Verslag - Vlaanderen.be

Verslag Ronde Tafel: Welzijn
1.Format
Voorbereidend document Ronde Tafel d.d. 19 oktober 2016
Ter voorbereiding, gezien de beperkte tijd van 1u15 tijdens de Ronde Tafel zelf, is onderstaand
document doorgestuurd naar de deelnemers om dit vooraf door te nemen.
THEMA
Op 23 juni 2016 lanceerde de Vlaamse overheid het actieplan ‘Werkgerelateerde stress en burn-out’
met bijhorende website: zie https://overheid.vlaanderen.be/stress-en-burn-out
Dit actieplan gaat over de verschillende acties die we in 2016-2017 gaan lanceren in het kader van
het actieplan werkgerelateerde stress en burn-out met als bedoeling te komen tot meer veerkracht
op het werk.
Met dit actieplan willen we een gecoördineerd aanbod op organisatieniveau aanbieden als
preventieve buffer tegen werkgerelateerde stress en burn-out. De Vlaamse overheid wil als
werkgever immers zoveel als mogelijk preventief werken en daardoor voorkomen dat mensen
uitvallen.
Er zullen ongetwijfeld factoren in de private sfeer zijn die stress bij werknemers veroorzaken. We
focussen ons in dit actieplan op werk gerelateerde elementen van stress, daar we enkel op deze
elementen impact kunnen hebben. Dit actieplan kadert in het bredere geheel van werkbaar werk
binnen het sectoraal akkoord.
BELANG VOOR ERVAREN WERKNEMER
De Vlaamse overheid en heel wat entiteiten nemen reeds jaren initiatieven om te werken aan een
leeftijdsbewust en duurzaam personeelsbeleid. Algemene info:
https://overheid.vlaanderen.be/gemotiveerd-aan-het-werk-blijven
In het actieplan stress en burn-out ligt de focus op de inzetbaarheid van alle werknemers van de
Vlaamse overheid, ongeacht de leeftijd.
CONTEXT VLAAMSE OVERHEID
De Vlaamse overheid is de laatste jaren geëvolueerd. Ook in de maatschappij en bij de
klantengroepen hebben zich evoluties voorgedaan.
Algemeen:
o Meer doen met minder
o Besparingen op koppen en op personeelsbudgetten
o Langer werken
o Radicaal Digitaal
o Informatie vermenigvuldigt zich razendsnel
o 4 generaties op de werkvloer
o Implementatie Plaats- en Tijdsonafhankelijk werken.
https://overheid.vlaanderen.be/sites/default/files/OMZ_BZ_2014_3.PDF
Pagina 1 van 5
Specifiek: Welzijn
De ziektecijfers gaan de hoogte in met een groot aandeel psychosociale oorzaken, voor het eerst is
in 2016 het budget voor de uitkeringen in de ziekteverzekering groter dan voor de
werkloosheidsuitkeringen.
VOORSTELLEN
In het actieplan werkgerelateerde stress en burn-out leggen we de nadruk op een gedeelde
verantwoordelijkheid bij de aanpak van stress en burn-out: zowel het personeelslid, de
leidinggevenden, HR als de organisatie hebben hun verantwoordelijkheid binnen dit thema.
Binnen het actieplan zijn 10 bouwstenen geformuleerd waarvan wetenschappelijk blijkt dat ze effect
hebben. De bouwstenen zijn:
1. Algemeen welzijnsbeleid
2. Entiteiten sensibiliseren, informeren en ondersteunen bij uitbouw welzijnsbeleid binnen hun
entiteit
3. Actief aanwezigheidsbeleid
4. Leiderschap
5. Gezondheid
6. Meten is weten, rapporteren is sensibiliseren
7. Opleidingsaanbod
8. Mobiliteit
9. Organisatie-ontwikkeling
10. Individuele hulpverlening
In 2016 wil het Zin?Ja!-netwerk, dat als doel heeft personeelsleden gemotiveerd en inzetbaar te
houden tot het einde van de loopbaan, samen met de doelgroep van ervaren werknemers zelf een
aantal voorstellen formuleren en accenten leggen die kunnen meegenomen worden bij verdere
besprekingen en uitwerking.
De Ronde Tafels van telkens 1u15 hebben als doel een aantal voorstellen te formuleren vanuit 3
perspectieven:
-
Wat kan je als personeelslid zelf doen rond het thema Welzijn ?
-
Wat kunnen de leidinggevenden doen ?
Hoe kan je er als leidinggevende zelf vorm aan geven of welzijn stimuleren op de werkvloer?
-
Welke beleidsmaatregelen kunnen nog worden genomen ?
Bv volstaat het actieplan tegen stress en burn-out? Zijn er nog elementen die het plan
kunnen versterken?
Is er buiten stress en burn-out nog een actueel welzijnsprobleem waar dringend
maatregelen moeten getroffen worden?
De voorstellen dienen SMART zijn geformuleerd (specifiek-meetbaar-aanvaardbaar-realistisch en
tijdsgebonden) en bovendien budgetneutraal.
Die vragen zijn bedoeld om de deelnemers hierover op voorhand al te laten nadenken.
Pagina 2 van 5
Het brainstormen en kiezen van voorstellen gebeurt onder begeleiding tijdens de Ronde Tafel. Het is
de bedoeling dat op het einde van de sessie vanuit elk perspectief minstens 1 voorstel wordt
geformuleerd.
2. Sessie Ronde Tafel van 9 november 2016
Kennismakingsspel
De deelnemers stellen zich aan elkaar voor. Ze vertellen onder andere wat hun functie is binnen de
Vlaamse overheid en in welke stad/gemeente ze wonen.
Brainstormsessie
De deelnemers krijgen onderstaande vragen voorgeschoteld. Ze krijgen dan de mogelijkheid om
hierover na te denken, hun voorstellen op een blad op te schrijven en hieruit een aantal voorstellen
te selecteren om het dan klassikaal te bespreken.
-
Wat kan je als personeelslid zelf doen rond het thema Welzijn ?
-
Wat kunnen de leidinggevenden doen ?
Hoe kan je er als leidinggevende zelf vorm aan geven of welzijn stimuleren op de werkvloer?
-
Welke beleidsmaatregelen kunnen nog worden genomen ?
Bv volstaat het actieplan tegen stress en burn-out? Zijn er nog elementen die het plan
kunnen versterken?
Voorstellen van de deelnemers Ronde Tafel
Wat kan je als personeelslid zelf doen rond het thema Welzijn?
 Als MW zelf signalen geven bv. gesprek aangaan met leidinggevende of collega. Zelf ook
aanzet geven om tot een oplossing te komen  taboe doorbreken.
 Oppassen voor bore-out (ééntonig werk).
 Voldoende afstand en rust nemen door middel van energiegevers.
 Niet alleen de negatieve zaken bespreekbaar maken, maar ook de positieve zaken.
 Werken aan teamgeest.
 Geroddel en negatief gedrag bespreekbaar maken ( in discretie).
 Communicatie
 Meer uitleg geven over waarmee je bezig bent aan leidinggevende en aan collega’s.
 Collega’s doorverwijzen.
 Indien leidinggevende hierin faalt met collega’s mekaar ondersteunen.
Wat kun je doen als leidinggevende?
 Taboe doorbreken bv. burn-out bespreekbaar maken.
 Luisterend oor, interesse tonen.
 Waardering geven aan MW bv. schouderklopje.
 Resultaatgericht leidinggeven + empathisch vermogen.
 Doorverwijzen naar externen bv. arbeidsarts.
Pagina 3 van 5











