Voorstelling BIZ Oost-Brabant • • • • Mikâil Ilgazoglu Maatschappelijk werker Schuldbemiddelaar Sinds 2012: – CAW Oost-Brabant – Coördinator en vormingswerker voor BudgetInZicht Oost-Brabant Inhoud/opbouw • Opdrachten BIZ Oost-Brabant • 2012: vernieuwde wet CSR – Informatief gedeelte – Dialoog • Ideeën, signalen, aandachtspunten, werkpunten • Samenvatting/essentie – Eind-gedeelte (panel, informatief, samenvatting) • 2013: SHV en advocatuur • Opvolging dialoogtafels 2012 en 2013 Inhoud/opbouw • De werkgroep • 2014: SHV en gerechtsdeurwaarder • NIEUW: nazorg dialoogtafel – Lijst noodhuisvesting – Communicatiesysteem • 2015: SHV en schuldeiser • Gemeenschappelijke deler • 2017: SHV en de magistratuur • Knelpunten, succesfactoren en meerwaarde Opdrachten BIZ Oost-Brabant Afbouwtrajecten organiseren: Proces – screening – leertrajecten individueel of groepswerk en opvolging cliënt (nazorg) naar zelfredzaamheid in managen van eigen budget/administratie + Financiële educatie, signalen bundelen en verzenden, verspreiden budgetmap, introductie-cursus budget en schulden aan intermediairs Dialoogtafel Oost-Brabant • Vanuit de strategische doelstelling ‘Ondersteuning van de professionele schuldhulpverlening’ • lerend netwerk initiatief Informatief Netwerk scheppend en/of versterkend Dialoog Samenwerkingefficiëntiemeerwaarde 2012: de vernieuwde wet CSR • i.s.m. arbeidsrechter mevr. Vandeputte, Balie, Verenigingen tegen armoede • Toelichting wijzigingen wet CSR • • • • • • Bemiddelingsrekening Informatieverstrekking Inhoud verslaggeving Garantie betaling leefgeld Duurtijd Overheidserkenning 2012: de vernieuwde wet CSR • Dialoog: ‘Hoe ervaren cliënten deze wijzigingen?’ • Panel (advocaat, stafhouder, jurist, hulpverlener): – Welke kansen biedt de vernieuwde CSR? – Hoe de samenwerking verbeteren? 2012: CSR – ideeën, signalen, … • De startperiode van een CSR dient naar waarde ingeschat en als dusdanig aangepakt te worden d.w.z. goede afspraken met de schuldbemiddelaar zijn nodig – – – – Wijze van communicatie, Toewijzing extra inkomens zoals VG, Wijze van sparen, Wie volbrengt welke taken (betalingen, opvolging admin., …) 2012: CSR – ideeën, signalen, … • De doorverwijzer woont het eerste gesprek met schuldbemiddelaar bij • Een vertrouwenspersoon aan de zijlijn gedurende het gehele proces?! • Bij wijzigingen in bvb. de gezinssituatie dient nodige soepelheid aan de dag gelegd worden wijzig. leefgeld 2012: CSR - samenvatting • Samenwerking tussen (schuld)hulpverlening en advocatuur is van uiterst belang (combi CSR – BB/BBG) • Samenwerking start met open communicatie = luisteren naar elkaars werkelijke noden afstemmen efficiëntie hogere haalbaarheid?! 2013: SHV en de advocatuur • i.s.m. de arbeidsrechter mevr. Vandeputte, gerechtsdeurwaarder P. Dedroog en de Provincie • De vernieuwde wet CSR; één jaar later • Digitale sociale kaart • Visie van een gerechtsdeurwaarder op de CSR 2013: SHV en de advocatuur • Dialoog: uitwisseling visie- en interpretatieverschillen over de inhoud van de CSR, mogelijke rollen van en verhoudingen tussen hulpverlening en advocaatschuldbemiddelaars • Panel: bespreking resultaten dialooggroepen 2013: advocatuur – ideeën, signalen • De minnelijke centralisatie van schulden door de gerechtsdeurwaarder <-> CSR • De kostprijs van de CSR weegt op de cliënt of de schuldeisers • Bij afloop van de CSR is een lijst met afgeronde schulden is meerwaarde 2013: advocatuur – ideeën, signalen • Welke is wettelijke taak schuldbemiddelaar? • Beperking tot enkel de afbetalingen of ruimer takenpakket mogelijk/wenselijk? – Boedelschulden? – Vaste uitgaven? – Administratie? 2013: advocatuur – ideeën, signalen • Grote verschillen tussen schuldbemiddelaars (betreft invulling taken/al dan niet betwisten vorderingen) worden opgemerkt • CSR lost ‘schulden’ op, maar heeft geen fin.