Nieuw verslag toont de positieve invloed van het

Europese Commissie - Persbericht
Nieuw verslag toont de positieve invloed van het cohesiebeleid op het
investeringsklimaat in Europa
Brussel, 31 maart 2017
Een van de belangrijkste elementen van de hervorming van het cohesiebeleid voor 20142020 was de invoering van voorwaarden waaraan de lidstaten moeten voldoen voordat zij
geld ontvangen uit de Europese structuur- en investeringsfondsen.
Uit de vandaag gepubliceerde eerste evaluatie blijkt dat deze bijkomende maatregel een grote
meerwaarde heeft en dat de voorafgaande voorwaarden voor de lidstaten en regio's een belangrijke
stimulans zijn om hervormingen door te voeren die anders zouden zijn uit- of afgesteld.
De voorafgaande voorwaarden (ook wel "ex-antevoorwaarden" genoemd) hebben betrekking op
uiteenlopende sectoren zoals energie-efficiëntie, innovatie, digitale plannen en onderwijshervormingen.
Zij zijn in het hervormde cohesiebeleid opgenomen om bij te dragen tot gezonde en doeltreffende
uitgaven.
EU-commissaris voor Regionaal Beleid Corina Crețu zei hierover het volgende: "Uit dit verslag blijkt
dat deze voorwaarden hebben geleid tot een algemene verbetering van het begrotingskader van de EU.
Door het ontvangen van EU-financiering te koppelen aan de uitvoering van belangrijke structurele
wijzigingen hebben wij niet alleen bijgedragen tot gezonde openbare investeringen, maar ook tot een
betere levensstandaard in de EU en de juiste voorwaarden voor meer groei en werkgelegenheid, wat
overeenstemt met de doelstellingen van het Investeringsplan van voorzitter Juncker."
Door het stellen van deze voorwaarden worden knelpunten voor investeringen aangepakt.
Verschillende voorwaarden vereisten de aanpak van zowel horizontale als sectorale belemmeringen
voor investeringen in de EU. Zo werd via de derde pijler bijgedragen tot de verdieping van de
eengemaakte markt en de uitvoering van het investeringsplan.
Dankzij deze voorwaarden werden onder meer de institutionele mechanismen versterkt en
transparante procedures op het gebied van overheidsopdrachten ontwikkeld of moesten de lidstaten
hun regelgeving en ondernemingsklimaat voor kleine bedrijven verbeteren en vereenvoudigen. Er
werden bijvoorbeeld maatregelen ingevoerd om de procedure voor het opzetten van een bedrijf sneller
en goedkoper te maken. In Malta, Portugal en Slovenië werden "kmo-tests" ingevoerd om te peilen
naar de impact van nationale wetgeving op kleine en middelgrote ondernemingen.
In de digitale sector was een van de voorwaarden dat lidstaten een lijst zouden opstellen van projecten
die een prioritaire behandeling moesten krijgen en aansloten bij de doelstellingen van de digitale
eengemaakte markt op het gebied van de snelle uitrol van breedband. Deze voorwaarde op het gebied
van digitale groei heeft ertoe geleid dat in Griekenland een herziene strategie voor digitale groei werd
aangenomen.
Zij ondersteunen structurele veranderingen en de uitvoering van de landenspecifieke
aanbevelingen (LSA's)
Deze voorwaarden hebben de aanzet gegeven tot talrijke wijzigingen van de wetgeving die hoognodig
waren op tal van beleidsterreinen zoals het onderwijs, de arbeidsmarkt, de gezondheidszorg en sociale
inclusie.
In Kroatië, Bulgarije en Roemenië is de gezondheidszorginfrastructuur in kaart gebracht om te voldoen
aan de voorwaarde voor de sector van de gezondheidszorg. Dankzij deze kaarten konden verschillende
landenspecifieke aanbevelingen op het gebied van de kosteneffectiviteit van de uitgaven, de
toegankelijkheid en de algehele efficiëntie van de gezondheidszorg worden aangepakt.
