Hogeschool Rotterdam Instituut voor Engineering and Applied Science Studierichting Autotechniek Module Aerodynamica ADY03 Reader aerodynamica, Bijlage symbolenlijst Auteur: Roeland M.M. Hogt Versie 0.05 31 oktober 2012, gereed studiejaar 2012-2013 © 2011, Hogeschool Rotterdam Alle rechten voorbehouden. Niets van deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de Hogeschool Rotterdam. Autotechniek, Reader Voertuigaerodynamica ADY03 Bijlage symbolenlijst, 31 oktober 2012 Roeland M.M. Hogt 1/10 Inhoudsopgave 1 2 3 4 5 6 7 8 Inleiding .................................................................................................................. 3 Algemene symbolenlijst........................................................................................... 3 Aerodynamica en krachten en momenten ................................................................. 5 Aerodynamica en voertuigdynamica ........................................................................ 7 Aerodynamica en geluid .......................................................................................... 8 Aerodynamica en warmte ........................................................................................ 8 Aerodynamica en experimenteel onderzoek ............................................................. 9 Aerodynamica en CFD ............................................................................................ 9 Autotechniek, Reader Voertuigaerodynamica ADY03 Bijlage symbolenlijst, 31 oktober 2012 Roeland M.M. Hogt 2/10 1 Inleiding In deze bijlage bij het dictaat AUT01 zijn de symbolenlijsten, gesorteerd per onderwerp, opgenomen. De hoofdstukindeling loopt parallel aan de reader. 2 Algemene symbolenlijst De symbolenlijst bestaat uit een algemene symbolenlijst en symbolenlijst per onderwerp. De symbolen zijn geplaatst in alfabetische volgorde met de Griekse lettertekens achteraan de lijst. Algemene symbolenlijst, geldig tenzij anders gebruikt symbolenlijst per onderwerp Symbool Eenheid Omschrijving a m/s2 Versnelling A m2 Oppervlakte B m Breedte c diverse Coëfficiënt C diverse Constante d of D m Diameter Ekin Nm Kinetische energie F N Kracht g m/s2 Versnelling van de zwaartekracht G N Gewicht h m Hoogte i Overbrengingsverhouding J kgm2 Traagheidsmoment L m Lengte m kg Massa M Nm Moment O m Omtrek P W Vermogen p N/m2 Druk r of R m Straal van een cirkel s m Afgelegde weg t s Tijd T ºC Temperatuur in graden Celcius v m/s Snelheid V m3 Volume W J Arbeid x Als index, longitudinaal y Als index, lateraal z Als index, verticaal α rad Hoek β rad Hoek φ rad Hoek ω rad/s Hoeksnelheid ρ kg/m3 Soortelijke massa ∆ Delta Autotechniek, Reader Voertuigaerodynamica ADY03 Bijlage symbolenlijst, 31 oktober 2012 Roeland M.M. Hogt 3/10 µ κ ζ η Φ 1,2 etc.. in, uit m3/s Wrijvingscoëfficiënt Relatieve slip Weerstandscoëfficiënt Rendement Debiet Als index, volgnummers Als index in(gaand) en uit(gaand) Autotechniek, Reader Voertuigaerodynamica ADY03 Bijlage symbolenlijst, 31 oktober 2012 Roeland M.M. Hogt 4/10 3 Aerodynamica en krachten en momenten Symbolenlijst aerodynamica en krachten en momentent Symbool Eenheid Omschrijving ax, ay, az m/s2 Versnelling in x, y en z richting A m2 Frontaal oppervlakte Aobject m2 