Waarom gaat de economie niet een beetje beter? Michiel Verbeek januari 2015 1 2 5 januari 2015 3 Economische kringloop Consumenten Financiele instellingen Overheid Producenten Buitenland 4 Wat gebeurde er op 15 september 2008? 5 6 Oorzaken kredietcrisis: 1. Grote vraag naar beleggingsproducten. 2. Stimulering huizenbezit in de VS. 3. Amerikaanse overheid versoepelde de regels voor banken. 4. Hebzucht bij de grote banken. Was een wet uit 1933 om te voorkomen dat banken teveel met eigen geld in effecten zouden gaan handelen. In 1999 is die wet versoepeld. Met later bleek grote gevolgen! 7 Banken Overheden in de problemen met schulden Huizenmarkt Minder koopkracht consumenten Reële economie (producten en diensten) in de problemen BBP krimpt vanaf 2010 8 Ontwikkeling Bruto Binnenlands product 9 Eurozonelanden Landen Europese Gemeenschap zonder euro 10 11 Derde kwartaal 2014 groei van 5%! 12 Het nieuwe normaal in China is een jaarlijkse groei van ca. 7% 13 1 dollar = 0,82 euro of 1 euro = 1,22 dollar Trading Economics, 24 december 2014 14 GDP = Bruto Binnenlands Product (BBP) YoY = Jaarlijkse stijging BBP QoQ = Stijging BBP per kwartaal Interest rate: Rentepercentage staatsobligaties Inflation rate: Inflatiepercentage Jobless rate: Werkloosheidspercentage Gov. Budget: Begrotingsresultaat in procenten van het BBP Debt/GDP = Staatsschuld in procenten van het BBP 15 Banken kunnen uit niets geld maken! Maar de banken hebben toch een probleem. 16 1 miljoen geleend bij de bank. 17 Uitleningen Dekking Dekking in % 5.000.000 150.000 3% 3.750.000 150.000 4% 5.000.000 200.000 4% 1.500.000 150.000 10% 18 Je gaat 1 miljoen euro investeren In een fabriek van zonnepanelen In een mooi huis In een mooie sportwagen In aandelen Facebook 19 Vraag 1: Hieronder staat een recent nieuwsbericht. Heeft dit invloed op de Nederlandse economie? Motiveer je antwoord. Jean-Claude Junker, de voorzitter van de Europese Commissie, heeft op 26 november 2014 een investeringsplan van 315 miljard euro gepresenteerd dat bedoeld is om de Europese economie weer op gang te brengen. 16 miljard euro daarvan zal uit het EU-budget moeten komen, vijf miljard euro zal door de Europese Investeringsbank worden geleverd. De rest zal worden gefinancierd door private investeerders. 20 Vraag 2: Noem 1 maatregel uit de lijst hieronder die niet zal helpen om de economie te stimuleren en 1 die de economie wel zal stimuleren. Geef je antwoord aan de hand van de economische kringloop. 1. Bedrijven subsidiëren 7. Belastingen omhoog 2. Belastingen omhoog 8. Belastingen omlaag 3. Investeren in wegen 9. Rente verder verlagen 4. Lonen omlaag 10. Bezuinigingen overheid 5. Lonen omhoog 11. Schulden aflossen 6. Investeren in onderwijs 12. Investeren duurzame energie 21 Vraag 3: Waarom is investeren in de reële economie beter dan in aandelen of vastgoed? Vraag 4: Stelling: Als banken meer eigen vermogen moeten aanhouden tegenover bedrijfsleningen, dan kunnen veel bedrijven in problemen komen. Ben je het eens of oneens met deze stelling? Motiveer je antwoord. Vraag 5: Welk land staat er volgens het BBP-schema beter voor: Duitsland of België? Motiveer je antwoord. 22