Tsoenamie

advertisement
Tsoenamie
Een verwoestende muur van water
Tsoenami’s zorgen al miljoenen jaren voor dood en verderf op onze planeet
Gooi een steentje in het water en je ziet de vrijgekomen energie in steeds verder uitdijende cirkels
wegspoelen.
Dat simpele principe ligt aan de basis van wat wellicht het meest verwoestende natuurverschijnsel op
onze planeet is: tsoenami’s of vloedgolven.
Het gaat dan niet om een steentje dat in zee wordt gekeild, maar om aardverschuivingen,
afscheurende land- of ijsmassa’s, zeebevingen of meteorietinslagen, die golven tot 70 meter
hoog kunnen opwerpen.
De aarde beeft elke dag wel ergens.
Met de regelmaat van de klok donderen grote ijsmassa’s in de zee of spuit een vulkaan tonnen lava
in de oceaan.
Gelukkig geven die fenomenen niet telkens opnieuw aanleiding tot een tsoenami en al helemaal niet
tot een vloedgolf van de orde die in de kerstperiode 2004 over Zuidoost-Azië denderde.
Veel heeft te maken met de mate van energie die door een beving of inslag wordt vrijgemaakt: hoe
groter die energie, hoe meer ‘overtollige’ energie vanuit het epicentrum ‘weg moet’.
Die energie vloeit weg in golven, soms verschillende na elkaar, die met snelheden tot 1.000
kilometer per uur wegspurten van de plaats van inslag.
De energie verdeelt zich over steeds breder uidijende golven: de hoogte van de golf daalt daarbij,
maar de breedte neemt toe. In het beste geval vindt de vloedgolf die zo ontstaat geen land op
zijn weg en sterft hij langzaam maar zeker uit.
In het slechtste geval beukt de golf echter tegen het vasteland.
Door die plotse ‘weerstand’ richt de golf zich tot 30 meter hoger op en knalt met een
gigantische kracht en snelheid het vasteland op.
•Een waarschuwingssysteem dat de bevolking op de hoogte brengt van een aanrollende vloedgolf kan
veel mensenlevens redden.
Spijtig genoeg is er precies in de Zuidoost-Aziatische landen die vaak getroffen worden amper geld
voor een wetenschappelijke aanpak van het probleem. De natuur zelf waarschuwt amper voor
tsoenami’s.
Het enige signaal dat er een vloedgolf op komst is, is een abnormaal ver teruggetrokken kustlijn. Die
extreem lage waterstand vertaalt zich echter vaak in een dichtklappende dodelijk val. Op de plaatsen
die door de lage waterstand droog komen te liggen, ligt de vis vaak gewoon voor het oprapen.
Wie ingaat op die uitnodigende situatie in plaats van weg van de kustlijn te vluchten, riskeert
overspoeld te worden door de dodelijke vloedgolf., Ook tussen twee vloedgolven in doet dit dodelijke
fenomeen zich voor.
•Tsoenami’s zijn van alle tijden.
Sinds het begin van de geschiedschrijving wordt melding gemaakt van een tweehonderdtal
spectaculaire vloedgolven. De tot nu toe hoogste tsoenami werd op 28 maart 1964 in de Golf van
Alaska gemeten na een fenomenaal zware aardbeving van 9,2 op de schaal van Richter. De
vloedgolf bereikte er een hoogte van 67 meter.
Na een aardbeving in Chili op 22 mei 1960 rolde een vernietigende vloedgolf over Hawa챦 en enkele
uren later ook over enkele Japanse eilanden.
De meest verwoestende tsoenami raasde in 1703 over het Japanse Awa en doodde om en bij de
100.000 mensen.
Recenter, in juli 1998 maakte een vloedgolf duizenden slachtoffers langs de kust van Papoea NieuwGuinea.
Ook toen al werd de analyse gemaakt dat een uitgebalanceerd verwittigingssysteem
verwittigingssysteem duizenden levens had kunnen redden.
•Dat de vloedgolven tsoenami’s genoemd worden, een woord afgeleid van het Japans, is
geen toeval.
Letterlijk betekent het ‘grote golf in de haven’. Japan is door de ligging in de Stille Oceaan, waar 80
procent van de tsoenami’s wordt geboren, de vaakst door vloedgolven getroffen plaats.