Frontaal oppervlakte object (gelijk aan A) Aomgeving m2 Frontaal oppervlakte omgeving (bijvoorbeeld doorstroomoppervlakte windtunnel) D N Drag (Aerodynamisch term= Fx) DP Aanduiding Drag Point (aerodynamisch zwaartepunt) cW of cx of cD Coëfficiënt luchtweerstand cy Coëfficiënt dwarskracht cz Coëfficiënt vertikale kracht (Lift) cL, cLF, cLR Coëfficiënt vertikale kracht (Lift): gehele voertuig, vooras en achteras cR Coëfficiënt rolmoment cM Coëfficiënt dompmoment cN Coëfficiënt giermoment cp Drukcoëfficiënt, verhouding tussen de verandering van de statische druk en de stuwdruk in de ongestoorde stroming. Op een waarbij v 0 is (bijvoorbeeld drukpunt aan de voorzijde van een voertuig) is cp gelijk aan 1 cf Wrijvingsweerstandscoëfficiënt (weerstandswet van Stokes) CG Aanduiding Centre of Gravity (massa zwaartepunt) es m Afstand tussen DP en CG Fw N Drukweerstandskracht (weerstandswet van Newton) Ff N Wrijvingsweerstandskracht (weerstandswet van Stokes) Jx, Jy, Jz l kgm2 m L M N Mx, My, Mz p p∞ N Nm Nm Nm N/m2 N/m2 R R Re ReD Rekr Nm Nm/kgK - sx, sy, sz m T v of v∞ K m/s Autotechniek, Reader Voertuigaerodynamica ADY03 Bijlage symbolenlijst, 31 oktober 2012 Roeland M.M. Hogt Traagheidsmoment om x, y en z as wielbasis (in geval van coëfficiënten momenten )of lengte object Lift (Aerodynamisch term=Fz) Dompmoment (Aerodynamisch term=My) Giermoment Aerodynamisch term= (Mz) Aerodynamisch moment om x, y en z as Druk Druk in ongestoorde luchtstroom (doorgaans atmosferische druk 1 atm 1,013 bar = 1,013.105 N/m2 , Pa ) Rolmoment (Aerodynamisch term=Mx) Specifieke gasconstante Getal van Reynolds Getal van Reynolds betrokken op een bol met diameter D Getal van Reynolds waar de grenslaagstroming overgaat van laminair naar turbulent Afstand tussen massa zwaartepunt en aerodynamisch zwaartepunt in x, y en z richting Temperatuur ongestoorde snelheid medium ten opzichte van object 5/10 Y αx, αy, αz β ρ τ η υ θ N rad/s2 rad kg/m3 N/m2 Ns/m2 of Pa.s m2/s rad of graden Autotechniek, Reader Voertuigaerodynamica ADY03 Bijlage symbolenlijst, 31 oktober 2012 Roeland M.M. Hogt Dwarskracht (Aerodynamisch term=Fy) Hoekversnelling om x, y en z as Hoek x as object met aanstroomrichting medium Soortelijke massa of soortelijke dichtheid Afschuifspanning Dynamische viscositeit Kinematische viscositeit Hoek waarover de stroming aanligt bij omstroming van een cilinder 6/10 4 Aerodynamica en voertuigdynamica Symbolenlijst aerodynamica en voertuigdynamica Symbool Eenheid Omschrijving aA m afstand tussen vooras en aangrijpingspunt L a of lv m afstand tussen vooras en massazwaartepunt bA b of lh cA of ch cV D EG es m m N/rad N/rad rad.s2/m m ∆FzV, ∆FzA K kw m of mg Tz vres N 1/s kg/m kg rad.s Hz 1/s m/s wb of l δ σ τ=β m rad 1/s rad v v0 Autotechniek, Reader Voertuigaerodynamica ADY03 Bijlage symbolenlijst, 31 oktober 2012 Roeland M.M. Hogt afstand tussen achteras en aangrijpingspunt L afstand tussen achteras en massazwaartepunt Slipstijfheid lateraal, achteras (spoorstijfheid) Slipstijfheid lateraal, vooras (spoorstijfheid) Demping (overdrachtsfunctie) Stuurgradient afstand tussen aerodynamisch zwaartepunt en massazwaartepunt verandering aslast ten gevolge van L en M stationaire versterkingsfactor (overdrachtsfunctie) samenstelling