Notitie: Prioriteitslanden Overzicht Topsector Life Sciences & Health Geschreven door: Dutch LSH Alliance Samenwerkingsverband van LSH branches: Nefarma, FME, HollandBIO, FHI, TFHC en HHT. Geschreven voor: Topsector Life Sciences & Health Dhr. Len de Jong – Trekker Internationaal Datum: 29 – 08 – 2014 Voor vragen over de inhoud van dit stuk kunt u direct contact opnemen met onderstaande personen: Peter Post Annemiek Verkamman Algemeen Manager TFHC Directeur HollandBIO tel.: 079 3531 253, mail: [email protected] tel.: 070 3534 850, mail: [email protected] Introductie Onderhavige notitie is een overzicht (lees: een rolling agenda) van prioriteitslanden namens en in afstemming met de achterban (het bedrijfsleven) van de Dutch LSH Alliance (DLA). Middels het delen van bijgaande sector kennis hoopt de DLA bij te dragen aan de concretisering, focus en helderheid van de buitenlandagenda ten gunste van de Topsector LSH. DLA vertrouwd er zodoende op dat de notitie oprecht wordt behandeld en bij de uitwerking en uitvoering van internationale activiteiten (n.a.v. of m.b.t.) de LSH prioriteitslanden de desbetreffende branche(s) vroegtijdig erbij worden betrokken. Conform de vraagstelling vanuit de Commissie Trekkers Internationaal (gecoördineerd door VNONCW) beperkt onderhavige notitie zich tot de 10 prioriteitslanden/regio’s zoals geïdentificeerd door de Dutch LSH Alliance. De opgebouwde ervaring, kennis en relatie is per land en / of regio verschillend. In deze notitie wordt kort samengevat a.) welke initiatieven en activiteiten hebben plaatsgevonden, b.) welke initiatieven en activiteiten er gepland staan en c.) met welke LSH deelgebieden de DLA de kansrijkste matches (voor)ziet. Met kansrijke matches wordt bedoeld dat er naast een substantiële marktkans in het desbetreffende land óók voldoende interesse en behoefte bestaat bij het Nederlandse (MKB) bedrijfsleven om deze kans (collectief) te verzilveren. In deze notitie onderscheiden we een achttal LSH deelgebieden, namelijk: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Ziekenhuisbouw: Bedrijven m.b.t. het ontwerpen, bouwen, inrichten, moderniseren, opschalen en renoveren van ziekenhuizen, klinieken en andere zorg infrastructuur (o.a. Rurale Gezondheidszorg). Medische hulpmiddelen & apparaten: Bedrijven m.b.t. het produceren en verkopen van innovatieve en duurzame medische producten, gebruiksmiddelen, apparaten en andere hulpmiddelen. Medische training & educatie: Organisaties m.b.t. het trainen, opleiden, verhogen van de zorgwerkers en het verhogen van de kwaliteit van de zorg . Thema’s betreffen o.a. Capacity Building en Quality of Care. Public Health: Organisaties m.b.t. het adviseren en consulteren van zorg autoriteiten en zorg instellingen ter verbetering van het zorg systeem en zorg management. Thema’s betreffen o.a. Health System Strengthening, Universal Healthcare Coverage, Health Insurance, Health Financing, Mother and Child Health, Non-commnicable Diseases, Communicable Diseases). Farma- & Biomedische Technologie: Bedrijven m.b.t. vaccine en medicijn ontwikkeling die op zoek zijn naar financiering, productie en investeerders. Healthy Aging: Organisaties met diensten en producten m.b.t. het gezond en actief ouder worden. Typische thema’s (maar niet uitsluitend) betreffen o.a. revalidatie, ouderenzorg, preventieve zorg en thuiszorg). E-Health: Organisaties met diensten en producten m.b.t. het optimaliseren en digitaliseren van de zorg en de ubiquiteit te verhogen. Thema’s betreffen o.a. ICT, telemedicine, big data, mobile health, epd, HMS). Medische Hightech: Bedrijven die original medical equipment manufacturers (OMEM’ers) ondersteunen bij het ontwikkelen, ontwerpen, testen, produceren en verpakken van medische hulpmiddelen en apparaten. *De DLA is een samenwerkingsverband tussen Nefarma, FME, HollandBIO, FHI, TFHC en HHT. Gezamenlijk vertegenwoordigt de DLA meer dan 600 LSH-organisaties (waaronder grote bedrijven, NGO’s, kennisinstellingen, UMC’s, regio’s maar met name MKB’ers). Middels de gezamenlijke activiteiten en communicatie kanalen bereikt de DLA naar schatting ruim 90% van de totale LSHsector (naar schatting meer dan 2.000 bedrijven). Inhoud 1. Rusland ................................................................................................................................................ 