In 1983 beukte een tsoenami van veertien meter hoog in op de Japanse kust bij Honshu. Eind
negentiende eeuw vielen in Honshu al eens 26.000 doden door een vloedgolf.
Maar ook de in 2004 zwaar getroffen regio rond Java en Sumatra werd in het verleden niet ontzien.
Een van de spectaculairste vloedgolven dateert uit 1883 en doodde 36.000 mensen. Ze kwam er na
de uitbarsting van de vulkaan Krakatau en walste de kusten van Indonesi챘 plat. De vloedgolf reisde
uiteindelijk bijna de hele wereld rond. In Zuid-Afrika werd nog een golfje van 20 centimeter hoog
gemeten.
Aan de Engelse kust was de verwoestende tsoenami geslonken tot een niemendalletje van amper 5
centimeter hoog.
•Ook onze regio is niet immuun voor vloedgolven. Om en bij de 8.000 jaar geleden werden de Noorse
kusten, delen van Schotland en de Far철ereilanden zwaar getroffen door een tsoenami.
Een explosie van methaangas in de zeebodem zorgde voor een gigantische aardverschuiving langs
de kusten van Noorwegen. Die gigantische ‘Storrega Landslide’ zorgde samen met de ontploffing
van methaangas voor een van de spectaculairste natuurfenomenen.
Momenteel moeten we (vooral theoretisch) ons hart vasthouden bij grote aardbevingen in
IJsland.
Als daar bij een grote beving grote stukken zeebodem van plaats wisselen, dan kan dat aanleiding
geven tot een tsoenami die recht het Kanaal binnen stormt en door de specifieke trechtervorm enorme
proporties kan aannemen en grote delen van onze kust vernietigen.
•Ook het einde van het tijdperk van dinosauri챘rs wordt onrechtstreeks in verband gebracht
met vloedgolven.
Ongeveer 65 miljoen jaar geleden sloeg in Mexico een gigantische meteoriet met een diameter van 10
kilometer in.
De sporen van die inslag zijn nog steeds zichtbaar in de Chicxuclubkrater, die een diameter heeft
van 300 kilometer. De inslag zorgde voor gigantische schokgolven over de hele aarde en ongetwijfeld
ook voor megatsoenami’s die mogelijk mee aan de basis liggen van het op korte termijn uitsterven
van de dinosauri챘rs.
•De ‘onvermijdelijke’ megatsoenami die ons nog te wachten staat wordt binnen een niet te bepalen
tijdsspanne geboren op het Canarische eiland La Palma, waar de actieve vulkaan Cumbre Vieja
een wel bijzonder dodelijke structuur heeft.
Toen de vulkaan in 1949 uitbarstte, begon het eiland plots te schuiven. Geoloog Simon Day ontdekte
intussen de verklaring daarvoor: binnenin de vulkaan zitten enorme waterreservoirs die niet naar
buiten kunnen door de isolerende lavawanden.
Als er een uitbarsting komt, wordt het water verhit en drukt de stoom het eiland letterlijk uit elkaar,
waarbij de westkant dreigt af te scheuren en in zee te donderen. Dat het ooit gebeurt staat buiten
kijf, wanneer het gebeurt is totaal onduidelijk. Het enige wat we weten is dat de Cumbre Vieja
gemiddeld om de 150 jaar uitbarst en dat wellicht nog verschillende uitbarstingen nodig zijn voor het
westelijk deel van het eiland daadwerkelijk afscheurt. De gevolgen van een eilandbreuk zijn wel al
bestudeerd.
Als er triljoenen tonnen steenpuin in zee gestort worden, dan wordt een megatsoenami zonder weerga
geboren die golven van naar schatting 500 tot 650 meter hoogte op de Amerikaanse Oostkust zou
laten inbeuken en tot 20 kilometer landinwaarts alles zou vernietigen.
•In principe staat de klimaatopwarming volledig los van de ge beurtenissen in Zuidoost-Azië,
maar stellen dat de opwarming van de planeet geen enkele rol speelt in de vorming van
vloedgolven houdt geen steek.
