Overgewicht en obesitas

Overgewicht en Obesitas
Conservatieve en operatieve
behandeling
Dr. G.H. de Groot, mdl-arts
Nederlandse Obesitas Kliniek
Hilversum
Rode Kruis Ziekenhuis Beverwijk
Prevalentie van obesitas naar
geslacht en hoogst voltooid
opleidingsniveau;
Obesitas: nu en over 30 jaar
USA
Nederland
Mauritius
50
Australia
40
Populatie
percentage met 30
BMI > 30kg/m2 20
Brazil
10
2030
2020
0
2010
2000
1990
1980
1970
1960
Kosten van obesitas
Directe kosten: zorg
Geschat in NL 1.2 miljard euro
2% van totale zorguitgaven (in VS: 3 - 7%)
Indirecte kosten:
Ziekteverzuim
Verminderde productiviteit
Verlies aan arbeidsjaren door vervroegde uitval / sterfte
Gemiste beroepsmogelijkheden
Slobbe ICJ et al. Kosten van ziekten in Nederland 2003: zorg voor euro’s. RIVM rapport 270751010
The Obesity Web
Sleep
apnoea
Osteoarthritis
Prostate Cancer
Hirsutism
Breathlessness Testosterone
Joint
pain
Anxiety Psychological
impact
Depression
Sex
Breast
Cancer
Oestrogen
Infertility
Increased
Hormone
Body
CENTRAL Imbalance
Weight
Hyp
erte
nsio
n
OBESITY
SHBG
Endometrial
Cancer
Insulin Resistance
P.C.O.S.
Hyperinsulinaemia
Dyslipidaemia
Diabetes
(NIDDM)
osis
r
e
l
rosc
Athe
Relative risk
Impact of early obesity and weight gain
on risk of Type II diabetes in women
80
60
>29.0
25.0-28.9
22.0-24.9
40
20
0
<22
>20
11.019.9
7.010.9
5.0 6.9
<4.9
Weight gain 18-32 years (kg)
Colditz et al (1995) Annals Internal Med 122: 481
Behandeling van obesitas
Multidisciplinaire aanpak
diëtist
arts
psycholoog
sporttherapeut
chirurg
CBO-consensus Obesitas 2008
Bariatrische chirurgie in NL
**Maagbandje (restrictief)
**Gastric sleeve(restrictief)
**Gastric bypass
Jejunoileal bypass
Biliopancreatic diversion
**Roux-en-Y gastric bypass(restrictief en
malabsorbtief )
Maagband (LAGB) en gastric bypass (RYGB)
Gastric bypass
(met roux-Y anastomose)
Indicaties:
• BMI >40
• BMI >35 met comorbiditeit(DM2,HT,arthr
osis, OSAS,dyslipedemie
• Sweeteners
• Geen ziekteinzicht
• Ernstige refluxziekte
Nadelen:
• > mortaliteit tot 0.5-1%
• Dumping mogelijk
• Malabsorptie
• Onomkeerbaar, maag
afgesloten
Lange termijn resultaten
•
•
•
•
•
Percentage excess weight loss (EWL)
Mortaliteit
Verbetering co-morbiditeit, QoL
Complicaties
Re-do chirurgie
lange termijn resultaten conservatieve behandeling
• Gewicht ; teleurstellend
• Mortaliteit: tegenstrijdige berichten
(retrospectieve studies)
• Geen afname cardiovascular events
• Verbetering controle diabetes
• Kwaliteit van leven verbeterd
• Gewichtsverlies (60% van overgewicht)
• Hyperlipidemie verbeterd (70%)
• Normalisering RR (60%)
• Geen OSAS meer (85%)
• Geen diabetes meer (75%)
Review of the key results from the Swedish Obese Subjects
(SOS) trial – a prospective controlled intervention study of
bariatric surgery
L. Sjostrom
2037 Controle groep
2010 patienten met bariatische chirurgie
19% Maagbandje
68% VBG
13% gastric bypass
Follow-up tot 15-20 jaar
Journal of internal Medicine 2013:273;219
Lange termijn effecten op gewicht
SOS-studie
Effecten van chirurgie op overall
mortaliteit
SOS-studie
Oorzaak overlijden SOS-studie
• 1. Kanker ;47 in controle groep en 29 in
chirurgie groep
• 2.fataal myocardinfarct ;25 in controle groep en
13 in chirurgische groep
• NB; 4 restrospectieve studies bevestigen ook
verminderde mortaliteit na chirurgie
Effecten van chirurgie remissie
diabetes
SOS-studie
Effect RYGB op DM type 2
pories et al.
•
•
•
•
N = 608 waarvan 165 DM-2 (27%) en 165 IGT (27%)
Follow-up tot 14 jaar
BMI 49.7
DM: 82.9 % euglycemie en 9% persisterende DM
–
–
•
•
Non-responders hebben vaak staple line disruption en
zijn vaak ouder en hebben vaak langer DM
IGT: 1.2 % DM en 98.7 % euglycemie
Daling insulinespiegel / behoefte treedt direct op
Incretines ?
Who would have thought it? An operation proves to be the most effective therapy for adult-onset diabetes mellitus
Pories et al. Ann Surg;1995:222:339-52.
Incretins
GIP
 Insuline afgifte
  cel proliferatie
 Energie-opslag (vet)
GLP-1
 Insuline secretie
  cel proliferatie
 Maagontlediging
 Glucagon afgifte
Inactivatie via DPP-4
Incretins in type 2 diabetes
Incretins na Roux-en-Y gastric bypass
• Calorie restriction is a major determinant of the
short-term metabolic effects of gastric bypass
surgery in obese type 2 diabetic patients.
• Lips MA1, de Groot GH, van Klinken JB, Aarts E,
Berends FJ, Janssen IM, Van Ramshorst B, Van
Wagensveld BA, Swank DJ, Van Dielen F,
Willems van Dijk K, Pijl H.
•
Clinical Endocrinology 2014;80:834
Effecten van chirurgie preventie
diabetes
SOS-studie
Effecten van chirurgie op
cardiovasculaire events
SOS-studie
Effecten van chirurgie op
incidentie kanker
SOS-studie
BMI en outcome-predictie en
chirurgie
SOS-studie
Take home message
1. Conservatieve behandeling obesitas geeft
gewichtsreductie van 7-10% gedurende 4 jaar
2. SOS-studie toont aan dat handhaven van
verminderde risicofactoren gedurende 10 jaar
een blijvend gewichtsverlies vereist van 1030%
3. Chirurgie geeft >15% gewichtsreductie over 10
jaar
4. Chirurgie geeft sterke risicoreductie op
mortaliteit en cardiovasculaire ziekten
Take home message
• 5. Daling van mortaliteit te danken aan reductie
kanker en cardiovasculaire events vnl bij
verhoogd nuchter glucose bij baseline.
• 6. Groot effect op verbetering van diabetes
• 7. Groot effect op preventie van diabetes vnl bij
mensen verhoogd nuchtere bloedsuiker en
insuline
• 8. Hoogte van BMI voorspelt niet effecten van
outcome
Rode Kruisziekenhuis
DANK VOOR UW AANDACHT