4 2. India ..................................................................................................................................................... 4 3. China .................................................................................................................................................... 6 4. Turkije .................................................................................................................................................. 6 5. Duitsland.............................................................................................................................................. 8 6. Verenigde Staten ................................................................................................................................. 9 7. Indonesië ........................................................................................................................................... 10 8. Golfstaten .......................................................................................................................................... 11 9. Afrika ................................................................................................................................................. 12 10. Zuid-Amerika ................................................................................................................................... 13 1. Rusland 1.1 Achtergrond en Kansen Sinds eind 2011 heeft de bilaterale relatie op gezondheidszorg tussen Nederland en Rusland een enorme boost gekregen mede dankzij de actieve ‘Working Group Healthcare NL-RU’. Ook gedurende het bilaterale NL-RU jaar 2013 hebben diverse succesvolle handels bevorderende activiteiten plaatsgevonden. Momenteel (na de situatie in Oekraïne) staan de collectieve activiteiten op een laag pitje. De DLA de lijn zoals aangegeven door het Ministerie van Buitenlandse Zaken maar desalniettemin informeert en ondersteunt de DLA het (MKB) bedrijfsleven gedurende deze periode. Op de volgende LSH deelgebieden liggen kansen tussen Nederland en Rusland: ziekenhuisbouw, medische hulpmiddelen & apparaten, medische training & educatie en e-health 1.2 Terugblik - - - - 2011 (18 – 21 okt.) Economische Missie naar Rusland o.l.v. MP Rutte Uitvoering: Door AgentschapNL i.s.m. FME/TFHC (voor LSH programma) 2012 Vorming van een medisch consortium (TFHC Werkgroep Rusland) en gunning van PIB. Uitvoering: Door FME/TFHC i.s.m. Agentschap NL en Ministerie van VWS 2012 (juli ) Bezoek van de Russische Working Group aan ‘Amsterdam voor een Joint Working Group meeting. Uitvoering: Working Group onder auspiciën van de Gemengde Economische Comissie 2012 (3 – 6 dec.) Joint Working Group meeting in Mosku en bezoek van de Working Group aan ‘Zdravookhraneniye’ in Moskou. Uitvoering: Door FME/TFHC en Ministerie van VWS (i.h.k.v. PIB) 2013 (8 april) Ondertekening MoU Healthcare RU – NL onder toeziend oog van MP Rutte en President Poetin. Uitvoering: Ondertekening door voorzitter TFHC i.h.k.v. PIB 2013 (oktober) missie olv Bertholt Leeftink naar Moskou (Skolkovo) en St. Petersburg (SPIEF) Uitvoering: Ministerie van EZ met support van het Consortium 2013 (4 – 9 nov.) Economische missie naar Rusland o.l.v. Min. Ploumen en Min. Schippers. Uitvoering: Door Agentschap NL i.s.m. FME/TFHC en Ministerie van VWS 2014 (2 – 4 juni) Inkomende missie en Joint Working Group meeting o.l.v. viceminister Kagramanyan Uitvoering: Door TFHC en Ministerie van VWS 1.3 Vooruitzicht Zie 1.1, nader te bepalen. 