Zij bevorderen een snellere omzetting van het EU-acquis
In Tsjechië, Italië, Polen, Portugal, Slovenië en Spanje hebben de forse inspanningen om aan de
voorwaarde inzake energie-efficiëntie te voldoen, geleid tot een snelle omzetting van de richtlijnen
inzake energie-efficiëntie en de energieprestaties van gebouwen. In een aantal lidstaten, waaronder
Hongarije, was de voorwaarde met betrekking tot de watersector aanleiding voor de overheid om een
prijsstellingsbeleid voor water in de landbouw in te voeren, zodat landbouwers worden aangezet tot
een efficiënter watergebruik.
Zij zorgen voor een doelgerichter gebruik van de steun van de Europese structuur- en
investeringsfondsen (ESI-fondsen) en andere publieke middelen.
Een vaak gestelde voorwaarde is dat de steun uit de EU-fondsen moet worden ingepast in strategische
investeringskaders. Deze kaders, die zowel EU-middelen als regionale en nationale financiering
omvatten, zijn zodanig opgezet dat zij voldoen aan bepaalde kwaliteitscriteria. Zij zijn gebaseerd op
een behoeftenanalyse en omvatten maatregelen voor het aantrekken van particuliere investeringen. Zo
hebben zij bijgedragen tot een betere coördinatie van overheidsuitgaven volgens duidelijke prioriteiten.
In Portugal was de voorwaarde op het gebied van onderzoek en innovatie (O&I) dat er nationale en
regionale strategieën voor slimme specialisatie werden vastgesteld. Dit heeft ertoe bijgedragen dat de
overheidsfinanciering voor O&I werd toegespitst op een beperkt aantal belangrijke concurrerende
gebieden en dat werd gezocht naar mogelijkheden voor partnerschappen tussen de academische
wereld en innovatieve ondernemingen.
Zij versterken de administratieve capaciteit en de communicatie tussen alle bestuurlijke
niveaus.
Een efficiënt openbaar bestuur is van cruciaal belang voor het welslagen van overheids- en EUinvesteringen. Waar de versterking en de hervorming van overheidsdiensten een specifieke
voorwaarde was, bleek het proces om aan de voorwaarden te voldoen te leiden tot een betere
coördinatie en communicatie tussen de ministeries, agentschappen, regionale en lokale overheden en
andere belanghebbenden.
In de Franse Auvergnestreek was het de eerste keer dat lokale overheden, het maatschappelijk
middenveld en het plaatselijke bedrijfsleven samen een regionale innovatiestrategie ontwikkelden, wat
een voorwaarde op het gebied van O&I was.
Volgende stappen
Uit het verslag blijkt dat er nog altijd ruimte is voor verbetering - moeten de voorwaarden meer
moeten worden toegesneden op de behoeften van de lidstaten en regio's? Hoe kan ervoor worden
gezorgd dat tijdens de volledige financiële periode aan de voorwaarden wordt voldaan? Deze
belangrijke kwesties zullen zeker ter sprake komen tijdens de bespreking van het cohesiebeleid na
2020.
Achtergrond
De invoering van voorafgaande voorwaarden met het oog op succesvolle investeringen is een van de
belangrijkste nieuwe elementen van het hervormde cohesiebeleid (zie MEMO/13/1011).
Momenteel wordt aan 86 % van deze voorwaarden voldaan door alle lidstaten. De lidstaten hebben tot
de zomer van 2017 tijd om te laten weten dat zij aan nog meer voorwaarden hebben voldaan.
Voor meer informatie
Werkdocument van de diensten van de Commissie – the Value added of Ex-ante conditionalities in the
European Structural and Investment Funds
Definitie van ex-antevoorwaarden op de Inforegio-website
Open gegevensplatform over het cohesiebeleid
IP/17/781
Contactpersoon voor de pers:
Anna-Kaisa ITKONEN (+32 2 29 56186)
Sophie DUPIN DE SAINT-CYR (+32 2 295 61 69)
Voor het publiek: Europe Direct per telefoon 00 800 67 89 10 11 of e-mail