constante luchtweerstandskracht massa voertuig tijdsconstante (overdrachtsfunctie) gedempte eigenfrequentie (overdrachtsfunctie) ongedempte eigenfrequentie (overdrachtsfunctie) resultante windsnelheid en luchtsnelheid tgv voertuigsnelheid wielbasis stuurhoek vooras Abkling constante (overdrachtsfunctie) Aanstroomhoek lucht 7/10 5 Aerodynamica en geluid Symbolenlijst aerodynamica en geluid Symbool Eenheid d m I W/m2 n Hz St v∞ m/s xbel Bel xdB Decibel Omschrijving Diameter van de vorm (bij getal van Strouhal) Geluidsintensiteit Frequentie optredende trilling (bij getal van Strouhal) Getal van Strouhal Snelheid ongestoorde luchtstroming (bij getal van Strouhal) Geluidssterkte (of niveau L) in Bel Geluidssterkte (of niveau L) in decibel 6 Aerodynamica en warmte Symbolenlijst aerodynamica en warmte Symbool Eenheid A m2 dA m2 dTk en dTw K of °C k ru en ri T1 en T2 Tki en Tku Twi en Twu ∆T ∆Tmax en ∆Tmin W/m2K m K of °C K of °C K of °C K of °C K of °C α δ λ Φ W/m2K m J/(s.m.K) W Omschrijving Oppervlakte wand bij warmte overdracht Oppervlakte verandering waarover dTk en dTw worden bepaald Verandering temperatuur koude en warme stroom over dA Warmtedoorgangs- of transmissiecoëfficiënt Uitwendige en inwendige diameter buis Hoogste en laagste temperatuur Ingaande en uitgaande temperatuur koude stroom Ingaande en uitgaande temperatuur warme stroom Lokaal temperatuursverschil warme en koude stroom Maximale en minimale temperatuursverschil bij warmtewisseling door middel van gelijkstroom of tegenstroom. Warmte-overdrachtscoëfficiënt in de grenslaag Wanddikte Warmtegeleidingscoëfficiënt Warmte overdracht of warmtestroom Symbolenlijst aerodynamica en radiateurweerstand Symbool Eenheid Omschrijving A m2 Frontaal oppervlakte voertuig AR m2 Frontaal oppervlakte voertuig radiateur AE m2 Doorstroom oppervlakte uitgang koelluchtkanaal cDC (deel)luchtweerstandscoëfficiënt ten gevolge van radiateur cpE Drukcoëfficiënt bij de uitgang van het koellucht kanaal DC N Luchtweerstandskracht ten gevolge van radiateur v m/s Luchtsnelheid langs voertuig vR m/s Luchtsnelheid door radiateur ρ kg/m2 Soortelijke massa lucht ζ Drukvalcoëfficiënt Autotechniek, Reader Voertuigaerodynamica ADY03 Bijlage symbolenlijst, 31 oktober 2012 Roeland M.M. Hogt 8/10 7 Aerodynamica en experimenteel onderzoek Symbolenlijst aerodynamica en experimenteel onderzoek (windtunnel) Symbool Eenheid Omschrijving v m/s Luchtsnelheid x m Stroomafstand δ m Grenslaagdikte υ m2/s Kinematische viscositeit Symbolenlijst aerodynamica en experimenteel onderzoek (uitloopproeven) Symbool Eenheid Omschrijving a m/s2 Voertuigacceleratie (of deceleratie) frol Rolweerstandscoëfficiënt Fa N Acceleratie (of deceleratie) kracht Flucht N Luchtweerstandskracht Frol N Rolweerstandskracht G N Voertuiggewicht k kg/m Samengestelde constante in de luchtweerstandskracht m kg Voertuigmassa t m Tijd v s Snelheid φ Coëfficiënt om de roterdende massa’s mee te nemen als deel van de translerende massa ρ kg/m3 Soortelijke massa 8 Aerodynamica en CFD Geen symbolen Autotechniek, Reader Voertuigaerodynamica ADY03 Bijlage symbolenlijst, 31 oktober 2012 Roeland M.M. Hogt 9/10 Autotechniek, Reader Voertuigaerodynamica ADY03 Bijlage symbolenlijst, 31 oktober 2012 Roeland M.M. Hogt 10/10