2. India 2.1 Achtergrond en Kansen India is overduidelijk een gigantische markt die veel kansen biedt voor de Nederlandse LSH sector. Diverse (middel)grote NL LSH bedrijven zijn reeds actief op de markt en de handelsmissie in 2012 o.l.v. Edith Schippers bevestigde de groei en ontwikkelingen van de Indiase medische markt. Er is veel contact met de posten in India (met name Ambassade, Consulaat en NBSO te Chennai) en aan Nederlandse zijde wordt de LSH sector (met name MKB) ingelicht over de kansen. Op de volgende LSH deelgebieden liggen kansen tussen Nederland en India: ziekenhuisbouw, medische hulpmiddelen & apparaten, medische training & educatie en farma- & biomedische technologie. 2.2 Terugblik - 2012 (7 – 11 mei) Health Missie naar India o.l.v. Min. Edith Schippers Uitvoering: Door Min. VWS en AgentschapNL i.s.m. TFHC (handelsdelegatie leider) 2012 (2 – 4 aug.) Holland Stand op Medicall te Chennai, India Uitvoering: Door NBSO in Chennai i.s.m. TFHC (voornamelijk promotie in Nederland) 2013 (18 apr.) Conferentie in Nederland over LSH kansen in India Uitvoering: Door FME/TFHC i.s.m. postennetwerk India en Min. VWS 2014 (februari) Bezoek minister Schippers aan India Uitvoering: Ministerie VWS i.s.m. postennetwerk India. 2014 (April) Publicatie marktrapportage over LSH kansen in India Uitvoering: Postennetwerk India en Ministerie VWS 2014 (17 juni) Seminar in Nederland over LSH kansen in India Uitvoering: Door TFHC i.s.m. postennetwerk India en Min. VWS 2014 (2 – 4 aug.) Holland Stand op Medicall te Chennai Uitvoering: NBSO in Chennai en individuele leden TFHC 2.3 Vooruitzicht - 2014 (september) Kick-Off TFHC Werkgroep India Uitvoering: Door TFHC Status: Acquisitie fase. Verschillende bedrijven hebben zich reeds aangemeld. Wensen: Ondersteuning Nederlandse overheid bij opstart van deze werkgroep die fungeert als centraal coördinatie- en aanspreekpunt. - 2014 (november) Aanhaken Economische Missie o.l.v. MP (en bij voorkeur Minister Schippers) Uitvoering: Door RVO (bij voorkeur i.s.m. FME/TFHC v.w.b. LSH-programma) Status: Afstemming met RVO, Min. BuZa en postennetwerk. Wensen: LSH sector laten aanhaken zoals bij eerdere Economische Missies waarbij er een constructieve samenwerking tussen RVO, Min. BuZa het postennetwerk en de sector wordt gecreëerd. - 2014 (12 – 14 dec.) Holland Stand op Hospital Build & Infrastructure te New Dehli Uitvoering: Door private sector i.s.m. postennetwerk Status: Organisatie Privaat Niet haalbaar (te hoogdrempelig voor MKB) zonder overheidssteun Wensen: Overheidssteun t.w.v. 7.500 á 15.000 euro (bijv.: netwerkreceptie, Hostess, collectieve ruimte, Holland brochures, etc.) i.h.k.v. Pre-PIB regeling - 2015 (maart - april) Inkomende Bezoek vanuit India met belangrijke stakeholder Uitvoering: Door private sector i.s.m. postennetwerk (en mogelijk RVO) Status: Organisatie privaat niet haalbaar (te hoogdrempelig voor MKB) zonder overheidssteun Wensen: Overheidssteun t.w.v. 17.500 á 25.000 euro (bijv.: collectief vervoer, vergaderruimtes, reis- en verblijf, organisatie, etc.). 3. China 3.1 Achtergrond en Kansen Ook China biedt overduidelijk grote kansen voor de Nederlandse LSH sector. Diverse NL LSH bedrijven zijn reeds actief op de markt en de handelsmissie in 2012 (juni, Agentschap NL i.s.m. Min. VWS en TFHC) bevestigde de belangstelling en behoefte naar NL producten en diensten. V.w.b. Life Sciences & Health is het postennetwerk bijzonder goed georganiseerd, mede dankzij de VWSattaché gestationeerd op de Ambassade te Beijing. Net zoals Rusland heeft het Nederlandse bedrijfsleven zich ook voor China georganiseerd binnen een werkgroep (TFHC werkgroep China). De creëert helderheid en focus voor zowel de Nederlandse overheid, het bedrijfsleven, het postennetwerk alsmede de Chinese counterparts. Op de volgende LSH deelgebieden liggen kansen tussen Nederland en China: ziekenhuisbouw, medische hulpmiddelen & apparaten, medische training & educatie, healthy aging, e-health. 