Beroeps– en deskundigheidseisen van de financieel planner
advertisement
Beroeps– en deskundigheidseisen van de financieel planner Documentnaam: Versie: Datum: Beroeps- en deskundigheidseisen van de financieel planner Definitief + update 2017 01.04.2017 Inhoudsopgave 1. Inleiding………………………………………………………………………………………………………………….….. 3 2. Verantwoording……………………………………………………………………………………………………….… 4 3. Leeswijzer………………………………………………………………………………………………………………….. 5 4. Competenties van een financieel planner in functie van taken en werkprocessen…… 8 5. Algemene vaardigheden van een financieel planner…………………….…………………………. 11 6. Eindtermen en geclusterde toetstermen gebaseerd op life events. ………………………… 19 Bijlage I Beroepsprofiel financieel planner …………………………………………………………………………….. 29 II Toetstermen m.b.t. kennis en specifieke vaardigheden…………………………………………….. 43 © 2017 Stichting Certificering Federatie Financieel Planners (SCFFP). Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. -2- 1. Inleiding De FFP bestaat sinds 1996 en heeft bijna 4.000 leden. Natuurlijke personen die succesvol het FFPexamen afleggen, kunnen zich laten opnemen in het FFP-register en mogen dan het FFP-keurmerk voeren. FFP-leden zijn onderworpen aan integriteits- en tuchtregels en dienen hun kennis tweejaarlijks door middel van een systeem van permanente educatie (PE) aan te tonen. De financiële wereld is sterk aan veranderingen onderhevig. Niet alleen volgen wettelijke en andere externe ontwikkelingen elkaar in hoog tempo op, maar ook neemt de roep om transparante, deskundige en betrouwbare marktpartijen toe. Het consumentenvertrouwen is ernstig beschadigd door financiële schandalen en consumenten lijken zich steeds meer van de gevestigde partijen af te keren. Ook voor partijen die in de basis een goede propositie hebben (en de FFP kan tot deze groep gerekend worden) is het niet gemakkelijk om bekendheid, herkenning en erkenning bij consumenten op te bouwen. Mede hierdoor is de Stichting Certificering Federatie Financieel Planners (SCFFP) begin 2011 gestart met een vakbekwaamheidsprogramma. Met het actualiseren en herdefiniëren van de vakbekwaamheidseisen van de FFP zijn drie doelen gediend: 1- Het creëren van een aansluiting van de FFP-eind- en toetstermen bij de adviespraktijk van morgen door hiaten in kennisdomeinen in te vullen én vereisten op het gebied van vaardigheden en competenties en professioneel gedrag op te nemen; 2- Het realiseren van een onderscheidende positie in het speelveld van financieel professionals met als vertrekpunt het geven van integraal financieel advies; 3- Het leveren van een bijdrage aan de groei- en positioneringsambitie van de FFP. De FFP wil dé beroepsorganisatie van financiële professionals zijn die advisering op basis van een integraal klantbeeld als vertrekpunt neemt voor haar dienstverlening. De actualisering van de FFPleerdoelen draagt bij tot het sterke, professionele imago en de ‘footprint’ van de FFP in het financiële landschap in Nederland. -3- 2. Verantwoording In dit hoofdstuk wordt ingegaan op welke wijze de opzet en inhoud van de leerdoelen FFP tot stand is gekomen. In de analysefase is van diverse partijen relevante input verzameld. Met betrekking tot de externe analyse zijn er gesprekken gevoerd met werkgevers, onderwijsinstellingen en andere relevante stakeholders. In de interne analyse-fase zijn er in het voorjaar van 2012 allereerst SWOTbeoordelingen opgesteld van de FFP-leerdoelen met als centrale vraagstelling: wat kan behouden blijven en wat moet er veranderen in functie van de toekomstige positionering van de financieel planner? De resultaten hiervan zijn vervolgens besproken met verschillende ledendelegaties (klankbordgroep, SWOT-bijeenkomsten, etc.). In juni 2012 heeft er een uitgebreid onderzoek onder de leden plaatsgevonden. Hierin zijn de leden in brede zin bevraagd op hun visie over financiële planning nu en in de toekomst. Dit heeft waardevolle informatie opgeleverd over de rol en het belang van financiële planning in de professionele activiteiten van leden, de beleving en invulling van het FFP-keurmerk en specifieke kenmerken van de ledenkring van de FFP. Het geheel van deze input heeft geleid tot de opstelling van vier uitgangspunten die aan de basis liggen van de huidige leerdoelen FFP. Deze worden nader gepresenteerd in 2.2. 2.1 Beroepsprofiel ‘financieel planner’ Parallel aan de analyse-activiteiten is gewerkt aan de totstandkoming van een beroepsprofiel. Hierin wordt het beroep van financieel planner beschreven. In het beroepsprofiel komen de taken, competenties en de contexten waarin de financieel planners hun vak uitoefenen aan de orde. Het beroepsprofiel kent vijf beroepshandelingen waaraan de competenties en algemene vaardigheden gealloceerd worden. (Zie voor het beroepsprofiel financieel planner – bijlage I) 2.2 Uitgangspunten FFP-leerdoelen 1. FFP–diploma op basis van breed, generiek en integraal plan/advies De basis (en toegevoegde waarde) van het FFP-diploma is integrale planning en -advisering. Dit aspect vormt de kern van het onderscheid van het FFP-keurmerk ten opzichte van de wettelijke vakbekwaamheidseisen en andere bovenwettelijke keurmerken. 2. Richtniveau FFP-leerdoelen liggen op EQF-niveau 6 Het EQF-niveau 6 staat gelijk aan HBO-bachelorniveau. De FFP-leerdoelen omvatten zowel kennis als vaardigheden, competenties en professioneel gedrag. 3. FFP-kennisdomeinen De kennisdomeinen zijn: -4- • • • • Belastingen Recht Pensioen/Sociale Zekerheid/ Levensverzekeringen Sparen/ Beleggen/ Financieren 4. De eindtermen zijn gebaseerd op voor de financiële planner relevante life events De life events zijn: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 3. Samenwonen/Trouwen/Scheiden Overlijden Kinderen (geboorte/studie/vermogensoverdracht) Verandering baan/ontslag/zzp-er worden of ondernemer Arbeidsongeschikt Stoppen met werken/pensionering (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/gemend gebruik/(tijdelijke) verhuur Starten-groei-krimp onderneming/verandering rechtsvorm Overname/staken/fusie Leeswijzer De vakbekwaamheidseisen van de financieel planner zijn uitgewerkt in een beroepsprofiel en leerdoelen die competenties, algemene vaardigheden, kennis en specifieke vaardigheden omschrijven. Competenties In het hoofdstuk ’Competenties van de financieel planner’ zijn de taken en werkprocessen uit het beroepsprofiel als uitgangspunt genomen. Deze zijn aangevuld met een beschrijving van kritische beroepssituaties en een kolom die reflectie vraagt van de kandidaat op ontwikkelde competenties. De vragen waarop de kandidaat reflecteert zijn uitwerkingen van algemene competenties zoals klantgerichtheid, vasthoudendheid, overtuigingskracht, sensitiviteit, bereidheid tot onderzoek etc. De kandidaat laat zijn beroepshouding zien in deze examensituaties. Deze leerdoelen worden aangeduid met ‘doen’. Algemene vaardigheden Deze leerdoelen beschrijven per beroepshandeling complexe en gecompliceerde communicatieve en cognitieve vaardigheden voor de financieel planner. ‘Complex’ en ‘gecompliceerd’ verwijzen naar twee niveaus bij vaardigheden. ‘Complex’ is een samengestelde vaardigheid, ‘gecompliceerd’ verwijst naar ‘makkelijk of moeilijk.’ Aan de vaardigheden zijn (gedrags-)normen, prestatieindicatoren en resultaten toegevoegd die in de beroepsuitoefening bereikt moeten worden. Verder is er informatie aan toegevoegd uit de context van het beroep. Hiermee wordt voor het inrichten -5- van curriculae en het afleiden van examenopgaven informatie meegegeven die praktijk gerelateerd onderwijs en - examinering borgen. Deze leerdoelen worden aangeduid met ‘kunnen’. Kennis De leerdoelen met betrekking tot kennis zijn op twee niveaus uitgewerkt. Onderscheiden worden eindtermen met betrekking tot kennis met onderliggende geclusterde toetstermen, die verwijzen naar de detaillijst met toetstermen. De eindtermen met geclusterde toetstermen beschrijven op een hoog abstractieniveau welke informatie uit welke vakgebieden beheerst moet worden en zijn terug te vinden in hoofdstuk 6. De onderliggende gedetailleerde toetstermen met betrekking tot kennis zijn terug te vinden in bijlage II. De gedragscomponent met betrekking tot deze toetstermen is af te leiden uit de indeling weten (W) en begrijpen (B). In de categorie weten (W) wordt gedrag bedoeld als benoemen, een definitie kunnen geven, in zijn algemeenheid te vatten onder het woord ‘reproduceren’. In de categorie begrijpen (B) wordt gedrag bedoeld zoals verbanden kunnen leggen, iets kunnen verklaren, voorbeelden geven, de werking van de wet kunnen uitleggen of beschrijven. Deze leerdoelen worden aangeduid met ‘weten’. Bij de toetstermen is een onderverdeling gemaakt tussen vier kennisdomeinen te weten: - Belastingen (BEL) - Recht (RE) - Pensioen/Sociale Zekerheid/ Levensverzekeringen (PSZV) - Sparen/Beleggen/Financieren (SBF) Sommige toetstermen zijn op verschillende vakgebieden van toepassing. Om doublures te voorkomen, is er voor gekozen om een bepaalde toetsterm eerst bij BEL of RE te plaatsen als primair vakgebied en indien aan de orde ook bij een ander kennisgebied als secundair vakgebied bij dezelfde toetsterm te vermelden. Specifieke vaardigheden Aan de eindtermen zijn ook geclusterde specifieke vaardigheden toegevoegd. In de detaillijst in bijlage II met de toetstermen is te vinden wat deze specifieke vaardigheden inhouden. Life events leerdoelen FFP De eindtermen zijn gebaseerd op voor de financiële planner relevante life events. De life events zijn: 10. Samenwonen/Trouwen/Scheiden 11. Overlijden 12. Kinderen (geboorte/studie/vermogensoverdracht) 13. Verandering baan/ontslag/zzp-er worden of ondernemer 14. Arbeidsongeschikt 15. Stoppen met werken/pensionering 16. (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/gemend gebruik/(tijdelijke) verhuur -6- 17. Starten-groei-krimp onderneming/verandering rechtsvorm 18. Overname/staken/fusie De bij de life events vermelde norm/resultaat zijn richtinggevend bedoeld en niet limitatief. De betreffende indeling in life events is sturend voor de inrichting van het onderwijs en het maken van examenopgaven. De life events zijn samengevoegd tot drie hoofdcategorieën te weten: - Familie (life events 1, 2, 3) - Arbeid/wonen (life events 4, 5, 6, 7) - Ondernemer (life events 8 en 9) Professioneel gedrag Professioneel gedrag omvat kennis, vaardigheden en competenties. In die zin is het niet vanzelfsprekend hiervoor een aparte categorie leerdoelen op te nemen. In de financiële sector wordt professioneel gedrag gezien als gedrag dat aspecten van integriteit en ethisch handelen omvat. In de gedragscode voor gecertificeerde financieel planners is professioneel gedrag uitgewerkt. De FFP vindt het van belang de vereisten m.b.t. professioneel gedrag ‘herkenbaar’ op te nemen in de leerdoelen. Bij een aantal leerdoelen die veel kenmerken vertonen van professioneel gedrag is expliciet de relatie aangegeven met de gedragscode. De lettercode (P) verwijst dan naar deze gedragscode. Leerdoelen in relatie tot examens en permanente educatie Op basis van het beroepsprofiel, de daarin onderscheiden taken en de overige categorieën leerdoelen is een examenplan voor de gecertificeerd financieel planners ontwikkeld. In dit examenplan is een keuze gemaakt voor examenmethoden om de onderscheiden leerdoelen te meten, te normeren en te waarderen. Deze zijn onderscheiden in mondelinge en schriftelijke examenmethoden. -7- 4. Competenties van financieel planner in functie van taken en werkprocessen (Lettercode P verwijst naar de gedragscode van de FFP, verder is er geen directe koppeling tussen de opmerkingen in onderstaande 2de en 3de kolom beoogd) Taakgebied/beroepshandeling/ Kenmerken van de kritische beroepssituatie (s) werkprocessen Inventariseren van wensen, verwachtingen en doelstellingen van klanten m.b.t. hun financiële situatie in elke levensloopfase en documenteert deze. • • • • • • • • • Inventariseert integraal de behoeften en verwachtingen van de klant met betrekking tot de diens complete financiële situatie. Richt zich daarbij op het heden en de toekomst. (P) Bouwt vertrouwensrelatie op. Hanteert persoonlijke situaties die emotioneel gevoelig kunnen liggen, zoals scheiding, overlijden e.d.. Onderkent complexe en gecompliceerde situaties, vanuit juridische, fiscale en (bedrijfs-) economische invalshoeken, past het inventarisatieproces aan op deze complexiteit. Inventariseert belanghebbenden en derden bij het inventarisatie proces. Maakt vooraf duidelijke afspraken met de klant over het planningsproces, inclusief de gehanteerde tariefstelling, de gewenste begeleiding bij de uitvoering en nazorg. Maakt een planning van het planningsproces en komt afspraken na. Etaleert deskundigheid, ook bij een enkelvoudige adviesvraag. Verzamelt gegevens met betrekking tot de kernvraag en de daaraan gerelateerde life events. -8- Reflectie van de kandidaat op ontwikkelde en te ontwikkelen competenties • • • • • • • • • • • • • Toon ik actief belangstelling voor de klant? Hoe ga ik om met verschillende typen klanten? Voer ik het gesprek volgens gangbare regels? Realiseer ik realistische verwachtingen bij de klant met betrekking tot het uit te brengen advies? Hoe heb ik de klant overtuigd van mijn toegevoegde waarde? Onderken ik de verschillende belangen en posities van betrokken partijen; hoe stuur ik deze aan? (P) Heb ik alle gegevens van de klant geïnventariseerd, ook de vraag achter de vraag? Is de volledige financiële positie van de klant in kaart gebracht? Zijn alle gegevens over derden achterhaald (partner, ouders, kinderen)? Is de klant overtuigd van het feit dat hij alle informatie moet geven? Heb ik gehandeld conform de FFP-gedragscode? (P) Heb ik onbevooroordeeld gehandeld? Ervaart de klant weerstanden of is deze bereid om alle informatie te geven? Analyseren, berekenen, samenwerken en ontwerpen. • • • • • • • • Presenteert het advies, licht het advies toe. • • • • • Geeft inzicht in verschillende scenario’s nu en in de toekomst. Gaat na of doelstellingen van de klant te realiseren zijn. Onderbouwt dit cijfermatig. Beschrijft benoemde problemen en vraagstelling van de klant kort en bondig. Onderbouwt advies vanuit juiste fiscale, juridische en rekenkundige analyse. Verwerkt emotionele aspecten herkenbaar in het advies (bijv. erfstukken in de familie). Onderbouwt risicoprofielen vanuit de sociaaleconomische context van de klant en vanuit de sociaalpsychologische situatie van de klant. Houdt ontwikkelingen bij op het gebied van financiële planning en generieke kenmerken van producten. Stelt het risicoprofiel op in een actieve dialoog met de klant, waarbij rationele aspecten en emotionele aspecten gewogen en met de klant besproken worden. Overlegt op basis van vertrouwensrelatie met de klant met adviseurs, is alert op financiële gevolgen en dilemma’s (bijvoorbeeld beloningsvraagstukken). Betrekt deskundigen, maar houdt zelf de regie. • Vertaalt gecompliceerde en complexe wet- en regelgeving naar het niveau van de klant. Sluit in communicatieve stijl aan bij aard en niveau van de klant. Vertaalt de constateringen/oplossingen vanuit een advies naar behoeften, wensen en verwachtingen van • • • -9- • • • • • • • • • • Welk taalniveau hanteer ik voor deze klant in de schriftelijke en mondelinge communicatie? Herkent de klant zich in de probleemstelling (als vertaling vanuit de klantvraag)? Hoe heb ik ervoor gezorgd dat deze klant mijn analyse gaat begrijpen? Is het plan uitvoerbaar? Zijn de mogelijkheden helder en herkenbaar weergegeven? Zijn de gegevens van de klant juist geïnterpreteerd? Heb ik alle relevante vakgebieden betrokken bij het maken van het ontwerp? Heb ik op het juiste moment externe deskundigen ingeschakeld? Is het advies objectief? (P) Is het advies in het heden en in de toekomst geplaatst? (P) Hoe heb ik het niveau van de klant bepaald? Is het advies effectief? Welke problemen heb ik overwonnen bij de implementatie van het advies? Toets ik voor de presentatie van het advies of er sinds de inventarisatie nog iets in het leven van de • • deze klant. Hanteert weerstanden en bezwaren bij de klant met betrekking tot de gevolgen voor de uitvoering van het advies. Maakt afspraken met betrekking tot de implementatie van het advies. • • • • • Begeleidt implementatie van het advies. • • • Verleent nazorg naar de klant. • • • • Maakt afspraken over begeleiding bij implementatie met de klant en eventueel met de bemiddelaar. Zet de productoffertes en geleverde diensten m.b.t. een veelheid van financiële producten en diensten in relatie tot plan en behoeften klant. Vraagt door, in contact met specialisten, met betrekking tot de (product-)kenmerken van offertes en/ of adviezen gegeven door specialisten (beleggingsadviseurs, fiscalisten, accountants, kredietspecialisten). Organiseert de nazorg. Analyseert veranderingen bij de klant. Reviseert adviezen systematisch in de functie van de planning. Evalueert de dienstverlening. -10- • • • • klant is gewijzigd? Weet ik het advies te koppelen aan behoeften, wensen en verwachtingen van de klant? Weet ik bij de presentatie van het advies om te gaan met weerstanden? Plaats ik controlevragen om te toetsen of het advies begrepen is zoals ik het bedoeld heb? Vat ik bij voorkeur samen als afsluiting van een deeladvies/oplossing? Welk taalniveau hanteer ik voor deze klant in de schriftelijke en mondelinge communicatie? Welke factoren beïnvloeden de succesvolle implementatie en hoe stuur ik die? Hoe creëer ik betrokkenheid van andere partijen? Heb ik er mij van overtuigd dat ik de risico’s en werking van het productadvies, begrijp en heb ik er mij van overtuigd dat dit productadvies in het belang is van mijn klant? Ben ik standvastig indien specialisten mij niet overtuigen? Heb ik veranderende omgevingsfactoren herkend die het advies mogelijk beïnvloeden? 5. Algemene vaardigheden Fase I Beroepshandeling Algemene Vaardigheden Gedragsnormen / prestatieindicatoren Inventariseren, informeren, eventueel inschakelen en coördineren 1. 2. 3. 4. 5. Communicatievaardigheden Informatievaardigheden Probleemoplossende vaardigheden Toepassen van kennis Leer- en ontwikkelvaardigheden 1. Communicatievaardigheden - Kan inventarisatiegesprekken voeren met verschillende typen klanten. - Is in staat om te gaan met negatieve emoties en reacties van de klant. - Bouwt een relatie op met de klant. - Legt gemakkelijk contact met nieuwe klanten. - Luistert actief en onbevooroordeeld, is meelevend en neemt weerstanden tegen een integrale aanpak weg. - Overtuigt klanten en stelt ze gerust/op hun gemak met het tonen van zijn expertise. - Stemt zijn stijl van communiceren af op de klant. - Overtuigt klanten door te laten merken dat ze terecht kunnen met alle financiële en daaraan gerelateerde zaken. - Informeert klanten op een begrijpelijke en correcte manier in een logisch en goed opgebouwd betoog. - Maakt tijdens de inventarisatie aantekeningen op basis waarvan een adequate dossieropbouw plaatsvindt en in een later stadium eenduidige conclusies getrokken kunnen worden. 