Wetenschappers houden er rekening mee dat door de opwarming van de planeet gigantische
ijsschotsen op Groenland en Antarctica kunnen afbreken die grote vloedgolven mee zouden
kunnen brengen.
DE EFFECTEN OP DE FAUNA
‘Het is een kwestie van minuten, maar dat is vaak voldoende’
Een tsjoenami brengt geluidsgolven mee die sneller gaan dan de vloedgolf zelf, waardoor de
dieren het nakende gevaar op tijd ‘horen’.”
Bonnet heeft het ook over aparte dierlijke zintuigen: zogenaamde zesde zintuigen. “Sommige
dieren zijn gevoelig voor elektromagnetische golven, andere voor de vochtigheidsgraad van de
lucht, weer andere voor trillingen van de aarde. In Marokko was ik eens getuige van een
massale vlucht van kikkers, slangen en hagedissen net voor een rivier bruusk buiten haar
oevers trad.”
“Over dat zesde zintuig durf ik geen uitspraken te doen”, zegt Roggeman. “Daar is nu eenmaal
nauwelijks wetenschappelijk onderzoek gedaan. Maar het is wel zo dat we in de dierenwereld
soms vaststellingen doen die we niet meteen kunnen verklaren. Tijdens de trek merken we dat
vogels reageren op een naderend slechtweerfront. Ze voelen lagedrukgebieden naderen of
‘horen’ regenzones’ naderen.We zien dan dat vogels bijvoorbeeld een dag vroeger of later
vertrekken of een dag pauzeren. Maar voorlopig zijn we niet verder dan waarnemingen.We
hebben er geen plausibele verklaring voor. Hiervoor zal er nog veel wetenschappelijk
onderzoek moeten gebeuren.”
De meest plausibele verklaring, dat de dieren aardtrillingen eerder waarnemen dan de mens waardoor
zij vaak meer tijd hebben om te vluchten, lijkt in Zuidoost-Azi챘 alvast bewezen.
Op Sri Lanka, duizenden kilometers van het epicentrum, ontsprongen de dieren de dans. In Atjeh, de
zwaar getroffen provincie op Sumatra, dicht bij het epicentrum, lagen tussen de tienduizenden
mensenlijken ook de kadavers van de huisdieren. Blijkbaar kwam hier het water ook voor de dieren te
snel na de beving.
• Tsoenami zorgt voor oneindig veel menselijk leed, maar fauna krijgt nauwelijks klappen
Klap
De zeebeving van 2004 met een kracht van 9 op de schaal van Richter lag niet alleen aan de
basis van de verwoestende tsoenami’s, de spectaculaire beving zorgde er ook voor dat de
aarde een fractie van een seconde sneller draaide. Bovendien werd de wereldkaart aangepast:
Sumatra is bijvoorbeeld zo’n 20 meter in opgeschoven.
Langs het eiland Sumatra schuift de Indo-Australische oceanische plaat langzaam maar zeker
onder de continentale plaat.
In die zogenaamde subductiezone schuift de ene plaat met een snelheid van ongeveer 5 centimeter
per jaar onder de andere weg met een enorme spanningsopbouw tot gevolg. Op de lange duur is die
spanning niet meer te houden en komen de fenomenale krachten die gedurende jaren hebben
ingewerkt in enkele minuten tijd vrij.
Die vrijzetting van energie, vergelijkbaar met 30.000 keer de energie die door de atoombom op
Hiroshima werd vrijgemaakt, was in 2004 zodanig groot dat de aarde eventjes een versnelling om
de eigen as meekreeg en eilanden in de buurt van het epicentrum enkele tientallen meters van hun
plaats werden gelicht.
Paul Tapponnier van het Parijse Institut de Physique du Globe in Le Monde:
“De mechanische impuls is zodanig groot geweest dat er een soort kleine tik tegen de rotatieas
werd gegeven. Die kortstondige tik kan op basis van astronomische berekeningen aangetoond
kan worden.”
In The Independent onderschrijft Richard Gross, geoloog bij de Nasa, de stelling van zijn collega.
Volgens Gross zorgde het doorstromen van massa in de richting van het centrum van de
aardbol zelfs voor een kortstondige versnelling van de draaisnelheid van onze planeet rond de
eigen as. Gross berekende een versnelling met 3 microseconden.
