Fiscale gevolgen van opname van per 1.1.2013 vrijgegeven

Regelingen en voorzieningen
CODE 2.4.2.52
Fiscale gevolgen van opname van per 1.1.2013 vrijgegeven
levenslooptegoeden
bronnen
Staatscourant 10.12.2012 (betreffend artikel van Felix Peppelenbosch is hierna opgenomen)
Belastingplan 2013, Kamerstukken 33 402, nr. 28 (amendement van lid Dijkgraaf c.s; belastingplan incl.
amendement zijn op 18.12.2012 aangenomen door de Eerste Kamer)
Tijdens de behandeling van het belastingpakket 2013 is in het parlement besloten om ter stimulering van
de economie het opnemen van de opgebouwde levenslooptegoeden vanaf 1 januari 2013 te
vergemakkelijken en fiscaal te ondersteunen. Zo worden de tegoeden vrij opneembaar en wordt over de
tegoeden die tot en met 31 december 2011 zijn opgebouwd maar over 80% belasting geheven. De
vrijgekomen en de opgenomen tegoeden komen wel bij het belastbaar inkomen, wat gevolgen kan
hebben voor inkomensafhankelijke regelingen zoals huur- en zorgtoeslag. Er is onderscheid tussen wie op
31 december 2011 een tegoed van ten minste € 3.000 hadden en wie dat niet hadden. (red. R&V)
Prikkel voor opnemen levenslooptegoed
Voor de levensloopregeling is inmiddels 5,5 miljard euro bij elkaar gespaard. Het geld is gestort in een
tijd dat het nog goed ging met de economie. Nu dit al een paar jaar niet meer het geval is, vinden
staatssecretaris Weekers van Financiën en de Tweede Kamer het de hoogste tijd dat werknemers in 2013
massaal hun opgebouwde levenslooptegoeden gaan opnemen en uitgeven. De bedoeling is dat zij zo een
miljardenimpuls aan de economie zullen geven. Omdat opgenomen levenslooptegoeden ook tot het
belastbaar inkomen moeten worden gerekend, hoopt Weekers tegelijkertijd op een extra
belastingmeevaller van ruim 1 miljard euro. Die hoop zal echter ijdel zijn als er geen uiterst goede
voorlichting komt, want de fiscale regels zijn op zijn zachtst gezegd gecompliceerd.
De fiscale levensloopregeling – fiscaal vriendelijk sparen voor verlof – begon ooit als een veelbelovende
regeling, maar is toch niet geworden wat de politiek ervan verwachtte. Het zou een regeling moeten
worden die het spitsuur van het leven zou verlichten, maar dat bleek in de praktijk niet zo te werken.
Daarom is tijdens de parlementaire behandeling van het belastingpakket 2013 in de Tweede Kamer
besloten om ter stimulering van de economie het opnemen van opgebouwde levenslooptegoeden in 2013
fiscaal te vergemakkelijken.
Maar er zijn valkuilen. Doordat opgenomen levenslooptegoeden belast zijn, stijgt het belastbaar inkomen
en dat werkt weer door naar inkomensafhankelijke regelingen, zoals de huur- en de zorgtoeslag. In het
ergste geval kunnen werknemers hierdoor hun toeslagen kwijtraken, maar ook hiervoor is een list
bedacht. De opgenomen tegoeden worden slechts voor 80 procent in de belastingheffing betrokken. De
Kamer en de staatssecretaris zijn unaniem van mening dat zowel werkgevers als werknemers heel goed
over de plannen moeten worden geïnformeerd. In de woorden van Weekers: ‘De gevolgen van opname
voor de toeslagen zullen uitdrukkelijk onder de aandacht van werknemers worden gebracht. De
Belastingdienst zal hierover op korte termijn een mededeling plaatsen op de website over toeslagen en
belastingen. Ook zal ik de werkgevers, dus VNO-NCW en MKB-Nederland, vragen of zij dit aspect onder
de aandacht willen brengen van hun doelgroep.’
Dat goede voorlichting echt noodzakelijk is, mag blijken uit het volgende: er moet een onderscheid
worden gemaakt tussen deelnemers in de levensloopregeling die op 31 december 2011 een tegoed
hadden van meer dan 3000 euro en deelnemers die op deze datum minder dan 3000 euro hadden
gespaard.
Voor de eerste categorie geldt het volgende:
1
CODE 2.4.2.52
Regelingen en voorzieningen
1. Deze werknemers kunnen tot en met 31 december 2021 bestedingsvrij (dus niet alleen voor het
opnemen van verlof) over hun levenslooptegoed beschikken. Het levenslooptegoed mag vanaf 1 januari
2013 bijvoorbeeld ook worden opgenomen voor de aflossing van de hypotheek of voor de overbrugging
van een pensioengat.
2. Voor deze werknemers geldt ook dat zij tot 31 december 2021 fiscaal ondersteund levenslooptegoeden
kunnen blijven opbouwen, overeenkomstig de op 31 december 2011 geldende regels. Zij krijgen daarbij
dan alleen geen fiscale levensloopverlofkorting meer van 205 euro.
3. Voor de gevallen waarin deze werknemers in het jaar 2013 de per 31 december 2011 volledig
opgebouwde levenslooptegoeden opnemen, zal het in de belastingheffing te betrekken bedrag niet
volledig in aanmerking worden genomen. Slechts 80 procent van het opgenomen tegoed zal in de
belastingheffing worden betrokken. Het eventueel in 2012 opgespaarde levenslooptegoed wordt wel weer
volledig belast als dat in 2013 of later wordt opgenomen.
Voor de deelnemers aan de levensloopregeling die op 31 december 2011 een lager tegoed dan 3000 euro
hadden opgebouwd, is het simpeler. Deze tegoeden zullen per 1 januari 2013 verplicht vrijvallen en dus
in de belastingheffing over 2013 worden betrokken, maar eveneens voor 80 procent van de waarde van
het per 31 december 2011 opgebouwde tegoed.
Nu wordt op opgebouwde levenslooptegoeden ook rente vergoed door banken en verzekeraars. De vraag
is dan hoe deze over 2012 ontvangen rente weer in de belastingheffing moet worden betrokken. Het
antwoord is: voor 100 procent.
Echt makkelijk is het allemaal niet. De vraag is dan ook of goede voorlichting voor de gewenste stimulans
van de economie zal gaan zorgen.
2