Bij deeltijds werk: zorgen dat er geen extra werk bijkomt.
Vertrouwen hebben in MW, goede afspraken maken en duidelijke planning.
Rekening houden met ervaring+ leeftijd bv. extra opleiding aanbieden.
Meer autonomie.
Cultuur waar dialoog mogelijk is.
Randvoorwaarden: alle middelen geven aan de WN’s om kwaliteitsvol werk te verrichten.
Stilstaan bij te veel werk: kijken wat mensen aankunnen en prioriteiten leggen indien
onvoldoende capaciteit.
Werken aan collegialiteit.
Geroddel & negatief gedrag bespreekbaar maken-> discretie.
Collega’s doorverwijzen.
Je medewerker op gelijke voet behandelen. Ga niet direct oordelen en wees eerlijk.
Welke beleidsmaatregelen kunnen er worden genomen?
 Uitzonderingen voorzien voor ongewone situaties bv. partner met kanker.
 Werklastmeting bijstellen.
 Deeltijds statutair arbeid mogelijk maken.
 Afschaffen individuele evaluatie. Beoordelen op teamniveau waarbij je mekaar beoordeelt.
 Zich aan de afspraken houden.
 Telewerken (PTOW).
 Op basis van het kerntakenplan keuzes maken die consequent zijn.
 Niet lineair besparen.
 Mensen gemakkelijker laten doorstromen.
 Meer rekening houden met mensen met chronische ziektes en/of handicap.
 Bekijk andere opties HNW.
 Meer investeren in leidinggevenden om hiermee om te gaan, coaching.
Alle deelnemers krijgen dan elk een aantal stickers zodat ze hiermee kunnen aanduiden wat volgens
hen de belangrijkste voorstellen. De voorstellen met het meest aantal stickers worden weerhouden
voor in de plenaire sessie in de namiddag.
Weerhouden voorstellen voor plenaire sessie in de namiddag
Als medewerker:



Geef zelf meer signalen + doe een aanzet om tot een oplossing te komen
Focus op positieve elementen
Draag zorg voor elkaar
Als leidinggevende:



Combineer resultaatgericht werken met empathisch vermogen
Waardeer medewerkers meer bv. schouderklopje, positieve ervaringen beklemtonen
Bied een luisterend oor, toon interesse, neem signalen ernstig
Beleidsmaatregelen:
Pagina 4 van 5



Spreek binnen het kerntakenplan af wat prioriteit is en wat we niet meer gaan doen
Hou meer rekening met medewerkers met chronische ziektes en/of handicap
Investeer in leidinggevenden om beter met stress en burn- out om te gaan in hun team
3. Vervolgtraject
De voorstellen voorbereid en geformuleerd in de Ronde Tafel rond welzijn worden voorgelegd aan
alle deelnemers van het Zin?Ja!-netwerk van 9 november in een plenaire sessie tussen 15u15 en
16u. Het resultaat hiervan kan je terugvinden in het verslag en presentatie van de plenaire sessie.
Pagina 5 van 5