2. Informatievaardigheden - Neemt in een inventarisatiegesprek in korte tijd veel informatie in zich op met betrekking tot de positie van de klant (financieel, juridisch, fiscaal en persoonlijk). - Is in staat om zowel de zichtbare als latente behoeften van de klant te achterhalen en deze te prioriteren. - Is in staat de gegeven informatie te verifiëren door het stellen van controlevragen en begrijpelijk voor de klant samen te vatten. -11- - Is in staat snel en accuraat integrale financiële situatie van klant te doorgronden. 3. Probleemoplossende vaardigheden - Koppelt de verkregen informatie direct aan zijn kennis van het vak zodat hij snel een eerste indruk kan vormen van de situatie, zowel in het nu als naar de toekomst toe. 4. Toepassen van kennis - Legt aan de klant begrijpelijk uit wat een financieel planner doet. - Legt aan de klant begrijpelijk uit wat de waarde is van een financieel plan voor het inzicht in zijn financiële positie. - Legt aan de klant begrijpelijk uit wat de grenzen zijn van de dienstverlening van de financieel planner en is in staat de klant te weigeren. - Onderneemt direct actie op basis van de uit de inventarisatie verkregen gegevens. - Verwijst klanten door naar een specialist bij complexe vragen en zorgt bij de inschakeling van derden voor correcte afhandeling. - Houdt regie. 5. Leer- en ontwikkelvaardigheden - Ontwikkelt zich door te reflecteren op zijn handelingen met betrekking tot inventariseren, informeren en eventueel inschakelen en coördineren. Daar waar hij lacunes constateert in zijn eigen kennis of vaardigheden volgt hij bijscholing. - Houdt nauwlettend de ontwikkelingen in zijn vakgebied bij. Omstandigheden, kenmerken van de vaardigheden, de context. De financieel planner krijgt in een inventarisatiegesprek te maken met verschillende typen klanten en is in staat met alle typen klanten de inventarisatie te doorlopen. De typen klanten zijn o.a.: - In fiscaal/juridische zin: DGA, ZZP, Werknemer, Particulier, Ondernemer. In emotionele zin: lastige/ emotionele klanten, gemakkelijke klanten. Klanten met verschillende opleidingsniveaus, werkkringen, en sociaal economische kenmerken. De financieel planner verwijst de klant door bij complexe vragen naar een specialist (bijv. een fiscalist, estate planner, beleggingsadviseur, notaris, advocaat, kredietspecialist. Vakgebieden, die de financieel planner niet allemaal beheerst, maar waarvan hij wel de diepgang overziet. -12- Resultaten van de fase - Fase II Beroepshandeling Algemene Vaardigheden Gedragsnormen / prestatieindicatoren De klant is correct geïnformeerd over de rol die de financieel planner voor hem kan spelen. Er is een eerste inschatting gemaakt van de positie van de klant. Vragen zijn naar tevredenheid beantwoord, dan wel de klant is doorverwezen naar een specialist onder regie van de financieel planner. De klant heeft het vertrouwen dat de financieel planner hem kan helpen. De relevante gegevens zijn geïnventariseerd. De financieel planner heeft gehandeld conform geldende wet- en regelgeving. De klant is geïnformeerd over het totale verloop van het adviesproces, inclusief output, tarifering, etc. Analyseren, berekenen, samenwerken en ontwerpen 1. 2. 3. 4. 5. Communicatievaardigheden Informatievaardigheden Probleemoplossende vaardigheden Toepassen van kennis Leer- en ontwikkelvaardigheden 1. Communicatievaardigheden - Investeert in een goede relatie met specialisten en bouwt een netwerk op. - Bespreekt op adequate wijze de analyse met ingeschakelde specialisten. - Is een gesprekspartner op het domein van de ingeschakelde specialist. - Maakt van de analyse een begrijpelijke en correcte schriftelijke rapportage waarin het taalgebruik is afgestemd op de cliënt. 2. Informatievaardigheden - Koppelt de verkregen informatie van de klant aan alle onderdelen van zijn vak. - Heeft scherp voor ogen wat de gevolgen zijn van wijzigingen in het vakgebied en beperkt zo goed mogelijk de financiële nadelige gevolgen daarvan. 3. Probleemoplossende vaardigheden -13- - Komt op basis van de gegevens van de klant tot een relatie tussen de wensen van de klant en mogelijke oplossingen op het gebied van inkomen en vermogen en de daarbij behorende risico’s. Schetst verschillende scenario’s met betrekking tot het inkomen en het vermogen van de klant. Heeft scherp voor ogen wat de gevolgen zijn van onvoorziene mutaties in de situatie van de klant in de tijd, benoemt ze in kwalitatieve en kwantitatieve zin en beperkt zo goed mogelijk de financiële nadelige gevolgen daarvan. Zorgt voor een integrale aanpak ten aanzien van de financiële positie van de klant. Ziet er op toe dat de expertise van de specialist op een juiste manier wordt door vertaald naar de situatie van de klant. Houdt zelf de regie bij het inschakelen van derden. 4. Toepassen van kennis - Breidt de analyse uit naar de verschillende levensfasen van de klant. - Breidt een integraal advies/plan voor, ook bij klanten met een enkelvoudige adviesvraag. - Maakt vlot en adequaat berekeningen en controleert of de berekeningen van anderen goed zijn uitgevoerd. Gebruikt rekenprogrammatuur of rekenmachine. - Kent de beperkingen in zijn kennis en schakelt waar nodig de expertise van derden in. 5. Leer- en ontwikkelvaardigheden - Ontwikkelt zich door zich door te reflecteren op zijn handelingen met betrekking tot analyseren, berekenen, samenwerken en ontwerpen. Daar waar hij lacunes constateert in zijn eigen kennis of vaardigheden volgt hij bijscholing. - Houdt nauwlettend de ontwikkelingen in zijn vakgebied bij. Omstandigheden, kenmerken van de vaardigheid, de context. Resultaten van de fase De klanten van de financieel planner kunnen zowel een enkelvoudige adviesvraag hebben als de behoefte om een breder financieel plan te schetsen omtrent zijn financiële positie. Beide gevallen worden door de financieel planner doorgaans uitgewerkt in een integraal financieel advies. - Verschillende scenario’s en risico’s met betrekking tot het vermogen en inkomen van de klant zijn uitgewerkt. Een rapportage van de analyse is opgesteld. Passende oplossingen zijn geselecteerd en uitgewerkt in een integrale benadering. Een advies is opgesteld met een of meerdere oplossingen die het beste aansluiten op de situatie en wensen van de klant. -14- Fase III Beroepshandeling Algemene Vaardigheden Gedragsnormen / prestatieindicatoren Adviseren, toelichten en eventueel terugkoppelen 1. 2. 3. 4. 5. 1. Communicatievaardigheden Informatievaardigheden Probleemoplossende vaardigheden Toepassen van kennis Leer- en ontwikkelvaardigheden Communicatievaardigheden - Kan adviesgesprekken voeren met verschillende typen klanten. - Adviseert klanten op een begrijpelijke en correcte manier in een logisch en goed opgebouwd betoog. - Geeft een passend antwoord op alle vragen van de klant. - Stemt zijn niveau van communiceren af op de klant. - Onderkent mogelijke projectie van zijn eigen opvattingen naar het advies van de klant en betrekt deze niet in het advies. 2. Informatievaardigheden. - Past op basis van aanvullende informatie van de klant de analyse aan. - Managet de verwachtingen van de klant ten aanzien van de mogelijke uitkomsten van het plan zodat de klant een realistisch beeld heeft. 3. Probleemoplossende vaardigheden - Zet de uitkomsten van de analyse en de wensen en behoeften van de klant tegen elkaar af zodat deze inzicht krijgt in de voor- en nadelen en haalbaarheid van de voorgestelde oplossingsrichtingen. - Bespreekt alle knelpunten ten aanzien van de voorgestelde adviezen. - Stelt de klant in staat om een weloverwogen keuze te maken omtrent zijn adviesvraag in relatie tot zijn vermogen en inkomen. - Legt moeiteloos een relatie tussen de actuele kernvraag van de klant met andere fasen uit de levensloop van deze klant, - Heeft continu voor ogen dat de adviezen die hij geeft een passend antwoord zijn op de geformuleerde klantwensen/ adviesvraag rekening houdend met het profiel van de klant. 4. Toepassen kennis - Toont zijn vakmanschap door de klant het verband te laten zien tussen: zijn persoonlijke wensen, vertaald naar (financiële) doelstellingen, vertaald naar voorstellen die zijn uitgewerkt in verschillende scenario’s, de voor- en nadelen -15- - per scenario en een advies. Snijdt vakgebieden aan die op het eerste gezicht losstaan van de adviesvraag van de klant en legt de relevantie in relatie tot de oorspronkelijke adviesvraag uit. Is in staat de haalbaarheid van de wensen van de klant vast te stellen en inzichtelijk te maken. 5. Leer- en ontwikkelvaardigheden - Ontwikkelt zich door te reflecteren op zijn handelingen met betrekking tot adviseren, toelichten en eventueel terugkoppelen. Daar waar hij lacunes constateert in zijn eigen kennis of vaardigheden volgt hij bijscholing. - Houdt nauwlettend de ontwikkelingen in zijn vakgebied bij. Omstandigheden, kenmerken van de vaardigheid, de context. Resultaten van de fase De financieel planner adviseert vanuit de verschillende fasen uit de levensloop (life events) van de klant. Fase IV Beroepshandeling Algemene Vaardigheden Begeleiden Gedragsnormen / prestatieindicatoren - 1. 2. 3. 4. 5. 1. De scenario’s met betrekking tot de financiële analyse en oplossingen van de klant zijn toegelicht. Inhoudelijke en verduidelijkingsvragen van de klant zijn beantwoord. De klant weet welke oplossingen geschikt zijn voor zijn persoonlijke situatie. De klant begrijpt de analyse en de voor- en nadelen van de gepresenteerde oplossingen. De adviezen zijn conform geldende wet- en regelgeving. Communicatievaardigheden Informatievaardigheden Probleemoplossende vaardigheden Toepassen van kennis Leer- en ontwikkelvaardigheden Communicatievaardigheden - Investeert in een goede relatie met bemiddelaars en uitvoerende specialisten en bouwt een netwerk op. - Ondersteunt op adequate wijze de klant bij de bespreking van het financieel plan/advies met bemiddelaars en uitvoerende specialisten. -16- - Is een volwaardig gesprekspartner op het domein van de ingeschakelde bemiddelaar(s) en specialisten. Toont een onafhankelijke houding naar kredietspecialist, notaris, accountant, advocaat en beleggingsadviseur e.d. 2. Informatievaardigheden. - Maakt gebruikt van actuele informatie en generieke kenmerken van (financiële) producten en/ of diensten die mogelijk voor de invulling van het gegeven advies gebruikt kunnen worden. 3. Probleemoplossende vaardigheden - Maakt duidelijke afspraken met klant over de uitvoering van het financieel plan. - Plant de activiteiten en stemt deze op elkaar af zodat de voortgang bewaakt kan worden. - Zorgt ervoor dat afspraken worden nagekomen. - Geeft een analyse op de aansluitingsverschillen tussen het financieel plan en de door de bemiddelaar en uitvoerende specialisten geadviseerde producten en diensten. 4. Toepassen van kennis. - Is kritisch ten aanzien van de door de bemiddelaar en uitvoerende specialisten aangedragen oplossingen. - Signaleert tekortkomingen in de aangedragen productoplossingen en diensten en wijst op de risico’s. Omstandigheden, kenmerken van de vaardigheid, de context. Resultaten van de fase 5. Leer- en ontwikkelvaardigheden - Ontwikkelt zich door zich door te reflecteren op zijn handelingen met betrekking tot begeleiden. Daar waar hij lacunes constateert in zijn eigen kennis of vaardigheden volgt hij bijscholing. - Houdt nauwlettend de ontwikkelingen in zijn vakgebied bij. De financieel planner is niet per definitie zelf bemiddelaar en/of uitvoerend specialist. Wel begeleidt hij de klant, indien hij dat wenst, in de uitvoering van het financieel plan naar concrete producten en diensten. Hij treedt op als volwaardig gesprekspartner van de bemiddelaar en uitvoerend specialist(en). - De klant is begeleid in de uitvoering van het advies. Afspraken tussen de klant en de planner zijn nagekomen. Afspraken met derden zijn nagekomen. -17- Fase V Beroepshandeling Algemene Vaardigheden Gedragsnormen / prestatieindicatoren Onderhouden en nazorg 1. 2. 3. 4. 5. 1. Communicatievaardigheden Informatievaardigheden Probleemoplossende vaardigheden Toepassen van kennis Leer- en ontwikkelvaardigheden Communicatievaardigheden - Kan een onderhoudsgesprek voeren met verschillende typen klanten. - Stemt zijn niveau van communiceren af op de klant. - Informeert bij klanten naar hun tevredenheid over de wijze van communiceren. 2. Informatievaardigheden. - Verzamelt gegevens over relevante wijzigingen op het gebied van wet- en regelgeving, sociaal-maatschappelijke trends en economische ontwikkelingen indien en voor zover deze van invloed kunnen zijn op het opgestelde plan van de klant. - Haalbaarheid van de gestelde doelstellingen. - Signaleert aandachtspunten voor de dienstverlening naar de klant. 3. Probleemoplossende vaardigheden - Maakt op basis van het klantdossier een eerste indruk van de positie van de klant in relatie tot gewijzigde gegevens en/of omstandigheden. - Informeert de klant adequaat over de haalbaarheid van de gestelde doelen. 4. Toepassen van kennis - Handelt proactief naar aanleiding van gewijzigde klantgegevens of een veranderende omgeving. 5. Leer- en ontwikkelvaardigheden - Evalueert bij de klant de geleverde diensten voor zover bij hem bekend en handelt hier proactief op. - Ontwikkelt zich door zich te reflecteren op zijn handelingen met betrekking tot begeleiden. Daar waar hij lacunes constateert in zijn eigen kennis of vaardigheden volgt hij bijscholing. - Houdt nauwlettend de ontwikkelingen in zijn vakgebied bij. -18- Omstandigheden, kenmerken van de vaardigheid, de context. Resultaten van de Fase 6. De financieel planner werkt in een omgeving die voortdurend aan verandering onderhevig is, zoals: - Veranderingen in de situatie van de klant. Veranderingen in wet en regelgeving. Veranderingen in productaanbod, productgegevens en voorwaarden van aanbieders. Veranderingen in de markt van financiële dienstverlening. Een bijgesteld financieel advies/plan. De dienstverlening is geëvalueerd. Verbetermaatregelen zijn doorgevoerd. Eindtermen en geclusterde toetstermen gebaseerd op life events Inleiding In onderstaande tabel zijn eindtermen met de daar bij behorende geclusterde toetstermen vermeld. De geclusterde toetstermen zijn verdeeld in specifieke vaardigheden en kennis. De eindtermen zijn gebaseerd op de voor het advies van een financieel planner relevante life events. De life events zijn: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Samenwonen/Trouwen/Scheiden Overlijden Kinderen (geboorte/studie/vermogensoverdracht) Verandering baan/ontslag/zzp-er of ondernemer worden Arbeidsongeschikt Stoppen met werken/pensionering (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw /gemend gebruik/(tijdelijke) verhuur Starten-groei-krimp onderneming/verandering rechtsvorm Overname/staken/fusie -19- De bij de life events vermelde norm/resultaat zijn richtinggevend bedoeld en niet limitatief. De betreffende indeling in life events is sturend voor de inrichting van het onderwijs en het maken van examenopgaven. De life events zijn samengevoegd tot drie hoofdcategorieën te weten: - Familie (life events 1, 2, 3) - Arbeid/wonen (life events 4, 5, 6, 7) - Ondernemer (life events 8 en 9) Naast deze indeling van de eindtermen in life events is de eindterm “Generiek” opgenomen. Deze eindterm heeft de code 0. Ook deze generieke eindterm is ingedeeld in een specifieke vaardigheden- en kennisdeel. De onder deze eindterm vallende toetstermen gelden als basis voor alle overige op life events gebaseerde eindtermen. Voor de generieke specifieke vaardigheden geldt dat deze bij elk event moeten kunnen worden toegepast. De geclusterde toetstermen zijn genummerd in onderstaande tabel, bijvoorbeeld 0BEL1. De verklaring van de nummering van de geclusterde toetsterm is als volgt: - Eerst cijfer (0 tot en met 9): geeft aan bij welke eindterm de toetsterm hoort Dan kennisgebied (BEL, RE, PSZV, SBF) of specifieke vaardigheid (SV) Vervolgens nummering geclusterde toetsterm (1,2,..) In de in de bijlage II opgenomen gedetailleerde lijst van toetstermen is bij iedere toetsterm het nummer vermeld van de bijbehorende geclusterde toetsterm. De bij de categorie Familie behorende eind- en toetstermen zijn eveneens van toepassing bij de categorie Arbeid/wonen en Ondernemer. De bij de categorie Arbeid/wonen behorende eind- en toetstermen zijn eveneens bij de categorie Ondernemer van toepassing. -20- Hoofdcategorie Generiek (0) Eindterm De financieel planner is in staat om in zijn advisering de relevante generieke kennis en specifieke vaardigheden te hanteren Norm/resultaat Generieke specifieke vaardigheid Inzicht in (besteedbaar) inkomen nu en in de toekomst inclusief fiscale aspecten. Inzicht in vermogen en vermogensontwikkeling, inclusief schulden en civielrechtelijke aspecten. Inzicht in de risico’s op het inkomen en vermogen. Heroverweging risicoprofiel/beleggingshorizon. Generieke kennis Generieke kennis van de relevante fiscale wetgeving. Generieke kennis van de relevante rechtsbeginselen. Generieke kennis van de (macro) economie. Generieke kennis van sparen en beleggen. Geclusterde toetstermen 0BEL1 0RE1 0RE2 0SBF1 0SBF2 0PSZV1 0PSZV2 0SV1 0SV2 0SV3 0SV4 Kan de basisbegrippen en systematiek van de fiscale wetgeving uitleggen. Kan de juridische wettelijke definities uitleggen. Kan de wetgeving met betrekking tot rechtshandelingen uitleggen. Kan de economische beginselen uitleggen. Kan de spaar- en beleggingsvormen en de hiermee verband houdende begrippen en theorieën uitleggen. Kan financiële verplichtingen op grond van de zorgverzekeringswet uitleggen. Kan de verschillende vormen van levensverzekeringen uitleggen. Kan de verschuldigde inkomstenbelasting berekenen. Kan financiële rekenmethoden toepassen. Kan het risico(-profiel) in beleggingsvormen/-mix vertalen. Kan de rechten op grond van levensverzekeringen en sociale zekerheidswetten analyseren. -21- Hoofdcategorie Familie De bij de categorie Familie behorende eind- en toetstermen zijn eveneens van toepassing bij de categorie Arbeid/wonen en Ondernemer. Life event samenwonen, trouwen en scheiden (1) Eindterm 1. De financieel planner is in staat om zelfstandig de toepasselijke wet- en regelgeving te hanteren met betrekking tot het event samenwonen en trouwen en kan de klant overzicht geven in de gevolgen van en begeleiden bij het event scheiden. Norm/resultaat Inzicht gevolgen uit elkaar