blog-1-voorkomen-van-burn-out - Voice dialoog Masters at Work

BLOG
Nummer blog
Naam
Titel
Datum
:
:
:
:
1
Barbara Jansen
Voorkomen van burn-out
24 juli 17
Steeds merk ik bij mezelf verbazing als ik weer iemand ontmoet die vol zit met spanningsklachten
en dit niet heeft aan voelen komen. En nog meer als ik hoor dat de leidinggevende een volledige
ziekmelding niet gezien heeft. Het aantal burn-out gerelateerde ziekmeldingen blijkt na de
crisisperiode sterk gestegen te zijn. In 2014 had 19 procent te maken met psychische klachten.
In 2015 is dit percentage gestegen tot 31 procent. Vooral de groep 25 tot 35 jaar wordt sterk
getroffen. Maar het percentage kan nog hoger liggen omdat stress ook andere fysieke gevolgen
kan hebben, zoals rug- en hoofdpijnen, concentratieproblemen en spierpijn. Deze gevolgen
worden niet altijd (h)erkent. Maar hoe ontstaat stress eigenlijk? Hoe herken je spanningsklachten
en nog belangrijker, hoe voorkom je dat je burn-out raakt?
Hoe ontstaat stress?
Stress ontstaat door identificatie met (of gehechtheid aan) de wereld om je heen. Dit kan een
persoon zijn, de omgeving of zelfs voorwerpen zoals een ring. Door deze identificatie in stand te
houden wordt ‘controle’ uitgeoefend op de buitenwereld. Denk aan het uitwerken van
toekomstplannen, het vormgeven van verwachtingen, en het behalen van doelen. Door deze
controlezucht gaat het lichaam inwendig verkrampen. Dit wordt versterkt door overtuigingen om
bijvoorbeeld ‘alles goed te willen doen’, ‘willen winnen’ of dat ‘alles leuk moet zijn’. Hierdoor
ontstaat een vorm van verzet tegen de realiteit, die een andere voorstelling geeft van het leven
dan je had verwacht of gewild. Met stress als gevolg.
Hoe herken je spanningsklachten?
Veel mensen die ik spreek herkennen spanningsklachten als lichamelijke klachten, zoals slecht
inslapen, schouderklachten, buikpijn, hoofdpijn, etc. Maar er is meer! Als je niet weet wat het zijn
en vooral ook hoe spanningsklachten zich bij jou uiten, dan kun je wel eens opgebrand raken. Ik
pleit dan ook altijd voor het vergroten van jouw kennis van persoonlijke stressklachten door
vooral het lichaamsbewustzijn te vergroten. Jouw persoonlijke innerlijke wereld. Dat betekent ook
jouw gedachtepatronen, gevoelens en sensaties van jouw lichaam. In feite ‘praat’ jouw lijf de
hele dag tegen je! Het negeren van deze signalen, komt vele ‘duur’ te staan.
Dus wat zijn dan die spanningsklachten? Ze zijn te verdelen in 4 soorten signalen:
M
06 4607 3440
E
[email protected]
W
www.mastersatwork.org
ING NL32 INGB 0009 4728 52
BTW 1728.12.124 B01
KvK 34335678


Lichamelijk, zoals vermoeidheid, slaapproblemen, maagklachten, hartkloppingen,
versnelde ademhaling (waarbij 7 x per minuut ‘normaal’ is) en verminderde weerstand.
Psychische signalen, zoals somberheid, vergeetachtigheid, machteloos voelen, piekeren,
prikkelbaar zijn of wantrouwend zijn.

Gedragssignalen, zoals te veel of te weinig eten, roken, drinken. Heel veel praten, klagen
of cynisme.

