Tarieven voor beeldend kunstenaars 2015 Tarieven voor beeldend kunstenaars Inleiding Beeldend kunstenaars zijn veelal ondernemers die in de vrije markt opereren. Zij bepalen zelf de prijs van hun diensten en producten. Kunstenaars vinden het niet altijd eenvoudig een prijs vast te stellen. Ze worstelen soms met vragen als: “Wat moet ik rekenen voor het gebruik van een afbeelding van mijn werk?”, “Wat kan ik vragen voor het inrichten van een tentoonstelling?”, “Hoe bepaal ik de prijs van mijn schilderijen?” en “Wat is een redelijk bemiddelingspercentage van een galerie?” INHOUDSOPGAVE Inleiding3 Onderhandelen over prijzen en tarieven 4 Onderhandelingstips 5 Uurtarief berekenen 7 Volgrecht8 Hang- en stageldvergoeding 8 FNV Kunstkeurmerk 9 Verkoop via internet 12 Reproductie bestaand werk 13 Afbeeldingen op tv, in krant of tijdschrift13 Afbeelding op internet 14 Diverse tarieven 15 Interessante sites en handige adressen 16 Met dit boekje geeft FNV KIEM je een handreiking voor deze vragen aan. FNV KIEM geeft ook modelcontracten uit voor beeldend kunstenaars. Er zijn zeven contracten beschikbaar: bruikleenen expositieovereenkomsten, galeriecontract, huur-, koop-, opdracht- en reproductieovereenkomsten. Naast ‘Tarieven voor beeldend kunstenaars’ geeft FNV KIEM de volgende brochures voor beeldend kunstenaars uit: • Auteursrecht voor beeldend kunstenaars, • Zelfstandig en/of in loondienst; Colofon FNV KIEM maart 2015 Aan deze brochure kunnen geen rechten worden ontleend. Tarieven Kunstenaars / 3 Met behulp van de modelcontracten en de brochures kun je je als beeldend kunstenaar goed voorbereiden op onderhandelingen met kopers, opdrachtgevers en bemiddelaars. Sommige mensen zijn geboren onderhandelaars. Anderen hebben er moeite mee, maar onderhandelen is te leren. FNV KIEM organiseert speciaal voor beeldend kunstenaars onderhandelingstrainingen. Voor informatie over deze training kun je bellen met telefoonnummer (020) 355 36 27. Of stuur een email naar [email protected]. Als lid van FNV KIEM kun je bij ons terecht voor advies en hulp bij het afsluiten van overeenkomsten en met vragen over de beroepspraktijk. Je kunt daarvoor bellen met de Helpdesk van FNV KIEM 0900 368 54 36. Veel relevante informatie over het dienstenpakket van FNV KIEM kun je ook vinden op www.fnv-kiem.nl. Daar kun je ook terecht voor het downloaden van de modelcontracten en de brochures over de beroepspraktijk. Elk jaar organiseert FNV KIEM een belastinginvulservice voor beeldend kunstenaars. Je kunt je hiervoor opgeven via belastingzelfstandigen@ fnv-kiem.nl. Andere interessante sites met informatie over de zakelijke kant van de beroepspraktijk zijn www.beroepkunstenaar.nl en www.geldenkunstenaar. nl. FNV KIEM organiseert speciaal voor beeldend kunstenaars onderhandelingstrainingen. Ook kun je bij de vakbond terecht voor vragen over de beroepspraktijk. Alle in deze handleiding genoemde prijzen en tarieven zijn exclusief omzetbelasting (btw). Onderhandelen over prijzen en tarieven Een opdrachtgever of koper is lang niet altijd bereid de gevraagde prijs te betalen. Er zal dan door de kunstenaar en koper/opdrachtgever onderhandeld moeten worden. Wil je als kunstenaar de onderhandeling over een prijs met succes afronden, dan is het belangrijk dat je vooraf een prijs hebt bepaald. Vaak is het handig met een aantal bedragen de onderhandelingen in te gaan: 1. De reële prijs: 4 / Tarieven Kunstenaars Het bedrag dat je redelijk vindt voor de betreffende dienst of het betreffende product. Vanzelfsprekend moet je deze prijs kunnen beargumenteren. 2. Een hogere prijs: Soms kan het verstandig zijn een hogere prijs te vragen dan de reële prijs. Dan heb je de mogelijkheid in de onderhandelingen iets van de prijs af te doen, zonder dat je meteen op een te laag bedrag uitkomt. 