gaan. Inzicht samenlevingsovereenkomst/ huwelijksgoederenregime/ testament. Inzicht in aansprakelijkheid voor aangegane verplichtingen. Inzicht gevolgen wijzigen kapitaal- of lijfrenteverzekeringen. Geclusterde toetstermen 1BEL1 1RE1 1PSZV1 1SV2 Kan de fiscale aspecten van alimentatieverplichtingen uitleggen. Kan de juridische aspecten van samenlevingsvormen en de daarmee samenhangende juridische vermogenspositie uitleggen. Kan de gevolgen van een scheiding voor het pensioen uitleggen. Kan de met het aangaan dan wel verbreken van een relatie samenhangende notariële stukken analyseren. Life event overlijden (2) Eindterm 2. De financieel planner is in staat om zelfstandig de toepasselijke wet- en regelgeving te hanteren met betrekking tot het event overlijden. Norm/resultaat Inzicht in familieomstandigheden (kinderen, partner, kinderen uit vorig huwelijk) . Geclusterde toetstermen -22- 2BEL1 2RE1 2PSZV1 2SV1 2SV2 Kan de fiscale gevolgen van een overlijden uitleggen. Kan de erfrechtelijke gevolgen van het overlijden uitleggen. Kan de rechten op ANW en partnerpensioen uitleggen. Kan de erfdelen berekenen en de hiermee samenhangende fiscale heffingen. Kan de met het overlijden samenhangende notariële stukken analyseren. Life event kinderen (geboorte, studie en vermogensoverdracht) (3) Eindterm 3. De financieel planner is in staat om zelfstandig de toepasselijke wet- en regelgeving te hanteren met betrekking tot het event kinderen (geboorte, studie en vermogensoverdracht). Norm/resultaat Inzicht in familieomstandigheden (kinderen, partner, kinderen uit vorig huwelijk). Advies voorzieningen toekomstige uitgaven. Mogelijkheden vermogensoverheveling. Geclusterde toetstermen 3BEL1 3RE1 3RE2 3PSZV1 3SV1 Kan de met een kind en het schenken aan een kind samenhangende fiscale aspecten uitleggen. Kan de juridische positie tussen ouders en kinderen uitleggen. Kan de met het schenken aan een kind samenhangende juridische aspecten uitleggen. Kan het recht op kindregelingen uitleggen. Kan de met de schenking samenhangende notariële stukken analyseren. -23- Hoofdcategorie Arbeid/wonen De bij de categorie Arbeid/wonen behorende eind- en toetstermen zijn eveneens bij de categorie Ondernemer van toepassing. Life event verandering van baan, ontslag (4) Eindterm 4. De financieel planner is in staat om zelfstandig de toepasselijke wet- en regelgeving te hanteren met betrekking tot het event verandering van baan/ontslag/zzp-er of ondernemer worden. Norm/resultaat Inzicht gevolgen oudedagsvoorzieningen Inzicht in verandering in wonen t.g.v. verandering baan. Geclusterde toetstermen 4RE1 4RE2 4RE 4RE4 4PSZV1 4BEL1 4SV1 4BEL2 4PSZV2 4PSZV3 4SV2 Kan de procedures rondom ontslag uitleggen. Kan de rechten van een werknemer bij een tijdelijke of permanente arbeidsovereenkomst uitleggen (incl. transitievergoeding). Kan de aansprakelijkheden van een zzp-er/ondernemer uitleggen. Kan de juridische documenten van een zzp-er/ondernemer analyseren. Kan de verschillen tussen dienstverband en zzp-er/ondernemer uitleggen voor pensioen en sociale zekerheidsrechten. Kan de fiscale aspecten van een zzp-er/ondernemer uitleggen. Kan de keuze tussen loondienstverband en zzp-er/ondernemer analyseren. Kan de fiscale aspecten van het loon uitleggen, waaronder de levensloop- en stamrechtbepalingen. Kan de rechten op pensioen in samenhang met verandering van baan of ontslag uitleggen. Kan de rechten op een WW uitkering uitleggen. Kan de basisberekeningen betreffende de opbouw van pensioenrechten uitvoeren, onder andere op basis van een UPO . -24- Life event arbeidsongeschikt (5) Eindterm 5. De financieel planner is in staat om zelfstandig de toepasselijke wet- en regelgeving te hanteren met betrekking tot het event arbeidsongeschikt. Norm/resultaat Inzicht gevolgen oudedagsvoorzieningen. Geclusterde toetsterm 5PSZV1 Kan de rechten op doorbetaling van loon dan wel uitkering bij arbeidsongeschiktheid uitleggen. Life event stoppen met werken/pensionering (6) Eindterm 6. De financieel planner is in staat om zelfstandig de toepasselijke wet- en regelgeving te hanteren met betrekking tot het event stoppen met werken/pensionering. Norm/resultaat Inzicht gevolgen oudedagsvoorzieningen. Inzicht geven in kort- en langleven risico. Geclusterde toetstermen 6BEL1 6PSZV1 6SV1 6SV2 Kan de fiscale aspecten van oudedagsvoorzieningen uitleggen. Kan het recht op pensioen en AOW uitleggen. Kan de mogelijkheden benutten om oudedagsvoorzieningen voor de klant zo optimaal mogelijk te laten uitkeren. Kan het effect van geldontwaarding op pensioenvoorzieningen uitleggen. -25- Life event (ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/gemengd gebruik/tijdelijke verhuur (7) Eindterm 7. De financieel planner is in staat om zelfstandig de toepasselijke wet- en regelgeving te hanteren met betrekking tot het event (ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/gemengd gebruik/tijdelijke verhuur. Norm/resultaat Inzicht gevolgen oudedagsvoorzieningen. Inzicht geven in financieren met eigen middelen/hypothecaire lening. Geclusterde toetstermen 7BEL1 7RE1 7SV1 7SV2 7SV3 Kan de fiscale aspecten rond het bezit, overdracht en de financiering van onroerend goed uitleggen. Kan de juridische definities van registergoederen en de daarmee samenhangende zekerheidsrechten uitleggen. Kan de fiscale berekeningen rond de eigen woning en overig onroerend goed uitvoeren. Kan de met onroerend goed transacties samenhangende notariële stukken analyseren. Kan globaal de mogelijkheden voor een eigen woningfinanciering bepalen. -26- Hoofdcategorie Ondernemer Life event starten-groei-krimp onderneming/verandering rechtsvorm (8) Eindterm 8. De financieel planner kan de klant overzicht geven in de gevolgen van en begeleiden bij het event starten-groei-krimp onderneming/verandering van rechtsvorm. Norm/resultaat Inzicht in inkomensrisico’s. Inzicht in keuze rechtsvorm. Inzicht in (privé)aansprakelijkheid. Geclusterde toetstermen 8BEL1 8RE1 8SBF1 8PSZV1 8SV1 8SV2 8SV3 8SV4 Kan de fiscale aspecten van een IB onderneming en DGA uitleggen. Kan de juridische aspecten van rechtspersonen uitleggen. Kan de verschillen uitleggen tussen het hebben van vermogen (inclusief schulden) in privé of de onderneming. Kan de regelingen betreffende pensioen en sociale zekerheid voor een DGA uitleggen. Kan de fiscale berekeningen met betrekking tot een onderneming uitvoeren. Kan de juridische documenten met betrekking tot de onderneming analyseren. Kan de keuze tussen het handelen als particulier dan wel als ondernemer analyseren. Kan de financiële en juridische positie van de onderneming analyseren. -27- Life event overname/staken/fusie (9) Eindterm 9. De financieel planner kan de klant overzicht geven in de gevolgen van en begeleiden bij het event overname/staken/fusie Norm/resultaat Inzicht gevolgen oudedagsvoorzieningen. Inzicht in kort- en langleven risico. Geclusterde toetstermen 9BEL1 9RE1 9SV1 Kan de fiscale aspecten van het staken, fuseren of overdragen van een onderneming uitleggen. Kan de juridische aspecten van een fusie of splitsing uitleggen. Kan de fiscale gevolgen van het ruisend dan wel geruisloos staken (overdragen) van een onderneming berekenen en analyseren. -28- Bijlage I Beroepsprofiel Financieel Planner -29- Colofon Het beroepsprofiel van de financieel planner is opgesteld door de Stichting Certificering Federatie Financieel Planners (SCFFP). Eerste versie: oktober 2012 Contactgegevens: FFP Adres: Herikerbergweg 292 1101 CT Amsterdam Secretariaat: Telefoon: 035-3020120 Mail: [email protected] www.ffp.nl Auteursrechten: © 2017 Stichting Certificering Federatie Financieel Planners. -30- Inhoud Inleiding Deel 1 Plaatsbepaling Wat is financiële planning? Maatschappelijke veranderingen en financiële planning Professionalisering Deel 2 Taken en competenties Werkwijze en planningsproces Beroepshandelingen en taken Competenties Integriteit en zorgplicht EQF Deel 3 Werkcontext Markt Klantgroepen Functies Typerende beroepshouding Bijlagen Adviesproces AFM Over de FFP -31- Inleiding Dit document beschrijft het beroep van financieel planner. Taken, competenties en de vele contexten waarin financieel planners hun vak uitoefenen komen aan de orde. Het beroepsprofiel laat zien wat financieel planners actief in verschillende functies en werkcontexten met elkaar gemeen hebben. Dit is enerzijds belangrijk en zinvol met het oog op de herkenbaarheid van het beroep voor consumenten en stakeholders. Anderzijds zinvol voor financieel planners zelf om hun beroepsidentiteit blijvend te ontwikkelen. Ook kan het beroepsprofiel gebruikt worden ter informatie aan studenten en examenkandidaten. Met het opstellen van dit beroepsprofiel wil de FFP de beroepsgroep zelf en (in-)direct betrokkenen op toegankelijke wijze inzicht geven in het beroep van financieel planner en het uitgebreide werkveld waarin hij werkzaam is. Het beroepsprofiel valt uiteen in drie delen. In deel 1 ‘plaatsbepaling’ wordt kort geschetst wat het beroep van financieel planner inhoudt en met welke ontwikkelingen hij te maken heeft. In deel 2 zijn de beroepshandelingen opgenomen en is beschreven wat een financieel planner moet kennen, kunnen en beheersen om zijn vak goed uit te oefenen. Tot slot geeft het derde deel ‘werkveld’ een omschrijving van de markt en een indicatief overzicht van verschillende functies waarin financieel planners werkzaam zijn. Daar waar in het document ‘hij’ staat, kan ook ‘zij’ gelezen worden. -32- Deel 1 Plaatsbepaling Wat is financiële planning? Het doel van financiële planning is het bieden van inzicht en overzicht voor een klant omtrent zijn totale financiële situatie, doorgaans in de vorm van een financieel plan. In een dergelijk plan wordt rekening gehouden met de wensen en doelstellingen van de klant en het stelt hem in staat om de juiste keuzes te maken inzake financiële vraagstukken en de juiste acties te ondernemen. Bij financiële planning gaat het erom om voor de langere termijn over voldoende inkomen en vermogen te beschikken om financiële wensen en doelstellingen te realiseren en eventuele risico's op te vangen. Maatschappelijke veranderingen en financiële planning De financiële wereld is sterk aan veranderingen onderhevig. Wettelijke en andere externe ontwikkelingen volgen elkaar in hoog tempo op en de roep om transparante, deskundige en betrouwbare marktpartijen neemt toe. Consumenten zijn onzeker over hun toekomst en vaak heeft men geen compleet of een onjuist beeld over de eigen financiële situatie. Financiële planning opereert op de raakvlakken van het individu en zijn financieel-economische omgeving. Deze raakvlakken manifesteren zich in zogenaamde ‘life events’1en bevinden zich niet alleen in de context van gezin en familie (keuzes over huwelijk, samenwonen, een eigen huis en kinderen) maar ook in relatie tot werk of onderneming. Hier kan gedacht worden aan vraagstukken over inkomen nu (voorzieningen in geval van overlijden of arbeidsongeschiktheid) en later (pensioen). Parallel hieraan lopen vraagstukken over vermogensoptimalisatie en het al dan niet realiseren van toekomstwensen (een verbouwing, een tweede huis, een boot of een wereldreis). Tot slot zijn er raakvlakken op het niveau van de economie, politiek en maatschappelijke ontwikkelingen. Voorbeelden hierbij zijn de gevolgen van een economische crisissituatie, nieuwe regelgeving vanuit de overheid (bestendigheid hypotheekaftrek, hervormingen arbeidsmarkt) en de toekomstige invulling en betaalbaarheid van de zorg. Veel vraagstukken kennen een onderlinge afhankelijkheid. Daarnaast kunnen vragen variëren in complexiteit. Een financieel planner helpt een klant zijn weg te vinden in de complexe, financiële wereld van vandaag. Deze (nieuwe) wereld maakt het hebben van een integraal overzicht van de financiële situatie eerder ‘need to have’ dan ‘nice to have’. De financieel planner neemt bij het opstellen van een financieel plan het integraal klantbeeld als vertrekpunt voor zijn dienstverlening en houdt nauwgezet rekening met de wensen, doelstellingen en risicobereidheid van de klant. 1 Een ‘life-event is een belangrijke gebeurtenis in de levensloop van een consument die significante wijzigingen in zijn financiële situatie kan veroorzaken. -33- Professionalisering Financieel planners die zijn aangesloten bij de vereniging FFP hebben succesvol het FFP-examen afgelegd lid worden van deze beroepsvereniging en het keurmerk voeren. De vereniging FFP ziet toe op een continue handhaving en verbetering van het deskundigheidsniveau van haar leden. Dit gebeurt enerzijds door toezicht op het examen en de registratie van gecertificeerd financieel planners en anderzijds door de bewaking van de naleving van de integriteitregels. Aangesloten leden moeten elk jaar aan permanente educatie-verplichtingen voldoen om hun deskundigheid actueel en op niveau te houden. Voor een verdere professionalisering van het beroep van financieel planner is vakbekwaamheidsontwikkeling belangrijk. Financieel planners werken aan vakbekwaamheidsontwikkeling door bij te dragen aan de vernieuwing van het financieel planningswerkgebied of het delen van best practices met collega-planners. Dit kan door deel te nemen aan de FFP-kennisgroepen, het geven van workshops aan collega-planners of te participeren in discussies op het LinkedIn-forum. Daarnaast is het ook mogelijk om zitting te hebben in redacties van (vak-)bladen, bijdragen te leveren aan financieel planningsopleidingen of deel te nemen aan collegiale intervisie. Het vak van financieel planner gaat niet alleen uit van kennis en vaardigheden maar heeft nadrukkelijk ook een ethische (morele) component. Het handelen van een financieel planner is dus niet alleen vakinhoudelijk maar zeker ook waarde gebonden. Deze waardecomponent is geadresseerd in de FFP-gedragscode waaraan alle aangesloten gecertificeerd financieel planners gebonden zijn. -34- Deel 2 Taken en competenties Werkwijze en planningsproces De werkwijze (het planningsproces) van een financieel planner bestaat uit vijf logische, elkaar opvolgende fases. De fases van dit planningsproces zijn in onderstaand schema gerelateerd aan de fases die door de Autoriteit Financiële Markten (AFM) zijn onderscheiden in de leidraad ‘Zorgvuldig adviseren over vermogensopbouw’2. Fases FFP3 Fases AFM 1. Inventariseren, informeren, eventueel inschakelen en coördineren Fase 1: Kennismaking Fase 2: Beeldvorming 2. Analyseren, berekenen, samenwerken en ontwerpen Fase 3: Oplossing 3. Adviseren, toelichten, eventueel terugkoppelen 4. Begeleiden Fase 4: Nazorg 5. Onderhouden en nazorg De leidraad wordt enerzijds gebruikt als benchmark voor waar een financieel adviesproces minimaal aan moet voldoen in termen van opbouw, kwaliteit en compleetheid; anderzijds maakt een vergelijking het mogelijk om expliciet te benoemen waar de werkwijze van een financieel planner zich aantoonbaar onderscheidt van de gemiddelde financieel adviseur. Voor een financieel planner is het aspect ‘kennismaking’ slechts een onderdeel van een groter geheel: hij gaat in deze fase dieper in op het te doorlopen financieel planningsproces, stelt vast of hij de klant met zijn diensten inderdaad adequaat van dienst kan zijn en bekijkt nadrukkelijk welke vraagstukken eventueel door in te schakelen specialisten behandeld gaan worden. 2 Leidraad ‘Zorgvuldig adviseren over vermogensopbouw is uitgebracht door de AFM in december 2009. 3 De FFP-adviesfases zijn toegelicht onder het kopje ‘beroepshandelingen’ op pagina 8. -35- In het AFM-proces volgen de beeldvormings- en oplossingsfase elkaar op waarbij er globaal gekeken is naar verschillende oplossingsrichtingen voor de klant. De analysefase van de financieel planner kent een zwaardere rekenkundige component waarbij nadrukkelijk heden en toekomst in verschillende scenario’s tot in detail uitgewerkt worden. De oplossingsfase van de AFM omvat zowel het bespreken van het advies als de invulling van dit advies door productbemiddeling. Voor een financieel planner hebben het plan (advies) en de invulling ervan in principe niets met elkaar te maken. Eventueel kan een financieel planner de klant wel begeleiden bij het productinvullingsproces. Beroepshandelingen en taken De beroepshandelingen zijn een verdere uitwerking van de vijf fases van het planningsproces. Deze laten zich als volgt omschrijven: 1. Inventariseren, informeren, eventueel inschakelen en coördineren De financieel planner voert een intake uit waarbij de wensen, doelstellingen en de risicobereidheid van de klant worden geïnventariseerd, mede gebaseerd op kennis, ervaring en financiële positie van de klant (kennismaking). Daarnaast informeert hij de klant over alle relevante aspecten van het planningsproces en bouwt hij een vertrouwensrelatie op. De financieel planner schakelt (voor zover nodig) in overleg met de klant specialisten in en coördineert daarbij de diverse werkzaamheden. 2. Analyseren, berekenen, samenwerken en ontwerpen De financieel planner analyseert de verstrekte, huidige klantgegevens en de ontvangen financiële, juridische en fiscale informatie. Daarbij brengt hij relevante risico’s en consequenties van verschillende scenario’s in kaart. De financieel planner berekent en vertaalt dit naar een (schriftelijk) passend plan voor de klant opgesteld in heldere en begrijpelijke taal. Tijdens deze fase kan hij samenwerken met ingeschakelde specialisten. 