Alfacollege_Waarom de economie niet een beetje

Waarom gaat de economie niet een beetje beter?
Michiel Verbeek
November 2014
1
Economische kringloop
Consumenten
Financiele instellingen
Overheid
Producenten
Buitenland
2
Wat gebeurde er op 15 september 2008?
3
6.000 miljard
4
Oorzaken kredietcrisis:
1. Grote vraag naar beleggingsproducten.
2. Stimulering huizenbezit in de VS.
3. Amerikaanse overheid versoepelde de regels voor
banken.
4. Hebzucht bij de grote banken.
Was een wet uit 1933 om te
voorkomen dat banken
teveel met eigen geld in
effecten zouden gaan
handelen. In 1999 is die wet
versoepeld. Met later bleek
grote gevolgen!
5
Banken
Overheden in de
problemen met schulden
Huizenmarkt
Minder koopkracht
consumenten
Reële economie (producten en
diensten) in de problemen
BBP krimpt vanaf 2010
6
Ontwikkeling Bruto Binnenlands product
7
8
9
10
1 dollar = 0,89 euro
Trading Economics, 9 november 2014 11
GDP = Bruto Binnenlands Product (BBP)
YoY = Jaarlijkse stijging BBP
QoQ = Stijging BBP per kwartaal
Interest rate: Rentepercentage staatsobligaties
Inflation rate: Inflatiepercentage
Jobless rate: Werkloosheidspercentage
Gov. Budget: Begrotingsresultaat in procenten van het BBP
Debt/GDP = Staatsschuld in procenten van het BBP
12
Banken kunnen uit niets
geld maken!
Maar de banken hebben
toch een probleem.
13
Uitleningen
Dekking
Dekking in %
5.000.000
150.000
3%
3.750.000
150.000
4%
5.000.000
200.000
4%
1.500.000
150.000
10%
14
Investeren we wel slim?
Investeren in een autofabriek
of
investeren in vastgoed of aandelen.
Wat gebeurt er met de economie?
15
Vraag 1:
Hieronder staan twee recente nieuwsberichten. Heeft dit invloed op de
Nederlandse economie? Motiveer je antwoord.
Nieuwsbericht 1 van 11 september 2014: De Europese Unie gaat 11,9
miljard uittrekken om de infrastructuur in Europa te verbeteren.
Nieuwsbericht 2 van 6 november 2014: Duitsland steekt 10 miljard
euro in de stimulering van de economie. Het geld is vanaf 2016
beschikbaar.
16
Vraag 2:
Noem 1 maatregel uit de lijst hieronder die niet zal helpen om de
economie te stimuleren en 1 die de economie wel zal stimuleren. Geef
je antwoord aan de hand van de economische kringloop.
1. Bedrijven subsidiëren
7. Belastingen omhoog
2. Belastingen omhoog
8. Belastingen omlaag
3. Investeren in wegen
9. Rente verder verlagen
4. Lonen omlaag
10. Bezuinigingen overheid
5. Lonen omhoog
11. Schulden aflossen
6. Investeren in onderwijs
12. Investeren duurzame energie
17
Vraag 3:
Waarom is investeren in de reële economie beter dan in aandelen of
vastgoed?
Vraag 4:
Stelling: Als banken meer eigen vermogen moeten aanhouden
tegenover bedrijfsleningen, dan kunnen veel bedrijven in problemen
komen.
Ben je het eens of oneens met deze stelling? Motiveer je antwoord.
Vraag 5:
Welk land staat er volgens het BBP-schema beter voor: Duitsland of
België? Motiveer je antwoord.
18
Vermogensongelijkheid
1. Kinderen van Lionel Messi
hoeven niet meer te werken
2. 1,2% van de Nederlanders
bezitten 40% van ons totale
vermogen.
3. De 3 rijkste Nederlanders hebben
meer vermogen dan de armste
helft van Nederland.
Als r > g ontstaat er steeds meer vermogensongelijkheid.
(r = rendement op vermogen en g = economische groei)
Is vermogensongelijkheid een probleem?
19
20
21
Onderwerpen:
1. De financiële crisis van 2008 die
oversloeg in een economische crisis
2. Geldschepping
3. Vermogensongelijkheid
4. Economische kringloop
22