Als er nog vergelijkbare versnellingen optreden, zullen wetenschappers op relatief korte termijn
genoodzaakt zijn de tijd een ‘verdwenen seconde’ door te draaien.
Ook de wereldkaart is na de zee beving van zondag aan hertekening toe.
De plotselinge herschikking van de tectonische platen heeft Sumatra wellicht meer dan 20 meter
uit positie gebracht.
Andere kleinere eilandjes werden nog verder uit koers geslingerd. Het eiland Simeulu챘, dat zeer
dicht bij het epicentrum ligt, werd dan weer enkele meters hoger boven het wateroppervlak getild.
(ToC)
Zware tsunami met losse bodem
De zeebeving uit 2004 was meer verwoestend dan die uit 2005 door het verschil in opbouw van de
zeebodem. [Foto Nicolle Rager Fuller, National Science Foundation]
De opbouw van de zeebodem bepaalt of een zeebeving alleen een lokale of een grote
verwoestende tsunami veroorzaakt.
Op tweede kerstdag van 2004 vond er ten westen van Sumatra een zware zeebeving plaats die een
verwoestende tsunami veroorzaakte. Drie maanden later was er een tweede beving, ten zuiden van
de eerste, langs dezelfde breuklijn. Maar deze veroorzaakte alleen een plaatselijke tsunami.
Amerikaanse onderzoekers wilden weten waarom de ene beving zoveel meer gevolgen had dan de
tweede, wat niet alleen verklaard kon worden door het verschil in intensiteit. En waarom vonden ze na
elkaar en niet tegelijk plaats als één zware beving? Het antwoord ligt in een ander soort opbouw van
de zeebodem. De onderzoekers brengen deze week verslag uit in Science.
De onderzoekers deden op zee met geluidstrillingen onderzoek naar de bodemopbouw langs de
breuklijn op de locaties van de bevingen uit 2004 en 2005. De terugkerende signalen waren nogal
verschillend en duidden op een andere opbouw van de zeebodem. Op de plek van de eerste beving
had de bodem langs de breuklijn, waar de tektonische platen samenkomen, een veel lagere dichtheid
dan op de tweede locatie. De grond was dus losser. Hierdoor vond de eerste beving langs een groter
stuk van de breuklijn en dichter bij de zeebodem plaats dan de beving uit 2005.
Er werd tijdens de eerste beving een veel groter stuk zeebodem omhoog geduwd, wat de zware
tsunami veroorzaakte. De tweede beving uit 2005 vond dieper plaats onder een zeer compacte
rotsbodem, met een veel kleinere tsunami tot gevolg. De onderzoekers vermoeden dat de zeebodem
ter plekke van de beving uit 2004 een aparte opbouw heeft, waardoor het risico op tsunami’s daar
extra groot is. Het geluk is dat de twee bevingen hierdoor apart plaatsvonden, anders was er in één
keer een derde meer energie vrijgekomen.
Paul Schilperoord
Geologische Tijdbom
"Gebied nog tientallen jaren gevaarlijk."
Links




Lees ook: "Megabeving - Zeebeving uit 1700 was werkelijk legendarisch", Noorderlicht
nieuws, 26 november 2003
Alles over tsunami’s op de betreffende thinkquest-pagina
Animatie van de vloedgolf op de Unesco site ‘International Coordination Group for the
Tsunami Warning System in the Pacific’
Artikel ‘Science behind the Aceh Earthquake’ op PhysOrg.com
De aardbeving bij Sumatra was met een kracht van 8,9 op de schaal van Richter de zwaarste in
veertig jaar. De daarop volgende vloedgolf die meer dan honderdduizend slachtoffers maakte,
is de ernstigste tsunami ooit. Professor Kerry Sieh (California Institute of Technology) deed
jarenlang geologisch onderzoek in de buurt van Sumatra. Volgens hem is het gevaar niet
geweken.
De zeebeving op tweede kerstdag 2004 ten westen van Atjeh was in alle opzichten wereldschokkend.
Eilanden zijn binnen enkele minuten tien meter of meer verschoven. De zeebodem is met tien meter
gedaald zodat de aardmassa dichter naar het centrum van de aarde is gezakt. De aarde draait
daardoor drie microseconden sneller, als een ijsballerina die haar handen boven het hoofd strekt.