3. Adviseren en toelichten De financieel planner licht het plan (mondeling) aan de klant toe in heldere en begrijpelijke taal, geeft inzicht in de gepresenteerde oplossingen en bespreekt eventuele onduidelijkheden zodanig dat de klant begrijpt wat de consequenties en keuzemogelijkheden zijn. 4. Begeleiden De financieel planner begeleidt de klant bij het uitvoeren van het plan. Onder ‘begeleiden’ wordt in dit verband ook verstaan de doorverwijzing naar een ander (type) adviseur. Bijvoorbeeld een adviseur die productbemiddeling aanbiedt indien en voor zover de financieel planner zich hier niet mee bezighoudt. De financieel planner bewaakt de uitvoering van het plan in termen van compleetheid, kwaliteit en tijdigheid. -36- 5. Onderhouden en nazorg De financieel planner onderhoudt de relatie met de klant en informeert hem voor zover relevant over wijzigingen op het gebied van wet- en regelgeving, sociaal-maatschappelijke trends en economische ontwikkelingen indien en voor zover deze van invloed kunnen zijn op het opgestelde plan en de haalbaarheid van de gestelde doelstellingen. In overleg met de klant past de financieel planner het financieel plan dientengevolge aan. De beroepshandelingen van de financieel planner zijn verder uitgewerkt in eind- en toetstermen. Deze en andere informatie is terug te vinden op www.ffp.nl. Vakkennis De financieel planner beschikt over fiscale en juridische kennis op HBO-/HBO+-niveau (EQF-niveau 6). Daarnaast heeft hij kennis op het gebied van financieren, sparen, beleggen, pensioenen, verzekeringen, huwelijksvermogen-en erfrecht en sociale zekerheid. Vaardigheden De financieel planner heeft de vaardigheden en competenties om het planningsproces zelfstandig te kunnen toepassen volgens de vijf fases van het planningsproces (zie hiervoor). Tevens beschikt hij over analytische en integratieve vaardigheden die nodig zijn om de dwarsverbanden tussen verschillende kennisgebieden en deeladviezen inclusief de consequenties ervan te overzien. De financieel planner is communicatief vaardig, zowel mondeling als schriftelijk. Hij is in staat om de relatie met zijn klant te onderhouden waarbij hij rekening houdt met de informatiebehoefte van de klant en zijn eigen verantwoordelijkheden uit hoofde van adequate zorgplicht. Professioneel en integer gedrag Professioneel en integer gedrag staat aan de basis van het handelen van een financieel planner. Dat houdt in dat hij bekend is met wettelijke regels, gedragscodes en voorschriften die gelden binnen zijn vakgebied. Maar belangrijker nog is dat hij professioneel bewust is van mogelijke integriteitsdilemma’s en vraagstukken, deze kan signaleren, kan benoemen en in staat is deze adequaat af te handelen. De financieel planner werkzaam binnen een bedrijf maakt integriteitsdilemma’s bespreekbaar in de context van de organisatie (collega’s, leidinggevenden, compliance-afdeling). De zelfstandig gevestigde financieel planner heeft hiervoor (bijvoorbeeld) een informeel collegiaal toetsingskader. Zorgplicht Zorgplicht start eigenlijk al bij het begin van een klantrelatie en deze blijft bestaan, ook nadat het financieel plan aan de klant uitgebracht is. Van een financieel planner mag worden verwacht dat hij de klant ook na het opstellen een financieel advies of plan met raad en daad bijstaat. De financieel planner informeert zijn klanten zo tijdig mogelijk over wijzigingen die relevant zijn voor hun financiële situatie. Deze nazorg kan op verschillende manieren worden ingevuld, bijvoorbeeld door middel van het periodiek versturen van nieuwsbrieven of door het inplannen van jaarlijkse updategesprekken. Bij het opstellen en het bespreken van een financieel plan informeert de financieel planner de klant hoe hij de nazorg heeft geregeld en wat hij van de klant ter zake verwacht met betrekking tot het actief doorgeven van wijzigingen in zijn privé- of zakelijke situatie. -37- EQF Voor de dimensies van het beroep is aansluiting gezocht bij het European Qualification Framework (EQF4, of Europees Kwalificatie kader). Het diploma van financieel planner wordt gepositioneerd op niveau 6. De beschrijvingen die de leerresultaten aangeven van niveau 6 op grond van het EQF zijn: Kennis Gevorderde kennis van een werk- of studiegebied, die een kritisch inzicht in theorieën en beginselen impliceert. Vaardigheden Gevorderde vaardigheden, waarbij blijk wordt gegeven van absoluut vakmanschap en innovatief vermogen om complexe en onvoorspelbare problemen in een gespecialiseerd werk- of studiegebied op te lossen. 4 Competentie Managen van complexe technische of beroepsactiviteiten of projecten; de verantwoordelijkheid op zich nemen om in onvoorspelbare werk- of studiecontext beslissingen te nemen. De verantwoordelijkheid op zich nemen om de professionele ontwikkeling van personen en groepen te managen. Zie ook de ‘Aanbeveling van het Europees Parlement en de Raad van 23 april 2008 tot vaststelling van een Europees kwalificatiekader voor een leven lang leren’ en de ‘Notitie Uitleg van het Europees kwalificatiekader voor een leven lang leren’. -38- Deel 3 Werkcontext Markt De financiële wereld is sterk aan veranderingen onderhevig en het is lastig voor consumenten om zelfstandig de juiste beslissingen te nemen inzake financiële vraagstukken. Vaak leidt één vraag tot een volgende en door de onderlinge samenhang zijn er weer verschillende scenario’s mogelijk die tot een oplossing kunnen leiden. Een gekozen (deel-)oplossing kan vervolgens weer een nieuwe adviesvraag oproepen waardoor de situatie alleen maar complexer wordt. De markt van financiële advisering en financiële planning kent vele beroepen en rollen. Hierbij kan niet alleen gedacht worden aan financieel planners, hypotheekadviseurs, beleggingsadviseurs, verzekeringsadviseurs e.d. maar ook aan belastingadviseurs, accountants, erfrechtspecialisten, bedrijfsoverdrachtadviseurs, mediators etc. Elk van deze professionals heeft zijn eigen werkwijze en is vaak gespecialiseerd in het oplossen van een deelprobleem of het bieden van een deeladvies. Veel van deze adviseurs zijn apart georganiseerd in een beroepsvereniging of delen een bepaalde klantpropositie waarmee zij hun diensten aanbieden aan consumenten. Het is juist de financieel planner die zich in deze adviesmarkt onderscheidt door het bieden van een passend integraal financieel advies waarin de totale financiële situatie van de klant, nu én in de toekomst betrokken wordt. Het ‘klant centraal’- principe is te allen tijde leidend in de dienstverlening van een financieel planner. Consumenten onderkennen in toenemende mate dat dit ook voor hen de gewenste wijze van financiële advisering en begeleiding is. Klantgroepen De financieel planner richt zich primair op particulieren en ondernemers die vallen onder de Nederlandse wetgeving. Beide klantgroepen zullen afhankelijk van hun leeftijd en/of levensfase financiële vraagstukken hebben die achtereenvolgens gericht zijn op: - opbouw (van inkomen of bedrijf); - stabilisatie al dan niet in combinatie met (vermogens-) optimalisatie; - realiseren van toekomstwensen. Onder het begrip 'ondernemer' kan zowel een zelfstandige zonder personeel (ZZP’er5), een IBondernemer als directeur-grootaandeelhouder (DGA) vallen. 5 ZZP’ers kennen vele verschijningsvormen en niet elke adviessituatie vereist de inzet van een financieel planner. -39- Functies De financieel planner kan werkzaam zijn in verschillende functies in loondienst bijvoorbeeld bij een bank, een verzekeraar, een financieel adviesbureau of intermediair. Hij kan echter ook zelfstandig gevestigd zijn. Voorbeelden van functienamen zijn: • Financieel Planner • Vermogensplanner/-adviseur • Financial Life Planner/Private Life Planner • Private Banker • Preferred Banker • Account Manager Private Banking Er zijn ook financieel planners in leidinggevende of staffuncties binnen verschillende organisaties werkzaam. Zij stellen zelf niet meer zelfstandig financiële plannen op, maar geven leiding aan een team financieel professionals of functioneren als specialist op een van de kennisdomeinen van financiële planning. Voorbeelden van functienamen zijn dan: • • • Teammanager Directeur Personal of Private Banking Beleidsmedewerker Tot slot is er een groeiende groep van financieel planners die bestaat uit personen die naast of in aanvulling op hun hoofdactiviteiten ook financiële planning in hun dienstenpakket opnemen. Voorbeelden hiervan zijn: • Accountant • Belastingadviseur • Advocaat • Notaris • Estate planner • Echtscheidingsspecialist • Bedrijfsopvolgingsspecialist • Beleggingsadviseur • Accountmanager family office • Vermogensadviseur Typerende beroepshouding De financieel planner onderscheidt zich door de combinatie van (vak-)kennis en (plannings-)vaardigheden die hem in staat stelt om integrale financiële planning voor zijn klanten uit te voeren. Hij toont een hoge mate van zelfstandigheid en is (zelf)controlerend, nauwkeurig, integer en communicatief vaardig. Bij zijn werkwijze en beroepsaanpak, conformeert hij zich aan de FFPgedragscode. De financieel planner stelt zich leidend (regie-voerend) en verbindend op in samenwerking met derden zoals financieel, fiscaal, juridisch en andere specialisten. -40- Bijlage Adviesproces AFM De fases van het adviesproces uit de leidraad van de AFM kunnen als volgt worden omschreven: 1. Kennismaking De kennismaking omvat het inventariseren van de doelstellingen, risicobereidheid, kennis, ervaring en financiële positie van de klant. 2. Beeldvorming De beeldvorming omvat het afwegen van de verschillende mogelijkheden vanuit de deskundigheid van de adviseur, rekening houdend met de wensen, doelstellingen en het risicoprofiel van de klant. Bij iedere keuze worden de relevante voor- en nadelen belicht. 3. Oplossing De oplossing omvat de presentatie van de meest passende oplossingen, met de bijbehorende voor- en nadelen voor de klant. Op basis van het gegeven inzicht kan de klant tot een keuze komen. De adviseur bemiddelt ten behoeve van de klant bij de aankoop van financiële producten. 4. Nazorg In de fase van de nazorg volgt de adviseur de klant en past afhankelijk van veranderende omstandigheden het advies of onderdelen ervan aan, zodat de oorspronkelijke doelstellingen zo goed mogelijk kunnen worden gerealiseerd. In geval van gewijzigde doelstellingen wordt het adviestraject opnieuw doorlopen. -41- Over de FFP Financieel planners die zijn aangesloten bij de Federatie Financieel Planners (FFP) onderscheiden zich door integriteit, kwaliteit, deskundigheid en ervaring. Uitsluitend dan mogen zij het FFPkeurmerk dragen. De hoge kwaliteitseisen van de FFP hebben betrekking op zowel vakinhoudelijke kennis, als gedrag en aanspreekbaarheid. De vakinhoudelijke kennis, vaardigheden en professioneel gedrag worden door middel van een schriftelijk examen en assessment getoetst bij de toelating. Gedurende de certificering worden de kennis en vaardigheden bijgehouden door permanente educatie. Het gedrag en de aanspreekbaarheid zijn vastgelegd in de Gedragscode van de FFP, die bij de toelating tot het register door elke gecertificeerd financieel planner wordt onderschreven. De Commissie van Toezicht van de FFP ziet toe op de naleving van de Gedragscode en behandelt in dat kader geschillen en klachten. De FFP behartigt de belangen van financiële planners. Zij zorgt ervoor dat het FFP-keurmerk staat voor deskundigheid op een hoog niveau en een kwalitatief, passend financieel advies voor de consument. Zij doet dit door de bekendheid van het begrip en de kwaliteit van financiële planning actief te bevorderen. Daarnaast bewaakt zij de deskundigheid en de integriteit van haar leden. Financiële planners kunnen werkzaam zijn in het vrije beroep, in loondienst of als financieel deskundige in verschillende functies in het bedrijfsleven. De FFP heeft bijna 4.000 gecertificeerde leden. -42- Bijlage II Toetstermen m.b.t. kennis en specifieke vaardigheden -43- Primair vakgebied Artikel Secundair vakgebied Event categorie Event specifiek BEL AWR 1 GEEN Generiek Generiek W W B W W W BEL BEL BEL BEL BEL BEL AWR AWR AWR AWR AWR AWR 2.3.i 4 5a 5b 5c 30f t/m30k GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek B BEL INV 1 GEEN Generiek Generiek W W W BEL BEL BEL INV INV INV 21 25 26 GEEN GEEN GEEN Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Wet Taxonomie Toetstermen FFP Geclusterde toetsterm B Belastingen 0BEL1 0BEL1 0BEL1 0BEL1 0BEL1 0BEL1 0BEL1 0BEL1 0BEL1 0BEL1 0BEL1 Algemene Wet op Rijksbelastingen 1994 De reikwijdte van de wet AWR inclusief uitvoeringsregeling AWR 1994 Definitie kind Domicilie Partnerbegrip ANBI SBBI Belastingrente en revisierente Invorderingswet 1990 De reikwijdte van de Invorderingswet 1990 inclusief uitvoeringsregeling Invorderingswet 1990 Verhaalsrecht: voorrang Uitstel van betaling Kwijtschelding -44- 0BEL1 W BEL INV 0BEL1 8BEL1 Actueel percentage invorderings-, revisie- en belastingrente Aansprakelijkheid lichamen Bestuurdersaansprakelijkheid GEEN Generiek Generiek W W BEL BEL INV INV 34 36 GEEN GEEN Generiek Ondernemer Generiek Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm 8BEL1 Aansprakelijkheid bestuurders voor LB/OB W BEL INV 36b GEEN Ondernemer BEL INV 40 GEEN Ondernemer W W W W BEL BEL BEL BEL INV INV INV INV 44 44a 44b 44c GEEN PSZV PSZV SBF Aansprakelijkheid van erfgenamen Aansprakelijkheid executeur-testamentair W W BEL BEL INV INV 46, 48 47 GEEN GEEN Generiek Generiek Werknemer Arbeid/ wonen Familie Familie Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Generiek Generiek Stoppen met werken/pensionering (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur Overlijden Overlijden 8BEL1 Aansprakelijkheid aanmerkelijk belanghouder W 0BEL1 0BEL1 6BEL1 7BEL1 Aansprakelijkheid na toerekening inkomensbestanddelen Aansprakelijkheid verzekeraar Aansprakelijkheid pensioenverzekeraar Aansprakelijkheid KEW verzekeraar 2BEL1 2BEL1 0BEL1 Uitvoeringsregeling Invorderingswet 1990 Uitstel van betaling en gespreide betaling van inkomstenbelasting W BEL Uitv.reg. INV GEEN Generiek Generiek 2BEL1 Uitstel van betaling van schenk- of erfbelasting W BEL Uitv.reg. INV 1d-3a en 4a5b 6a-6c GEEN Familie overlijden 0BEL1 3BEL1 Wet Inkomstenbelasting 2001 De partnerdefinitie Pleegkind B W BEL BEL Wet IB 2001 Wet IB 2001 1.2 1.4 GEEN GEEN Generiek Familie 0BEL1 0BEL1 0BEL1 Definitie lijfrente en pensioen Subjectieve belastingplicht Woonplaatsfictie W B B BEL BEL BEL Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 1.7 2.1 2.2 PSZV GEEN GEEN Generiek Generiek Generiek Generiek Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Generiek Generiek Generiek -45- 0BEL1 0BEL1 0BEL1 9BEL1 0BEL1 Objectieve belastingplicht De verschuldigde inkomstenbelasting Het te conserveren inkomen De belastingkorting verlies aanmerkelijk belang De toerekeningsregels in de Wet IB 2001 B B W B B BEL BEL BEL BEL BEL Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN Generiek Generiek Generiek Ondernemer Generiek Generiek Generiek Generiek Overname/staken/fusie Generiek Wet IB 2001 2.3 2.7 2.8 2.11a 2.14 2.17 3.2 - 3.3 8BEL1 Belastbare winst uit onderneming B BEL GEEN Ondernemer BEL Wet IB 2001 3.4 - 3.5 GEEN Ondernemer B BEL Wet IB 2001 3.6 GEEN Ondernemer In aftrek beperkte of uitgesloten kosten B BEL Wet IB 2001 GEEN Ondernemer 8BEL1 Bijtelling privé gebruik woning B BEL Wet IB 2001 3.15 3.17 3.19 GEEN Ondernemer 8BEL1 Bijtelling privé gebruik auto B BEL Wet IB 2001 3.20 GEEN Ondernemer 8BEL1 Grondslagen bepaling jaarwinst B BEL Wet IB 2001 3.25 GEEN Ondernemer 8BEL1 Waardering onderhanden werk/opdrachten W BEL Wet IB 2001 3.29b GEEN Ondernemer 8BEL1 Afschrijving op bedrijfsmiddelen W BEL Wet IB 2001 3.30 SBF Ondernemer 8BEL1 Beperking afschrijving op gebouwen W BEL Wet IB 2001 3.30a SBF Ondernemer 8BEL1 De fiscale reserves W BEL Wet IB 2001 3.53 GEEN Ondernemer 8BEL1 De herinvesteringsreserve B BEL Wet IB 2001 3.54 GEEN Ondernemer 8BEL1 De terugkeerreserve W BEL Wet IB 2001 3.54a GEEN Ondernemer Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ 8BEL1 Het fiscale begrip ondernemer B 8BEL1 Het urencriterium 8BEL1 -46- 9BEL1 9BEL1 9BEL1 9BEL1 8BEL1 W W W B B BEL BEL BEL BEL BEL Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 3.55 3.56 3.57 3.58 3.59 GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN Ondernemer Ondernemer Ondernemer Ondernemer Ondernemer 8BEL1 Aandelenfusie Juridische splitsing Juridische fusie Staking door overlijden Doorschuiving of staking door ontbinding huwelijksgemeenschap Doorschuiving bij staking door overlijden B BEL Wet IB 2001 3.62 GEEN Ondernemer 8BEL1 Doorschuiving naar ondernemers B BEL Wet IB 2001 3.63 GEEN Ondernemer 8BEL1 W BEL Wet IB 2001 3.64 GEEN Ondernemer 8BEL1 Doorschuiving via te conserveren inkomen naar andere onderneming Omzetting in een NV of BV W BEL Wet IB 2001 3.65 GEEN Ondernemer 8BEL1 Oudedagsreserve: toegang toevoegingen B BEL Wet IB 2001 3.67 PSZV Ondernemer 8BEL1 Oudedagsreserve: toevoegingen B BEL Wet IB 2001 3.68 PSZV Ondernemer 8BEL1 Oudedagsreserve: extra toevoegingen B BEL Wet IB 2001 3.69 PSZV Ondernemer 8BEL1 Oudedagsreserve: afnemingen B BEL Wet IB 2001 3.70 PSZV Ondernemer 8BEL1 B BEL Wet IB 2001 3.71 PSZV Ondernemer 8BEL1 Oudedagsreserve: definitie ondernemingsvermogen in verband met toevoeging Oudedagsreserve: meer dan een onderneming B BEL Wet IB 2001 3.72 PSZV Ondernemer 8BEL1 Ondernemersaftrek bij meerdere ondernemingen B BEL Wet IB 2001 3.75 GEEN Ondernemer 8BEL1 Ondernemersaftrek: zelfstandigenaftrek B BEL Wet IB 2001 3.76 GEEN Ondernemer -47- verandering rechtsvorm Overname/staken/fusie Overname/staken/fusie Overname/staken/fusie Overname/staken/fusie Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm 8BEL1 Ondernemersaftrek: meewerkaftrek B BEL Wet IB 2001 3.78 GEEN Ondernemer 8BEL1 W BEL Wet IB 2001 3.78a GEEN Ondernemer 9BEL1 8BEL1 Ondernemersaftrek: startersaftrek bij arbeidsongeschiktheid Ondernemersaftrek: stakingsaftrek MKB-winstvrijstelling B B BEL BEL Wet IB 2001 Wet IB 2001 3.79 3.79a GEEN GEEN Ondernemer Ondernemer 8BEL1 Het belastbaar resultaat uit overige werkzaamheden B BEL Wet IB 2001 3.90 GEEN Ondernemer 8BEL1 B BEL Wet IB 2001 3.91 GEEN Ondernemer B BEL Wet IB 2001 3.92 GEEN Ondernemer 8BEL1 Het ter beschikking stellen van vermogensbestanddelen aan een onderneming of werkzaamheid Het ter beschikking stellen van vermogensbestanddelen aan een vennootschap waarin een aanmerkelijk belang wordt gehouden Resultaat uit een werkzaamheid W BEL Wet IB 2001 3.94 GEEN Ondernemer 8BEL1 Bepaling van het resultaat B BEL Wet IB 2001 3.95 GEEN Ondernemer 8BEL1 Aftrek bij werkruimte in eigen woning W BEL Wet IB 2001 3.95a GEEN Ondernemer 8BEL1 Overgang werkzaamheid in onderneming W BEL Wet IB 2001 3.99 GEEN Ondernemer 8BEL1 Terbeschikkingstellingsvrijstelling B BEL Wet IB 2001 3.99b GEEN Ondernemer 0BEL1 0BEL1 0BEL1 0BEL1 0BEL1 7BEL1 Belastbare periodieke uitkeringen en verstrekkingen Aangewezen periodieke uitkeringen en verstrekkingen Bepaling omvang belastbare PU/PV Aftrekbare kosten PU/PV Van aftrek uitgesloten kosten PU/PV Belastbare inkomsten uit eigen woning W W W W W B BEL BEL BEL BEL BEL BEL Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 3.100 3.101 3.107a 3.108 3.109 3.110 PSZV PSZV PSZV GEEN GEEN SBF Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Arbeid/ wonen 8BEL1 -48- Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Overname/staken/fusie Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur 7BEL1 Definitie eigen woning B BEL Wet IB 2001 3.111 SBF 7BEL1 Eigenwoningforfait B BEL Wet IB 2001 3.112 SBF 7BEL1 Tijdelijke verhuur B BEL Wet IB 2001 3.113 SBF 7BEL1 Kamerverhuurvrijstelling B BEL Wet IB 2001 3.114 SBF 7BEL1 Toedeling eigenwoningforfait B BEL Wet IB 2001 3.115 SBF 7BEL1 Bestaande eigenwoningschuld B BEL Wet IB 2001 10bis.1 SBF Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Wonen 7BEL1 KEW / SEW / BEW B BEL Wet IB 2001 10bis.2 PSZV Wonen 7BEL1 Belastbare inkomsten eigenwoning B BEL Wet IB 2001 10bis.3 SBF Wonen 7BEL1 Voordeel uit