-educ. doel (verplichting BB/BBG/cursus?!) 2013: de advocatuur - samenvatting • Overleg schuldbemiddelaar en begeleidend hulpverlener is must • Vanaf de start/intake/… • Beide beroepsgroepen zijn voorstander en zien meerwaarde hiervan!!! • Duidelijke info van schuldbemiddelaar naar cliënt is van essentieel belang • Organisatie financiële educatie dringt zich op Opvolging dialoogtafels 2012 en 2013 • Verslaggeving: – Deelnemers dialoogtafels – VCS – Vlaamse overheid De werkgroep ‘dialoogtafel’ • 6 tot 8 vergaderingen per jaar – Voorbereiding – Evaluatie en opvolging • Zo heterogeen mogelijk: – Hulpverleners; – Advocaat-schuldbemiddelaars; – Gerechtsdeurwaarders; – Juristen. De werkgroep ‘dialoogtafel’ • • • • Niet enkel meedenken Eveneens mee organiseren En … een actieve rol de dag zelf Plus … actief tijdens de opvolging 2014: SHV en gerechtsdeurwaarder • i.s.m. de arrondissementele gerechtsdeurwaarders • Het ambt van gerechtsdeurwaarder • Dialoog: uitwisseling interpretatie- en visieverschillen over de rollen van gerechtsdeurwaarders en schuldhulpverleners betere samenwerking 2014: SHV en gerechtsdeurwaarder • Panel: – Advocaat-schuldbemiddelaar, methodiekdocent SHV, beslagrechter, 2 gerechtsdeurwaarders – Bespreking van de meest markante stellingen uit de dialooggroepen 2014: GDW – ideeën, signalen • ‘Staat van onvermogendheid’ ter inzage voor alle gerechtsdeurwaarders • Geen ‘verpampering’ ook mensen met leefloon betalen • Communicatie via vaste bediende in gerechtsdeurwaarderskantoor • Uitzichtloze situatie? Meer communicatie met hulpverlener vereist • Extra voorwaarden CSR cursus, arbeidstrajectbegeleiding, … 2014: GDW – ideeën, signalen, … • ‘Bezoeken’ van GDW’s aan ‘patrimonium’ van OCMW’s brengen kosten met zich mee, terwijl contact met de betreffende SD dit had kunnen vermijden (beslag toch niet mogelijk + GDW wist niet dat er begeleiding lopend is) • Er is nood aan meer communicatie tussen (schuld)hulpverleners en gerechtsdeurwaarders 2014: NIEUW opvolging/nazorg • Lijst noodhuisvesting en opvangcentra – Kostenbesparend en efficiënter optreden bij het invorderen van schulden • Communicatiesysteem HV-GDW – Via groepsmail contactneming met alle arrondissementele GDW’s om ‘verborgen’ schulden sneller op te sporen 2014: communicatiesysteem • Proces en timing: – HVGDW: melding van aanmelding cliënt(systeem) in hulpverlening – GDWHV: afrekening schuldvordering – HVGDW: overzicht (voorlopige) financiële situatie van cliënt(systeem) – HVGDW: voorstel tot afbetaling en (planning) eerste afkorting 2014: try-out, evaluatie en toekomst • 2015-2016 - 9 maanden • Alle gerechtsdeurwaarders + aantal OCMW’s • Bij globaal positieve evaluatie definitieve implementatie en uitbreiding over de gehele regio Oost-Brabant 2014: try-out, evaluatie en toekomst • Ondanks positieve resultaten: heel wat verborgen schulden komen na eerste groepsmail reeds aan het licht • Toch knelpunten op vlak van informatica en samenwerking • Het besef dat implementatie van het systeem over de gehele regio intensievere samenwerking vereist alsook middelen en gelden 2014: try-out, evaluatie en toekomst • Het gehele verloop + evaluatie toegelicht aan de Vlaamse Overheid • Verder nadenken over mogelijkheden tot samenwerking met externe partners in het tot stand brengen van dergelijk systeem • Wordt vervolgd … 2015: SHV en de “schuldeiser” • I.s.m. Fiducré, UZ Leuven, H. Hartziekenhuis Leuven, de directe belastingen, Eigenaarsbond, Eneco • Elke vertegenwoordiger licht kort de invorderingsprocedure en - beleid toe 2015: SHV en de “schuldeiser” • Dialoog: uitwisseling visie- en interpretatieverschillen over achterstallige betalingen, invorderingsprocedures, aanverwante