3. De minimumprijs: Bepaal vooraf altijd wat voor jezelf bodemprijs is. Als de andere partij een bedrag biedt dat daaronder ligt, dan bedank je voor de eer. Tips bij prijsonderhandelingen • Onderhandel niet over de prijs als niet duidelijk is wat je gaat doen. Bijvoorbeeld: je bent gevraagd een muurschildering te maken. Voor je iets over de prijs kunt zeggen moet je weten om welke oppervlakte het gaat, van welk materiaal de muur is gemaakt, of je een steiger moet huren, etc. • Als je weet dat je over de prijs of het honorarium moet onderhandelen, stel dan van tevoren je Onderhandel niet over onderhandelingsruimte vast: wat is het gewenste bedrag en wat is de prijs als niet duidelijk de bodemprijs. is wat je gaat doen. • Probeer er achter te komen Probeer er achter te welk bedrag de opdrachtgever/ afnemer in gedachten heeft. komen welk bedrag de • Laat zien waaruit jouw prijs opdrachtgever in is opgebouwd: ontwerpuren, uitvoeringsuren, materiaalkosten, gedachten heeft. werk door derden, etc. Het wordt daardoor voor de andere partij moeilijker op je prijs af te dingen dan wanneer je zegt: “Ik maak het voor € 2.500,-”. Met andere woorden: maak een degelijke offerte. • Probeer niet over je prijs of tarief te onderhandelen, maar over de inhoud van je aanbod. Als de andere partij laat blijken niet bereid te zijn het gevraagde bedrag te betalen, bied dan iets extra’s voor je prijs: “Gedurende het eerste jaar na oplevering zal ik kleine beschadigingen gratis herstellen”. Of verlaag de prijs maar bied tegelijk iets minder service aan de klant: “Ik ben bereid de prijs van het schilderij met € 200,- te verlagen, maar dat is dan exclusief inlijsten.” • Overvraag niet, maar vraag ook niet te weinig. In beide gevallen kom je niet professioneel over. Als je moeilijk overeenstemming over de prijs kunt krijgen, probeer dan op een andere manier resultaat te behalen. Bijvoorbeeld door overeenstemming te krijgen over een mooie catalogus of een vervolgopdracht. Tarieven Kunstenaars / 5 • Vraag aan collega’s welke prijs zij voor hun werk vragen. Kijk rond in galeries wat werken kosten, praat er ook met de galeriehouder over. • Soms is het zo belangrijk een opdracht of een verkoop binnen te halen, dat je bereid bent onder je tarief te gaan. Laat dan duidelijk aan de andere partij weten dat je een (eenmalige) korting geeft, maar ook hierbij geldt dat je niet beneden je bodemprijs werkt. • Als de andere partij je een voorstel doet, neem dan de tijd het rustig te bestuderen. Ook als het voorstel aantrekkelijk lijkt, is het aan te Neem rustig de tijd raden er even over na om het voorstel van je te denken. opdrachtgever te bestuderen, • Laat het voorstel zo nodig screenen bij de ook al lijkt het op het eerste juridische helpdesk. gezicht aantrekkelijk. Laat Volg een cursus onderhandelen bij het zo nodig screenen bij de FNV KIEM. helpdesk van FNV KIEM. Prijs of tarief bepalen Vraag niet te weinig, maar overvraag ook niet. Daarom is het belangrijk je marktwaarde te schatten en te kijken naar de prijzen van collega’s. Bij de bepaling van je marktwaarde spelen bijvoorbeeld je opleiding (de meeste beeldend kunstenaars zijn hbo opgeleid) en je ervaring een rol. Maar ook je reputatie of uniciteit kan belangrijk zijn. De vergelijking met de prijzen en tarieven van collega’s, die soortgelijk werk maken en/of een vergelijkbare ervaring hebben, helpt je ook bij het bepalen van je prijs. Andere factoren die je mee kunt laten wegen bij de bepaling van je prijs zijn bijvoorbeeld de aard van de opdrachtgever (misschien ben je bereid voor een liefdadigheidsinstelling een lager tarief te rekenen), de duur van het werk (voor een langdurige opdracht kun je een lager tarief hanteren dan voor een korte opdracht omdat de eerste je gedurende een langere tijd een inkomen biedt), of het gebruik van je apparatuur (de kosten hiervan kun je ook apart in rekening brengen). Je kunt bij het vaststellen van je tarief rekening houden met de hoogte van het wettelijk minimumloon: bruto € 1.485,60 per maand (2014). Bij een voltooide hbo-opleiding is het reëel om uit te gaan van tweemaal het minimumloon op jaarbasis. De FNV heeft eerder, bij de cao-onderhandelingen, een loonsverhoging voor werknemers geëist van 2%. De hoogte van dit percentage heeft onder andere te maken met de inflatie. Als zelfstandige kun je je tarief met dit percentage verhogen, ook voor jou wordt immers alles duurder. 