3.2 Terugblik - 2012 (4 – 8 juni) Health Missie naar China Uitvoering: Door Min. VWS, AgentschapNL en TFHC 2013 (18 apr.) Conferentie in Nederland over LSH kansen in China Uitvoering: Door FME/TFHC i.s.m. postennetwerk China en Min. VWS 2013 Succesvolle vorming van een medisch consortium (TFHC Werkgroep China) Uitvoering: Door FME/TFHC i.s.m. Agentschap NL en Ministerie van VWS 2013 (juli) Goedkeuring van de PIB aanvraag voor LSH China 2013 (9 – 13 sept.) Health Missie naar China o.l.v. Minister Schippers Uitvoering: Door Agentschap NL, Min. VWS en postennetwerk i.s.m. TFHC (handelsdelegatie leider) 2014 (2 februari) Ondertekening Partners In Business “TFHC goes China” Uitvoering: Door RVO, TFHC, Min. VWS en postennetwerk. 2014 (22 - 26 maart) Health Missie naar China o.l.v. Secretaris-Generaal VWS Van Halder Uitvoering: Door TFHC, Min. VWS en postennetwerk 2014 (Juli) Presentatie TFHC WG China Liaison Officer Ms. Amy Zhang Uitvoering: Door TFHC, RVO en postennetwerk 3.3 Vooruitzicht - 2014 (17 september) Inkomend bezoek Beijing Civel Affairs Bureau i.h.k.v. ouderenzorg Uitvoering: Door Min. VWS en TFHC. Status: VWS: ochtend programma, TFHC: middag programma + trade diner. Wensen: Organisatie met ondersteuning PIB - 2014 (tweede helft) Aanhaken Economische Missie o.l.v. Minister Ploumen Uitvoering: Door Agentschap NL (bij voorkeur i.s.m. FME/TFHC v.w.b. LSH-programma) Status: In afstemming met strategische agenda Wensen: LSH sector laten aanhaken zoals eerdere missies naar Turkije (2012, o.l.v. Mark Rutte) en Zuid Duitsland (o.b.v. Koninklijk Paar). Én aanwezigheid van Minister Schippers. - 2015 (april) Holland Paviljoen op China Medical Equipment Fair in Shanghai, China Uitvoering: Door private sector i.s.m. postennetwerk Status: Organisatie met ondersteuning PIB Bij voorkeur een vlagvertoonmissie van de MP. 4. Turkije 4.1 Achtergrond en Kansen In Turkije doet zich een bijzondere situatie voor, naast de sterk groeiende private sector worden er momenteel grootschalige ‘publiek-private ziekenhuisprojecten’ getendeerd en uitgevoerd. Inmiddels zijn de eerste ziekenhuisprojecten (met ieder een waarde van circa 1 miljard euro en meer dan 1.000 ziekenhuisbedden) getendeerd en in uitvoering. In sommige gevallen zijn ook NL bedrijven betrokken. Op Turkije worden dan ook al enkele jaren diverse collectieve promotionele activiteiten georganiseerd, de relatie met de Turkse overheid is goed en de ‘getting-things-done’ mentaliteit van de Turken zorgt voor snel zakendoen voor het MKB. Op de volgende LSH deelgebieden liggen kansen tussen Nederland en Turkije: ziekenhuisbouw, medische hulpmiddelen & apparaten, medische training & educatie, e-health. 4.2 Terugblik - 2010 (12 – 15 dec.) Medische Handelsmissie naar Turkije. Uitvoering: Door Agentschap NL (EEN), NCH en FME/TFHC 2011 (30 okt. – 2 nov.) Bezoek Turkse Ministerie van volksgezondheid aan Nederland Uitvoering: Door FME/TFHC i.s.m. Min. VWS 2012 (5 – 9 nov.) Economische Missie o.l.v. MP Rutte en Minister Ploumen Uitvoering: Door Agentschap NL i.s.m. FME/TFHC (v.w.b. LSH programma) 4.3 Vooruitzicht - 2015 (eerste helft) Aanhaken Economische Missie o.l.v. Koninklijk Paar Uitvoering: Door Agentschap NL (bij voorkeur i.s.m. FME/TFHC v.w.b. LSH-programma) Status: In afstemming met strategische agenda Wensen: LSH sector laten aanhaken zoals bij eerdere Economische Missies waarbij er een constructieve samenwerking tussen RVO, Min. BuZa het postennetwerk en de sector wordt gecreëerd. 