Bovendien is de aardas een kleine drie centimeter verschoven.
De aardbeving ontstond op de plek waar twee tektonische platen elkaar raken. Onder water de IndoAustralische plaat en oostelijk daarvan de Eurazische plaat met de eilanden van Indonesië. De grens
is 5.500 kilometer lang en loopt vanuit Birma zuidwaarts langs Sumatra en Java naar Australië.
Bij Sumatra beweegt de Indo-Australische plaat met zes centimeter per jaar ten opzichte van zuidoost
Azië. De platen stuiten op elkaar op drie kilometer diepte, in een trog onder de bodem van de Indische
Oceaan, zo’n tweehonderd kilometer ten westen van de kust van Sumatra.
In de trog duikt de Indo-Australische plaat onder die van zuidoost Azië. Het contactvlak tussen beide
platen is een aarbevingszone, die ook wel een ‘megathrust’ genoemd wordt. De twee platen glijden
hier niet soepel over elkaar, maar blijven een tijdje hangen en schieten dan opeens los. ‘Stick-slip’
zoals de Amerikanen zeggen. De twee platen kunnen eeuwenlang blijven hangen en dan plotseling
een paar meter verschieten. Dan ontstaat een enorme aardbeving, zoals op tweede kerstdag
gebeurde.
Dezelfde breuklijn heeft in het verleden ook al zware aardbevingen veroorzaakt. In 1833 was er een
beving met een kracht van 8,7 ten westen van centraal Sumatra. Ook toen volgde er een zware
tsunami. In 1861 kwam het langs dezelfde breuklijn net noord van de evenaar tot een aardbeving met
grootte 8,5. Ook dit keer volgden vloedgolven. Kleinere aardbevingen volgden in 1881, 1935 en in
2000. In 2002 was er aardbeving met kracht 7,4 onder het eiland Simeulue, 150 kilometer ten westen
van Atjeh. Die beving kan volgens Kerry Sieh als voorloper van de huidige aardbeving worden
beschouwd.
De huidige aardbeving werd veroorzaakt door het losscheuren van het noordelijk deel van het
Sumatraanse gedeelte van de breuklijn. Het feit dat de rest van de breuk al meer dan honderd jaar
weinig actief is geweest, is zorgelijk, vindt geoloog Kerry Sieh. Uit bodemmonsters is namelijk
gebleken dat grote aardbevingen zoals die uit 1833 zich iedere twee eeuwen herhalen. Sieh
waarschuwt dan ook dat de komende decennia de andere gebieden langs deze breuklijn als gevaarlijk
beschouwd moeten worden.
Tijdens de aardbeving van tweede kerstdag zijn Sumatra en Atjeh enkele meters naar het westen
gesprongen en één tot drie meter omhoog. Hierdoor zijn ondiepe koraalriffen boven water komen te
liggen. Sieh verwacht dat Indonesische geologen de komende maanden hun kaarten zullen moeten
bijwerken.
Jos Wassink
Kerry Sieh: “The Science behind the Aceh Earthquake”, PhysOrg.com, 2 jan 2005
De Indo-Australische plaat (links) schuift west van Atjeh en Sumatra onder de Eurazische plaat
(rechts) met de Indonesische eilanden. Gemiddeld gaat dat met zes centimeter per jaar, maar in
werkelijkheid gaat het met metersgrote sprongen eens in de tweehonderd jaar. Klik voor vergroting,
klik op kruisje voor volledige grootte. Illustratie: Jerry den Ambtman, VPRO
Where the Indo-Australian and Eurasian plates meet near the NW tip of Indonesia
(Image Courtesy Prof. James Jackson)
Ligging van de tektonische platen. Bron: Universiteit van Texas
De zwaarste tsunami’s van de voorbije zeven jaar
Maart 2011 De kust van Sendai, in het noordoosten van Japan, werd getroffen door een tsunami met
tien meter hoge golven. Die werd veroorzaakt door een aardbeving met een kracht van 8,9 op de
schaal van Richter voor de Japanse kust.
