Vrouwelijk zijn

Duits H10
LANDESKUNDE
O-Bussen, ook Trolleybussen genoemd, zijn elektrische openbare vervoersmiddelen. Ze
worden gebruikt als stadsbussen, maar O-Bussen halen hun elektriciteit uit een leiding boven
de grond, zoals trams. Anders dan Stadsbussen rijden O-Bussen niet op rails. Ze zijn ook
spoorgebonden, maar rijden niet op rails!
In Salzburg zijn er sinds 1940 O-Bussen. Met 11 lijnen, 154 stations en ongeveer 100 bussen
heeft Salzburg, na Athene, San Francisco, Seattle en Vancouver, de 5e grootste O-Busnetwerk
in de westerse wereld! In Salzburg reizen jaarlijks ongeveer 40 miljoen mensen met de O-Bus.
De Tauern-tunnel bevindt zich ten oosten van Badgastein in Oostenrijk tussen Salzburg en
Villach. De tunnel is 6,5 km lang en werd in 1975 geopend voor het verkeer. Lange tijd was er
alleen een tunnelbuis. Er waren altijd lange files vóór de tunnel, soms moest men 4 tot 5 uur
wachten! In 1999 was er een ernstig verkeersongeval en vervolgens een tunnelbrand met 12
doden. Pas na deze ramp werd er een 2e tunnel gebouwd. Het werd voltooid in 2011. Daarna
nam de ophoping sterk af.
Leipzig Hbf
Met een oppervlakte van 83.640 m2 en 24 sporen is het hoofdstation van Leipzig het grootste
station van Europa. De beslissing voor de bouw van het staion was gemaakt in 1898. De raad
van Leipzig koos een hoofdstation, omdat het dan dicht bij het centrum van de stad zat. Het
was namelijk niet mogelijk, het spoor door het centrum aan te leggen. Het station werd
geopend op 4 december 1915. Nu, ongeveer een eeuw later, bevindt zich in het station een
winkelcentrum met 3 verdiepingen, 142 winkels en restaurants.
1
LERNECKE
NAAMVALLEN
Om de naamval te bepalen moet een zin worden ontleed. Dat gebeurt in een bepaalde volgorde: eerst het
onderwerp (1e naamval), dan het lijdend voorwerp (4e naamval) en daarna het meewerkend voorwerp (3e
naamval).
1e naamval
Deze wordt gebruikt als een zinsdeel het onderwerp is.
 Zoek het gezegde;
 Vraag: Wie / wat + gezegde?
e
4 naamval
Deze wordt gebruikt als een zinsdeel het lijdend voorwerp is.
Maar ook bij een tijdsbepaling zonder voorzetsel.
 Zoek het gezegde en het onderwerp;
 Vraag: wie / wat + gezegde + onderwerp.
e
3 naamval
Deze wordt gebruikt als een zinsdeel een meewerkend voorwerp
is.
 Zoek het gezegde, het onderwerp en het lijdend voorwerp;
 Vraag: aan / voor wie + gezegde + onderwerp + lijdend
voorwerp.
Welke vormen horen er bij de naamvallen?
Nadat de naamval is bepaald, moet worden vastgelegd of een woord mannelijk, vrouwelijk, of onzijdig is of in
het meervoud staat. Vervolgens kan de juiste vorm worden bepaald.
Der-groep: (dies-, jed-, manch-, welch-, solch-, all-)
Mannelijk
Vrouwelijk
Onzijdig
Meervoud
1e
Der
Die
Das
die
3e
Dem
Der
Dem
den
4e
Den
Die
Das
die
Ein-groep: (kein-, mein-, dein-, sein-, ihr-, unser-, euer-, ihr-, Ihr-)
1e
3e
4e
Mit
Nach
Bei
Seit
Von
Zu
Aus
Außer
Mannelijk
Ein
Einem
Einen
Vrouwelijk
Eine
Einer
Eine
Onzijdig
Ein
Einem
Ein
Voorzetsel bij de 3e naamval
Met
Na
Bij
Sinds
Van
Naar
Uit
Behalve
2
Meervoud
Keine
Keinen
keine
Entgegen
Tegemoet / tegen
Voorzetsel bij de 4e naamval
Ohne
Zonder
Um
Om
Für
Voor
Gegen
Tegen
Durch
Door
Entlang
Langs
Bis
tot
Als het werkwoord sein in de zin staat, dan krijg je geen naamval.