5. Duitsland 5.1 Achtergrond en Kansen Duitsland staat internationaal bekend als het land met de meest innovatieve en hoogwaardige medische technologie. Sterker nog, Duitsland kent tientallen al dan niet honderden grote OEM’ers (van het formaat Philips) die stuk voor stuk wereldmarktleider zijn. Én Duitsland is gastheer van de meest bekende en grootste medische vakbeurs ter wereld (Medica te Düsseldorf) die tevens als strategische beurs voor de topsector LSH is verkozen). Daarnaast huisvestte Duitsland jaarlijks de BioEurope, het grootste matchmaking event in Europa v.w.b. biotechnologie. In 2013 zal deze beurs bij hoge uitzondering niet in Duitsland maar in Wenen plaatsvinden. Op de volgende LSH deelgebieden liggen kansen tussen Nederland en Duitsland: medische hulpmiddelen & apparaten, medische hightech, e-health farma- & biomedische technologie. 5.2 Terugblik - 2010 (17 – 20 nov.) Holland Paviljoen op de Medica te Düsseldorf Uitvoering: Door FME/TFHC 2011 (31 okt. – 2 nov.) Holland Paviljoen op Bio Europe te Düsseldorf Uitvoering: Door Biofarmind 2012 (14 – 17 nov.) Holland Paviljoen op de Medica te Düsseldorf Uitvoering: Door FME/TFHC i.s.m. KvK en HHT 2013 (3 – 7 jun.) Economische Missie o.l.v. Koninklijk Paar en Minister Ploumen Uitvoering: Door Agentschap NL i.s.m. FME/TFHC (v.w.b. LSH programma) 2013 (20 – 24 nov.) Holland Paviljoen op Medica te Düsseldorf Uitvoering: Door FME/TFHC in opdracht van AgentschapNL / Topsector LSH 5.3 Vooruitzicht - 2014 (19 – 22 nov.) Holland Paviljoen op Medica te Düsseldorf Uitvoering: Door FME/TFHC in opdracht van AgentschapNL / Topsector LSH Status: één van de twee strategische beurzen van de Topsector LSH. Wensen: Organiseren zoals in 2013! - 2015 (Q2 of Q3) Handelsmissie naar Duitsland voor LSH Hightechsector Uitvoering: Door FME/TFHC (bij voorkeur in samenwerking / ondersteunt door postennetwerk / RVO) Status: In ontwikkeling Wensen: Organisatie vergelijkbaar met missie in 2013 naar Hessen en Basen-Wurtenberg! 6. Verenigde Staten 6.1 Achtergrond en Kansen De Verenigde Staten (VS) is qua productie, medische markt en biotech clusters (o.a. rondom Boston en San Francisco) de grootste ter wereld. Veel (middel)grote Nederlandse LSH bedrijven zijn reeds actief in de VS (hebben hier zelfs eigen kantoren) en daarnaast is de VS gastheer van de belangrijkste Biotech beurs ter wereld, de BIO International Convention, in 2014 in San Diego . In de VS is de beschikbaarheid van risico kapitaal groter dan in Nederland. Ook is de bereidheid om in technologie te investeren groter. Nederlandse biotech bedrijven sluiten met enige regelmaat deals met grote buitenlandse farmaceutische bedrijven. Zodoende is de jaarlijkse Bio International Convention is als strategisch evenement aangemerkt voor de topsector Life Sciences & Health. Tot slot is de VS (met name Washington) ook de thuisbasis van hoofdkantoren van de belangrijkste internationale financieringsinstituten zoals de Wereld Bank, VN-organisaties, IFC, IDB, USAID en zo voorts. M.a.w. de VS biedt vele en diverse kansen (per staat en per LSH deelgebied), het is zodoende van belang de Nederlandse buitenlandagenda van de topsector LSH goed af te stemmen en zo mogelijk synergiën te creëren. Op de volgende LSH deelgebieden liggen kansen tussen Nederland en de VS: medische hulpmiddelen & apparaten, medische hightech, e-health, healthy aging, farma- & biomedische technologie. 