder streng. ik heb chronische Q-koorts; dus moet ik medicijnen blijven slikken Ik gebruik al jaren medicijnen voor mijn darmen de enquête is duidelijk. Ik gebruik al jaren zo weinig mogelijk zout en suiker en probeer te matigen met eten. Eet afwisselend en elke dag eet ik fruit. ik ben wat minder in beweging, waardoor ik wat te zwaar ben,ik kan niet zo goed lopen, vroeger wel. Ik ben kerngezond dus is de rest zoals licht overgewicht bij mijn leeftijd ondergeschikt Ik ben een vrouw van 68 jaar met een dwarslaesie let goed op mijn gewicht want wil niet te zwaar worden omdat ik de hele dag in een rolstoel zit en de hele dag verschuif met mijn handen[toilet,bed.]en het gewicht er moeilijk af te krijgen is. ik ben de laatste paar maand 25 kg afgevallen en hoop er nog 10 af te vallen. Ik ben altijd lang en dun geweest. Heb wel kijk op voeding. Houd dieet vooral qua vet, suiker en zout: ZEER MATIG. Ik woon alleen; kook snel en handig. Mag van huisarts niet verder afvallen. Cholst, blijft te hoog; pech ! Hou het leuk en denk na maar we zijn en worden steeds meer afgeknepen . Trap er niet in . Leef matig met plezier !,, Het woord zondigen vind ik zo raar in de eerste vragen. Een tussendoortje is toch niet zondigen en ook niet zondigen tussen aanhalingstekens. Het lijkt wel een enquête voor een fabrikant in voedingssupplementen eigenlijk wil ik mij via de KBO hier niet laten gebruiken Het belang van dagelijks meer bewegen Helaas ben ik al 72 jaar reumapatiënt, maar met de medicijnen en vaak rusten kan ik toch zelfstandig leven, met wel wat hulp er bij. heb diabetes type 1, dus ben aan een bepaald voedingspatroon gehouden. Had graag gezien dat je naast voeding en medicijn gebruik ook "bewegen" mee had genomen in uw vragen. De verwerking van deze gegevens komt in de Nestor? Ik als Brabander krijg die niet. grotere letters op tablet Graag gedaan ! Goed, ben iemand die er een gezonde levensstijl op na houdt. Ik ben bewust mijn gewicht aan het verlagen. goed dat het onder de aandacht staat! goed dat deze enquête bewust wording is belangrijks worden gehouden,ik hou ook van taart maar niet te veel, met minder is meer genieten. Gezien mijn beroep in het verleden (ondernemer van een supermarkt) en richtlijnen van artsen ben ik op de hoogte van wat goed voor mij is. Moet me altijd aan mijn gewicht houden. gewicht gevolg van insulinegebruik geneesmiddelen onderdrukken de oorzaan van een klacht Gelukkig kom ik niet vaak bij doctor/apotheek. Info via internet mbt voeding/producten te verkrijgen. Gelet op het steeds ouder worden van de senioren zal voeding een nog prominentere rol gaan spelen. Infobijeenkomsten ouderenbonden belangrijk. geloof in beweging en gezond eten Geen opmerkingen geen opmerkingen geen op/aanmerkingen geen behoefte geen geen geen geen geen geen Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 63 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek Geen ga zo verder door, is een goede manier. Etiketten lezen hopeloos moeilijk i.v.m. met moeilijke woorden. Fabrikanten moeten ophouden ons te gebruiken als proef konijnen. Wees eerlijk en duidelijk op etiket. eten en drinken alles met mate Er zit te veel zout en suiker in de meeste producten, Er zijn medicijnen waar ik niet zonder mag. Er wordt veel te weinig gedaan door de overheid aan preventieve gezondheidszorg. Mooie nota's maar beleid dat ook daadwerkelijk wordt uitgevoerd Er wordt geen rekening mee gehouden dat gewicht ook iets te maken kan hebben met bv. diabetes Er wordt altijd veel aandacht besteed aan mensen die te zwaar zijn, maar nooit aan mensen die te ligt zijn en die graag wat zwaarder zouden zijn. Enquête zou kunnen beginnen met de vraag of men een chronische ziekte heeft of ander ongemak dat van invloed is op het eetgedrag en de gezondheid. De antwoorden zouden dan mogelijk anders geïnterpreteerd moeten of kunnen worden. eet normaal en beweeg! eerder gemeld in 1997 thia gehad dat resulteerde in een hoeveelheid medicijnen en daar kom je niet