1e
3e
4e
Ik, mij
Jij, jou
Persoonlijk voornaamwoord
Hij,
Zij,
Het
Wij,
hem
haar
ons
ich
mir
mich
du
dir
dich
er
ihm
ihn
sie
ihr
sie
es
ihm
es
wir
uns
uns
Jullie
ihr
euch
euch
Zij,
hun,
hen
sie
ihnen
sie
U
Sie
Ihnen
Sie
Net als in het Nederlands kun je in het Duits met een persoonlijk voornaamwoord terugverwijzen naar een
zelfstandig naamwoord. In het Duits moet je goed kijken naar het geslacht van het zelfstandig naamwoord en
de naamval die je in de zin moet gebruiken.
ZELFSTANDIG NAAMWOORD
Je kunt er ‘de’, ‘het’ of ‘een’ voorzetten. In het Duits worden ze met een hoofdletter geschreven. In het Duits
zijn er 3 soorten zelfstandige naamwoorden: met der (mannelijk), met die (vrouwelijk of meervoud) en met
das (onzijdig).
Mannelijk zijn:

Woorden die biologische mannelijk zijn.
Vrouwelijk zijn:



Woorden die biologisch vrouwelijk zijn.
Zelfstandige naamwoorden die eindigen op: -ung, -schaft, -heit of -keit.
Zaaknamen die eindigen op een –e.
Onzijdig zijn:


Alle verkleinwoorden, dus: alle woorden die eindigen op -chen of -lein.
De meeste woorden waarvan het lidwoord in het Nederlands ‘het’ is.
3
WÖRTERLISTEN
NEDERLANDS
afslaan
letten op
de weg weten
zich bevinden
informatie vragen
toeteren
herhalen
oversteken
(geen) voorrang hebben
met de bus / fiets gaan
met de trein / tram gaan
bij het station komen
verwijderd
gevaarlijk
rechtdoor
dwars
laat
te vroeg
naar links / rechts
Als ik ziek ben, kom ik niet.
Wanneer ga je naar huis?
Wat zegt u / zeg je?
langs het station
tot het kruispunt
tegenover het gemeentehuis
in de derde versnelling
op de rotonde
over de brug
om de hoek
vóór het ziekenhuis
Daar is het druk.
Ik ga lopend naar het station.
Het licht staat op rood / oranje /
groen.
het verkeerslicht
de verkeerslichten
de accu
de rem
de remmen
de afstand
de versnelling
de versnellingen
de halte (van bus, tram)
DUITS
abbiegen
achten auf
sich auskennen
sich befinden
sich erkundigen
hupen
wiederholen
überqueren
(keine) Vorfahrt haben
mit dem Bus / Fahrrad
fahren
mit der Bahn /
Straßenbahn fahren
zum Bahnhof kommen
entfernt
gefährlich
geradeaus
quer
spät
zu früh
nach links / rechts
Wenn ich krank bin,
komme ich nicht.
Wann gehst du nach
Hause?
Wie bitte?
am Bahnhof vorbei
bis zur Kreuzung
gegenüber dem Rathaus
im dritten Gang
im Kreisverkehr
über die Brücke
um die Ecke
vor dem Krankenhaus
Dort gibt es viel Verkehr.
Ich gehe zu Fuß zum
Bahnhof.