6.2 Terugblik - 2010 (11 – 16 apr.) Healthcare Mission naar New York & Washington (i.h.k.v. IFI’s) Uitvoering: Door FME/TFHC i.s.m. Agentschap NL 2010 (3 – 5 mei) Holland Paviljoen & Seminar op de BIO International Convention, Chicago Uitvoering: Door Innovatieprogramma LSH i.s.m. NFIA en NL Bio regio’s 2011 (27 – 30 jun.) Holland Paviljoen op de BIO International Convention, Washington Uitvoering: Door Innovatieprogramma LSH i.s.m. NFIA en NL Bio regio’s 2012 (18 – 21 jun.) Holland Paviljoen op de BIO International Convention, Boston Uitvoering: Door Agentschap NL i.s.m. NFIA, NL Bio regio’s en TWA Washington 2013 (3 – 5 mei) Holland Paviljoen op de BIO International Convention, Chicago Uitvoering: Door Agentschap NL i.s.m. HollandBio, NL Bio regio’s, NFIA en TWA Washington 2014 (6 feb.) Conferentie: Kansen in de VS voor LSH sector Uitvoering: Door TFHC, HollandBIO, FME en postennetwerk VS. 2014 (23 – 26 jun.) Holland Paviljoen op de BIO International Convention, San Diego Uitvoering: Door Agentschap NL / TWA Washington i.s.m. HollandBio 6.3 Vooruitzicht - 2015 (eerste helft) Aanhaken Economische Missie o.l.v. MP en / of Ministers Uitvoering: Door RVO (bij voorkeur i.s.m. FME/TFHC v.w.b. LSH-programma) Status: Interesse peilen en afstemming met postennetwerk, RVO en Nederlandse overheid Wensen: LSH sector laten aanhaken zoals bij eerdere Economische Missies waarbij er een constructieve samenwerking tussen RVO, Min. BuZa het postennetwerk en de sector wordt gecreëerd. - 2015 (eerste helft) Ontwikkeling LSH werkgroep gericht op de VS Uitvoering: Door TFHC (i.s.m. postennetwerk) Status: Interesse peilen en afstemming met postennetwerk, RVO en Nederlandse overheid Wensen: Ondersteuning Nederlandse overheid bij opstart van deze werkgroep die fungeert als centraal coördinatie- en aanspreekpunt. - 2014 (15 – 18 juni) Holland Paviljoen op de Bio International Convention, Philadelphia Uitvoering: Door RVO i.s.m. HollandBio Status: één van de twee strategische beurzen van de Topsector LSH. Wensen: Organiseren zoals in 2014 7. Indonesië 7.1 Achtergrond en Kansen Indonesië is met een bevolking van meer dan 200 miljoen inwoners het vijfde grootste land ter wereld en het verbeteren van de gezondheidszorg heeft recentelijk een zéér hoge prioriteit gekregen bij de overheid. Sterker nog, Indonesië is voornemens tussen 2014 en 2019 ‘Universal Healthcare Coverage’ te realiseren (toegang tot zorg voor iedereen). Gezien de huidige kwaliteit, het enorme tekort van de infrastructuur, de noodzaak in afgelegen gebieden en de behoefte aan ondersteuning op overheidsniveau een uitzonderlijke uitdagende situatie waar Nederland (mede dankzij een missie in 2012) sterk bij betrokken is. In de komende jaren zal de gezondheidszorg stevig hervormd worden en de nodige investeringen gedaan worden om alles op peil te brengen. Op de volgende LSH deelgebieden liggen kansen tussen Nederland en Indonesië: ziekenhuisbouw, medische hulpmiddelen & apparaten, medische training & educatie, public health, e-health. 7.2 Terugblik - 2012 (28 juni – 1 juli) Healthcare Missie naar Indonesië Uitvoering: Door FME/TFHC 2013 Succesvolle vorming van een medisch consortium (TFHC Werkgroep Indonesië) Uitvoering: Door FME/TFHC 2013 (18 – 22 nov.) Economische Missie naar Indonesië o.l.v. MP Rutte en Minister Ploumen Uitvoering: Door Agentschap NL i.s.m. FME/TFHC en aanwezigheid Min. VWS Attaché uit Beijing 7.3 Vooruitzicht - 2015 (Q2) Inkomend Bezoek vanuit Indonesië met belangrijke healthcare stakeholders Uitvoering: Door private sector i.s.m. postennetwerk (en mogelijk RVO) Status: Organisatie privaat niet haalbaar (te hoogdrempelig voor MKB) zonder overheidssteun Wensen: Overheidssteun t.w.v. 17.500 á 25.000 euro (bijv.: collectief vervoer, vergaderruimtes, reis- en verblijf, organisatie, etc.). 