4 c Lisa03- lesmateriaal bronnen en contexten Sjostakovitsj

Context:
Infogram over het Beleg van Leningrad
Operatie Barbarossa was een aanvalsplan van de Nazitroepen tijdens de Tweede Wereldoorlog
Context:
Sjostakovitsj woonde in Leningrad toen het beleg startte. Hij gaf zich meteen op als vrijwilliger
bij het brandweercorps van het conservatorium. Tijdens een oefening werd er een foto
gemaakt. Sjostakovitsj werd al snel geëvacueerd uit de stad, maar bleef zich sterk verbonden
voelen met het lot van de inwoners in Leningrad. Op 27 december 1941 voltooide hij zijn
zevende symfonie die hij de titel Leningrad gaf en opdroeg aan de stad.
Bron: foto van Sjostakovitsj in Leningrad, 1941
Bron: quote Sjostakovitsj
Op 27 december 1941, voltooide hij zijn 7e symfonie. In een artikel in de Literaturnaia Gazeta
verklaarde Sjostakovitsj:
I wrote my Seventh Symphony, The Leningrad, very quickly. I couldn’t not write it. War was all
around. (….) From the first days of the war I sat down at my piano and started work.
(Ndl vertaling: ik schreef mijn zevende symfonie, de Leningrad, zeer snel. Ik kon het niet niet
schrijven. Oorlog was alomtegenwoordig. (…) Vanaf de eerste dagen van de oorlog zat ik aan
mijn piano en begon te werken.)
Context
Op 20 Juli 1942 stond Sjostakovistj op de cover van het Amerikaanse weekblad Time Magazine.
Na het bombardement op de Amerikaanse luchtmachtbasis Pearl Harbour op 7 december 1941
namen de Verenigde Staten deel aan de oorlog. Samen met onder anderen de Sovjet-Unie, GrootBrittanië, China en Frankrijk maakten ze deel uit van de geallieerde mogendheden.
Bron: Tijdschriftcover, 20 juli 1942
Quote op de cover: : Amid bombs bursting in Leningrad he heard the chords of
victory
(Ndl vertaling: tussen de ontploffende bommen in Leningrad hoorde hij de
overwinningsakkoorden)
Context:
In augustus 1942 werd de symfonie in Leningrad opgevoerd. De stad was toen al bijna
een jaar onder beleg. Honger en koude hadden de stad geteisterd. Het symfonische orkest
van Leningrad was er slecht aan toe. Verschillende spelers waren reeds gestorven en de
overlevende waren zeer zwak. Toch sloegen ze er in om de symfonie uit te voeren. De
zaal zat vol met inwoners van de stad in hun mooiste kleren. De muziek werd via een
soort van luidsprekers aan de grenzen van de stad uitgezonden, zodat de nazitroepen
hoorden hoe de symfonie gespeeld werd.
Bron: opvoering van de 7e symfonie van Leningrad in Leningrad
Context:
Sjostakovitsj stierf in 1975. Vier jaar later werd in de VS Testimony, een boek met zijn
memoires gepubliceerd. Deze memoires werden geschreven door Solomon Volkov, een
Russisch musicoloog die in de VS woonde. Tussen 1971 en 1974 interviewde Volkov
Sjostakovitsj enkele keren (Sjostakovitsj zijn vrouw stelde na de publicatie van het boek
dat Volkov drie of vier keer langskwam voor een interview). De memoires werden
geschreven in de ik-persoon, waardoor het lijkt alsof Sjostakovitsj aan het woord is. De
componist had als voorwaarde gegeven dat de memoires pas na zijn dood mochten
uitgebracht worden. Volkov toonde in zijn boek een ander beeld van Sjostakovitsj. Hij
stelde dat de zevende symfonie niet enkel als een reactie op de aanval van Hitler bedoeld
was, maar ook als een geheime kritiek op een voormalig Sovjet Staatshoofd.
Context:
Stalin stond sinds 1924 aan het hoofd van de Communistische partij. Hij wantrouwde de stad
Leningrad, omwille van haar rijkdom en haar multiculturele karakter. Vanaf 1936 begon Stalin
met zijn zuiveringspolitiek, waarbij hij mogelijke tegenstanders en critici, zowel binnen de
politieke partij als de maatschappij, via schijnprocessen, executies en werkkampen. Leningrad
werd zwaar getroffen onder deze zuivering, ongeveer een 70 000 mensen uit de stad werden
opgepakt en vermoord tijdens de ‘grote zuivering’. Onder dit terreur groeide Sjostakovitsj op.
Sjostakovitsj viel tijdens zijn leven verschillende keren uit de gratie bij Stalin, maar wist steeds
via zijn muziek zich terug populair te maken binnen de communistische partij.
Bron: Quote uit Testimony The memoirs of Sjostakovitsj as related to and edited by
Solomon Volkov, 1979:
‘The seventh symphony had been planned before the war and consequently, it simply can not be
seen as a reaction to Hitler’s attack.’
(ndl vertaling: de zevende symfonie was reeds gepland voor de oorlog en kan bijgevolg dus niet
gezien worden als een reactie op Hitler ‘s aanval.)
Coverfoto van Testimony