kapitaalverzekering eigen woning (KEW) B BEL Wet IB 2001 10bis.4 PSZV Wonen 7BEL1 Voordeel uit spaarrekening eigen woning of beleggingsrecht eigen woning Vrijstelling KEW B BEL Wet IB 2001 10bis.5 PSZV Wonen B BEL Wet IB 2001 10bis.6 PSZV Wonen B BEL Wet IB 2001 10bis.7 PSZV Wonen B BEL Wet IB 2001 10bis.8 PSZV Wonen 7BEL1 Vrijstelling spaarrekening eigen woning en vrijstelling beleggingsrecht eigen woning Omzetting KEW/spaarrekening of beleggingsrecht eigen woning Eigenwoningschuld en eigenwoningreserve B BEL Wet IB 2001 10bis.9 SBF Wonen 7BEL1 Aftrekbare kosten eigen woning B BEL Wet IB 2001 10bis.10 SBF Wonen 7BEL1 Indexatie W BEL Wet IB 2001 10bis.12 PSZV Wonen 7BEL1 7BEL1 7BEL1 -49- (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ 7BEL1 Eigenwoningschuld B BEL Wet IB 2001 3.119a SBF Wonen 7BEL1 Eigenwoningreserve B BEL Wet IB 2001 3.119aa SBF Wonen 7BEL1 Beschikking eigenwoningreserve B BEL Wet IB 2001 3.119b SBF Wonen 7BEL1 Aflossingseis B BEL Wet IB 2001 3.119c SBF Wonen 7BEL1 Aflossingsstand B BEL Wet IB 2001 3.119d SBF Wonen 7BEL1 Afwijken aflossingsschema en betalingsregeling W BEL Wet IB 2001 3.119e SBF Wonen 7BEL1 Verhuisregelingen B BEL Wet IB 2001 3.119f SBF Wonen 7BEL1 Informatieplicht B BEL Wet IB 2001 3.119g SBF Wonen 7BEL1 Aftrekbare kosten eigen woning, waaronder vooraf/achteraf financieren, meegefinancierde kosten, bouwdepot bij aankoop of verbouwing Aftrekbare kosten restschuld vervreemde eigen woning B BEL Wet IB 2001 3.120 SBF Wonen B BEL Wet IB 2001 3.120a SBF Wonen B BEL Wet IB 2001 3.121 SBF Wonen 7BEL1 Aftrekbare kosten gedeelde eigen woning bij gezamenlijke bewoning Kosten voor verbetering of onderhoud eigen woning B BEL Wet IB 2001 3.123 SBF 7BEL1 Aftrek wegens geen of geringe eigenwoningschuld B BEL Wet IB 2001 3.123a SBF 6BEL1 6BEL1 6BEL1 Uitgaven voor inkomensvoorzieningen Lijfrentevoorzieningen Toegelaten aanbieders B B B BEL BEL BEL Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 3.124 3.125 3.126 PSZV PSZV PSZV Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Werknemer Werknemer Werknemer 7BEL1 7BEL1 -50- gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur Stoppen met werken/pensionering Stoppen met werken/pensionering Stoppen met werken/pensionering 6BEL1 B BEL Wet IB 2001 3.126a PSZV Werknemer Stoppen met werken/pensionering B B B B B B W BEL BEL BEL BEL BEL BEL BEL Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 3.127 3.128 3.129 3.130 3.131 3.132 3.133 PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV Werknemer Ondernemer Ondernemer Werknemer Ondernemer Werknemer Werknemer Stoppen met werken/pensionering Overname/staken/fusie Overname/staken/fusie Stoppen met werken/pensionering Overname/staken/fusie Stoppen met werken/pensionering Stoppen met werken/pensionering W W BEL BEL Wet IB 2001 Wet IB 2001 3.134 3.137 PSZV PSZV Familie Werknemer Samenwonen/Trouwen/Scheiden Stoppen met werken/pensionering 0BEL1 0BEL1 0BEL1 0BEL1 0BEL1 0BEL1 0BEL1 0BEL1 0BEL1 8BEL1 Uitgaven voor inkomensvoorzieningen via lijfrentespaarrekening of een lijfrentebeleggingsrecht In aanmerking te nemen premies voor lijfrenten Omzetting oudedagsreserve in lijfrente Omzetting stakingswinst in lijfrente Tijdstip aftrek premies voor lijfrenten Aftrek premies voor lijfrenten na overlijden ondernemer Negatieve uitgaven voor inkomensvoorzieningen Uitbreiding begrip negatieve uitgaven bij handelen in strijd met de voorwaarden Handelingen die niet leiden tot een negatieve uitgave In aanmerking te nemen bedrag uitbreidingen van het begrip negatieve uitgaven Negatieve persoonsgebonden aftrek Waardering inkomen in natura Tijdstip genieten Tijdstip aftrek Verlies Te conserveren inkomen buiten beschouwing Verliesverrekening Middeling Te conserveren inkomen buiten beschouwing Het begrip aanmerkelijk belang W W B B W W W B W B BEL BEL BEL BEL BEL BEL BEL BEL BEL BEL Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 3.139 3.144 3.146 3.147 3.148 3.149 3.150 3.154 3.155 4.6 GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Ondernemer 8BEL1 Gelijkstelling aandelen met bijzondere rechten B BEL Wet IB 2001 4.7 GEEN Ondernemer 8BEL1 Meesleepregeling B BEL Wet IB 2001 4.9 GEEN Ondernemer 8BEL1 Meetrekregeling B BEL Wet IB 2001 4.10 GEEN Ondernemer 8BEL1 Fictief aanmerkelijk belang B BEL Wet IB 2001 4.11 GEEN Ondernemer Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ 6BEL1 9BEL1 9BEL1 6BEL1 9BEL1 6BEL1 6BEL1 1BEL1 6BEL1 -51- verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm 8BEL1 Inkomen uit aanmerkelijk belang B BEL Wet IB 2001 4.12 GEEN Ondernemer 8BEL1 W BEL Wet IB 2001 4.12a GEEN Ondernemer 8BEL1 Een vererfd aanmerkelijk belang, binnen twee jaar afboeking reguliere voordelen op verkrijgingsprijs Reguliere voordelen W BEL Wet IB 2001 4.13 GEEN Ondernemer 8BEL1 Kosten van reguliere voordelen W BEL Wet IB 2001 4.15 GEEN Ondernemer 8BEL1 Fictieve vervreemdingen B BEL Wet IB 2001 4.16 GEEN Ondernemer 8BEL1 De uitzondering bij overgang krachtens huwelijksvermogensrecht en verdeling huwelijksgemeenschap anders dan door overlijden De uitzondering bij overgang krachtens erfrecht De uitzondering bij verdeling nalatenschap binnen twee jaar De uitzondering bij overdracht krachtens schenking De vervreemdingsvoordelen De overdrachtsprijs De verkrijgingsprijs De correctie naar waarde in het economisch verkeer Afrekening op verzoek Doorschuiving verkrijgingsprijs bij overgang krachtens huwelijksvermogensrecht en verdeling huwelijksgemeenschap Doorschuiving verkrijgingsprijs bij overgang krachtens erfrecht Doorschuiving verkrijgingsprijs bij verdeling nalatenschap binnen twee jaar Doorschuiving verkrijgingsprijs bij overdracht krachtens W BEL Wet IB 2001 4.17 GEEN Ondernemer B B BEL BEL Wet IB 2001 Wet IB 2001 4.17a 4.17b GEEN GEEN Ondernemer Ondernemer Overname/staken/fusie Overname/staken/fusie B W W W W W W BEL BEL BEL BEL BEL BEL BEL Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 4.17c 4.19 4.20 4.21 4.22 4.38 4.39 GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN Ondernemer Ondernemer Ondernemer Ondernemer Ondernemer Ondernemer Ondernemer Overname/staken/fusie Overname/staken/fusie Overname/staken/fusie Overname/staken/fusie Overname/staken/fusie Overname/staken/fusie Overname/staken/fusie B BEL Wet IB 2001 4.39a GEEN Ondernemer Overname/staken/fusie B BEL Wet IB 2001 4.39b GEEN Ondernemer Overname/staken/fusie B BEL Wet IB 2001 4.39c GEEN Ondernemer Overname/staken/fusie 9BEL1 9BEL1 9BEL1 9BEL1 9BEL1 9BEL1 9BEL1 9BEL1 9BEL1 9BEL1 9BEL1 9BEL1 -52- 9BEL1 8BEL1 schenking Doorschuifregeling bij einde aanmerkelijk belang Doorschuifregeling bij aandelenfusie, juridische fusie of splitsing Doorschuiving verkrijgingsprijs Genietingstijdstip reguliere voordelen 8BEL1 Betalingstijdstip aftrekbare kosten B BEL Wet IB 2001 4.44 GEEN Ondernemer 8BEL1 Verlies uit aanmerkelijk belang W BEL Wet IB 2001 4.47 GEEN Ondernemer 8BEL1 Te conserveren inkomen buiten beschouwing W BEL Wet IB 2001 4.48 GEEN Ondernemer 8BEL1 Verliesverrekening W BEL Wet IB 2001 4.49 GEEN Ondernemer 9BEL1 B BEL Wet IB 2001 4.53 GEEN Ondernemer B B B W W W W BEL BEL BEL BEL BEL BEL BEL Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 5.2 5.3 5.4 5.5 5.7 5.8 5.9 SBF SBF SBF SBF SBF SBF SBF Generiek Generiek Familie Generiek Generiek Generiek Familie Generiek Generiek Overlijden Generiek Generiek Generiek Overlijden W W BEL BEL Wet IB 2001 Wet IB 2001 5.10 5.12 SBF SBF Generiek Generiek Generiek Generiek 0BEL1 Omzetting verlies bij einde aanmerkelijk belang in een belastingkorting Voordeel uit sparen en beleggen Rendementsgrondslag Toedeling bij bepaalde verkrijgingen krachtens erfrecht Heffingsvrij vermogen Vrijstelling bos- en natuurterreinen en landgoederen Vrijstellingen voorwerpen van kunst en wetenschap Vrijstellingen rechten op roerende zaken krachtens erfrecht Vrijstelling bepaalde rechten Vrijstelling kortlopende termijnen van inkomsten en verplichtingen Vrijstelling groene beleggingen Overname/staken/fusie Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Overname/staken/fusie W BEL Wet IB 2001 SBF Generiek Generiek 0BEL1 Vrijstelling nettolijfrenten B BEL Wet IB 2001 5.13 en 5.14 5.16 PSZV Generiek Generiek 9BEL1 9BEL1 0BEL1 0BEL1 2BEL1 0BEL1 0BEL1 0BEL1 2BEL1 0BEL1 0BEL1 W W BEL BEL Wet IB 2001 Wet IB 2001 4.40 4.41 GEEN GEEN Ondernemer Ondernemer Overname/staken/fusie Overname/staken/fusie W B BEL BEL Wet IB 2001 Wet IB 2001 4.42 4.43 GEEN GEEN Ondernemer Ondernemer -53- 0BEL1 Vrijstelling nettopensioen B BEL Wet IB2001 0BEL1 0BEL1 0BEL1 0BEL1 0BEL1 0BEL1 1BEL1 Waardering bezittingen en schulden; algemeen Waardering woningen andere dan eigen woningen Waardering effecten Waardering genotsrechten Persoonsgebonden aftrek In aanmerking nemen persoonsgebonden aftrek Onderhoudsverplichtingen B B B B B B W BEL BEL BEL BEL BEL BEL BEL Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 1BEL1 1BEL1 1BEL1 W W W BEL BEL BEL Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB2001 7BEL1 Uitgesloten onderhoudsverplichtingen Afkoop alimentatie door betaling lijfrentepremie Verrekening pensioenrechten door betaling lijfrentepremie Uitgaven voor monumentenpanden t/m 5.16c 5.17 t/m 5.17e 5.19 5.20 5.21 5.22 6.1 6.2 6.3 m.u.v. 1d 6.4 lid 1 6.5 6.6 W BEL Wet IB 2001 0BEL1 0BEL1 0BEL1 0BEL1 0BEL1 0BEL1 0BEL1 0BEL1 0BEL1 0BEL1 0BEL1 Aftrekbare giften Definities Periodieke giften Andere giften Het in aanmerking nemen van periodieke giften Omvang in aanmerking te nemen andere giften Giften aan culturele instellingen Tijdstip aftrek Heffingskorting: definities Bedrag van de standaardheffingskorting Berekening heffingskorting voor de inkomstenbelasting B B B B B B B B B B B BEL BEL BEL BEL BEL BEL BEL BEL BEL BEL BEL Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 -54- PSZV Generiek Generiek SBF SBF SBF SBF GEEN GEEN GEEN Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Familie Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Samenwonen/Trouwen/Scheiden GEEN PSZV PSZV Familie Familie Familie Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden 6.31 SBF 6.32 6.33 6.34 6.35 6.38 6.39 6.39a 6.40 8.1 8.2 8.3 GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN Arbeid/ wonen Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek 0BEL1 W BEL Wet IB 2001 8.7 GEEN Generiek Generiek W W BEL BEL Wet IB 2001 Wet IB 2001 8.8 8.9 GEEN GEEN Generiek Generiek Generiek Generiek 0BEL1 0BEL1 6BEL1 0BEL1 6BEL1 6BEL1 0BEL1 0BEL1 Bijzondere regels voor de berekening van de heffingskortingen Maximum gecombineerde heffingskorting Verhoging maximum gecombineerde heffingskorting bij minstverdienende partner Algemene heffingskorting Arbeidskorting Werkbonus Inkomensafhankelijke combinatiekorting Ouderenkorting Alleenstaande ouderenkorting Korting voor groene beleggingen Voorheffingen B B B B B B B W BEL BEL BEL BEL BEL BEL BEL BEL Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN SBF GEEN Generiek Generiek Werknemer Generiek Werknemer Werknemer Generiek Generiek Generiek Generiek Stoppen met werken/pensionering Generiek Stoppen met werken/pensionering Stoppen met werken/pensionering Generiek Generiek 6BEL1 8BEL1 Overgangsrecht overbruggingslijfrente Overgangsrecht afschrijving bedrijfsmiddelen W W BEL BEL Wet IB 2001 Wet IB 2001 8.10 8.11 8.12 8.14a 8.17 8.18 8.19 9.2 lid 1a t/m c 10a.1 10a.3 PSZV GEEN Werknemer Ondernemer 6BEL1 0BEL1 4BEL1 4BEL1 4BEL1 4BEL1 W W W W B W BEL BEL BEL BEL BEL BEL Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB 2001 Wet IB2001 Wet IB2001 10a.6 10a.7 10a.10 10a.11 10a.12 10a.13 PSZV SBF PSZV PSZV PSZV PSZV Werknemer Generiek Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer 4BEL1 4BEL Overgangsbepaling uitgave inkomensvoorzieningen Bestaand afgezonderd particulier vermogen Overgangsbepaling spaarloontegoeden Overgangsbepaling levensloopregelingen Overgangsrecht tijdelijke oudedagslijfrente Overgangsbepaling stamrechtspaarrekeningen en stamrechtbeleggingsrechten Overgangsbepaling nettolijfrente en nettopensioen Overgangsbepaling uitfasering pensioen in eigen beheer Stoppen met werken/pensionering Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Stoppen met werken/pensionering Generiek Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Stoppen met werken/pensionering Stoppen met werken/pensionering B B BEL BEL Wet IB2001 Wet IB2001 10a.15 10a.18 PSZV PSZV Werknemer Ondernemer Stoppen met werken/pensionering Stoppen met werken/pensionering 4BEL1 Invoeringswet Wet inkomstenbelasting 2001 Stamrecht van voor 1 januari 1992 W BEL I.N PSZV Werknemer verandering baan/ ontslag 0BEL1 Periodieke uitkeringen en verstrekkingen B BEL Inv.wet IB 2001 Inv.wet IB I.O PSZV Generiek Generiek 0BEL1 0BEL1 -55- 0BEL1 B BEL B BEL 0BEL1 Afrekenverplichting periodieke uitkeringen en verstrekkingen Korting stakingslijfrente o.g.v. lijfrenteaftrek voor 1 januari 2001 Negatieve persoonsgebonden aftrek B BEL 0BEL1 Tijdstip genieten B BEL 0BEL1 Lopende termijnen van inkomsten voor 1 januari 2001 W BEL 0BEL1 Uitgestelde termijnen van inkomsten voor 1 januari 2001 W BEL 0BEL1 W BEL 7BEL1 Nog niet lopende termijnen van inkomsten voor 1 januari 2001 Aanvang 30-jaarstermijn eigen woning schuld B BEL 7BEL1 Kapitaalverzekeringen die via box I worden afgewikkeld B BEL 0BEL1 B BEL 0BEL1 Kapitaalverzekeringen: voorwaardelijke vrijstelling aangegroeide rente Kapitaalverzekeringen: vrijstelling in box III B BEL 7BEL1 Kapitaalverzekering eigen woning B BEL 7BEL1 Imputatieregeling B BEL 6BEL1 Uitvoeringsbesluit Wet inkomstenbelasting 2001 Toegelaten aanbieders lijfrenteverzekering W BEL 6BEL1 2001 Inv.wet IB 2001 Inv.wet IB 2001 Inv.wet IB 2001 Inv.wet IB 2001 Inv.wet IB 2001 Inv.wet IB 2001 Inv.wet IB 2001 Inv.wet IB 2001 Inv.wet IB 2001 Inv.wet IB 2001 Inv.wet IB 2001 Inv.wet IB 2001 Inv.wet IB 2001 Uitv. Besl. IB 2001 -56- I.Q PSZV Generiek Generiek I.S PSZV Werknemer Stoppen met werken/pensionering I.Ua PSZV Generiek Generiek I.Ua PSZV Generiek Generiek I.AK SBF Generiek Generiek I.AKa SBF Generiek Generiek I.AKaa SBF Generiek Generiek I.AKb SBF I.AL PSZV I.AM PSZV Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Generiek (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur Generiek I.AN PSZV Generiek Generiek I.AO PSZV I.AP PSZV Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur 14 PSZV Werknemer Stoppen met werken/pensionering 6BEL1 Toegelaten aanbieders lijfrente bancair W BEL 6BEL1 Waardeaangroei pensioenaanspraken W BEL 0BEL1 Uitvoeringsregeling Wet inkomstenbelasting 2001 Toerekening afgezonderd particulier vermogen W BEL 8BEL1 Aanloopverliezen winst uit onderneming B BEL 8BEL1 B BEL 7BEL1 Verkorting driejaarstermijn bij doorschuiving naar ondernemers of werknemers Verdeling spaarrekening eigen woning W BEL 7BEL1 Toedeling eigen woning reserve B BEL 6BEL1 Voorwaarden langdurige arbeidsongeschiktheid bij afkoop lijfrente Preferente aandelen bij bedrijfsoverdracht W BEL W BEL B BEL 0BEL1 Verkorting driejaarstermijn uit de doorschuifregeling bij schenking Combinatiekorting W BEL 0BEL1 6BEL1 6BEL1 0BEL1 4BEL1 Wet inkomstenbelasting 1964 Kapitaalverzekeringen Lijfrente: tranches Oud regime lijfrentes Kapitaalverzekeringen van voor 1 januari 1992 Stamrechten van voor 1 januari 1992 W W W W W BEL BEL BEL BEL BEL 9BEL1 9BEL1 Uitv. Besl. IB 2001 Uitv. Besl. IB 2001 14a PSZV Werknemer Stoppen met werken/pensionering 15 PSZV Werknemer Stoppen met werken/pensionering Uitv. Reg. IB 2001 Uitv. Reg. IB 2001 Uitv. Reg. IB 2001 Uitv. Reg. IB 2001 Uitv. Reg. IB 2001 Uitv. Reg. IB 2001 Uitv. Reg. IB 2001 Uitv. Reg. IB 2001 Uitv. Reg. IB 2001 4a SBF Generiek Generiek 5 GEEN Ondernemer 13a GEEN Ondernemer 45g SBF 17a SBF 18 PSZV 26b GEEN Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Werknemer/ ondernemer Ondernemer Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur Stoppen met werken/pensionering 26c GEEN Ondernemer Overname/staken/fusie 44b GEEN Generiek Generiek Wet IB 1964 Wet IB 1964 Wet IB 1964 Wet IB 1964 Wet IB 1964 26a 45a 75 76 80b PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV Generiek Werknemer Werknemer Generiek Werknemer Generiek Stoppen met werken/pensionering Stoppen met werken/pensionering Generiek Verandering baan/ ontslag -57- Overname/staken/fusie 4BEL1 4BEL1 4BEL1 4BEL1 4BEL1 4BEL1 4BEL1 0BEL1 4BEL1 4BEL1 6BEL1 4BEL1 6BEL1 6BEL1 Wet loonbelasting 1964 De werknemer/vrijwilliger/loon kinderen Loon Aandelenoptie Vrijgesteld loon Fictief loon Privégebruik auto Moment van genieten Pensioenregelingen Standaardloonheffingskorting Gerichte vrijstellingen VUT-uitkeringen Vertrekvergoeding VUT/pensioenrechten van voor 1 januari 2005 Overgangsbepalingen uitfasering pensioen eigen beheer W W W W B W W B W W W W W B BEL BEL BEL BEL BEL BEL BEL BEL BEL BEL BEL BEL BEL BEL Wet LB 1964 Wet LB 1964 Wet LB 1964 Wet LB 1964 Wet LB 1964 Wet LB 1964 Wet LB 1964 Wet LB 1964 Wet LB 1964 Wet LB 1964 Wet LB 1964 Wet LB 1964 Wet LB 1964 Wet LB 1964 4BEL1 4BEL1 Levensloopregeling: overgangsregeling Overgangsrecht periodieke uitkeringen B B BEL BEL Wet LB 1964 Wet LB 1964 6BEL1 Uitvoeringsbesluit loonbelasting 1965 Diensttijd voor pensioenregeling W BEL 6BEL1 Nadere uitwerking opbouwpercentage en franchise W BEL 6BEL1 Pensioengevend loon W BEL 6BEL1 Definitie loon uit vroegere arbeid W BEL 6BEL1 Afkoop of omzetting pensioen in eigen beheer W BEL Uitv. Besl. LB 1965 Uitv. Besl. LB 1965 Uitv. Besl. LB 1965 Uitv. Besl. LB 1965 Uitv. Besl. LB 1965 -58- 2 10 10a 11 12a 13bis 13a 18-19f 21c 31a 32ba 32bb 38b-38h 38n 38q 39d 39f GEEN GEEN SBF GEEN GEEN GEEN GEEN PSZV GEEN GEEN PSZV GEEN PSZV PSZV Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Generiek Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Ondernemer Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Generiek Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Stoppen met werken/pensionering Verandering baan/ ontslag Stoppen met werken/pensionering Stoppen met werken/pensionering PSZV PSZV Werknemer Werknemer Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ontslag 10a PSZV Werknemer Stoppen met werken/pensionering 10aa PSZV Werknemer Stoppen met werken/pensionering 10b PSZV Werknemer Stoppen met werken/pensionering 11 PSZV Werknemer Stoppen met werken/pensionering 12c PSZV Ondernemer Stoppen met werken/pensionering 4BEL1 Uitvoeringsregeling loonbelasting 2011 Niet tot het loon behorende aanspraken W BEL Uitv. Reg. LB 2011 3.3a PSZV Werknemer Verandering baan/ ontslag 8BEL1 Wet op de vennootschapsbelasting 1969 Subject W BEL Wet Vpb 1969 1 GEEN Ondernemer 8BEL1 Binnenlands belastingplichtigen W BEL Wet Vpb 1969 2 GEEN Ondernemer 8BEL1 Drijven van een onderneming W BEL Wet Vpb 1969 4 GEEN Ondernemer 8BEL1 Vrijgestelde beleggingsinstelling B BEL Wet Vpb 