6 / Tarieven Kunstenaars Uurtarief berekenen Je kunt je uurtarief berekenen aan de hand van de gewenste winst, de begrote beroepskosten en het te betalen, geschatte bedrag aan inkomstenbelasting in een jaar. Je moet hierbij rekening houden met het feit dat een zelfstandige naast allerlei directe beroepskosten meestal ook een aantal verzekeringen moet afsluiten, bijvoorbeeld een bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering, een arbeidsongeschiktheidsverzekering en een lijfrente verzekering. Ook zijn niet alle uren die je werkzaam bent voor je beroep/bedrijf ‘declarabel’. Je kunt slechts een deel van je beschikbare tijd in rekening brengen bij klanten. Zo kun je de tijd die je kwijt bent aan acquisitie, administratie en het bijhouden van de vakliteratuur niet declareren bij een klant. Reken nooit te veel declarabele uren: zestig uur per week gedurende vijftig weken per jaar is een uitputtingsslag. Je moet rekening houden met vakanties, feestdagen, ziekte en andere onverwachte tegenslagen, waardoor er even niet gewerkt kan worden. Een gemakkelijk getal voor de berekeningen van het uurtarief voor een zelfstandige is 1.000 declarabele uren per jaar. In de praktijk blijkt dit ook een redelijk goed gemiddelde te zijn om van uit te gaan. Voorbeeld van de berekening van een uurtarief Een gemakkelijk getal Je wilt een winst van € voor de berekeningen 25.000,- behalen. In de 1.000 beschikbare uren zul van je uurtarief is 1.000 je nu € 25.000,- plus het declarabele uren per jaar. bedrag aan begrote beroepskosten van € In de praktijk blijkt dit ook 15.000,- plus het een redelijk goed verschuldigde geschatte begemiddelde om van uit te drag aan inkomstenbelasting van € 10.000,gaan. moeten verdienen. Totaal moet je een omzet realiseren van € 50.000,-, gedeeld door 1.000 uren betekent dat een uurtarief van € 50,-. De prijs van een kunstwerk De prijs van een kunstwerk kan gebaseerd worden op begrote kosten en te realiseren winst. Als je je uurtarief hebt berekend op € 50,- zoals hiervoor is aangegeven, kun je een schilderij waaraan je 30 uur hebt gewerkt te koop aanbieden voor 30 x € 50,- = € 1.500,- exclusief btw, eventuele provisie voor de tussenhandel, met daarbij opgeteld de materiaalkosten. Een tweede methode is de feitelijke kosten van het kunstwerk (materiaal, atelier, energie, overhead) te verhogen met je honorarium. Dan geldt een uurloon tussen Tarieven Kunstenaars / 7 € 50,- en € 150,-. In deze berekeningswijze staat de tijd die aan het kunstwerk besteed is centraal. Dit behoeft echter enkele kanttekeningen. Het ene kunstwerk wordt sneller gemaakt dan het andere. Dit betekent niet dat een sneller gemaakt werk goedkoper moet zijn. Het belangrijkste manco aan een dergelijke berekening is dat er geen rekening met de ‘markt’ wordt gehouden. Een berekeningswijze die uitgaat van je kosten en de tijd besteed aan het maken van het kunstwerk, geeft je een houvast bij je prijsstelling, maar niet meer dan dat. Vervolgens zul je moeten kijken en vergelijken: wat zijn de prijzen van vergelijkbare werken die in dezelfde omstandigheden worden aangeboden. Als je gecalculeerde prijs te hoog is, zal je kunstwerk onverkoopbaar zijn. Is de prijs te laag, dan ben je een dief van je eigen portemonnee. Bovendien is het risico van een te lage prijs dat kopers worden afgeschrikt: “wat zo weinig kost, zal