8. Midden Oosten (Saoedi Arabië, Koeweit, Oman, Dubai, Qatar) 8.1 Achtergrond en Kansen In de golfregio liggen grote kansen voor de Nederlandse LSH sector, er wordt simpelweg veel geïnvesteerd in de zorg infrastructuur (ziekenhuizen en medische hulpmiddelen en apparatuur) in zowel de publieke als private sector. Een regio waar men alleen het beste van het beste wenst, daar ook voor wil betalen maar waarbij de relatie centraal staat en een andere (dan westerse) zakelijke mentaliteit leeft. Op de volgende LSH deelgebieden liggen kansen tussen Nederland en het Midden Oosten: ziekenhuisbouw en medische hulpmiddelen & apparaten. 8.2 Terugblik - 2009 (20 – 26 jan.) Holland Paviljoen op Arab Health in Dubai Uitvoering: Door FME/TFHC 2009 (12 – 15 okt.) Inkomend Bezoek van Ministerie van Volksgezondheid uit Saoedi Arabië Uitvoering: Door FME/TFHC i.s.m. Agentschap NL en Min. VWS 2010 (25 – 28 jan.) Holland Paviljoen op Arab Health in Dubai Uitvoering: Door FME/TFHC 2010 (7 – 10 nov.) Inkomende Health Delegatie uit Qatar & Bahrein Uitvoering: Door FME/TFHC i.s.m. Agentschap NL, HGCOC en Min. VWS 2011 (24 – 27 jan.) Holland Paviljoen op Arab Health in Dubai Uitvoering: Door FME/TFHC 2011 (2 – 5 mei) Medische Missie naar Koeweit Uitvoering: Door FME/TFHC i.s.m. Agentschap NL en Ambassade 2014 (27 – 30 jan.) Holland Paviljoen op de Arab Health te Dubai Uitvoering: Door FME / TFHC i.s.m. Consulaat te Dubai 8.3 Vooruitzicht - 2014 (september) Kick-Off TFHC Werkgroep Midden Oosten Uitvoering: Door TFHC Status: Acquisitie fase. Verschillende bedrijven hebben zich reeds aangemeld. Wensen: Ondersteuning Nederlandse overheid bij opstart van deze werkgroep die fungeert als centraal coördinatie- en aanspreekpunt. - 2015 (januari) Holland Paviljoen op de Arab Health Uitvoering: Door FME/TFHC i.s.m. en Consulaat Generaal te Dubai Status: Acquisitie fase, bij voorkeur één van de 3 strategische beurzen. Wensen: Ondersteuning Nederlandse overheid t.w.v. 35.000 á 50.000 euro is noodzakelijk / gewenst om deze (uitermate dure en internationale populaire) beurs laagdrempelig genoeg te maken voor het LSH MKB! - 2015 (indien van toepassing) Economische Missie naar Golfstaten o.l.v. MP, Ministers of Koninklijk Paar Uitvoering: Door Agentschap NL (bij voorkeur i.s.m. FME/TFHC v.w.b. LSH-programma) Wensen: LSH sector laten aanhaken zoals bij eerdere Economische Missies waarbij er een constructieve samenwerking tussen RVO, Min. BuZa het postennetwerk en de sector wordt gecreëerd. 9. Afrika (Ethiopië, Kenia, Tanzania, Mozambique, Ghana en Zuid Afrika) 9.1 Achtergrond en Kansen Het Afrikaanse continent is in opkomst, ondanks dat vele landen nog de status ‘ontwikkelingsland’ dragen is er een sterk groeiende private sector en zijn de ambities voor de publieke sector hoog. Daarnaast is de aanbestedingsmarkt van de internationale financieringsinstituten een miljarden markt. Tientallen Nederlandse bedrijven, kennis instellingen en NGO’s zijn reeds actief in de regio en tig andere MKB’ers durven het avontuur nog niet aan. Een gemiste kans die met de nodige samenwerking tussen de Nederlandse overheid en de private sector het zakendoen in Afrika aanzienlijk laagdrempeliger kan maken. Het huidige OS en EZ instrumentarium leent zich helaas onvoldoende (lees: PIB is te zwaar, OS richt zich te smal op SRGR of nieuwe instrumenten richten zich op andere topsectoren zoals water en agrifood) om het Nederlandse MKB te ondersteunen. Op de volgende LSH deelgebieden liggen kansen tussen Afrika en Nederland: ziekenhuisbouw, medische hulpmiddelen & apparaten, medische training & educatie, public health, farma- & biomedische technologie en e-health. 