1969 6a SBF Ondernemer 8BEL1 Object W BEL Wet Vpb 1969 7 GEEN Ondernemer 8BEL1 Onbelaste en niet aftrekbare rente W BEL Wet Vpb 1969 8c GEEN Ondernemer 8BEL1 Niet aftrekbare kosten/werkruimte W BEL Wet Vpb 1969 10 GEEN Ondernemer 8BEL1 Niet aftrekbare rente W BEL Wet Vpb 1969 10a GEEN Ondernemer 8BEL1 Laagrentende geldleningen W BEL Wet Vpb 1969 10b GEEN Ondernemer 8BEL1 Inkoop van eigen aandelen W BEL Wet Vpb 1969 10c GEEN Ondernemer 8BEL1 Thincap-regeling W BEL Wet Vpb 1969 10d GEEN Ondernemer 8BEL1 Herinvesteringsreserve B BEL Wet Vpb 1969 12a GEEN Ondernemer 8BEL1 Deelnemingsvrijstelling B BEL Wet Vpb 1969 13 GEEN Ondernemer Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ -59- 8BEL1 Deelnemingsvrijstelling: liquidatieverlies B BEL Wet Vpb 1969 13d GEEN Ondernemer 9BEL1 9BEL1 9BEL1 9BEL1 8BEL1 Bedrijfsfusie Splitsing Juridische fusie Geruisloze terugkeer uit BV Fiscale eenheid W W W W B BEL BEL BEL BEL BEL Wet Vpb 1969 Wet Vpb 1969 Wet Vpb 1969 Wet Vpb 1969 Wet Vpb 1969 14 14a 14b 14c 15 GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN Ondernemer Ondernemer Ondernemer Ondernemer Ondernemer 8BEL1 Fiscale eenheid: definities W BEL Wet Vpb 1969 15aa GEEN Ondernemer 8BEL1 Fiscale eenheid: earn out regeling W BEL Wet Vpb 1969 GEEN Ondernemer 8BEL1 Fiscale eenheid: maximering rente overname schulden W BEL Wet Vpb 1969 15ac lid 7 15ad GEEN Ondernemer 8BEL1 W BEL Wet Vpb 1969 15ai GEEN Ondernemer 8BEL1 Fiscale eenheid: sanctie bij verbreking na overdracht vermogensbestanddeel Aftrekbare giften W BEL Wet Vpb 1969 16 GEEN Ondernemer 8BEL1 Verrekening van verliezen W BEL Wet Vpb 1969 20 GEEN Ondernemer 8BEL1 W BEL Wet Vpb 1969 23b SBF Ondernemer 8BEL1 Strafheffing bij niet meer voldoen voorwaarden kredietof beleggingsinstelling Fiscale beleggingsinstelling B BEL Wet Vpb 1969 28 SBF Ondernemer 8BEL1 Liquidatieverlies W BEL Wet Vpb 1969 30 GEEN Ondernemer 8BEL1 Waardering pensioenverplichtingen W BEL Wet Vpb 1969 34e GEEN Ondernemer -60- verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Overname/staken/fusie Overname/staken/fusie Overname/staken/fusie Overname/staken/fusie Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Stoppen met werken/pensionering 0BEL1 Wet op de dividendbelasting 1965 Subject W BEL 0BEL1 Object W BEL 0BEL1 Van de verschuldigde dividendbelasting W BEL 0BEL1 Belasting voor rekening vennootschap W BEL 0BEL1 Heffing door inhouding inhoudingsplichtige W BEL 0BEL1 Beleggingsinstelling W BEL 2BEL1 Successiewet 1956 Grondslagen B BEL 2BEL1 Partnerbegrip B BEL 2BEL1 Woonplaats B BEL 2BEL1 Woonplaatsfictie W BEL 2BEL1 Grondslag heffing erfbelasting B BEL 2BEL1 Verkrijging uit huwelijksgemeenschap W BEL 2BEL1 Verrekening betaalde bedragen B BEL 2BEL1 Verkrijging bij overledene in bezit zijnde goederen B BEL Wet Div. Bel. 1965 Wet Div. Bel. 1965 Wet Div. Bel. 1965 Wet Div. Bel. 1965 Wet Div. Bel. 1965 Wet Div. Bel. 1965 1 lid 1 GEEN Generiek Generiek 2 GEEN Generiek Generiek 5 GEEN Generiek Generiek 6 GEEN Generiek Generiek 7 GEEN Generiek Generiek 11a SBF Generiek Generiek Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 1 lid 1 GEEN Familie Overlijden 1a GEEN Familie Overlijden 2 GEEN Familie Overlijden 3 GEEN Familie Overlijden 5 GEEN Familie Overlijden 6 GEEN Familie Overlijden 7 GEEN Familie Overlijden 8 GEEN Familie Overlijden -61- 2BEL1 Waardering geldvorderingen B BEL 2BEL1 Verkrijging genotsrechten B BEL 2BEL1 B BEL 2BEL1 Verkrijging krachtens bij overeenkomst gesloten verblijvensbeding Schenking kort voor overlijden B BEL 2BEL1 Verkrijging uit levensverzekering B BEL 2BEL1 Verkrijging aandelen krachtens erfrecht B BEL 2BEL1 Opzegging van beperkt recht B BEL 2BEL1 Direct opeisbare lening tegen geen of te lage rente B BEL 2BEL1 Stichting afgescheiden particulier vermogen B BEL 2BEL1 Afzondering van vermogen B BEL 2BEL1 Vruchtgebruik W BEL 2BEL1 Gelijkstellingen W BEL 2BEL1 Kosten van lijkbezorging B BEL 2BEL1 Bepaling van het belastbare bedrag B BEL 2BEL1 Verkrijging door partners B BEL 0BEL1 Schenkbelasting bij partners B BEL Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet -62- 9 GEEN Familie Overlijden 10 GEEN Familie Overlijden 11 GEEN Familie Overlijden 12 GEEN Familie Overlijden 13 PSZV Familie Overlijden 13a GEEN Familie Overlijden 14 GEEN Familie Overlijden 15 SBF Familie Overlijden 16-17 GEEN Familie Overlijden 17a GEEN Familie Overlijden 18 GEEN Familie Overlijden 19 GEEN Familie Overlijden 20 GEEN Familie Overlijden 21 GEEN Familie Overlijden 25 GEEN Familie Overlijden 26 GEEN Generiek Generiek 0BEL1 B BEL 3BEL1 Schenkbelasting bij verkrijging van afgezonderd particulier vermogen Meerdere schenkingen binnen een jaar B BEL 3BEL1 Schenkingen aan kinderen binnen een jaar B BEL 3BEL1 Onzekerheid over verwantschap W BEL 2BEL1 Verwerping of afstand van rechten B BEL 2BEL1 Afstand door bezwaarde B BEL 2BEL1 Vrijstellingen erfbelasting B BEL 2BEL1 Vrijstellingen schenkbelasting B BEL 9BEL1 Bedrijfsopvolging B BEL 8BEL1 Kwalificerend ondernemingsvermogen B BEL 9BEL1 Kwalificerende erflater/schenker B BEL 9BEL1 Gebeurtenissen in strijd met voortzettingsvereiste B BEL 9BEL1 Wijziging in gerechtigheid B BEL 2BEL1 Verkrijging blote eigendom van een eigen woning B BEL 2BEL1 Belastingschuldige W BEL 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 -63- 26a GEEN Generiek Generiek 27 GEEN Familie 28 GEEN Familie 29 GEEN Familie 30 GEEN Familie Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Overlijden 31 GEEN Familie Overlijden 32 GEEN Familie Overlijden 33 GEEN Familie Overlijden 35b GEEN Ondernemer Overname/staken/fusie 35c GEEN Ondernemer 35d GEEN Ondernemer Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Overname/staken/fusie 35e GEEN Ondernemer Overname/staken/fusie 35f GEEN Ondernemer Overname/staken/fusie 35g GEEN Familie Overlijden 36 GEEN Familie Overlijden 2BEL1 Gezamenlijke aangifte successierecht W BEL 3BEL1 Uitnodiging tot het doen van aangifte bij schenking W BEL 2BEL1 Termijn aangifte erfbelasting W BEL 3BEL1 Termijn aangifte schenkbelasting W BEL 2BEL1 Voorrecht van boedelbeschrijving/recht van beraad W BEL 2BEL1 Verplichtingen en bevoegdheden executeur/vereffenaars W BEL 2BEL1 Betaling rechten door vruchtgebruiker W BEL 2BEL1 Uitvoeringsbesluit Successiewet 1956 Waarde periodieke uitkering in geld, langstlevende, eerststervende W BEL 2BEL1 Onzeker jaarlijks bedrag W BEL 2BEL1 Waarde vruchtgebruik W BEL 2BEL1 Uitvoeringsregeling schenk- en erfbelasting Toerekening afgezonderd particulier vermogen W BEL 3BEL1 Schenking ter zake van eigen woning B BEL Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 Successiewet 1956 39 GEEN Familie Overlijden 40 GEEN Familie 45 GEEN Familie Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Overlijden 46 GEEN Familie 71 GEEN Familie Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Overlijden 72 GEEN Familie Overlijden 78 GEEN Familie Overlijden Uit. Besl. Successiewet 1957 Uit. Besl. Successiewet 1958 Uit. Besl. Successiewet 1959 7 GEEN Familie Overlijden 8 GEEN Familie Overlijden 10 GEEN Familie Overlijden Uitv. Reg. schenk- en erfbelasting Uitv. Reg. 3 GEEN Familie Overlijden 5 SBF Familie Kinderen (geboorte/studie/ -64- 3BEL1 Schenking door betaling van kosten van een studie of de opleiding voor een beroep B BEL 9BEL1 Objectieve onderneming B BEL 8BEL1 Uitgegeven preferente aandelen W BEL 9BEL1 Bezitsperiode voor het overlijden, onderscheidenlijk voor de schenking B BEL 9BEL1 Voortzettingsperiode W BEL 2BEL1 2BEL1 7BEL1 Natuurschoonwet Invorderingsvrijstelling successierecht Invordering recht Vrijstelling overdrachtsbelasting B B B BEL BEL BEL 0BEL1 7BEL1 Wet op de belastingen van rechtsverkeer Overdrachtsbelasting: belastbaar feit Overdrachtsbelasting: uitgezonderde verkrijgingen B B 7BEL1 Overdrachtsbelasting: fictieve onroerende zaken 7BEL1 Overdrachtsbelasting: afstand en wijziging beperkte schenk- en erfbelasting Uitv. Reg. schenk- en erfbelasting Uitv. Reg. schenk- en erfbelasting Uitv. Reg. schenk- en erfbelasting Uitv. Reg. schenk- en erfbelasting Uitv. Reg. schenk- en erfbelasting vermogensoverdracht) 6 GEEN Familie Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) 7 GEEN Ondernemer Overname/staken/fusie 8 GEEN Ondernemer Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm 9 GEEN Ondernemer Overname/staken/fusie 10 GEEN Ondernemer Overname/staken/fusie NSW NSW NSW 7 8a 9a GEEN GEEN GEEN Familie Familie Arbeid/ wonen Overlijden Overlijden (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur BEL BEL WBR WBR 2 3 GEEN GEEN B BEL WBR 4 SBF W BEL WBR 6 GEEN Generiek Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Arbeid/ Generiek (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ -65- 7BEL1 rechten Overdrachtsbelasting: toedeling bij verdeling wonen Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Arbeid/wone n Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur W BEL WBR 7 GEEN Overdrachtsbelasting: tijdstip van verkrijging overschrijving akte Overdrachtsbelasting: heffing over waarde W BEL WBR 8 GEEN W BEL WBR 9 GEEN W BEL WBR 10 GEEN W BEL WBR 11 GEEN B BEL WBR 13 GEEN 7BEL1 Overdrachtsbelasting: verkrijging van aandelen en rechten Overdrachtsbelasting: verkrijging van een recht van erfpacht, opstal of beklemming Overdrachtsbelasting: verkrijging binnen zes maanden na een vorige verkrijging Overdrachtsbelasting: tarief (onderscheid m.b.t. woning) W BEL WBR 14 GEEN 7BEL1 Overdrachtsbelasting: vrijstellingen B BEL WBR 15 GEEN 7BEL1 Overdrachtsbelasting: belastingschuldige W BEL WBR 16 GEEN W BEL 4 GEEN Ondernemer W BEL 4a GEEN Ondernemer W BEL 5 GEEN Ondernemer 9BEL1 Overdrachtsbelasting: vrijstelling bij omzetting in een nv en bv Overdrachtsbelasting: vrijstelling fusies W BEL 5bis GEEN Ondernemer Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Overname/staken/fusie 9BEL1 Overdrachtsbelasting: vrijstelling bij fusie W BEL Uitv. Besl. WBR Uitv. Besl. WBR Uitv. Besl. WBR Uitv. Besl. WBR Uitv. Besl. WBR 5a GEEN Ondernemer Overname/staken/fusie 7BEL1 7BEL1 7BEL1 7BEL1 7BEL1 8BEL1 8BEL1 8BEL1 Uitvoeringsbesluit belastingen van rechtsverkeer Overdrachtsbelasting: vrijstelling bij inbreng van deelgerechtigdheid Overdrachtsbelasting: vrijstelling bij terugkeer uit nv/bv -66- 9BEL1 W BEL 9BEL1 Overdrachtsbelasting: vrijstelling wegens interne reorganisatie Overdrachtsbelasting: vrijstelling wegens splitsing W BEL 7BEL1 Overdrachtsbelasting: ANBI W BEL V BEL Wet IB 2001 V BEL Wet IB 2001 V BEL V 1SV1 0SV1 8SV1 0SV1 0SV1 8SV1 8SV1 8SV1 9SV1 9SV1 7SV1 Specifieke vaardigheden Belastingen Vertaalt de gevolgen van de gehele wet IB 2001 naar het fiscaal partnerschap Berekent van het belastbaar inkomen uit werk en woning de daarover verschuldigde belasting Berekent van het belastbaar inkomen uit aanmerkelijk belang de daarover verschuldigde belasting Berekent van het belastbaar inkomen uit sparen en beleggen de daarover verschuldigde belasting Berekent het verzamelinkomen na toepassing van de toerekeningsregels Berekent de maximale toegestane herinvesteringsreserve in verband met oude boekwaarde Analyseert de samenhang tussen de fiscale mogelijkheden tot oudedagsvoorziening middels lijfrente dan wel oudedagsreserve Berekent de ondernemersaftrek Berekent de belastbare winst uit onderneming bij staking Analyseert de fiscale gevolgen van ruisende en geruisloze overdracht van de onderneming, zowel bij leven als na overlijden Berekent de maximale eigenwoningschuld Uitv. Besl. WBR Uitv. Besl. WBR Uitv. Besl. WBR 5b GEEN Ondernemer Overname/staken/fusie 5c GEEN Ondernemer Overname/staken/fusie 5d GEEN Arbeid/ wonen (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur GEEN Familie Samenwonen/Trouwen/Scheiden GEEN Generiek Generiek Wet IB 2001 2.10, 2.10a 2.12 GEEN Ondernemer BEL Wet IB 2001 2.13 GEEN Generiek Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Generiek V BEL Wet IB 2001 2.18 GEEN Generiek Generiek V BEL Wet IB 2001 3.54 GEEN Ondernemer V BEL Wet IB 2001 PSZV Ondernemer Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm V BEL Wet IB 2001 GEEN Ondernemer V V BEL BEL Wet IB 2001 Wet IB 2001 GEEN GEEN Ondernemer Ondernemer Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Overname/staken/fusie Overname/staken/fusie V BEL Wet IB 2001 SBF Arbeid/ wonen (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur -67- 3.74 3.119a 7SV1 Berekent de eigenwoningreserve V BEL Wet IB 2001 3.119a SBF 7SV1 Berekent eenmalig aftrekbare kosten eigen woning V BEL Wet IB 2001 3.120 SBF 7SV1 V BEL Wet IB 2001 SBF V BEL Wet IB 2001 V BEL Wet IB 2001 V BEL V 0SV1 Berekent bruto/netto last op basis van een kredietvoorstel ter financiering van de eigen woning Berekent maximale aftrek lijfrentepremie (incl. jaarruimte en reserveringsruimte) Berekent teruggave inkomstenbelasting als gevolg van middeling Analyseert de fiscale gevolgen van ruisend en geruisloos (fictief) vervreemden van een AB, zowel bij leven als na overlijden Berekent de na toepassing van de heffingskortingen en aftrek van voorheffingen verschuldigde inkomstenbelasting Berekent het bruto loon op basis van het fiscaal loon Analyseert de fiscale verschillen van de diverse beleggingsvormen, zowel in privé als in de BV Berekent de waarde verhuurd onroerend goed 0SV1 2SV1 6BEL1 0SV1 9SV1 0SV1 0SV1 8SV3 1BEL1 8SV1 2SV1 PSZV Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Werknemer (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur Stoppen met werken/pensionering GEEN Generiek Generiek Wet IB 2001 GEEN Ondernemer Overname/staken/fusie BEL Wet IB 2001 GEEN Generiek Generiek V V BEL BEL Wet IB 2001 Wet IB 2001 GEEN SBF Generiek Ondernemer V BEL 17a SBF Generiek Berekent correctie waarde in verband met erfpacht V BEL 17b SBF Generiek Generiek Berekent waarde bloot eigendom / vruchtgebruik en periodieke uitkeringen Berekent uitgaven levensonderhoud kinderen: omvang berekenen forfaitaire aftrek Berekent verschuldigde vennootschapsbelasting V BEL 18 - 19 GEEN Familie Overlijden V BEL 36 GEEN Familie Samenwonen/Trouwen/Scheiden V BEL Uitv. Besl. IB 2001 Uitv. Besl. IB 2001 Uitv. Besl. IB 2001 Uitv. Reg. IB 2001 Wet Vpb 1969 Generiek Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Generiek 22 GEEN Ondernemer Berekent de verschuldigde erfbelasting en schenkbelasting V BEL Successiewet 1956 24 GEEN Familie Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Overlijden -68- 3.154 7SV1 Berekent de verschuldigde schenkbelasting: in samenhang met de verschuldigde overdrachtsbelasting Berekent waarde periodieke uitkeringen afhankelijk van een leven V BEL V BEL 2SV1 Berekent waarde periodieke uitkeringen bepaalde tijd V BEL 2SV1 Berekent leegwaarderatio V BEL 2SV1 Berekent erfpachtcanon V BEL 2SV1 Berekent de waarde van een canon V BEL B B W W B W W W RE RE RE RE RE RE RE RE W B RE RE 2SV1 Successiewet 1956 Uit. Besl. Successiewet 1956 Uit. Besl. Successiewet 1956 Uit. Besl. Successiewet 1956 Uit. Besl. Successiewet 1956 Uitv. Besl. WBR 5 GEEN Arbeid/ wonen Familie (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur overlijden 6 GEEN Familie overlijden 10a GEEN Familie overlijden 10b GEEN Familie overlijden Bijlage GEEN Familie overlijden BW 1 BW 1 BW 1 BW 1 BW 1 BW 1 BW 1 BW 1 1 3 10 19h 30-42 50-57 69 71 GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Overlijden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden BW 1 BW 1 77 80a-80g GEEN GEEN Familie Familie Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Recht 1RE1 1RE1 1RE1 2RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 Burgerlijk Wetboek: boek 1 Burgerlijke rechten Bloed- en aanverwantschap Woonplaats Overlijden aangifte Huwelijk Stichting van huwelijk Nietigverklaring van huwelijk Nietigverklaring van een huwelijk: gesloten onder bedreiging/bij dwaling Nietigverklaring van huwelijk: rechtsgevolg Het geregistreerd partnerschap -69- 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 Echtgenoten: zorgplicht Echtgenoten: zorgplicht minderjarige kinderen Echtgenoten: kosten huisvesting/verzorging/opvoeding kinderen Echtgenoten: wederzijdse aansprakelijkheid Echtgenoten: vrijwaring wederzijdse aansprakelijkheid Echtgenoten: vergoedingsplicht Echtgenoten: wederzijdse toestemming tot aangaan van rechtshandelingen Echtgenoten: vernietiging rechtshandelingen Echtgenoten: bestuur goederen Echtgenoten: rechten/verplichtingen na scheiding tafel en bed De wettelijke gemeenschap van goederen Het bestuur van de gemeenschap Ontbinding van de gemeenschap Ontbinding van de gemeenschap: aandeel echtgenoot in ontbonden gemeenschap Ontbinding van de gemeenschap: overneming goederen uit ontbonden gemeenschap Ontbinding van de gemeenschap: aansprakelijkheid echtgenoten na ontbinding Huwelijkse voorwaarden: aangaan voor of tijdens huwelijk Huwelijkse voorwaarden: notariële akte Huwelijkse voorwaarden: inschrijving in het huwelijksgoederenregister Huwelijkse voorwaarden: voor het huwelijk gemaakt of gewijzigd Huwelijkse voorwaarden: aanvang werking Huwelijkse voorwaarden: afwijking regels wettelijke B B B RE RE RE BW 1 BW 1 BW 1 81 82 84 GEEN GEEN GEEN Familie Familie Familie Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden B B B B RE RE RE RE BW 1 BW 1 BW 1 BW 1 85 86 87 88 GEEN GEEN GEEN SBF Familie Familie Familie Familie Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden B W W RE RE RE BW 1 BW 1 BW 1 89 90 92a GEEN GEEN GEEN Familie Familie Familie Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden B B B B RE RE RE RE BW 1 BW 1 BW 1 BW 1 93-96b 97 99 100 GEEN GEEN GEEN GEEN Familie Familie Familie Familie Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden B RE BW 1 101 GEEN Familie Samenwonen/Trouwen/Scheiden B RE BW 1 102 GEEN Familie Samenwonen/Trouwen/Scheiden B RE BW 1 114 GEEN Familie Samenwonen/Trouwen/Scheiden B B RE RE BW 1 BW 1 115 116 GEEN GEEN Familie Familie Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden B RE BW 1 117 GEEN Familie Samenwonen/Trouwen/Scheiden B B RE RE BW 1 BW 1 120 121 GEEN GEEN Familie Familie Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden -70- 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 3RE1 gemeenschap Huwelijkse voorwaarden: bewijs tegenover derden Huwelijkse voorwaarden: aanmerking als gemeenschapsgoed bij gebrek aan bewijs Verrekenbedingen Ontbinding van het huwelijk Echtscheiding: verzoek Echtscheiding: gronden Echtscheiding: pensioenverweer Echtscheiding: duurzame ontwrichting huwelijk Echtscheiding: pensioenverevening Echtscheiding: toekennen alimentatie Echtscheiding: termijn alimentatie Echtscheiding: wijziging alimentatie Echtscheiding: bijstandsverhaal Echtscheiding: beëindiging alimentatieplicht Echtscheiding: inschrijving registers burgerlijke stand Echtscheiding: gebruik