Hieronder volgt een overzicht van de zwaarste tsunami’s sinds de verwoestende vloedgolf in ZuidoostAzië in 2004.
Aardbevingen →
26 december 2004, Zuidoost-Azië
Een onderwaterbeving voor het eiland Sumatra (Indonesië) met een magnitude van 9,3 veroorzaakt
een tsunami die de kusten van een tiental landen in Zuidoost-Azië treft. Er vallen ruim 220.000 doden.
Het gaat om de krachtigste aardbeving in veertig jaar. In de Indonesische provincie Atjeh, waar het
water tot 30 meter steeg, vallen 168.000 slachtoffers. De vloedgolf reikt tot Somalië.
17 juli 2006, Indonesië
Een onderwaterbeving met een magnitude van 7,7 op de schaal van Richter leidt tot een tsunami op
de zuidelijke kust van het eiland Java; 654 mensen laten het leven.
2 april 2007, Salomonseilanden
Een vloedgolf met een kracht van 8 op de schaal van Richter treft het westen van de eilandengroep in
de Stille Oceaan. Dertien kustdorpen worden daarbij verwoest; 52 mensen komen om het leven.
29 september 2009, Samoa
Na een aardbeving met een magnitude 8, waarop een tsunami volgt, komen ruim 190 mensen om op
de eilanden Samoa, Tonga en Amerikaans-Samoa. De meeste slachtoffers, ruim 150, vallen op
Amerikaans-Samoa, waar de tsunami de zuidkust van het eiland Upolu, met de meeste inwoners van
de archipel, verwoest.
27 februari 2010, Chili
Bij een aardbeving gevolgd door een tsunami in het zuidelijke centrum van Chili laten 555 mensen het
leven. De meeste slachtoffers vallen in de kuststreek van Maule, op 400 kilometer ten zuidwesten van
de hoofdstad Santiago.
25 oktober 2010, Indonesië
Meer dan 400 mensen komen om bij een tsunami die volgt op een aardbeving met een magnitude van
7,7 op de Mentawai-eilanden, voor de kust van Sumatra.
JAPAN Maart 2011 / Duizenden mensen komen om , een groot deel van de infra stucuur in het
noorden wordt weggevaagd ......zeer zware aardbeving en tsoenamie , met een nucleaire ramp in de
nasleep
(BIJ)GELOOF EN CO
Toorn Gods
Over het feit dat sommige mensen een goddelijke wraak zien in een natuurramp.
Aardbevingen tsunamis en vulkanen zijn wel degelijk ergens een teken van .
Iemand die lang genoeg op een school heeft gezeten en waar niet aan religie wordt gedaan als
wetenschappelijk relevant vak , kan beredeneren dat het tekenen zijn van een onrustige
aardkorst.
Goed uitgevoerd onderzoek hiervan kan de kennis hierover op een hoger plan brengen en deze
rampen voorspellen dan wel de gevolgen minder ernstig maken.
Religie kan dat niet.
- Geef religie-kneuzen allemaal een stuk koperdraad in de hand, van ongeveer 2 meter.
Wachten op onweer, buiten zetten en laat ze hun eigenste particuliere invulling van hun
geliefkoosd imaginaire Grote Vriendje , vragen om een duidelijk teken.
DE CATASTROFALE HOGE VLOEDGOLF OF TSUNAMI
http://website.leidenuniv.nl/~siebersam/wissel.html
De verwoestende hoge vloedgolf die Oost Azië en de oostkust van Afrika heeft
getroffen was het gevolg van een zeldzaam krachtige onderzeese aardbeving nabij
de noordpunt van Sumatra ( in figuur rechts). De catastrofe is enigszins te
vergelijken met de beruchte uitbarsting van de vulkaan de Krakatau ten zuiden van
Sumatra in 1883, die toen ook een vloedgolf ten gevolge had en waarbij 36.000
doden te betreuren waren.
Waarom met name de westgrens van het Indonesische Archipel geologisch
zo instabiel is. Het is de plek waar de zich naar het noorden bewegende IndischAustralische plaat botst tegen de Euroaziatische plaat (let op de naar elkaar toe
gerichte pijlen) waarbij de eerstgenoemde plaat langzaam onder de tweede schuift
(figuur naar NRC 27-12-2004).
