NAVIGATIE en KAARTLEZEN Z W E E F V L I E G O P L E I D I N G Voor navigatie in een zweefvliegtuig heb je nodig: een ICAO-kaart een kompas een GPS (liefst met met moving map) Een GPS kan uitvallen => kaart en kompas blijven verplicht NAVIGATIE en KAARTLEZEN Z W E E F V L I E G O P L E I D I N G De aarde is een bol die in 24 uur om z’n as draait. De aarde heeft een noordpool en een zuidpool Een kompas wijst naar de magnetische noordpool Het ware noorden ligt net naast de magnetische noordpool NAVIGATIE en KAARTLEZEN Z W E E F V L I E G O P L E I D I N G Om een plaats op aarde aan te geven is de aarde ingedeeld in noord-zuidlijnen (meridianen) en oostwest-lijnen (parellellen). De evenaar is de belangrijkste oost-west-lijn en de nulmeridiaan over Greenwich is de belangrijkste noord-zuid-lijn. NAVIGATIE en KAARTLEZEN Z W E E F V L I E G O P L E I D I N G De lijnen die parallel aan de evenaar lopen zijn de parallellen of breedtecirkels De lijnen die noordzuid lopen zijn de meridianen of lengtecirkels NAVIGATIE en KAARTLEZEN Z W E E F V L I E G O P L E I D I N G De nulmeridiaan verdeelt de wereld in een westelijk halfrond en in een oostelijk halfrond De evenaar verdeelt de wereld in een noordelijke en in een zuidelijk halfrond NAVIGATIE en KAARTLEZEN Z W E E F V L I E G O P L E I D I N G Een cirkel bestaat uit 360° De evenaar is verdeeld in 180° oost en 180° west Eén graad is 60 Nautical Mile lang Een graad is onderverdeeld in 60 minuten Een minuut is onderverdeeld in 60 seconden Eén graad = 111 km NAVIGATIE en KAARTLEZEN Z W E E F V L I E G O P L E I D I N G De meridianen worden van de evenaar tot de noordpool verdeeld in 90° De breedte en de lengte zijn de coördinaten van een punt op aarde De coördinaten worden in graden, minuten en seconden weergegeven. Clubhuis EHLW bevindt zich op: 005°46’34 O en 53°13’13 N NAVIGATIE en KAARTLEZEN Z W E E F V L I E G O P L E I D I N G Damwoude 005°59’42 O 53°17’31 N NAVIGATIE en KAARTLEZEN Z W E E F V L I E G O P L E I D I N G Een kompas wijst naar het magnetische noorden Variatie is de afwijking tussen het ware noorden en het magnetische noorden Isogonen zijn lijnen die de punten verbinden waar de variatie gelijk is De variatie is in Nederland maar een paar graden en dat is op een bolkompas niet te zien NAVIGATIE en KAARTLEZEN Z W E E F V L I E G O P L E I D I N G Een globe is: Afstandsgetrouw Conform (hoekgetrouw) Oppervlaktegetrouw Een kaart kan slechts één van deze drie eigenschappen bevatten. NAVIGATIE en KAARTLEZEN Z W E E F V L I E G O P L E I D I N G Een kaart is een afbeelding van een stukje van de aardbol in een plat vlak De ICAO-kaart van Nederland is gemaakt volgens de kegelprojectie Rechtsboven op de kaart staat: LAMBERT CONFORMAL CONIC PROJECTION STANDARD PARALLELS 53°06’40’’N 49°33’20’’N NAVIGATIE en KAARTLEZEN Z W E E F V L I E G O P L E I D I N G Die kaart is conform (hoekgetrouw) en de meridianen zijn als rechte lijnen weergegeven (ICAO-eis). NAVIGATIE en KAARTLEZEN Z W E E F V L I E G O P L E I D I N G Soorten velden: luchthaven int. vliegveld verharde baan onverharde baan militair veld Burger&militair helicopter veld zweefvliegveld Zeilvliegen Ultra light Buiten gebruik NAVIGATIE en KAARTLEZEN Z W E E F V L I E G O P L E I D I N G Tekens bij Landen verboden een veld Let op bij landen Alleen op de baan landen Alleen op de baan landen Dit gedeelte niet gebruiken In die richting landen Baanrichting oost Rechterhand circuit Luchtverkeersdienst NAVIGATIE en KAARTLEZEN Z W E E F V L I E G O P L E I D I N G Salland->Zwolle ->Teuge -> Salland = 81 km Salland – Zwolle 19 km windrichting 160° windsterkte 12 kn. vliegsnelheid 120 km/h De wind komt uit richting 160° en waait dus naar (160°+180°) =340° 12 knopen = 22 km/h 120 km/h = 120 mm NAVIGATIE en KAARTLEZEN Z W E E F V L I E G O P L E I D I N G teken een lijn noord-zuid teken bij A 22 km/h als 22 mm richting 340° teken hier punt C zet een lijn met de grondkoers 280° op het papier vanuit A cirkel 120 mm vanuit C naar die lijn meet de drift met de gradendriehoek (9°) NAVIGATIE en KAARTLEZEN Z W E E F V L I E G O P L E I D I N G Salland->Zwolle ->Teuge -> Salland = 81 km Salland – Zwolle 19 km windrichting 160° windsterkte 12 kn. vliegsnelheid 120 km/h Je vliegkoers is: 280°- 9° (drift) + 2 variatie = 273° Je vliegsnelheid is: lijn A-B = 129,5 mm = 129,5 km/h NAVIGATIE en KAARTLEZEN Z W E E F V L I E G O P L E I D I N G Salland–Teuge 29 km windrichting 160° windsterkte 12 kn. vliegsnelheid 120 km/h Zo bereken je ook het tweede en derde been Bij zweefvliegen moet je thermieken. Daardoor volg je zelden je koerslijn. Je moet vooral leren om je koers te schatten NAVIGATIE en KAARTLEZEN Z W E E F V L I E G O P L E I D I N G Bestudeer de 3d-kaart op www.vliegenalseenvogel.nl NAVIGATIE en KAARTLEZEN Z W E E F V L I E G O P L E I D I N G Heel erg handig is een GPS met moving map Kompas bekijken, vinger op de kaart houden en berekeningen maken, worden nu voor je uitgevoerd