woning Echtscheiding: herleving rechtsgevolgen huwelijk Scheiding van tafel en bed Afstamming 3RE1 Afstamming: definitie moeder B RE BW 1 198 GEEN Familie 3RE1 Afstamming: definitie vader B RE BW 1 199 GEEN Familie 3RE1 Vaderschap: wijze van erkenning B RE BW 1 203 GEEN Familie 3RE1 Adoptie W RE BW 1 227 GEEN Familie 3RE1 Adoptie: voorwaarden W RE BW 1 228 GEEN Familie 1RE1 1RE1 B B RE RE BW 1 BW 1 130 131 GEEN GEEN Familie Familie Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden B B B B B B B B W W W W W W W W B RE RE RE RE RE RE RE RE RE RE RE RE RE RE RE RE RE BW 1 BW 1 BW 1 BW 1 BW 1 BW 1 BW 1 BW 1 BW 1 BW 1 BW 1 BW 1 BW 1 BW 1 BW 1 BW 1 BW 1 132-143 149 150 151 153 154 155 157 158 159 159a 160 163 165 166 169-176 197 GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Kinderen (geboorte/studie/ -71- 3RE1 Adoptie: rechtsgevolgen W RE BW 1 229 GEEN Familie 3RE1 Minderjarigheid W RE BW 1 233 GEEN Familie 3RE1 Minderjarigheid: handelingsbekwaamheid B RE BW 1 234 GEEN Familie 3RE1 Minderjarigheid: handlichting W RE BW 1 235 GEEN Familie 3RE1 Gezag over minderjarige kinderen W RE BW 1 245 GEEN Familie 3RE1 Gezag over minderjarige kinderen: omvang W RE BW 1 247 GEEN Familie 3RE1 Ouderlijk gezag: gezamenlijke uitoefening W RE BW 1 251 GEEN Familie 3RE1 Ouderlijk gezag: ongehuwden/geregistreerd partnerschap Ouderlijk gezag: geregistreerde partners W RE BW 1 252 GEEN Familie W RE BW 1 253aa GEEN Familie W RE BW 1 253b GEEN Familie 3RE1 Ouderlijk gezag: van rechtswege uitoefening door moeder Ouderlijk gezag: uitoefening door overlevende ouder W RE BW 1 253f GEEN Familie 3RE1 Ouderlijk gezag: gezamenlijke bewindvoering W RE BW 1 253i GEEN Familie 3RE1 Ouderlijk gezag: vruchtgenot W RE BW 1 253l GEEN Familie 3RE1 Voogdij: aanwijzing bij testament W RE BW 1 292 GEEN Familie 3RE1 Voogd: verplichtingen t.o.v. pupil W RE BW 1 336 GEEN Familie 3RE1 3RE1 -72- vermogensoverdracht) Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Kinderen (geboorte/studie/vermogensoverdra 3RE1 Voogd: bewindvoering W RE BW 1 337 GEEN Familie 3RE1 Voogd: handelingsbekwaamheid voogd W RE BW 1 343 GEEN Familie 3RE1 Voogd: machtiging kantonrechter tot verrichten rechtshandelingen Voogd: beleggen vermogen pupil W RE BW 1 345 GEEN Familie W RE BW 1 350 GEEN Familie Curatele: gronden voor ondercuratelestelling meerderjarige Levensonderhoud: alimentatieverplichting Alimentatie: verplichting t.a.v. meerderjarige studerende kinderen Onderbewindstelling meerderjarige: gronden W RE BW 1 378 GEEN Familie cht) Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Samenwonen/Trouwen/Scheiden W W RE RE BW 1 BW 1 392 395a GEEN GEEN Familie Familie Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden W RE BW 1 431 GEEN Familie Onderbewindstelling meerderjarige: beheer van/beschikking over goederen W RE BW 1 438 GEEN Familie Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) 8RE1 Burgerlijk Wetboek: boek 2 Rechtspersonen: privaatrechtelijke rechtspersonen W RE BW 2 3 GEEN Ondernemer 8RE1 Rechtspersoon: beroep op doeloverschrijding W RE BW 2 7 GEEN Ondernemer 8RE1 Rechtspersoon: bestuurstaak W RE BW 2 9 GEEN Ondernemer 8RE1 W RE BW 2 11 GEEN Ondernemer 8RE1 Rechtspersoon: aansprakelijkheid/besturende rechtspersoon Rechtspersoon: duur W RE BW 2 17 GEEN Ondernemer 8RE1 Rechtspersoon: dochtermaatschappij W RE BW 2 24a GEEN Ondernemer 3RE1 1RE1 1RE1 1RE1 3RE1 3RE1 -73- Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ 8RE1 Groep: definitie W RE BW 2 24b GEEN Ondernemer 8RE1 Rechtspersoon: deelneming W RE BW 2 24c GEEN Ondernemer 8RE1 Dwingend recht W RE BW 2 25 GEEN Ondernemer 8RE1 Rechtspersoon: vereniging W RE BW 2 26 GEEN Ondernemer 8RE1 Vereniging: beperkte rechtsbevoegdheid/aansprakelijkheid Rechtspersoon: coöperatie W RE BW 2 30 GEEN Ondernemer W RE BW 2 53 GEEN Ondernemer Coöperatie en onderlinge waarborgmaatschappij: aansprakelijkheid leden Coöperatie en onderlinge waarborgmaatschappij: uitsluiting/beperking aansprakelijkheid Rechtspersoon: naamloze vennootschap W RE BW 2 55 GEEN Ondernemer W RE BW 2 56 GEEN Ondernemer W RE BW 2 64 GEEN Ondernemer W RE BW 2 67 GEEN Ondernemer W RE BW 2 76a SBF Ondernemer 8RE1 Naamloze vennootschappen: maatschappelijk kapitaal en aandelen Beleggingsmaatschappij met veranderlijk kapitaal, definitie Aandelen, definitie W RE BW 2 79 GEEN Ondernemer 8RE1 Aandelen, storting W RE BW 2 80 GEEN Ondernemer 8RE1 Besloten vennootschap: oprichting W RE BW 2 175 GEEN Ondernemer 8RE1 Besloten vennootschap: statuten W RE BW 2 177 GEEN Ondernemer 8RE1 8RE1 8RE1 8RE1 8RE1 8RE1 -74- verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm 8RE1 W RE BW 2 178 GEEN Ondernemer 8RE1 Besloten vennootschap: maatschappelijk en geplaatst kapitaal Besloten vennootschap: inschrijving in handelsregister W RE BW 2 180 GEEN Ondernemer 8RE1 Besloten vennootschap: aandelen, definitie W RE BW 2 190 GEEN Ondernemer 8RE1 Besloten vennootschap: aandelen, stortingsplicht W RE BW 2 191 GEEN Ondernemer 8RE1 W RE BW 2 194 GEEN Ondernemer B RE BW 2 195 GEEN Ondernemer W RE BW 2 195a GEEN Ondernemer 8RE1 Besloten vennootschap: aandelen, register van aandeelhouders Besloten vennootschap: aandelen, overdrachtsbevoegdheid Besloten vennootschap: aandelen, verplichting tot overdracht Besloten vennootschap: aandelen, uitgifte en levering W RE BW 2 196 GEEN Ondernemer 8RE1 Besloten vennootschap: aandelen, pandrecht W RE BW 2 198 GEEN Ondernemer 8RE1 W RE BW 2 199 GEEN Ondernemer W RE BW 2 201 GEEN Ondernemer W RE BW 2 202 GEEN Ondernemer 8RE1 Besloten vennootschap: aansprakelijkheid vorige aandeelhouder Besloten vennootschap: aandelen, gelijke rechten en plichten Besloten vennootschap: aandelen, uitkoop kleine minderheid Besloten vennootschap: voorwaarden winstuitkering B RE BW 2 216 GEEN Ondernemer 8RE1 Besloten vennootschap: stemrechtloze aandelen W RE BW 2 228 GEEN Ondernemer 8RE1 Besloten vennootschap: statutenwijziging, notariële akte W RE BW 2 234 GEEN Ondernemer 8RE1 Besloten vennootschap: bestuur W RE BW 2 239 GEEN Ondernemer 8RE1 8RE1 8RE1 8RE1 -75- Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ Besloten vennootschap: vertegenwoordigingsbevoegdheid bestuur Besloten vennootschap: eenpersoonsvennootschap W RE BW 2 240 GEEN Ondernemer W RE BW 2 247 GEEN Ondernemer B RE BW 2 248 GEEN Ondernemer B RE BW 2 249 GEEN Ondernemer 8RE1 Besloten vennootschap: faillissement, hoofdelijke aansprakelijkheid bestuurders BV Besloten vennootschap: aansprakelijkheid bestuurders bij misleiding Rechtspersoon: stichting W RE BW 2 285 GEEN Ondernemer 8RE1 Stichting: oprichting bij notariële akte W RE BW 2 286 GEEN Ondernemer 9RE1 9RE1 9RE1 9RE1 W W W W RE RE RE RE BW 2 BW 2 BW 2 BW 2 308 309 310 311 GEEN GEEN GEEN GEEN Ondernemer Ondernemer Ondernemer Ondernemer W W RE RE BW 2 BW 2 318 311 GEEN GEEN Ondernemer Ondernemer Overname/staken/fusie Overname/staken/fusie W W W RE RE RE BW 2 BW 2 BW 2 334a 334b 334c GEEN GEEN GEEN Ondernemer Ondernemer Ondernemer Overname/staken/fusie Overname/staken/fusie Overname/staken/fusie W RE BW 2 334e GEEN Ondernemer Overname/staken/fusie 8RE1 Fusie en splitsing: werkingssfeer Fusie en splitsing: fusie, definitie Fusie en splitsing: rechtspersonen, fusie Fusie en splitsing: fusie, einde bestaan fuserende rechtspersonen Fusie en splitsing: fusie, notariële akte Fusie en splitsing: fusie, einde bestaan fuserende rechtspersonen Fusie en splitsing: splitsing, definitie Fusie en splitsing: splitsing, rechtspersoon Fusie en splitsing: splitsing, einde rechtspersoon bij overgang gehele vermogen Fusie en splitsing: splitsing, leden/aandeelhouders naar verkrijgende rechtspersoon De jaarrekening en het jaarverslag: werkingssfeer verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Overname/staken/fusie Overname/staken/fusie Overname/staken/fusie Overname/staken/fusie W RE BW 2 360 GEEN Ondernemer 8RE1 De jaarrekening en het jaarverslag: jaarrekening, definitie W RE BW 2 361 GEEN Ondernemer Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm 8RE1 8RE1 8RE1 8RE1 9RE1 9RE1 9RE1 9RE1 9RE1 9RE1 -76- 8RE1 De jaarrekening en het jaarverslag: jaarrekening, eisen W RE BW 2 362 GEEN Ondernemer 8RE1 De jaarrekening en het jaarverslag: balans W RE BW 2 364-376 GEEN Ondernemer 8RE1 De jaarrekening en het jaarverslag: winst- en verliesrekening De jaarrekening en het jaarverslag: jaarrekening, waardering activa De jaarrekening en het jaarverslag: jaarrekening, herwaarderingsreserve De jaarrekening en het jaarverslag: jaarrekening, beleggingsmaatschappij De jaarrekening en het jaarverslag: jaarrekening, geconsolideerde jaarrekening, definitie W RE BW 2 377 GEEN Ondernemer W RE BW 2 387 GEEN Ondernemer W RE BW 2 390 GEEN Ondernemer W RE BW 2 401 GEEN Ondernemer W RE BW 2 405 GEEN Ondernemer Generiek Generiek Arbeid/ wonen Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Arbeid/ wonen Generiek Generiek Generiek Generiek 8RE1 8RE1 8RE1 8RE1 0RE1 0RE1 7RE1 Burgerlijk Wetboek: boek 3 Goed: definitie Zaak: definitie Onroerende zaak: definitie W W W RE RE RE BW 3 BW 3 BW 3 1 2 3 GEEN GEEN GEEN 0RE1 0RE1 0RE1 0RE1 0RE1 7RE1 Inboedel: definitie Vermogensrecht: definitie Afhankelijk recht: definitie Beperkt recht: definitie Natuurlijke vrucht: definitie Registergoed: definitie W W W W W W RE RE RE RE RE RE BW 3 BW 3 BW 3 BW 3 BW 3 BW 3 5 6 7 8 9 10 GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN 0RE1 0RE1 0RE1 0RE1 Vermogen, goede trouw Vermogen, vaststelling redelijkheid/billijkheid Elektronisch rechtsverkeer Het voeren van een administratie W W W W RE RE RE RE BW 3 BW 3 BW 3 BW 3 11 12 15a 15i GEEN GEEN GEEN GEEN -77- Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Generiek Generiek (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur Generiek Generiek Generiek Generiek 7RE1 Registergoed: openbare registers W RE BW 3 16 GEEN 7RE1 Registergoed: openbare registers, inhoud W RE BW 3 17 GEEN 7RE1 Registergoed: openbare registers, rangorde inschrijvingen Registergoed: akte/verklaring Nederlandse notaris W RE BW 3 21 GEEN W RE BW 3 31 GEEN Rechtshandeling: handelingsbekwaamheid Rechtshandeling: door verklaring geopenbaarde wil Rechtshandeling: verklaring persoon met geestelijke stoornis Rechtshandeling: vertrouwensbeginsel Rechtshandeling: bescherming derden die in vertrouwen hebben gehandeld Rechtshandeling: vorm/overbrenging verklaring Rechtshandeling: tijdsbepaling/voorwaarde Rechtshandeling: nietigheid wegens gebrek aan vorm Rechtshandeling: nietigheid wegens strijd met goede zeden/openbare orde Rechtshandeling: nietigheid Rechtshandeling: vernietigbaarheid door bedreiging/bedrog/misbruik omstandigheden Rechtshandeling: Actio Pauliana Rechtshandeling: vermoeden wetenschap van benadeling Rechtshandeling: terugwerkende kracht Volmacht: definitie Volmacht: verlening Goed: verkrijging/verlies Goed: beperkt recht Goed: afhankelijk recht W W W RE RE RE BW 3 BW 3 BW 3 32 33 34 W W RE RE BW 3 BW 3 W W W W RE RE RE RE W W W W W W W W W W 7RE1 0RE2 0RE2 0RE2 0RE2 0RE2 0RE2 0RE2 0RE2 0RE2 0RE2 0RE2 0RE2 0RE2 0RE2 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 GEEN GEEN GEEN Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Generiek Generiek Generiek (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur Generiek Generiek Generiek 35 36 GEEN GEEN Generiek Generiek Generiek Generiek BW 3 BW 3 BW 3 BW 3 37 38 39 40 GEEN GEEN GEEN GEEN Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek RE RE BW 3 BW 3 43 44 GEEN GEEN Generiek Generiek Generiek Generiek RE RE RE RE RE RE RE RE BW 3 BW 3 BW 3 BW 3 BW 3 BW 3 BW 3 BW 3 45 46 53 60 61 80 81 82 GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN Generiek Generiek Generiek Familie Familie Familie Familie Familie Generiek Generiek Generiek Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden -78- 1RE1 1RE1 7RE1 Overdracht: overdraagbaarheid Overdracht: vereisten Overdracht: levering onroerende zaken W W W RE RE RE BW 3 BW 3 BW 3 83 84 89 GEEN GEEN GEEN GEEN Familie Familie Arbeid/ wonen Familie Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur Samenwonen/Trouwen/Scheiden 1RE1 W RE BW 3 90 W W W W W W RE RE RE RE RE RE BW 3 BW 3 BW 3 BW 3 BW 3 BW 3 W RE 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 7RE1 Overdracht: levering roerende zaken/nietregistergoederen Verkrijging en verlies door verjaring Bezit: definitie Gemeenschap van goederen: definitie Gemeenschap van goederen: zaaksvervanging Gemeenschap van goederen: bevoegdheid tot gebruik Gemeenschap van goederen: handelingen m.b.t. onderhoud/behoud Gemeenschap van goederen: beschikking over aandeel in geld Vruchtgebruik: definitie Vruchtgebruik: ontstaan Vruchtgebruik: vestiging Vruchtgebruik: zaaksvervanging Vruchtgebruik: bevoegdheid tot vervreemding/vertering Pand-/hypotheekrecht: definitie 99 107 166 167 169 170 GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN Familie Familie Familie Familie Familie Familie Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden BW 3 175 GEEN Familie Samenwonen/Trouwen/Scheiden W W W W W W RE RE RE RE RE RE BW 3 BW 3 BW 3 BW 3 BW 3 BW 3 201 202 203 213 215 227 GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN SBF W RE BW 3 229 SBF W RE BW 3 231 SBF 7RE1 Pand-/hypotheekrecht: bestaande/toekomstige vordering Pandrecht: vestiging W RE BW 3 236 SBF 7RE1 Pandrecht: vestiging bezitloos pandrecht B RE BW 3 237 SBF 7RE1 Pandrecht: vestiging stil pandrecht op andere goederen B RE BW 3 239 SBF Familie Familie Familie Familie Familie Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Arbeid/ Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ 7RE1 Pand-/hypotheekrecht: zaaksvervanging 7RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 -79- 7RE1 Pandrecht: bevoegdheid tot parate executie W RE BW 3 248 SBF 7RE1 Hypotheekrecht: vestiging/inhoud notariële akte W RE BW 3 260 SBF 7RE1 Hypotheekrecht: huur- of pachtbeding W RE BW 3 264 SBF 7RE1 W RE BW 3 265 SBF 7RE1 Hypotheekrecht: beding inrichting of gedaante goed niet te veranderen Hypotheekrecht: beding tot in beheer nemen/ontruiming W RE BW 3 267 SBF 7RE1 Hypotheekrecht: bevoegdheid tot parate executie W RE BW 3 268 SBF 7RE1 Hypotheekrecht: zuivering W RE BW 3 273 SBF 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 Verhaalsrecht: alle goederen Verhaalsrecht: gelijkheid van schuldeisers Verhaalsrecht: voorrang Retentierecht: definitie W W W W RE RE RE RE BW 3 BW 3 BW 3 BW 3 276 277 278 291 SBF SBF SBF SBF wonen Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Familie Familie Familie Familie 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 Burgerlijk Wetboek: boek 4 Erfopvolging: definitie Gelijktijdig overlijden Onwaardig om te erven Nietige handelingen Waarde: definitie Schulden van de nalatenschap Partnerschap en stiefkind: definitie Bestaan erfgenaam Wettelijke erfgenamen Wettelijke erfdelen B B W W W B W B B B RE RE RE RE RE RE RE RE RE RE BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 1 2 3 4 6 7 8 9 10 11 GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie -80- gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 Plaatsvervulling Wettelijke verdeling echtgenoot/kinderen Wettelijke verdeling: voldoening schulden Wettelijke verdeling: voldoening geldvordering Wettelijke verdeling: ongedaan maken door echtgenoot Wettelijke verdeling: wilsrecht huwelijk langstlevende ouder met betrekking tot erfdeel eerstoverleden ouder Wettelijke verdeling: wilsrecht overlijden langstlevende ouder met betrekking tot erfdeel eerstoverleden ouder Wettelijke verdeling: wilsrecht overlijden langstlevende ouder met betrekking tot erfdeel laatst overleden ouder Wettelijke verdeling: wilsrecht overlijden stiefouder met betrekking tot erfdeel laatst overleden ouder Wettelijke verdeling: bepalingen vruchtgebruik uit hoofde van wilsrechten Wettelijke verdeling: bepalingen overdracht goederen uit hoofde van wilsrechten Wettelijke verdeling: nadere bepalingen wilsrechten Wettelijke verdeling: wilsrechten minderjarigen Wettelijke verdeling: stiefkind Recht op voortzetting bewonen echtelijke woning Recht op vruchtgebruik woning/inboedel Recht op vruchtgebruik ter verzorging langstlevende Bepalingen vruchtgebruik uit hoofde van rechten langstlevende Dwingend recht art. 28 t/m 31 Uiterste wilsbeschikking Uiterste wilsbeschikking: niet vernietigbaar Uiterste wilsbeschikking: nietigverklaring Uiterste wilsbeschikking: termijn vernietigen Uiterste wilsbeschikking: wie zijn handelingsbekwaam B B B B B B RE RE RE RE RE RE BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 12 13 14 17 18 19 GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN Familie Familie Familie Familie Familie Familie Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden B RE BW 4 20 GEEN Familie Overlijden B RE BW 4 21 GEEN Familie Overlijden B RE BW 4 22 GEEN Familie Overlijden W RE BW 4 23 GEEN Familie Overlijden W RE BW 4 24 GEEN Familie Overlijden W W W W W W W RE RE RE RE RE RE RE BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 25 26 27 28 29 30 31 GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden W W W W W W RE RE RE RE RE RE BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 41 42 43 44 54 55 GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN Familie Familie Familie Familie Familie Familie Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden -81- 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 Uiterste wilsbeschikking: wie ontlenen recht aan een making Uiterste wilsbeschikking: voogd Uiterste wilsbeschikking: professionele verzorgenden Uiterste wilsbeschikking: notaris en getuigen Uiterste wilsbeschikking: vernietigbaar op grond van art. 57, 59, 60 en 61 Legitieme portie: definities Legitieme portie: legitieme portie Legitieme portie: legitimaire massa Legitieme portie: giften Legitieme portie: giften aan echtgenoot Legitieme portie: giften aan legitimaris Legitieme portie: vermindering met erfrechtelijke verkrijging Legitieme portie: recht op beschrijving Legitieme portie: geldend maken Legitieme portie: vordering op erfgenamen/echtgenoot Legitieme portie: termijn opeisbaarheid Legitieme portie: opeisbaarheid en rente vordering op langstlevende Legitieme portie: vervaltermijn Legitieme portie: inkorting Legitieme portie: voldoening erfbelasting Legitieme portie: inkorting giften Legitieme portie: inkorting giften stiefkind Vormvereiste uiterste wil Codicil Herroepen uiterste wil/codicil W RE BW 4 56 GEEN Familie Overlijden W W W W RE RE RE RE BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 57 59-60 61 62 GEEN GEEN GEEN GEEN Familie Familie Familie Familie Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden W B B B W B B RE RE RE RE RE RE RE BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 63 64 65 