Model van beleids

Model van beleids- of intentieverklaring voor bouwbedrijven die zich tot de eerste fase willen beperken (fase 1 =
verplicht)
Inlichtingen aan de hand
waarvan goed geëvalueerd
kan worden wat de
gevolgen zijn van de
keuze in de kolom
“Intentieverklaring”.
Voorstel van tekst die in het
arbeidsreglement
opgenomen kan worden
nadat hij aangepast is aan
de bouwonderneming in
kwestie
Intentieverklaring - Uitgangspunten
Enerzijds is het arbeidsgerelateerde gebruik van alcohol en
drugs een van de factoren die een negatieve invloed hebben
op de veiligheid, gezondheid en het welzijn van de
werknemers uit de bouwsector en hun omgeving. Anderzijds
kan het gebruik ook een negatieve invloed hebben op de
productiviteit, de kwaliteit van het werk en het imago van
de bouwonderneming.
Model 1
Toelichtingen
Ondanks dat de meeste werknemers in de bouwsector geen problematisch alcohol- of
druggebruik vertonen, mogen de gevolgen van alcohol- en druggebruik op de werkvloer
niet onderschat worden:







veelvuldige afwezigheid of te laat komen;
arbeidsverzuim door arbeidsongeschiktheid;
motivatie- en productiviteitsdaling;
negatieve invloed op de kwaliteit van het werk;
arbeidsongevallen door een verminderde waakzaamheid of door roekeloos
gedrag (werknemers die een veiligheidsfunctie of een functie met verhoogde
waakzaamheid uitoefenen,…);
negatieve invloed op het imago van de onderneming;
…
Problematisch alcohol- en druggebruik schaadt niet enkel de betrokken werknemers en
hun werkgevers, maar ook hun collega’s:
© NAVB-CNAC
Intentieverklaring - Uitgangspunten
Model 1
Toelichtingen
 De arbeidsorganisatie wordt verstoord.
 De werkdruk vergroot.
 De werksfeer en de relaties tussen de collega’s verslechteren.
 Er is sprake van grensoverschrijdend gedrag.
 …
Het is in ieders belang dat dergelijke problemen voorkomen of aangepakt worden.
Het preventiebeleid inzake alcohol en drugs past binnen het
kader van het globale personeelsbeleid van de
bouwonderneming.
CAO nr. 100 heeft het functioneren of de prestaties van de werknemers als invalshoek.
Gevolgen van alcohol- en druggebruik kunnen op dezelfde manier aangepakt worden als
andere functioneringsproblemen. Aangezien de opvolging van het functioneren centraal
staat, moet het alcohol- en drugsbeleid opgenomen worden in het algemene
personeelsbeleid van de bouwonderneming.
Het preventiebeleid inzake alcohol en drugs past binnen het
kader van het beleid inzake welzijn op het werk van de
bouwonderneming.
Het alcohol- en drugsbeleid moet opgenomen worden in het welzijnsbeleid dat de
bouwwerkgever moet opstellen op basis van het KB van 27.03.98 (BS. 31.03.98)
betreffende het beleid inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun
werk.
De bouwonderneming wil vermijden dat sociaal gebruik
verandert in probleemgebruik voor werknemers en hun
omgeving. De onderneming wil een beroep doen op het
gezond verstand en verantwoord gedrag van alle
medewerkers en eventuele andere personen op de
arbeidsplaats.
Sociaal gebruik: de meeste mensen drinken alcohol uit positieve overwegingen, zonder
zichzelf of anderen schade te berokkenen: ze zijn sociale drinkers.
Het beleid inzake alcohol en drugs is van toepassing op
iedereen, zowel hoog als laag in de hiërarchie.
Aangezien iedereen in aanraking kan komen met alcohol- of drugsproblemen, geldt een
alcohol- en drugsbeleid voor alle personeelsleden, van hoog tot laag in de hiërarchie
(management, werfleiders, meestergasten, ploegbazen, geschoolden, geoefenden,
© NAVB-CNAC
Er wordt best vermeden dat werknemers elkaar aanzetten tot overmatig alcoholgebruik.
Probleemgebruik van alcohol of drugs verwijst niet alleen naar de gevolgen van
occasioneel overmatig gebruik, maar ook naar de negatieve invloed van chronisch
gebruik op de gebruiker en zijn omgeving.
Intentieverklaring - Uitgangspunten
Model 1
Toelichtingen
ongeschoolden …).
Dit maakt het beleid ook geloofwaardiger en aanvaardbaarder voor iedereen. Verder is
het voorbeeldgedrag van de leidinggevenden erg belangrijk voor de andere werknemers.
De leden van de hiërarchische lijn moeten probleemsituaties
aanpakken volgens het algemene personeelsbeleid
(opvolging van het functioneren) en volgens het beleid
inzake welzijn op het werk.
In toepassing van artikel 13 van het KB Welzijnsbeleid hebben de leden van de
hiërarchische lijn de volgende taken:





voorstellen en adviezen aan de bouwwerkgever formuleren inzake het te voeren
alcohol- en drugsbeleid;
ongevallen en incidenten die zich op de arbeidsplaats/bouwplaats hebben
voorgedaan en die te wijten kunnen zijn aan slechte arbeidsprestaties ten
gevolge van alcohol- of drugsgebruik, onderzoeken en maatregelen treffen om
dergelijke ongevallen en incidenten te voorkomen;
tijdig het advies inwinnen van de diensten voor preventie en bescherming op
het werk;
waken over de naleving van de instructies die desgevallend verstrekt moeten
worden met betrekking tot de beschikbaarheid van alcohol en drugs op het
werk en het werkgerelateerde gebruik ervan;
zich ervan vergewissen dat de werknemers de inlichtingen die zij gekregen
hebben met betrekking tot het preventief alcohol- en drugsbeleid van de
bouwonderneming goed begrijpen en in de praktijk brengen.
Concreet moeten zij:


© NAVB-CNAC
alert zijn voor signalen die erop wijzen dat er “iets” aan de hand is. Behalve bij
manifest gebruik (bv. frequent ziekteverzuim, herhaalde afwezigheid van de
werkpost, problemen met het bedienen van bouwplaatsmachines, het creëren van
incidenten, prikgaatjes in de arm, agressief gedrag … ) zijn deze signalen
meestal niet specifiek voor alcohol- of druggebruik en heeft de hiërarchische lijn
enkel een vermoeden.
de instrumenten gebruiken om het functioneren van bouwwerknemers op te
volgen. In het algemeen personeelsbeleid staat doorgaans opgesomd hoe
Intentieverklaring - Uitgangspunten
Elke werknemer moet in functie van zijn mogelijkheden
meewerken aan het beleid inzake alcohol in drugs in zijn
bouwonderneming.
Model 1
Toelichtingen
leidinggevenden moeten optreden wanneer werknemers niet goed functioneren
(te laat komen, hun werk niet naar behoren doen, regels overschrijden …). Ook
bij een vermoeden van problematisch alcohol- en druggebruik blijft een
leidinggevende in eerste instantie een leidinggevende. De meest efficiënte
manier om probleemgebruikers te motiveren om hun probleem aan te pakken, is
ze confronteren met de gevolgen van problematisch gebruik op het werk, en dit
op basis van feiten.
 begrip tonen voor mogelijke oorzaken van de slechtere prestaties (indien de
oorzaken kenbaar gemaakt worden). In dat geval is het aangewezen de
bouwwerknemer te motiveren (niet te dwingen) een intervenant in de
onderneming te raadplegen.
In toepassing van artikel 6 van de wet van 04.08.1996 betreffende het welzijn van de
werknemers bij de uitvoering van hun werk (B.S. 18.09.1996) moet iedere
bouwwerknemer in zijn doen en laten op de arbeidsplaats/bouwplaats naar zijn beste
vermogen zorg dragen voor zijn eigen veiligheid en gezondheid en die van de andere
betrokken personen, in functie van zijn opleiding en de instructies die de werkgever hem
gegeven heeft.
In het kader van het preventief alcohol- en drugsbeleid van de bouwwerkgever moeten de
werknemers in het bijzonder:




© NAVB-CNAC
een positieve bijdrage leveren aan het beleid;
de werkgever en de interne dienst voor preventie en bescherming op het werk
onmiddellijk op de hoogte brengen van iedere werksituatie waarvan zij
redelijkerwijs kunnen vermoeden dat ze een ernstig en onmiddellijk gevaar voor
de veiligheid en de gezondheid met zich meebrengt;
bijstand verlenen aan de werkgever en de interne dienst voor preventie en
bescherming op het werk als zij deze bijstand nodig hebben om alle taken uit te
voeren of aan alle verplichtingen te voldoen die hen zijn opgelegd met het oog
op het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk;
bijstand verlenen aan de werkgever en de interne dienst voor preventie en
bescherming op het werk, als zij deze bijstand nodig hebben om ervoor te zorgen
dat het arbeidsmilieu en de arbeidsomstandigheden veilig zijn en geen risico’s
Intentieverklaring - Uitgangspunten
Model 1
Toelichtingen
opleveren voor de veiligheid en gezondheid binnen hun werkterrein.
De werknemers moeten de kans krijgen om hun probleem aan Het alcohol- en drugsbeleid moet bedoeld zijn om werknemers met een bestaand alcoholof drugsprobleem opnieuw normaal te laten functioneren, zodat ze hun functie of werk
te pakken zonder dat ze hun werk verliezen.
kunnen behouden. Het vooruitzicht van werk- of functiebehoud kan enorm motiverend
zijn voor de betrokkene. Nog al te dikwijls wordt ontslag beschouwd als een oplossing
voor het probleem, maar krijgt de probleemgebruiker geen hulpverleningskader
aangereikt.
De bouwonderneming meent dat het met de huidige stand van De bouwonderneming beperkt zich tot fase 1. De tekst van de beleidsverklaring moet aan
het CPBW voorgelegd worden en opgenomen worden in het arbeidsreglement.
zaken en de wederzijdse relaties niet nodig is om
gedetailleerde regels en voorschriften uit te werken. Ze
meent dat de bestaande akkoorden over het functioneren van
de medewerkers en leidinggevenden voldoende
mogelijkheden bieden om op een passende manier in te
grijpen als dat nodig blijkt.
© NAVB-CNAC