Die Ampel ist rot / gelb /
grün.
die Ampel
die Ampeln
die Batterie
die Bremse
die Bremsen
die Entfernung
der Gang
die Gänge
die Haltestelle
4
de claxon, de toeter
de airco
de kofferbak
het stuur (auto)
het stuur (fiets)
de motorkap
de olie
de band
de banden
de achterbank
de bumper
de bumpers
het zebrapad
vertrekken
uitstappen
instappen
remmen
toegestaan / verboden zijn
bereiken, halen (van de bus, trein)
vervangen
stoppen
landen
sturen
schakelen
afzetten, blokkeren
transporteren
inhalen
de auto parkeren
de trein missen
Waar stopt de bus?
want
omdat
de aansluiting
de automobilist
de automobilisten
het station
de bus
de bussen
de fiets
de fietsen
het voertuig
de voertuigen
het vliegveld, de luchthaven
het vliegtuig
de vliegtuigen
de voetganger
de voetgangers
de stoep
de snelheid
de ziekenwagen
de bocht
de bochten
de lijn
de lijnen
die Hupe
die Klimaanlage
der Kofferraum
das Lenkrad
die Lenkstange
die Motorhaube
das Öl
der Reifen
die Reifen
der Rücksitz
die Stoßstange
die Stoßstangen
der Zebrastreifen
abfahren
aussteigen
einsteigen
bremsen
erlaubt / verboten sein
erreichen
ersetzen
halten
landen
lenken
schalten
sperren
transportieren
überholen
das Auto parken
den Zug verpassen
Wo hält der Bus?
denn
weil
der Anschluss
der Autofahrer
die Autofahrer
der Bahnhof
der Bus
die Busse
das Fahrrad, das Rad
die Fahrräder, die Räder
das Fahrzeug
die Fahrzeuge
der Flughafen
das Flugzeug
die Flugzeuge
der Fußgänger
die Fußgänger
der Fußweg
die Geschwindigkeit
der Krankenwagen
die Kurve
die Kurven
die Linie
die Linien
5
de brommer
de brommers
de motor (motorfiets)
de vrachtwagen
de vrachtwagens
de personenauto
de personenauto's
de parkeerplaats
de parkeerplaatsen
de scooter
de scooters
de schade
de stap
de stappen
de vluchtstrook
de tram
het traject, het gedeelte van een
snelweg
de taxi
de taxi's
de tunnel
de tunnels
de metro
het ongeluk
de ongelukken
het verkeersbord
de werkplaats, de garage
das Mofa, das Moped
die Mofas, die Mopeds
das Motorrad
der LKW
die LKWs
der PKW
die PKWs
der Parkplatz
die Parkplätze
der Roller
die Roller
der Schaden
der Schritt
die Schritte
der Strandstreifen
die Straßenbahn
die Strecke
das Taxi
die Taxis
der Tunnel
die Tunnel
die U-Bahn
der Unfall
die Unfälle
das Verkehrsschild
die Werkstatt
SCHREIBECKE
NEDERLANDS
Hallo vrienden! / Beste vrienden!
De reis was werkelijk vreselijk.
Ik hoop, dat het weer zo mooi blijft.
Nog niets in deze vakantie is misgegaan.
Eerst hebben we scooters gehuurd en het eiland
verkend.
Ik durfde eerst niet te jetskiën.
Daarna is mijn vader van de racefiets gevallen.
Ten tweede wil ik niet verbranden.
Het probleem met de motor van de motorboot was
snel verholpen.
MIjn broer is een getalenteerde kitesurfer.
We zijn van plan nog een paar dagen te blijven.
Lieve groetjes uit Rügen.
DUITS
Hallo Freunde! / Liebe Freunde!
Die reise war total ätzend.
Ich hoffe, dass das Wetter so schön bleibt.
Noch nichts in diesem Urlaub ist schief gelaufen.
Zuerst haben wir Mofas gemietet und die Insel
erkundet.
Ich traufe mich erst nicht, Jetski zu fahren.
Danach is mein Vater vom rennrad gestürzt.
Zweitens möchte ich keinen Sonnebrand
kriegen.
Das Problem mit dem Motor vom Motorboot war
schnell gelöst.
Mein Bruder is ein talentierter Kitesurfer.
Wir haben vor, noch einige Tage zu bleiben.
Liebe Grüße (LG) aus Rügen.
6