makkelijk van af. Niemand ook artsen nemen het risico. Ik voel me er overigens heel goed bij. Misschien op enkele bij verschijnselen na. Eenvoudig om te beantwoorden een vraag is fout beantwoord omdat ik geen medicijnen slik Een goede voorlichting over gezonde voeding voor senioren is een goede optie een goed, belangrijk onderwerp, om gewoon normale Nederlandse etenswaren, waaronder vis, te bespreken Een enquête kan analyserend zijn! Door medicijnen ben ik dik geworden en niet door vet of zoet eten Door de voeding supplementen en door goed te letten op wat ik eet en wat ik beter kan laten staan ben ik wel van mijn migraine afgekomen. Dit is zo goed te doen, niet te lang of te kort Dit is voldoende Dit is heel persoonlijke vragenlijst, ben benieuwd naar de resultaten. deze vragen zijn eigenlijk niet voor mij ik gebruik geen medicatie en zal dat als het ff kan ook nooit doen deze enquête was voor mij overbodig De zin ontgaat mij. Ik heb niet de indruk dat de KBO echt bezig is met belangenbehartiging. ANBO doet het beter en is meer in de pers. Moet KBO ook doen. Geeft meer leden de vragen zijn te summier om een goed landelijk beeld te krijgen De vraag over medicatiebeoordeling is onjuist. Ik heb het medicijn voorgeschreven. gekregen van de specialist. De vraag over de stelling dat je de medicijnen vervangt door een streng dieet is niet reëel. De industrie zou minder zout,suikers en vetten moeten toevoegen. de hart diëtiste ze iniet aankomen niet afvallen slecht voor het hart de gegevens hierboven zullen een bepaalde conclusie genereren, maar ik voel me goed en ben ook nog best mobiel, kan goed lopen enz. De ene diëtiste zegt dat Becel Pro Active niets doet, de andere zegt van wel! Hoe weet ik het dan? De adviezen wisselen sterk, wat eerst slecht was, schijnt nu weer gezond te zijn. dank u dagelijks gebruik ik een halve warme maaltijd, geleverd door Food Connect Almelo, 's morgens 1 snee rogge + 1 snee bruin brood 's avonds 1 rogge + 2 bruin brood 3 x per dag koffie/thee met plak biscuit, ontbijtkoek of stroopwafel. Buitengewoon nuttig Bij mij gaat ieder pondje door het mondje. Daardoor ben ik te zwaar. Ik weet zelf wel hoe ik af moet vallen. Wat de enquête betreft je kon niet aangeven dat je geen medicijnen gebruikt. Bij het aantal medicijnen zijn de supplementen zoals vit D, cranberry etc ( ook op voorschrift vd huisarts) niet bij geteld. Bewegen, gezonde voeding en actief blijven in de samenleving zijn de beste voorwaarde om gezond oud te worden. Beweeg goed , let op wat ik eet. Rook niet, drink nauwelijks. Kortom leef aardig gezond, toch ! ben zelf Hoofd voeding geweest en dieetkok in een verzorgingshuis ben tevreden Ben nu 70 tot 60 kern gezond nu suiker hart darm en maagklachten ben blij dat de oudjes in de gaten worden gehouden. ben bij Weight Watchers geweest en iets afgevallen Ben benieuwd naar de uitslag in de Nestor ben 87 jaar voel me goed kan nog heel veel. heb dus eigenlijk geen klachten ondanks mijn overgewicht Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 64 van 65 TeraKnowledge·· Bureau voor Onderzoek Ben 84 en zoals jong al beloofd aan het schrompelen, succes Bedankt was erg interessant! als voeding oorzaak is van ziek worden dan is het deze aandacht waard. Als mensen goed nadenken over hun levensstijl zou dat ongetwijfeld helpen. Helaas,biologische producten zijn wel aan de dure kant. Maar ik heb geen auto te onderhouden. En dat scheelt. Als iedereen wat gezonder zou leven zou dat veel zorgkosten besparen! Alles wat té is, is fout! Alleen medicijnen nemen als het niet anders kan, Alleen keus tussen arts en apotheker, de diabetesverpleegkundige heeft voor mij meerwaarde boven de apotheker Afwisseling met eten geeft alle voedingsstoffen aandacht voor de totale mens en zijn welbevinden en niet geïsoleerd over cholesterol te dik te dun A.u.b. Geen mails n.a.v. Deze enquête met vriendelijke groet Eindrapport Voeding als medicijn Versie 1.0, 22 maart 2015 TeraKnowledge Copyright 2015 Pag ina 65 van 65