wel niet veel zijn”. Dat je in je prijsstelling rekening houdt met de markt, betekent ook dat de prijs van je kunstwerk niet onveranderlijk is. Voor de honorariumopbouw bij een kunstopdracht verwijzen wij naar het hoofdstuk ‘Kunstopdrachten’ op pagina 7. Volgrecht Bij de verkoop van een In de Europese Unie is kunstwerk is het overeenkoafgesproken dat alle men van de verkoopprijs het belangrijkst. Echter ook na lidstaten het volgrecht bij de eerste verkoop van het wet moeten invoeren. kunstwerk kan de kunstenaar aanspraak maken op een vergoeding wanneer het werk opnieuw wordt verkocht. Dit is het zogenaamde volgrecht. In de Europese Unie is afgesproken dat alle lidstaten het volgrecht bij wet moeten invoeren. In 2006 is het volgrecht in Nederland van kracht geworden. Het volgrecht bepaalt dat beeldend kunstenaars en hun erfgenamen, elke keer dat een werk voor minimaal € 3.000,- op een veiling of door een galerie wordt doorverkocht, 4% van de verkoopprijs ontvangen tot en met € 50.000. Het percentage komt ten laste van de tussenhandelaar, maar die kan het doorberekenen aan de koper. Voor de goede orde: het volgrecht geldt alleen bij (weder) verkopen via de officiële kunsthandel. Hang- en stageldvergoeding FNV KIEM heeft een keurmerk geïntroduceerd voor beeldende kunstinstellingen. Musea en galerieën, die kunstenaars vergoedingen betalen voor het exposeren van hun werk komen in aanmerking voor het keurmerk. FNV KIEM wil hiermee het goede voorbeeld geven en de discussie over de 8 / Tarieven Kunstenaars verbetering van arbeidsvoorwaarden van beeldend kunstenaars op gang brengen. Uiteraard betreft het een onderhandelingssituatie tussen presentatie-instelling en de kunstenaar. Maar de kunstenaar heeft een slechte onderhandelingspositie, omdat (bijna) geen presentatie-instelling aan kunstenaars een vergoeding voor hang- en stagelden en honorarium voor extra werkzaamheden ten behoeve van de expositie uitbetaalt. Het betreft ook een bewustzijnproces: presentatie-instellingen moeten het normaal gaan vinden om vergoedingen te betalen en kunstenaars moeten om vergoedingen vragen. FNV Kunstkeurmerk Kunstinstellingen die kunstenaars vergoedingen bieden om hun werk te exposeren, komen in aanmerking voor een FNV Kunstkeurmerk. FNV KIEM heeft aantal spelregels ontwikkeld voor de instellingen. Wie zich aan die spelregels houdt, krijgt het FNV Kunstkeurmerk op de deur. Wat moet je doen om een FNV Kunstkeurmerk te krijgen? Het FNV Kunst Keurmerk geldt voor verschillende categorieën met specifieke kenmerken. De criteria voor de verschillende categorieën moeten daarom ook op die categorieën zijn toegespitst. Het FNV Kunst Keurmerk geldt voor: 1. kunstgaleries 2. musea 3. commerciële bedrijven 4. niet-commerciële instellingen Ad 1: Hier gaat het over het algemeen om exposities met verkoopoogmerk. Het FNV Kunstkeurmerk wordt toegekend aan instellingen die zich aan de door FNV KIEM ontwikkelde spelregels voor exposeren houden. - Geen expositie-onkosten voor de kunstenaar; - Percentage commissie bij verkoop bv 35%. Dit percentage kan variëren afhankelijk van overige activiteiten van de galerie. Hoe meer promotie, netwerkactiviteiten en verkoop door de galerie, m.a.w. hoe beter ze hun werk doen, des te hoger percentage is redelijk; - De galerie is verantwoordelijk voor verzekering van het werk tijdens de tijd Tarieven Kunstenaars / 9 dat het werk er hangt; - De kunstenaar is verantwoordelijk voor verzekering van het werk tijdens het vervoer; - Actieve promotie door de galerie in de vorm van drukwerk, mediabenadering en verder netwerken. Ad 2: Hier gaat het over het algemeen om exposities zonder verkoopoogmerk. - Expositie-vergoeding voor de kunstenaar; - Geen verdere expositie-onkosten voor de kunstenaar; - Het museum is verantwoordelijk voor verzekering van het werk tijdens de tijd dat het werk er hangt