knelpunten en mogelijke oplossingen betere samenwerking • Greep uit meest markante stellingen • Terugblik op voorgaande dialoogtafels 2015: “schuldeiser” – ideeën, signalen • Degelijke preventieve campagnes + hervalpreventie • Nood aan georganiseerde financiële educatie • Verzoek tot bundelen van verschillende ‘kleinere’ facturen voor de rechtbank • Evenwicht in verzoek tot uitstel zoeken tussen SE en HV • Belang van sociale en bemiddelende rol van GDW • Tekst en uitleg over diensten SHV in eerste herinnering • Eenvoudigere taal algemene voorwaarden 2015: “schuldeiser” - samenvatting • Communicatie en informatie-overdracht verhoging begrip bij schuldeiser (toestemming cliënt!!) • Financiële educatie en acties ter versterking weerbaarheid consument • Verantwoordelijkheid (semi-)commerciële sector: algemene voorwaarden, informeren consument gevolgen, … Gemeenschappelijke deler • Communicatie • Informatie over elkaars werkterreinen • Informatie over situatie cliënt (toestemming!!) • Preventie • Belang van (herval)preventie (fin. educ., nazorg) 2017: magistratuur • Volop in voorbereiding • Datum en locatie: • 9/11/2017, Provinciehuis Vlaams-Brabant • Intro: informatie-overdracht (cijfers en trends, rechtsbijstand, …?) 2017: magistratuur • In-dialoog-workshops – – – – – – Arbeidsrechtbank CSR Familierechtbank OHG/buitengew. K. Beslagrechtbank beslag/kosten Rechtbank van Koophandel zelfst. Vredegerecht huurachterstal/bewind Politierechtbank financieel/alternatief 2017: magistratuur • Dit jaar eindigen we niet met een plenaire uiteenzetting of panelgesprek • De dialoog treedt nog meer op de voorgrond: deelnemers krijgen keuze tussen 2 workshops • Rode draad: gerechtelijke beslissingen houden maatzorg in?! • + meer aandacht voor de NETWERKreceptie Knelpunten • Wet- en regelgeving – Bvb. wettelijk bepaalde kost GDW • Verscheidenheid in invalshoeken vanuit verschillende disciplines – De schuldeiser zorgt voor ‘gezond bedrijf’ • Tijd en energie in opvolging en nazorg – Elke partij zit weer op zijn eigen plek (‘letterlijk’) Succesfactoren • • • • • • Luisteren en inleven/meevoelen Info-overdracht Ruime uitwisseling, debat, DIALOOG Netwerking receptie Heterogeniteit werkgroep Vasthouden van uitwerking van signalen Meerwaarde • Informatie bekomen en weggeven • Ontstaan van een krachtig netwerk • Outcome nood aan nazorgacties, dialoogtafels doorheen de tijd met elkaar verbinden door actief aan de slag te blijven met de gegeven noden en signalen Visie • Wie is DE CLIËNT? • Geen case, geen dossier, geen nummer ondanks onze systemen die dit desalniettemin bewerkstelligen • MAAR: een mens, een ouder, een persoon met een achtergrond, een heden en ideeën over zijn/haar toekomst • Vaak iemand met veel “weerstand” Visie • Weerstand botst op onze frustratie • Weerstand echter = vorm van energie, beweging • = dé basis-ingrediënten die we nodig hebben in onze relatie met de cliënt • Zonder basis géén resultaat • Zonder basis hebben verdere kennis en vaardigheden, hoe deskundig ook, weinig zin Visie Hoe meer actoren samen-werken: - In het ombuigen van weerstand naar inzet en motivatie d.m.v. uitwisseling en gelijkstromen van aanpak Des te meer verhogen de kans op slagen De rol van BudgetInZicht • BudgetInZicht • Dat surplus in de schuldhulpverlening • De extra bijdrage op cliënt-overstijgend niveau • De aanvulling waar tijd in individuele begeleidingen vaak tekort schiet • Om te faciliteren, te gelijkstromen en de dialoog levend te houden Beste Wensen Laat deze dialoogtafel de start zijn van een efficiënte, productieve en structurele samenwerking tussen alle actoren werkzaam op het domein van de schuldbemiddeling en –hulpverlening ten goede van de cliënt, maar eveneens van de professionals ter zake … ?Vragen?