Het is een proces dat al miljoenen jaren aan de gang is en per jaar maar enkele centimeters
of decimeters vordert.Zo is het Indiase subcontinent in het verleden tegen Eurazi챘
opgeschoven, met als gevolg de vorming van de Himalaya
DE AARDE IN BEWEGING
Het is bijna niet voor te stellen hoe onze aarde in de loop van de geologische geschiedenis is
veranderd.
De aardplaten met daarop de continenten hebben gedurende die geologische peroden bijna
onvoorstelbaar grote bewegingen gemaakt en zijn ooit langzaam opgeschoven van een
positie van onder aan de wereldbol (1) naar een meer equatoriale ligging waardoor er
(tijdelijk) één gigantische groot en min of meer samenhangend continent ontstaat (2). Later
schuiven de continenten weer uiteen (3). We zien de delen die later het huidige NoordAmerika en Europa zullen vormen langzaam los komen van Zuid-Amerika en Afrika, onder
vorming van de tussenliggende Atlantische oceaan (4). Australië en vooral India schuiven
gestaag van onder naar boven (5) waarbij India letterlijk tegen het grote Euraziatische
continent botst onder vorming van de Himalaya. Intussen zijn Noord- en Zuid Amerika
verbonden door een landbrug en is de Beringstraat gesloten (6).
http://nl.wikipedia.org/wiki/Geschiedenis_van_de_Aarde
Plaattektoniek →
__________________________________________________________________________
Cambrium
-560 mjj
Aan het einde van het Cambrium zijn de continenten die de huidige werelddelen zullen gaan
vormen al min of meer gevormd.
Noord en Zuid Amerika schuiven omhoog, evenals Europa en Azi챘. Afrika, Antarctica India
en Australi챘 die nog een geheel vormen (de huidige continenten zijn voor het schema
'teruggeconstrueerd' en inverschillende kleur weergegeven
Trias
-200 mjj
Gedurende de volgende perioden (Siluur - Perm) schuiven de continenten langzaam
aaneen. In het Trias is er opnieuw 챕챕n groot samenhangend continent ontstaan :
PANGAEA.
Vanuit de zuidpool groeit dit ernorm continent nog aan en schuift naar het noorden op.
Jura
-180 mjj
Het ene grote continent PANGAEA splitst in twee delen LAURASIA (het latere Noord
Amerika en Europa) in het noorden en GONDWANA Zuid Amerika/Afrika) in het zuiden.
Het zuidpoolcontinent Antarctica vormt nog 챕챕n geheel met Austral챦챘. India maakt zich
van deze combinatie los
Krijt
-135 mjj
Aan het begin van het Krijt ontstaat er een wig tussen Noord- en Zuid Amerika enerzijds en
Europa en Afrika anderzijds: de Atlantische Oceaan kan zich vormen. India beweegt zich
verder naar het noordoosten.
Quartair
heden
Noord- en Zuid Amerika zijn inmiddels door een landbrug verbonden: de horizontale
golfstromen moeten een andere weg zoeken, de voor het Europese klimaat belangrijke NWgolfstroom is het gevolg.
India is tgen Azi챘 opgebotst met de voming van de Himalaya als gevolg.
Australi챘 is richting de tropen opgeschoven
Soms vordert de opschuiving schoksgewijs en kan dan een voor mens en dier catastrofale
aardbeving - en nu dus ook vloedgolf - met zich mee brengen.
*Vreemd genoeg meldde men op 29-12-2004 dat in Sri Lanka na de vloedgolven vrijwel
geen dode dieren werden gevonden.
*Ook in het Yala National Park met zijn vele olifanten en luipaarden werden geen kadavers
aangetroffen. De dieren lijken daar op tijd de kust te hebben verlaten.
*Zij hebben kennelijk signalen opgepikt die de mensen in die gebieden is ontgaan.
LINKS
Relevant Web Sites
NOAA Pacific Tsunami Warning Center Bulletins and Map
http://www.tsunami.noaa.gov/
NOAA and Tsunamis
NOAA Tsunami Research Program
NOAA Tsunami Warning System Receives High Marks
NOAA Leading the Way in Tsunami Research and Education
http://plus.maths.org/content/tsunami
Download