Nieuwsbrief 1 - Meek-it

Nieuwsbrief 1 (hoogtepunten)
Nieuws KPS
Ervaringskennis (Triade)
Ervaringskennis heeft betrekking op twee partijen die gebruik maken van de zorg: de
gebruikers van de zorg in engere zin en de naastbetrokkenen van die gebruikers. Voor
beide partijen geldt dat ze veel belang hebben bij een goede kwaliteit van de zorg en het
onderzoek, maar daar tot op heden slechts zeer beperkt aan bijdragen. Dat is jammer
omdat te verwachten valt dat het betrekken van het oordeel van gebruikers van de zorg
en hun naastbetrokkenen bij de ontwikkeling van de zorg en het opzetten van
wetenschappelijk onderzoek een kwalitatieve verbetering zal brengen. Met het in het
leven roepen van een Triade hoopt het Kenniscentrum daarin voor de toekomst te gaan
voorzien.
Podium E Health kent een herstart (13-11-2014)
E-health kent een stormachtige ontwikkeling. Tot nu toe bleven de toepassingen echter
vooral beperkt tot ‘as 1’ stoornissen. Persoonlijkheidsstoornissen vormen een nog
grotendeels onontgonnen terrein. Er bestaat echter een sterke maatschappelijke druk
om behandelingen efficiënter te maken. E-health toepassingen kunnen het aantal faceto-face contacten beperken en op die manier kostenbesparend werken. Verder
verandert de relatie tussen professionals en cliënten ingrijpend. Voor
persoonlijkheidsstoornissen gaat men daarbij meestal uit van een ‘blended care’ model:
een zorgtraject bestaat uit een mix van ‘online’ en ‘face to face’ interventies, waarbij het
aandeel van online interventies kan variëren naargelang de fase in de behandeling. Op
dit podium worden de e-health toepassingen bij persoonlijkheidsstoornissen verder
verkend. De activiteiten hebben door diverse redenen een tijd stilgelegen.
EPA-PS
EPA staat voor Ernstig Psychiatrische Aandoeningen. Patiënten met EPA hebben een
ernstige psychiatrische stoornis die zorg noodzakelijk maakt, met ernstige beperkingen
in het sociaal en/of maatschappelijk functioneren die niet van voorbijgaande aard zijn.
'Ernstig' heeft te maken met de gevolgen van de problematiek voor het functioneren van
de cliënt en de afhankelijkheid van zorg.
Een aantal groepen mensen met persoonlijkheidsstoornissen krijgt geen of een onjuiste
behandeling. Dit podium richt op de groep mensen met een persoonlijkheidsstoornis die
niet in aanmerking komt voor de in de MDR-Persoonlijkheidsstoornissen
vermelde effectief bewezen behandelingen. Deze groep mensen wordt dan ook
beschouwd als 'lastig' en onbehandelbaar.
Het podium EPA heeft in een aantal rondes een Best Practice ontwikkeld met de
titel: "Meedoen. Aanbevelingen voor de behandeling en begeleiding van mensen met een
EPA-PS."
ESSPD congres Rome, 2014
Het was uitzonderlijk warm in Rome voor de tijd van het jaar. Het tot laat buiten kunnen
eten en alles wat La Citta Eterna te bieden heeft maakten de randvoorwaarden erg
prettig. Er waren relatief veel Nederlanders onder de deelnemers en het sprekersgilde
(zoals A. Kaasenbrood, J. Hutsebaut, B. van Luyn, S. Knapen, T Ingenhoven, K. Slotema,
W. van den Bosch, E. van Meekeren, e.a.). Opvallend was de enorme aandacht voor
adolescenten (er wordt echt niet meer getwijfeld over het mogen stellen van de
diagnose in die levensfase). DGT stond wel erg prominent op het programma, gevolgd
door MBT, maar TFP (kort daarvoor hun eigen congres in Parma) en mn SFT (reden?)
waren weinig te horen.
Er waren enkele inspirende Keynotes: veel positieve geluiden over de bijdrage van
Patrick Luijten. Martin Bohus (opening congres) deed een opvallende uitspraak waar hij
nog veel op terug later gedurende het congres. Hij twijfelde over het nut van langdurige
therapieën en noemde herhaaldelijk het woord iatrogeen. De vraag is of patiënten wat
ze in de spreekkamer leren wel kunnen toepassen in het dagelijkse sociale leven! Zijn
take home massage dia:
"Training in basic patterns of social affiliation should be a central treatment component
of any BPD treatment! Utilisation and generalization of prosocial experience seems to be
extremely hard.
◦ Individual therapy relationship might become a long term problem
◦ Long term training under different social domains is required"
En op de laatste dag (volgens veel deelnemers DE keynote; "where I changed my mind
about") sloot Peter Fonagy daar op aan. Een indrukwekkende en zeer erudiete bijdrage.
Hij was al weer verder dan 'metalliseren', 'hechtingstheorie' en deed opvallende
uitspraken!
Voor ESSPDleden zijn zijn slices te zien op de site (http://www.esspd.eu : member's
login), ze zijn ook te verkrijgen via [email protected].