9.2 Terugblik - 2010 (11 – 15 apr.) Health Missie naar Verenigde Staten (i.h.k.v. IFI’s waaronder WB en VN) Uitvoering: Door FME/TFHC i.s.m. AgentschapNL, Ambassade te Washington en Consulaat te New York 2010 (8 jun.) Publiek-Private Werkconferentie: Dutch Approach on Health Development Aid Uitvoering: Door TFHC 2011 (28 – 29 sept.) Health Missie naar Genève (i.h.k.v. IFI’s waaronder WHO) Uitvoering: Door FME/TFHC i.s.m. Agentschap NL en Postennetwerk 2012 (9 – 13 jul.) Health Missie naar Kenia en Tanzania Uitvoering: Door FME/TFHC i.s.m. Agentschap NL Postennetwerk 2012 (27 nov.) Publiek-Private Werkconferentie: Dutch Strengths i.r.t. Global Health Challenges Uitvoering: Door FME/TFHC i.s.m. Agentschap NL 2013 Succesvolle vorming van een medisch consortium (TFHC Werkgroep Afrika) Uitvoering: Door FME/TFHC i.s.m. Agentschap NL 2013 (26 – 28 feb.) Bezoek Minister Ploumen aan Ethiopië Uitvoering: Door Min. BuZa-OS i.s.m. Postennetwerk en FME/TFHC (v.w.b. LSH programma) 2013 (22 – 26 apr.) Health Missie naar Ghana Uitvoering: Door FME/TFHC i.s.m. Agentschap NL, NABC en Postennetwerk 2013 (29 aug.) Bezoek President Zanzibar aan TFHC netwerk in Nederland Uitvoering: Door FME/ TFHC in opdracht van Min. BuZa-OS 2014 (16 – 20 jun.) Economische Missie naar Nigeria & Ghana Uitvoering: Door FME/TFHC, RVO en Postennetwerk (v.w.b. LSH programma) 2014 (7 – 11 jul.) Economische Missie naar Zuid-Afrika Uitvoering: Door FME/TFHC, RVO en Postennetwerk (v.w.b. LSH programma) 9.3 Vooruitzicht - 2015 (Q2 of Q3) Inkomend Bezoek vanuit Zuid Afrika met belangrijke healthcare stakeholders Uitvoering: Door private sector i.s.m. postennetwerk (en mogelijk RVO) Status: Organisatie privaat niet haalbaar (te hoogdrempelig voor MKB) zonder overheidssteun Wensen: Overheidssteun t.w.v. 17.500 á 25.000 euro (bijv.: collectief vervoer, vergaderruimtes, reis- en verblijf, organisatie, etc.). Bij voorkeur een vlagvertoonmissie van de MP. Opmerking: Indien Nederlandse Ministers / Officials naar Ethiopië, Kenia, Tanzania, Mozambique, Ghana en / of Zuid Afrika afreizen, dan is het zéér wenselijk met een LSH-delegatie aan te haken (indien deze mogelijkheid zich voordoet)! 10. Zuid-Amerika (Brazilië, Mexico, Colombia, Chili) 10.1 Achtergrond en Kansen Zuid Amerika biedt gigantische kansen voor de Nederlandse life sciences & health sector, bij uitstek de medische markt in Brazilië en Mexico. Echter zijn er (in de perceptie van het Nederlandse MKB) veel obstakels bij het zakendoen in deze regio: er is veel regelgeving rondom de invoer van producten, de (zaken) cultuur en taal is erg verschillend, transport en inklaren van hoogwaardige medische producten en het vergt een bijzonder lange adem (lees: investeringstijd). Zuid Amerika valt in de huidige economische situatie zodoende (en helaas) vaak buiten de focus van het Nederlandse MKB, met name bij het werven van bedrijven voor collectieve activiteiten gericht op Zuid Amerika is dit merkbaar (overheidssteun zou de drempel kunnen verlagen). Desalniettemin liggen op de volgende LSH deelgebieden kansen tussen Nederland en Zuid Amerika: ziekenhuisbouw, medische hulpmiddelen & apparaten. 10.2 Terugblik - 2010 (5 – 9 sept.) Health Missie naar Mexico Uitvoering: Door FME/TFHC i.s.m. Agentschap NL en Ambassade te Mexico 2011 (24 – 27 mei) Holland Paviljoen op de Hospitalar te Sao Paolo, Brazilië Uitvoering: Door FME/TFHC i.s.m. Agentschap NL en Consulaat 2013 (20 – 31 mei) Medical Roadshow naar Colombia, Brazilië, Chili en Argentinië Uitvoering: Door Transfer i.s.m. FME/TFHC en postennetwerk 10.3 Vooruitzicht - 2014 (24 – 28 nov.) Economische Missie naar Colombia en Peru o.l.v. Minister Ploumen Uitvoering: Door RVO (bij voorkeur i.s.m. FME/TFHC v.w.b. LSH-programma) Status: In ontwikkeling – acquisitie reeds gestart. - 2015 (eerste helft) Economische Missie naar Brazilië, Chili, Mexico en Colombia o.l.v. MP en Ministers Uitvoering: Door Agentschap NL (bij voorkeur i.s.m. FME/TFHC v.w.b. LSH-programma) Status: In afstemming met strategische agenda Wensen: LSH sector laten aanhaken zoals bij eerdere Economische Missies waarbij er een constructieve samenwerking tussen RVO, Min. BuZa het postennetwerk en de sector wordt gecreëerd.