en tijdens vervoer; - Actieve promotie door het museum in de vorm van drukwerk, mediabenadering en verder netwerken; - Museum bekostigt en regelt vervoer van de kunstwerken. Ad 3 & 4: Hier gaat het over het algemeen om de aankleding van het bedrijf of de niet-commerciële instelling. Ten onrechte wordt zo’n ‘bedrijfsaankleding’ vaak expositie genoemd. - De kunstenaar krijgt een redelijke vergoeding voor de ‘bedrijfsaankleding’. Het bedrag kan onderhandeld worden en door de kunstenaar en het bedrijf (of niet-commerciële instelling) samen. Leidraad kan zijn een percentage van de waarde van het geëxposeerde werk per half jaar. Een redelijk percentage ligt tussen de 5% De kunstenaar krijgt een en 10%. Dus als de totale waarde van de kunstwerken redelijke vergoeding voor 10.000,- euro is, dan krijgt de de ‘bedrijfsaankleding’. kunstenaar een vergoeding van tussen de 500,- en 1000,Hierover kun je euro per half jaar (ex BTW). onderhandelen. Kunstenaar en bedrijf (of niet-commerciële instelling) kunnen tot andere percentages komen als het bedrijf of de instelling bijvoorbeeld besluit om werk aan te kopen. - Het bedrijf c.q. instelling is verantwoordelijk voor vervoer van het werk; - Het bedrijf c.q. instelling is verantwoordelijk voor verzekering van het werk tijdens de tijd dat het werk er hangt en tijdens vervoer. 10 / Tarieven Kunstenaars Kunstopdrachten Bij kunstopdrachten van Rijk, provincie of gemeente en bij opdrachten waarbij de overheid of een overheidsfonds als (mede-)financier optreedt, wordt meestal een budget vastgesteld waaruit alle kosten betaald moeten worden. Het honorarium van de kunstenaar is een percentage van het budget. Onder het honorarium van de kunstenaar vallen: de ontwerpuren voor het voorlopige en definitieve ontwerp, overheadkosten (reis, verblijf, telefoon, etc.), presentatiekosten (tekeningen, maquettes) en het bijwonen van besprekingen over de opdracht. Vuistregel is dat 1/3 deel van het budget bestemd is voor het honorarium van de kunstenaar. Enige nuancering is hierbij op zijn plaats. Bij kleine budgetten levert 1/3 van het budget meestal te weinig op voor de kunstenaar. Daarom geldt ‘hoe lager het budget des te hoger het percentage’. • Bij opdrachten tot € 45.000,- is het honorarium 40% tot 50%. Tip: aan de hand van je • Bij opdrachten uurtarief en het geschatte tussen € 45.000,- en € 90.000,- is het aantal uren dat je aan de honorarium 20% tot opdracht denkt te besteden, 30%. kun je uitrekenen wat je zou Er kan vanaf worden moeten verdienen. geweken, als het bijvoorbeeld om een heel klein budget gaat of wanneer het een zeer arbeidsintensief project is. Tip: aan de hand van je uurtarief en het geschatte aantal uren dat je aan de opdracht denkt te besteden, kun je uitrekenen wat je zou moeten verdienen. Als het aldus berekende bedrag significant lager is dan het bedrag volgens het honorariumpercentage, zul je de opdrachtgever in de onderhandeling ervan moeten overtuigen dat een hoger percentage noodzakelijk is. Voorafgaand aan de toekenning van de opdracht, worden dikwijls enkele kunstenaars uitgenodigd voor een schetsopdracht. Daarvoor ontvangen zij een vast bedrag. Afhankelijk van de aard van de schetsopdracht (uitgebreid, arbeidsintensief) ligt het honorarium hiervoor tussen € 300,- en € 1.200,-. Bij opdrachten buiten het overheidscircuit moet je zelf je honorarium bepalen. Als de opdrachtgever met een vastgesteld budget werkt, kun je de bovengenoemde percentages als leidraad hanteren. Als je een offerte moet maken, bereken je het honorarium aan de hand van je tarief. Je maakt dan een zo reëel mogelijke inschatting van je uren (ontwerpuren, uitvoering, besprekingen) en je vermenigvuldigt het aantal uren met je uurtarief. Je kunt daarbij één tarief gebruiken, bijvoorbeeld € 50,- per uur. Tarieven Kunstenaars / 11 Verkoop via het internet Diverse