Gedachtesignalen, zoals dagdromen of fantaseren, angstgedachten “dat lukt mij nooit”,
perfectionistische gedachten “ik mag nu geen fout maken”, zelfopofferingsgedachten
“dat doe ik wel weer”, etc.
Pas als je ze eenmaal in kaart gebracht hebt, dan kun je acties nemen als je ze signaleert.
Hoe voorkom je dat je burn-out raakt?
Om te voorkomen dat je burn-out of overspannen raakt kan je een paar uitgangspunten
hanteren. Allereerst is het belangrijk om je bewust te worden van wat je doet, denkt en voelt. Dit
is een van de voorwaarden voor verandering. Kort gezegd gaat het om de 3 A's: awareness,
acceptance, action. Eerst dien je je bewust te worden van dat je bijvoorbeeld 10 kilo te zwaar
bent geworden. De volgende stap is acceptatie (dus niet het 'vechten' tegen..) van die 10 kilo,
voordat je acties kunt nemen om af te slanken. Iets wat je niet bewust bent, gaat ook niet
veranderen!
Gedragsverandering werkt alleen als je voldoende lijdensdruk hebt. Genoeg 'pijn' of 'frustratie'
om daadwerkelijk het roer om te gooien. Daarbij is het belangrijk om je je bewust te zijn van
jouw (belemmerende) overtuigingen die dat gedrag aansturen. In de praktijk hoor ik bijvoorbeeld
vaak dat mensen de overtuiging hebben "u vraagt, ik draai". Als je niets aan die overtuiging doet,
zal je vaak op een verzoek van leidinggevende "ja" zeggen. Ook al voel je "nee" en komen er
andere taken of jouw afspraken thuis in het gedrang.
De handvatten om spanningen te hanteren of reduceren:
1. Stel kleine, simpele doelen. Van een vriendin hoorde ik een prachtig voorbeeld. Zij hanteert
het volgende principe met betrekking tot opruimen: op 1 oktober gooi ik 1 ding weg, op 2
oktober gooi ik 2 dingen weg en op 30 oktober, 30 dingen. Het is een hulpbron om zaken als
uitstelgedrag, aan te pakken en te oefenen met 'nieuw' gedrag. De kunst van Kaizen, Met
kleine stappen naar grote doelen, Auteur: R. Maurer is een helder geschreven boekje
hierover.
2. 'Adhoc dagen' inplannen. Dit zijn hele of halve dagen die je blokt in jouw agenda. Een tip is
om dit ook te doen voor en na de vakantie. Ik merk namelijk dat veel mensen van 3 weken
luieren, opeens full speed hun werk weer oppakken. Na een week worden ze weer volledig
opgeslokt door een overvolle agenda.
M
06 4607 3440
E
[email protected]
W
www.mastersatwork.org
ING NL32 INGB 0009 4728 52
BTW 1728.12.124 B01
KvK 34335678
3. Spreek jouw waarheid en behoeften c.q. verlangens uit. Hoe je dat doet, kun je leren in
coaching!
4. Verander al jou 'nietjes' in 'welletjes'. Ik hoor vaak wat mensen niet meer willen. Ze blijven
daarbij in het probleem hangen en komen dan vaak niet tot oplossingen. In het
oplossingsgericht werken, werken we met prikkelende vragen die jouw brein aanzetten tot
het bedenken van oplossingen en nieuwe mogelijkheden. Het gaat om de juiste (retorische)
vraag op het juiste moment! Een vraag die handig is om te stellen als je merkt dat je aan het
klagen bent is bijvoorbeeld: als de situatie zo blijft zoals hij is, wat kan ik dan anders doen?
Of wat heeft mij al eerder geholpen om .. voor elkaar te krijgen? Hoe heb ik dat aangepakt
en wat was helpend?
5. Maak een reële planning in jouw agenda voor al jouw taken. Waarbij je aangeeft hoeveel tijd
iets kost. Een gesprek van 1 uur heeft veelal een voorbereiding en afwerkingstijd van totaal 1
uur. Daarnaast heb je vaak ook nog reistijd van een uur. Dus 1 afspraak van 1 uur duurt
bijna een dagdeel!
6. Welke acties kun je nemen als je te veel stress hebt? Ga in overleg met jou leidinggevende
over de mogelijkheid om taken aan te passen c.q. af te stoten. Het advies is om je niet gelijk
100% ziek te melden. 25% kan ook en is veel efficiënter. Want 100% uitval duurt veel langer
voordat je weer volledig aan de slag bent.
Nu zijn handvatten erg persoonlijk. Wat voor de één werkt, werkt voor de ander niet. Wil jij
weten welke hulpbronnen voor jouw werken? En hoe jij grip spanning kan krijgen....
Neem contact op met Barbara Jansen van Masters at Work 06 46073440 of
[email protected]
© 2016 – www.mastersatwork.org
M
06 4607 3440
E
[email protected]
W
www.mastersatwork.org
ING NL32 INGB 0009 4728 52
BTW 1728.12.124 B01
KvK 34335678