Opdracht 1 (klas): Vooraf

Strategieles Voorspellen – niveau B
Strategieles Voorspellen niveau B
Wat doe je in deze les?
Bij Nieuwsbegrip gebruik je bij het lezen van de tekst het stappenplan Lezen.
De eerste stap is voorspellen. Dit doe je voordat je de tekst gaat lezen.
Voorspellen is een strategie die je helpt om de tekst goed te lezen.
Als je de inhoud van de tekst voorspelt, begrijp je de tekst beter. Je hebt je
hersenen namelijk al aan het werk gezet.
In deze les krijg je op verschillende manieren uitleg over de strategie voorspellen en je
oefent met de strategie.
Doel van deze les:
Je weet waar je de strategie voorspellen voor kunt gebruiken.
Je weet hoe je de strategie voorspellen kunt toepassen.
Zo staat het in het stappenplan
pagina 1 van 7
Strategieles Voorspellen – niveau B
Zo werkt het
1. Eerst kijk je naar de buitenkant van de tekst. Als je de titel en de tussenkopjes leest,
weet je al een beetje waar de tekst over gaat. Ook de plaatjes of foto’s bij een tekst
zeggen vaak iets over het onderwerp.
Ik lees …………………………………………………………………………………………………
Ik zie ……………………………………………………………………………………………………
2. Bedenk ook wat je zelf al weet over dit onderwerp. Gaat de tekst over een expeditie
naar de Noordpool? Misschien heb je al eens een tv-programma gezien dat daarover
ging.
Ik weet …………………………………………………………………………………………………
3. Je kunt nu een voorspelling doen over de inhoud van de tekst.
Dus ik denk ..………………………………………………………………………………………
………….……………………………………………………………………………………………………
4. Nu kun je de tekst gaan lezen. Controleer altijd of je voorspelling klopte!
pagina 2 van 7
Strategieles Voorspellen – niveau B
Nu oefenen
Oefenen met voorspellen (tweetal)
Werk samen. Gebruik de Hulp van Sam.
1. Eén van jullie speelt Sam. Sam leest de tekstballonnetjes hardop voor.
2. De ander stelt vragen aan Sam. Begrijpen jullie hoe Sam het voorspellen aanpakt?
Aan de slag met voorspellen (tweetal)
Je gaat de strategie voorspellen toepassen bij de tekst 1.
Gebruik het stappenplan, de uitleg of het verhaal van Sam. De een doet het voorspellen
bij tekst 1 hardop voor, de ander mag reageren!
Tekst 1
Profvoetballer van 9 jaar


 
     
      
     


  
    
AS Roma hoopt dat Caio Werneck de nieuwe Ronaldinho is.
Verhuisd van Brazilië naar Italië
       

     


 

Vader oud-profvoetballer

  

 
   
 
  
 


  
 
 
 
Naar: www.jeugdjournaal.nl
pagina 3 van 7
Strategieles Voorspellen – niveau B
Je voorspelling opschrijven (alleen)
1. Voorspel nu waar tekst 2 over gaat.
Vul in:
Ik lees .........................................................................................................................
.......................................................................................................................................
Ik zie ..........................................................................................................................
.......................................................................................................................................
Ik weet .......................................................................................................................
.......................................................................................................................................
Dus ik denk ................................................................................................................
.......................................................................................................................................
2. Merk je een verschil bij het voorspellen tussen tekst 1 en tekst 2?
............................................................................................................................
............................................................................................................................
pagina 4 van 7
Strategieles Voorspellen – niveau B
Tekst 2
Aardbevingen
Nederland heeft niet veel last van
aardbevingen. Dat is omdat Nederland
midden op een plaat ligt en niet in de
buurt van een breuklijn. Een breuklijn is
de plek waar platen aan elkaar grenzen.
Schuiven van platen
De grond waarop wij lopen heet de aardkorst. Deze korst is opgedeeld in zestien verschillende
stukken, die we ook wel platen noemen. Maar soms gaat het fout. Platen schuren langs elkaar of
botsen, waardoor de aarde gaat trillen. Zoiets noem je dan een aardbeving.
In sommige gebieden komen meer aardbevingen voor dan in de rest van de wereld. Zo heeft
bijvoorbeeld Indonesië veel last van zulke natuurrampen. Daar liggen drie aardplaten tegen elkaar
aan, dat voor veel spanning in de aardkorst zorgt. Gebieden als Indonesië hebben daarom vaker
te maken met aardbevingen.
Schaal van Richter
De sterkte van een aardbeving wordt aangegeven door 'de
Schaal van Richter'. Dit klinkt misschien een beetje gek, maar
het heeft te maken met de uitvinder: Charles Francis Richter. De
aardbevingen worden gemeten door apparaat dat een
seismometer heet. De uitkomst daarvan wordt weergeven op de
Schaal van Richter. Kort gezegd geeft de Schaal van Richter
aan wat de kracht van een aardbeving is.
Seismometer
Aardbevingen in Nederland
Toch kunnen trillingen ook wel eens in Nederland
voorkomen. In de Limburgse plaats Roermond is wel
eens een aardbeving gemeten met de sterkte 5,8 op de
Schaal van Richter.
In Groningen zijn af en toe aardschokken. Dat komt
omdat daar aardgas uit de grond wordt gehaald.
Aardgas gebruiken we voor ons gasfornuis. Doordat het
gas uit de grond wordt gehaald, komt er af en toe een
aardschok voor in Groningen, zoals op 30 oktober 2008.
Schade na een aardschok in Groningen
Naar: www.jeugdjournaal.nl
pagina 5 van 7
Strategieles Voorspellen – niveau B
Lukt het?
Weet je nu waar je de strategie voorspellen voor kunt gebruiken?
Weet je nu hoe je de strategie voorspellen kunt toepassen?
Vul het schrijfkader in.
Voordat ik een tekst ga lezen, ga ik eerst voorspellen waar ...................................
.................................................................................................................................................
Ik kijk naar ........................................................................................................................
...............................................................................................................................................
En ik lees ............................................................................................................................
................................................................................................................................................
Dan bedenk ik ........................................................................................................................
...................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Als ik de tekst ga lezen ...................................................................................................
.................................................................................................................................................
pagina 6 van 7
Strategieles Voorspellen – niveau B
Hulp van Sam
Zo doe je het
Ik ga een tekst
Ik kan dus voorspellen
waar de tekst over
gaat. Dat zie ik aan de
titel, de kopjes en de
Hoi, ik ben
lezen. Lees je mee
Sam.
wat ik denk?
Zie je hoe de tekst
heet? Het staat
erboven. Dat is de
titel.
plaatjes.
Dat woord valt goed op.
En daar staat een getal.
Heee, wat er op
die foto staat, dat
komt me bekend
voor.
O, dan weet ik al een
beetje waar de tekst
over gaat. Ik heb al
eens iets over dit
onderwerp gehoord of
gelezen.
Zie je die vetgedrukte
woorden? Dat zijn de
kopjes. Die woorden
zeggen me wel wat.
Voorspellen
Ik lees ...
Ik zie ...
Ik weet ...
Dus ik denk ...
pagina 7 van 7