Sjoerd Colijn schrijft een verslag van het hele congres voor Tijdschrift voor
psychotherapie (2015)
Richtlijnen
De MDR Persoonlijkheidsstoornissen dateert al weer uit 2008 en gaat herschreven worden. Daartoe
zijn al diverse werk- en projectgroepen gevormd.
De Geïntegreerde Richtlijnbehandeling Persoonlijkheidsstoornissen (GRB) vormt een initiatief van
het Kenniscentrum Persoonlijkheidsstoornissen in samenwerking met vele experts uit het land.
De achtergrond voor dit initiatief is dat in Nederland slechts een zeer kleine minderheid van
patiënten met een PS een behandeling krijgt in lijn met de multidisciplinaire richtlijnen
(Hermens et al., 2011).
Het doel is de ontwikkeling van een toegankelijk kader voor kwalitatief goede en kosteneffectieve
zorg voor mensen met persoonlijkheidsstoornissen. Met als uitgangspunt dat het structureren
van de zorg volgens een psychologisch geïnformeerd model tot een aanzienlijke
kwaliteitsverbetering leidt (o.m. Chanen et al., 2009). De Geïntegreerde Richtlijnbehandeling
beschrijft een coherent kader van competenties, behandelprincipes, behandelprocessen en
strategieën die haalbaar zijn zonder intensieve training of langdurige opleiding. De deelnemers aan
dit project: ProPersona, GGNet, GGZBreburg, Dimence, Altrecht, Vincent van Gogh, Rivierduinen,
De Viersprong, GGZ Eindhoven, BTF, GGZ Noord Holland Noord. De manuaal krijgt binnenkort zijn
definitieve beslag en er zijn al diverse instructiefilms opgenomen. Blijf het via
www.kenniscentrumps.nl volgen.
Zorgstandaard Persoonlijkheidsstoornissen. Het Trimbos-instituut heeft vier projecten toegekend
gekregen van het Netwerk Kwaliteitsontwikkeling GGz. Het gaat om het ontwikkelen van
zorgstandaarden op het gebied van schizofrenie en persoonlijkheidsstoornissen, een
kwaliteitsinstrument diagnostiek en behandeling in de generalistische basis GGz en een
doorbraakproject ROM in de GGz.
De te ontwikkelen Zorgstandaard Persoonlijkheidsstoornissen zal ook samen met
beroepsverenigingen en veldpartijen ontwikkeld worden en bestaan uit een specifieke inleiding
over Persoonlijkheidsstoornissen; zorgspecifieke modules over preventie, diagnostiek en
behandeling van persoonlijkheidsstoornissen; generieke modules welke van toepassing zijn
op de zorg voor mensen met een persoonlijkheidsstoornis; organisatie van de zorg met daarin
beslismodellen/zorgpaden waarin wordt weergegeven wie verantwoordelijk is voor de zorg in de
verschillende stadia van de aandoening en welke zorg bij de verschillende zorg en bij verschillende
patiëntprofielen passend is.
Over deze beslismodellen wordt een economisch model (Budget Impact Analyse) geplaatst waarmee
inzichtelijk wordt gemaakt welke kosten geassocieerd zijn met de zorg in de verschillende stadia en
welke effecten op de kosten men kan verwachten bij beïnvloeding van het beloop van de aandoening.
Contextuele psychiatrie
Familie & naastbetrokkenen beraad
Gremia bundelen hun krachten: Trimbos, LPGGZ, LSFVP, FAB, St LIP, Ypsilon, NVvP, NVRG,
GGZ Nederland, KPS. Info: [email protected]
Generieke module
Er is projectvoorstel ingediend (en vrijwel zeker aangenomen) bij het Netwerk Kwaliteit GGZ. Het gaat
over de ontwikkeling van een familierichtlijn (generieke module) voor de GGZ inclusief
huisartsenzorg. Het voorstel is door Trimbos en LPGGz gezamenlijk ingediend en wordt
onderschreven door alle organisaties die in het familieberaad zitten en nog veel meer.
Info: Els Bransen (Trimbos)
Handreiking huisarts/basisGGZ
Door het Trimbos en NHG wordt een richtlijn gemaakt hoe om te gaan met naastbetrokkenen.
Info: Els Bransen (Trimbos)
Interessante uitspraken van P. Fonagy in Rome (ESSPD)
Personality disorder is not disorder of personality but inaccessibility to cultural communication
relevant to self from social context
It is not a failure of the individual but a failure of learning relationships
It is associated with an unbearable sense of isolation in the patient generated by epistemic mistrust
I, perhaps along with other therapists, have spent too much time thinking in the consulting room
about the negative (risk) and too little about social systems (family, neighbors and beyond)
that are protective and can ensure resilience.
Serie publicaties (samen met Jan Baars) afgerond in het kader van onze missie: MGv, GZpsychologie,
Tijdschrift psychotherapie (themanummer), Boeken 'Psychische stoornissen en naastbetrokkenen,
een praktijkboek voor behandelaars' en 'Een psychische stoornis heb je niet alleen' en een bijdrage
in Handboek BPS.