Geboden gastvrijheid bij bijeenkomsten

Stichting Code Geneesmiddelen Reclame
Nummer 1 | maart 2017
Geboden gastvrijheid bij bijeenkomsten
De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft
uitgangspunten gepubliceerd die vanaf heden zullen
worden gehanteerd in het toezicht op
wetenschappelijke bijeenkomsten die worden
georganiseerd of gesponsord door farmaceutische
bedrijven. De CGR heeft daarnaast een
informatiedocument opgesteld voor
congresorganisaties die wetenschappelijke
bijeenkomsten organiseren die (mede)gefinancierd
worden door farmaceutische bedrijven.
Reclameregels
De geneesmiddelenreclameregels zien toe op reclameuitingen voor geneesmiddelen, alsmede op financiële
prikkels die het kennelijke doel hebben het voorschrijven,
afleveren of gebruiken van geneesmiddelen te bevorderen
(gunstbetoon). Tijdens wetenschappelijke bijeenkomsten
voor zorgprofessionals (‘beroepsbeoefenaren’ en ‘nietberoepsbeoefenaren’) zijn vaak farmaceutische bedrijven
(‘vergunninghouders’) aanwezig met stands, van waaruit
promotie wordt gemaakt voor het bedrijf en/of
geneesmiddelen. Verder komt het voor dat met de
financiële bijdragen van vergunninghouders,
zorgprofessionals gastvrijheid krijgen geboden of als
spreker worden betaald voor het houden van presentaties.
De reclameregels, vastgelegd in de Geneesmiddelenwet en
Beleidsregels gunstbetoon, alsmede de Gedragscode
Geneesmiddelenreclame, stellen eisen zodat geen onheuse
beïnvloeding plaatsvindt. De eisen voor gastvrijheid zijn
opgenomen in paragraaf 6.4 van de Gedragscode en
worden hier op hoofdlijnen toegelicht.
Uitgangspunten IGZ gastvrijheid
In het kader van inspecties is het de IGZ gebleken dat in de
praktijk onduidelijkheid bestond over een aantal regels.
Daarom heeft de IGZ informatie op haar website
gepubliceerd over “gesponsorde nascholingen en
congressen”, met een publicatie met uitgangspunten voor
het beoordelen van het verlenen van gastvrijheid tijdens
wetenschappelijke bijeenkomsten. De IGZ hanteert
hetzelfde normenkader als de CGR en onderkent dat de
bijeenkomsten van geval tot geval moeten worden
beoordeeld. De IGZ doet uitspraken die voor de invulling
van de normen van belang zijn.
Het bieden van gastvrijheid is acceptabel indien:
1. deze strikt beperkt blijft tot het hoofddoel van de
bijeenkomst;
2. deze zich niet uitstrekt tot niet-beroepsbeoefenaren;
3. de bijeenkomst plaatsvindt op een passende locatie;
en
4. de kosten binnen redelijke perken blijven.
Het hoofddoel van de bijeenkomst
De IGZ kijkt naar de verhouding tussen de tijd besteed aan
het wetenschappelijk programma en de tijd besteed aan
overige onderdelen van de bijeenkomst. Dat betekent dat
de niet-wetenschappelijke onderdelen van het programma
niet net zoveel tijd in beslag mogen nemen als de
wetenschappelijke onderdelen van het programma. De IGZ
is kritisch ten aanzien van geboden gastvrijheid bij korte
bijeenkomsten (van 4 uur). Zij acht het niet gerechtvaardigd
dat tijdens een dergelijke kortdurende bijeenkomst zowel
een lunch als een avondmaaltijd worden aangeboden. Voor
een bijeenkomst die ’s avonds begint en de volgende dag
halverwege de middag eindigt, is een overnachting voor
deelnemers uit Nederland alleen gerechtvaardigd wanneer
het avondprogramma voor een substantieel deel uit een
wetenschappelijk programma bestaat.
Niet-beroepsbeoefenaren
In de publicatie geeft de IGZ uitgangspunten voor
gastvrijheid geboden tijdens zogenaamde gemengde
bijeenkomsten, waaraan zowel beroepsbeoefenaren als
niet-beroepsbeoefenaren deelnemen. Geboden gastvrijheid
>> lees verder
vervolg Nieuwsbrief maart 2017
aan anderen dan beroepsbeoefenaren is alleen toegestaan
wanneer een kennelijk verkoopbevorderend doel ontbreekt
(buiten het begrip gunstbetoon). De IGZ neemt dat in ieder
geval aan als de gastvrijheid richting nietberoepsbeoefenaren beperkt blijft tot koffie en een
eenvoudig broodje.
Een passende locatie
Bij de beoordeling of de gastvrijheid op een “passende
locatie” plaatsvindt, kijkt de IGZ onder meer naar de
uitstraling en faciliteiten van de locatie waar de bijeenkomst
gehouden wordt. Een locatie met een (zeer) luxe uitstraling
(bijvoorbeeld een kasteeltje of landgoed) met uitgebreide
faciliteiten, zal naar oordeel van de IGZ niet snel passend
zijn voor een wetenschappelijke bijeenkomst.
De kosten binnen redelijke perken
Voor wat betreft de hoogte van de gastvrijheid herhaalt de
IGZ haar kritische standpunt ten aanzien van kortdurende
bijeenkomsten en het bieden van meer dan een eenvoudig
broodje. Verder is van belang dat in geval een feestavond
of ander ontspanningsmoment wordt geboden, dit niet mag
worden gefinancierd door de vergunninghouder. De kosten
van dergelijke sociale programma’s dienen te worden
betaald uit de eigen bijdragen van de deelnemers.
Dienstverleningsovereenkomsten
Van belang is nog dat de IGZ congresorganisatoren
verplichten afspraken met beroepsbeoefenaren die
bijvoorbeeld een presentatie geven, schriftelijk vast te
leggen, indien de bijeenkomst (mede) wordt gefinancierd
door de farmaceutische industrie.
Transparantie
De IGZ benadrukt de verplichting voor sprekers om via een
disclosure sheet banden met farmaceutische bedrijven
openbaar te maken. Verder blijft een aandachtspunt dat
medewerkers van de farmaceutische industrie als zodanig
herkenbaar zijn.
CGR Informatiedocument congresorganisaties
De afgelopen maanden heeft de CGR zich gericht op het
voorlichten van congresorganisaties over de regels voor het
organiseren van wetenschappelijke bijeenkomsten die door
vergunninghouders (mede) worden gesponsord. Als
onderdeel van deze voorlichting heeft de CGR ook een
informatiedocument opgesteld, waarin de belangrijkste
zaken worden toegelicht waar congresorganisaties rekening
mee moeten houden. Ook is een hierin een aantal veel
gestelde vragen opgenomen. Het document is bedoeld als
verheldering van de bestaande regels en kan ook voor
andere doelgroepen relevante informatie bevatten.
Heeft u vragen?
Neem dan contact op met de CGR.