instellingen en bedrijven bieden promotie en verkoop van kunstwerken aan via het internet. Als het alleen om promotie gaat en de aanbieder buiten de verkopen blijft, is het redelijk dat je een vaste vergoeding per jaar aan de aanbieder betaalt. Afhankelijk van de bekendheid van de site, het aantal afbeeldingen en de geboden service moet je denken aan bedragen van € 125,- tot € 250,- per jaar. Als de aanbieder de verkopen regelt, inclusief vervoer en verzekering van verkochte werken, is een provisie van 30% van de verkoopprijs billijk. Prijzen voor gebruik van een afbeelding van een kunstwerk in boeken etc. Dit is bestemd voor verkoop van drukwerk zonder reclamedoel, maar geldt niet voor grote gebruikers met kortingsregelingen. Verder kun je kunstinstellingen (o.a. musea, onderwijsinstellingen en non-profit instellingen) een korting geven. De onderstaande prijslijst geldt voor de volgende boeken: leesboek, kunstboek, schoolboek, woordenboek, agenda, encyclopedie, tentoonstellingsagenda en proefschrift. Je kunt een basistarief berekenen per werk. Daarin zitten de volgende componenten: De prijs voor het gebruik van een afbeelding van een kunstwerk is onder meer afhankelijk van de oplage en de grootte van de afbeelding. • De hoogte van de oplage en de grootte van de afbeelding(en) Als de oplage 1.000 stuks bedraagt en de afbeelding is 1/8 pagina, dan kun je denken aan een bedrag van € 55,-, Bij een oplage van 1.000 stuks een afbeelding voor een 1 pagina groot kun je bijvoorbeeld € 100,vragen. Voor een oplage van 10.000 stuks kun je voor een 1/8 pagina grote afbeelding € 85,- vragen en voor een paginagrote afbeelding € 180,-. • Cover enkele reproductie Voorkant (niet geïllustreerd boek): daarbij moet je op je basistarief (zie bovenstaande berekening) 200% rekenen. Achterkant (niet geïllustreerd boek): dan kun je op je basistarief (zie bovenstaande berekening) 50% rekenen. • Cover met meerdere reproducties: Voorkant (met afbeelding): daarbij moet je op je basistarief (zie bovenstaande berekening) 50% rekenen. Achterkant (met afbeelding): daarbij moet je op je basistarief (zie bovenstaande berekening) 25% rekenen. 12 / Tarieven Kunstenaars Reproductie bestaand werk Een producent wil de Welke prijs reken je voor afbeelding van een bestaand werk van jou afdrukken op een reproductie op een ansichtkaarten, posters of op ansichtkaart of poster? een verpakking van een cd. Welke prijs kun je vragen? Dit is afhankelijk van wat Ook hier geldt dat je de markt gebruikelijk is en wat je enigszins moet kennen: wat positie op de markt is. zijn gebruikelijke vergoedingen en wat is je positie op de markt? Om daar enig inzicht in te krijgen, moet je kunnen beschikken over de catalogi van de uitgever. Dan weet je voor welke prijzen deze levert aan de detailhandel. Je kunt dan 4% à 6% vragen van deze prijs. Ansichtkaarten: Oplage tot 2.000: € 150,- à € 270,- (afhankelijk van het formaat). Oplage tot 5.000: € 220,- à € 390,-. Oplage tot 10.000: € 260,- à € 470,-. Voor reclame-ansichtkaarten zoals uitnodigingen, mailings etc. + 25% rekenen. Ansichtkaarten kunnen ook worden afgerekend op basis van het verkochte aantal: de vergoeding is dan gemiddeld 30% van de groothandelsprijs, met een minimum van € 110,-. Posters: Bij een oplage tot 1.000 exemplaren kun je een vergoeding van € 740,- bij een afbeelding van 60x68 cm vragen. Bij een oplage van 5.000 stuks kun je voor een afbeelding van 60-80 cm € 985,- vragen. Verpakkingen voor beeld- en geluidsdragers: Is afhankelijk van oplage, voorkant, achterkant en binnenkant. Oplage tot 3.000: € 475,-, € 314,-, € 170,- Oplage tot 10.000: € 575,-, € 380,-, € 205,Afbeelding op televisie, in krant of tijdschrift Televisie: Informatief programma: € 155,Amusement programma: € 200,Televisiereclame: Regionale reclame Eerste uitzending: € 190,Herhaling: € 175,- Tarieven Kunstenaars / 13 Landelijke reclame Eerste uitzending: € 380,Herhaling: € 92,-. Tijdschriften, maandbladen, vakbladen etc.: Per oplage en per afmeting: Oplage tot 50.000 voor afbeelding 10-15 cm: € 138,-. Oplage tot 100.000 voor afbeelding 10-15 cm: € 150,-. Kranten, dagbladen, nieuwsbladen en huis- aan huis bladen: Per oplage en per afmeting: Oplage tot 50.000 voor afbeelding 10-15 cm: € 100,Oplage tot 100.000 voor afbeelding 10-15 cm: € 104,Foto op de voorpagina van de krant: + 100% Foto op de voorpagina van een katern: + 50% NB: de zaterdagkranten hebben meestal een beduidend hogere oplage! Afbeelding op internet Het gaat hierbij om het gebruik van een afbeelding van een van je kunstwerken door bijvoorbeeld een bedrijf via het internet. De vergoeding is afhankelijk van de periode die de afbeelding op een website staat en van het feit of het internationale of een nationale domeinnaam betreft. De vergoeding voor een Voor de afbeelding op een homepage wordt een hoger afbeelding op internet bedrag gehanteerd dan voor is afhankelijk van de ‘dieper liggende’ pagina. Voor een homepage met een interdomeinnaam en de nationale domeinnaam reken je periode die de afbeelding voor een afbeelding van 100op de website staat. 150 pixels voor een jaar € 535,-. Het betreft hier domeinnamen die eindigen op .com of .org. Voor dieper liggende pagina’s reken je 25 tot 50 procent minder. Voor een Nederlandse domeinnaam reken je 25% minder dan voor een internationale domeinnaam. Bij gebruik van een foto op het internet dient de naam van de kunstenaar bij de foto vermeld te worden. Ook kan aan de gebruiker gevraagd worden om een tekst op te nemen die de bezoekers duidelijk maakt dat alle foto’s beschermd zijn door de auteurswet en dat er voor ieder gebruik toestemming van de kunstenaar vereist is. 14 / Tarieven Kunstenaars Voor meer en gedetailleerde informatie verwijzen we je naar de website van Pictoright Visuele Auteursrechten Nederland (www.pictoright.nl) Diverse tarieven Advieswerk (kunstcommissies): € 40,- tot € 75,- per uur. Het tarief is afhankelijk van de aard en de zwaarte van het advieswerk. Behalve de daadwerkelijke vergadertijd, moeten ook de uren die je besteedt aan de voorbereiding vergoed worden. Artikelen voor vakbladen: Per uur: € 48,- tot € 80,- . Varieert van beginnend tot zeer ervaren freelancer Per dag: € 370,- tot € 635,- Varieert van beginnend tot zeer ervaren freelancer. Lesgeven: € 35,- tot € 80,- euro per uur. Voor een club- of buurthuis reken je een lager tarief dan voor een hbo-instelling. Ook voor lesgeven geldt dat de voorbereiding in rekening Als je het gebracht moet worden. Standbouw: € 35,- tot € 50,- per uur. tentoonstellingsconcept levert en de tentoonstelling organiseert en inricht, hanteer je een hoger tarief dan wanneer je alleen de inrichting verzorgt. Tentoonstelling initiëren / organiseren /inrichten: € 50,- tot € 130,- per uur. Als je het tentoonstellingsconcept levert en de tentoonstelling organiseert en inricht, hanteer je een hoger tarief dan wanneer je alleen de inrichting verzorgt. Ook de aard en de omvang van de tentoonstelling spelen een rol bij je prijs. Website design: € 35,- tot € 150,- per uur. Werkplaatsassistent (werken voor collega): € 35,- tot € 45,- per uur. Tarieven Kunstenaars / 15 Interessante websites en handige adressen Websites Website FNV KIEM – www.fnv-kiem.nl Pictoright – www.pictoright.com BK informatie – www.bk-info.nl Stichting Cultuur- ondernemen- www.cultuur-ondernemen.nl BBK – www.bbknet.nl Naslagwerk Zelfstandig ondernemen zonder personeel, van FNV KIEM. Prijzen & Tarievengids voor freelancers en zelfstandigen, van PC Bosman, Uitgeverij Publimix. ZZP 2012, Handboek voor zelfstandigen, van Tijs van den Boomen Heb je een vraag... neem dan telefonisch contact op met FNV KIEM via 0900 36 854 36 of per mail via [email protected] www.fnv-kiem.nl