67 68 70 71 GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden W W W W W RE RE RE RE RE BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 78 79 80 81 82-84 GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN Familie Familie Familie Familie Familie Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden W W W W W W W W RE RE RE RE RE RE RE RE BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 85 87 88 89 91 93-94 97 111, 112, 114 GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden -82- 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 2RE1 Gelijke rechten erfgenamen Legaat: definities Legaat: kennisgeving Legaat: opeisbaarheid Legaat: gelijkstelling gift Testamentaire last: definitie Executeur Executeur: taken en beloning Executeur: bevoegdheden Executeur: informatieplicht Testamentair bewind: instellen Testamentair bewind: reikwijdte Bewindvoerder: benoeming Bewindvoerder: beloning Bewindvoerder: boedelbeschrijving en inschrijving Bewindvoerder: verslag Bewindvoerder: uitkering vruchten Bewindvoerder: aansprakelijkheid Bewindvoerder: bevoegdheden rechthebbende Bewindvoerder: bevoegdheden bewindvoerder Bewindvoerder: vertegenwoordiging Bewind: einde Rechtsovergang door vererving Aansprakelijkheid erfgenaam voor schulden Verklaring van erfrecht Verkrijging door de Staat Aanvaarding en verwerping Vereffening nalatenschap Verdeling nalatenschap Inbreng giften W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W RE RE RE RE RE RE RE RE RE RE RE RE RE RE RE RE RE RE RE RE RE RE RE RE RE RE RE RE RE RE BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 -83- 116 117 119 125 126 130 142 144-145 147 148 153 154 157 159 160 161 162 163 166-167 169-171 172 177-181 182 184 188 189 190-201 202 227 229-233 GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden 3RE2 Burgerlijk Wetboek: boek 7 Schenking: definitie W RE BW 7 175 GEEN Familie 3RE2 Schenking uitvoering na overlijden schenker W RE BW 7 177 GEEN Familie 3RE2 Schenking onder bewind W RE BW 7 182 GEEN Familie 3RE2 Gift: definitie W RE BW 7 186 GEEN Familie 3RE2 Gift door begunstiging sommenverzekering B RE BW 7 188 PSZV Familie 4RE1 Arbeidsovereenkomst B RE BW 7 610 5PSZV1 4RE1 B B RE RE BW 7 BW 7 629 667 4RE1 Loondoorbetaling bij ziekte Verschil tussen arbeidsovereenkomst voor bepaalde of onbepaalde tijd Ketenbepaling arbeidsovereenkomsten B RE BW 7 668a Werknemer 4RE1 Transitievergoeding B RE BW 7 Werknemer 7RE1 Borgtocht: definitie W RE BW 7 673 673d 850 SBF 7RE1 Borgtocht: verbintenis hoofdschuldenaar W RE BW 7 851 SBF 7RE1 Borgtocht: nakoming door borg B RE BW 7 855 SBF 7RE1 Borgtocht: verhaal borg op hoofdschuldenaar W RE BW 7 866 SBF 0RE1 0RE1 Verzekering: definitie Sommenverzekering: definitie W W RE RE BW 7 BW 7 925 964 PSZV PSZV -84- Werknemer PSZV Werknemer Werknemer Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Generiek Generiek Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Verandering baan/ontslag/zzp-er of ondernemer worden Arbeidsongeschikt Verandering baan/ontslag/zzp-er of ondernemer worden Verandering baan/ontslag/zzp-er of ondernemer worden Verandering baan/ontslag/zzp-er of ondernemer worden (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur Generiek Generiek 0RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 1RE1 0RE1 0RE1 0RE1 0RE1 0RE1 7RE1 Bevoegdheden verzekeringnemer Begunstiging Begunstiging: niet kunnen herroepen Begunstiging: aanvaarden Beperking rechten verzekeringnemer Geen rechten door onherroepelijke veroordeling Dwingend recht Levensverzekering: definitie Recht op afkoop Recht op belenen Gevolgen geen premie betalen Rechten pandhouder B B W B W W W W B W W B RE RE RE RE RE RE RE RE RE RE RE RE BW 7 BW 7 BW 7 BW 7 BW 7 BW 7 BW 7 BW 7 BW 7 BW 7 BW 7 BW 7 966 967 968 969 972 973 974 975 978 979 980 984 PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV Generiek Familie Familie Familie Familie Familie Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Arbeid/ wonen Generiek Generiek Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur Generiek 0RE1 Lijfrente: definitie W RE BW 7 990 V V V V V V RE RE RE RE RE RE BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 BW 4 GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN Familie Familie Familie Familie Familie Familie Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden V RE GEEN GEEN GEEN Arbeid/ wonen Familie Ondernemer (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur Samenwonen/Trouwen/Scheiden Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ 7SV2 Specifieke vaardigheden Recht Berekent civielrechtelijke nalatenschap en erfdelen Berekent legitieme portie en inkorting Analyseert testamenten: ouderlijke boedelverdeling Analyseert testamenten: vruchtgebruik Analyseert testamenten: aangepaste wettelijke verdeling Analyseert juridische documenten op hoofdlijnen i.v.m. successie Analyseert de (voorlopige) koopovereenkomst 1SV2 8SV2 Analyseert de notariële volmacht Analyseert de aandeelhoudersovereenkomst V V RE RE 3SV1 Analyseert de schenkingsakte V RE GEEN Familie 7SV2 Analyseert de eigendomsakte V RE GEEN Arbeid/ 2SV1 2SV1 2SV2 2SV2 2SV2 2SV2 BW 7 -85- 7SV2 Analyseert de hypotheekakte V RE GEEN 8SV2 Analyseert statuten V RE GEEN wonen Arbeid/ wonen Ondernemer gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Werken 8SV2 Analyseert VOF/maatschapscontracten V RE GEEN Ondernemer 1SV2 1SV2 6SV2 Analyseert huwelijksvoorwaarden Analyseert samenlevingsovereenkomst Analyseert arbeidsovereenkomst, met name op gebied van vaste en tijdelijke overeenkomsten V V V RE RE RE GEEN GEEN GEEN Familie Familie Arbeid/ wonen W W B PSZV PSZV PSZV PW PW PW 1,2,3 7 8 GEEN GEEN GEEN Werknemer Werknemer Werknemer Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag B B W W W W B W W B B W PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PW PW PW PW PW PW PW PW PW PW PW PW 10 14 15-17 18 19-20 21 23 25 26 27 28-29 31 GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Pensioen Sociale Zekerheid Verzekeringen 4PSZV1 4PSZV1 4PSZV1 4PSZV1 4PSZV1 4PSZV1 4PSZV1 4PSZV1 4PSZV1 4PSZV1 4PSZV1 4PSZV1 4PSZV1 4PSZV1 4PSZV1 Pensioenwet Toepassingsbereik Pensioenwet Voorwaarden totstandkoming pensioenovereenkomst Beschermende werking voor deeltijders en jonge werknemers Verschillende soorten pensioenovereenkomsten Beperking onderscheid naar leeftijd Nadere eisen ouderdoms- en partnerpensioen Behoud aanspraak bij verlaging salaris Wijzigingen pensioenovereenkomst Informatieplicht werkgever Onderbrengingsplicht pensioen door werkgever Belangrijkste eisen uitvoeringsovereenkomst Eisen premiebetaling pensioen Gevolgen premiebetaling bij beëindiging deelneming Gevolgen premieachterstand Verbod van verpanding en andere handelingen -86- 4PSZV1 B PSZV PW B PSZV W B 6PSZV1 6PSZV1 Welke informatie pensioenuitvoerder verstrekt aan deelnemers Welke informatie pensioenuitvoerder verstrekt aan pensioengerechtigden Pensioenregister Zorgplicht pensioenuitvoerder bij premieovereenkomst met beleggingsvrijheid De mogelijkheid van vrijwillige pensioenvoortzetting De rechten op pensioenaanspraken bij ontslag De rechten op partnerpensioen bij beëindiging partnerrelatie Rechten op gelijke behandeling bij toeslagen Keuzerecht op hoger of eerder ingaand ouderdomspensioen Keuzerecht uitruil ouderdomspensioen in partnerpensioen Recht op variatie hoogte pensioenuitkering Variabele pensioenuitkering 6PSZV1 6PSZV1 4PSZV1 4PSZV1 6PSZV1 6PSZV1 4PSZV1 4PSZV1 4PSZV1 4PSZV1 1PSZV1 6PSZV1 6PSZV1 6PSZV1 6PSZV1 6PSZV1 6PSZV1 GEEN Werknemer Verandering baan/ ontslag PW 3842,45 43-44 GEEN Werknemer Stoppen met werken/pensionering PSZV PSZV PW PW 51 52 GEEN SBF Werknemer Werknemer Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag B B B PSZV PSZV PSZV PW PW PW 54 55 57 GEEN GEEN GEEN Werknemer Werknemer Familie Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Samenwonen/Trouwen/Scheiden W B PSZV PSZV PW PW 58 60 GEEN GEEN Werknemer Werknemer Stoppen met werken/pensionering Stoppen met werken/pensionering B PSZV PW 61 GEEN Werknemer Stoppen met werken/pensionering B B PSZV PSZV PW PW GEEN GEEN Werknemer Werknemer Stoppen met werken/pensionering Stoppen met werken/pensionering Recht van afkoop pensioenuitvoerder Bevoegdheid tot afkoop pensioenuitvoerder Gevolgen toepassing recht op waardeoverdracht W W B PSZV PSZV PSZV PW PW PW GEEN GEEN GEEN Werknemer Werknemer Werknemer Stoppen met werken/pensionering Stoppen met werken/pensionering Verandering baan/ ontslag Uitzondering recht op waardeoverdracht Bevoegdheid/verplichting tot waardeoverdracht op pensioendatum Pensioenfonds nevenactiviteiten Korting pensioenaanspraken en pensioenrechten door pensioenfonds Eisen ten aanzien van de beleggingen pensioenfonds W W PSZV PSZV PW PW 63 63a – 63c 66-68 69 71, 72,76 73 80 - 82 GEEN GEEN Werknemer Werknemer Verandering baan/ ontslag Stoppen met werken/pensionering W W PSZV PSZV PW PW 116-117 134 GEEN GEEN Werknemer Werknemer Stoppen met werken/pensionering Stoppen met werken/pensionering W PSZV PW 135 SBF Werknemer Stoppen met werken/pensionering -87- 8PSZV1 Overgangswet Pensioenwet Overgangsrecht directeur-grootaandeelhouder PSW/PW W PSZV 6PSZV1 Overgangsrecht onderbrengingsplicht werkgever W PSZV B B B 1PSZV1 1PSZV1 1PSZV1 1PSZV1 1PSZV1 1PSZV1 1PSZV1 1PSZV1 4PSZV1 4PSZV1 4PSZV1 4PSZV1 8PSZV1 2PSZV1 Wet verevening pensioenrechten Toepassingsbereik Wet VPS Recht op verevening Recht op bijzonder partnerpensioen voor ex-echtgenoot DGA Mogelijkheid afwijkende afspraken Mogelijkheid van conversie Kostenberekening bij verevening Verlaging/verhoging pensioen Verplichting gegevensverstrekking Pensioen divers De verschillen tussen eindloon, middelloon en beschikbare premieregeling Of waardeoverdracht bij wijziging van een werkgever verstandig is Inzicht hebben in over hoe dekkingsgraden van pensioenfondsen een rol spelen bij de opbouw en uitvoer van pensioenen Verschillende soorten pensioenverzekeringen (kapitaalbasis, rentebasis, collectief, individueel) Bepalingen uitfasering pensioenverplichting eigen beheer De gevolgen van overlijden met betrekking tot de pensioenrechten voor de partner Overgangswet PW Overgangswet PW 8 GEEN Ondernemer 18 GEEN Werknemer Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Stoppen met werken/pensionering PSZV PSZV PSZV WVPS WVPS WVPS 1,12 2,3 3a GEEN GEEN GEEN Familie Familie Familie Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden B B W W W PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV WVPS WVPS WVPS WVPS WVPS 4 5 6 8 9 GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN Familie Familie Familie Familie Familie Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden Samenwonen/Trouwen/Scheiden B PSZV GEEN Werknemer Verandering baan/ ontslag B PSZV GEEN Werknemer Verandering baan/ ontslag B PSZV GEEN Werknemer Verandering baan/ ontslag W PSZV GEEN Werknemer Verandering baan/ ontslag B PSZV GEEN Ondernemer B PSZV GEEN Familie Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Overlijden -88- 5PSZV1 4PSZV1 4PSZV1 8PSZV1 0PSZV2 2PSZV1 2PSZV1 2PSZV1 2PSZV1 2PSZV1 2PSZV1 2PSZV1 2PSZV1 2PSZV1 2PSZV1 2PSZV1 2PSZV1 2PSZV1 2PSZV1 2PSZV1 2PSZV1 2PSZV1 Gevolgen van arbeidsongeschiktheid met betrekking tot pensioenen Gevolgen van werkloosheid met betrekking tot pensioenen Gevolgen van faillissement met betrekking tot pensioenen Verschillen in commerciële en fiscale waardering pensioenverplichting eigen beheer en consequenties Levensverzekeringen: Algemeen Verschillende soorten levensverzekeringen en dekking van verzekering Algemene Nabestaandenwet Begripsbepalingen Bepaling minimumloon Gelijkstelling gehuwd/ongehuwd samenwonenden Gelijkstelling gewezen echtgenoot Bepaling kind Ingezetenschap Inkomensbegrip Omschrijving arbeidsongeschiktheid Nabestaandenuitkering: recht op Nabestaandenuitkering: buitensluiting Nabestaandenuitkering: einde Nabestaandenuitkering: hoogte Nabestaandenuitkering: inkomenstoets vrijlatingsregeling Nabestaandenuitkering: wijziging van inkomen Wezenuitkering: recht op Wezenuitkering: uitsluitingsgronden Wezenuitkering: einde B PSZV GEEN Werknemer Arbeidsongeschikt B PSZV GEEN Werknemer Verandering baan/ ontslag B PSZV GEEN Werknemer Verandering baan/ ontslag B PSZV GEEN Ondernemer Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm B PSZV GEEN Generiek Generiek W W W W W W W W W W W B B W W W W PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Familie Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden Overlijden ANW ANW ANW ANW ANW ANW ANW ANW ANW ANW ANW ANW ANW ANW ANW ANW ANW -89- 1 2 3 4 5 6 10 11 14 15 16 17 18 19 26 27 28 2PSZV1 2PSZV1 Wezenuitkering: hoogte Overlijdensuitkering W W PSZV PSZV ANW ANW 29 51 GEEN GEEN Familie Familie Overlijden Overlijden 6PSZV1 6PSZV1 6PSZV1 6PSZV1 6PSZV1 6PSZV1 6PSZV1 6PSZV1 6PSZV1 6PSZV1 6PSZV1 Algemene Ouderdomswet Begripsbepalingen Kring der verzekerden Recht op ouderdomspensioen Pensioengerechtigde leeftijd Recht op toeslag Bedrag van ouderdomspensioen Bedrag van de toeslag Franchise op bedrag van inkomen Berekening bruto-toeslag Korting op pensioen- en toeslagbedragen Vervreemding verpanding beslag W W W B W B B B B W W PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV AOW AOW AOW AOW AOW AOW AOW AOW AOW AOW AOW 1 6 7 7a 8 9 10 11 12 13 26 GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Stoppen met werken/pensionering Stoppen met werken/pensionering Stoppen met werken/pensionering Stoppen met werken/pensionering Stoppen met werken/pensionering Stoppen met werken/pensionering Stoppen met werken/pensionering Stoppen met werken/pensionering Stoppen met werken/pensionering Stoppen met werken/pensionering Stoppen met werken/pensionering 8PSZV1 Regeling aanwijzing DGA Definitie DGA voor de sociale zekerheid W PSZV Regeling DGA 1-4 GEEN Ondernemer Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm 3PSZV1 Algemene Kinderbijslagwet Kinderbijslag: verzekerden W PSZV AKW 6 GEEN Familie 3PSZV1 Kinderbijslag: recht op W PSZV AKW 7 GEEN Familie 3PSZV1 Kinderbijslag: peildatum W PSZV AKW 11 GEEN Familie 3PSZV1 Kinderbijslag: basisbedrag W PSZV AKW 12 GEEN Familie 3PSZV1 Kinderbijslag: vervreemding/verpanding/beslag W PSZV AKW 23 GEEN Familie Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) Kinderen (geboorte/studie/ vermogensoverdracht) -90- 5PSZV1 5PSZV1 5PSZV1 5PSZV1 5PSZV1 5PSZV1 5PSZV1 5PSZV1 5PSZV1 5PSZV1 5PSZV1 5PSZV1 5PSZV1 5PSZV1 5PSZV1 Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen Arbeidsongeschiktheidsverzekering: definitie volledig en duurzaam arbeidsongeschikt Arbeidsongeschiktheidsverzekering: definitie gedeeltelijk arbeidsongeschikt Arbeidsongeschiktheidsverzekering: definitie dag- en maandloon Arbeidsongeschiktheidsverzekering: definitie arbeidsverleden Vrijwillige arbeidsongeschiktheidsverzekering: verplichte toelating Vrijwillige arbeidsongeschiktheidsverzekering: indiening verzoek bij UWV Vrijwillige arbeidsongeschiktheidsverzekering: beëindiging Vrijwillige arbeidsongeschiktheidsverzekering: hoogte dagloon Arbeidsongeschiktheidsuitkering: wachttijd Passende arbeid: behouden of verkrijgen Passende arbeid: verplichting tot verrichten Inkomensverzekering voor volledig en duurzaam arbeidsongeschikten Uitkering in verband met werkhervatting gedeeltelijk arbeidsgeschikten Overgangsrecht in verband met artikel 59, derde lid Overgangsrecht betreffende de duur van de loongerelateerde uitkering van de WGA-uitkering W PSZV WIA 4 GEEN Werknemer Arbeidsongeschikt W PSZV WIA 5 GEEN Werknemer Arbeidsongeschikt W PSZV WIA 13 GEEN Werknemer Arbeidsongeschikt W PSZV WIA 15 GEEN Werknemer Arbeidsongeschikt W PSZV WIA 18 GEEN Werknemer Arbeidsongeschikt W PSZV WIA 19 GEEN Werknemer Arbeidsongeschikt W PSZV WIA 20 GEEN Werknemer Arbeidsongeschikt W PSZV WIA 21 GEEN Werknemer Arbeidsongeschikt W W W W PSZV PSZV PSZV PSZV WIA WIA WIA WIA 23 29 30 47-53 GEEN GEEN GEEN GEEN Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Arbeidsongeschikt Arbeidsongeschikt Arbeidsongeschikt Arbeidsongeschikt W PSZV WIA 54-63 GEEN Werknemer Arbeidsongeschikt W W PSZV PSZV WIA WIA 123c 127 GEEN GEEN Werknemer Werknemer Arbeidsongeschikt Arbeidsongeschikt -91- 4PSZV2 4PSZV2 4PSZV2 4PSZV2 4PSZV2 4PSZV2 4PSZV2 4PSZV2 4PSZV2 4PSZV2 4PSZV2 4PSZV2 Werkloosheidswet Begripsbepalingen Begrip werknemer Uitbreiding begrip werknemer Uitkering: recht op Uitkering: begrip werkloosheid Uitkering: eerste dag van werkloosheid Uitkering: wekeneis Uitkering: referentieperiode bij ziekte/arbeidsongeschiktheid of nietverzekeringsplichtige arbeid Uitkering: uitsluitingsgronden Uitkering: einde recht op Uitkering: herleving van recht op Verplichtingen werknemer Uitkering: duur Uitkering: gelijkstelling dagen Uitkering: verlenging duur bij nieuw recht op uitkering Uitkering: duur na herleving Hoogte uitkering Uitkering: recht op bij achterstallig loon e.d. Uitkering: omvang recht op uitkering Tijdelijke werkzaamheden bedrijf of beroep 0PSZV1 0PSZV1 0PSZV1 0PSZV1 0PSZV1 0PSZV1 Zorgverzekeringswet Het eigen risico Inkomensafhankelijke bijdrage Inkomensafhankelijke bijdrage: grondslag Bijdrage-inkomen Bijdragepercentage Regeling zorgverzekering: bepalingen omtrent de 4PSZV2 4PSZV2 4PSZV2 4PSZV2 4PSZV2 4PSZV2 4PSZV2 5PSZV1 W W W W W W W W PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV WW WW WW WW WW WW WW WW 1 3 8 15 16 16a 17 17a GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Arbeidsongeschikt W W W W W W W W B W W W PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV WW WW WW WW WW WW WW WW WW WW WW WW 19 20 21 24-26 42 42a 42b 43 44-47b 61 64 77a GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Werknemer Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag Verandering baan/ ontslag W B W W W B PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV PSZV ZVW ZVW ZVW ZVW ZVW ZVW 19 41 42 43 45 5.1-5.4 GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek -92- inkomensafhankelijke bijdrage 4SV1 4SV1 4SV1 8SV3 6SV1 0SV4 0SV4 0SV4 Specifieke vaardigheden Pensioen Sociale Zekerheid Verzekeringen Vertaalt de factoren die een rol spelen bij de indexatie van pensioen Berekent pensioenopbouw aan de hand van gegevens, pensioengrondslag, opbouwpercentage en dienstjaren Vertaalt het uniform pensioenoverzicht (UPO) naar de pensioenwensen van de klant Analyseert de verschillen in pensioenopbouw eigen beheer en extern onderbrengen pensioen DGA Analyseert het effect van de inflatie op pensioenplannen en kan dit uitleggen aan de klant Vertaalt de algemene voorwaarden van levensverzekeringsproducten Berekent de hoogte van de uitkering van alle Sociale Zekerheid wetten met gebruikmaking van de Kleine Gids, naast het bezitten van de wetstechnische kennis van de in de toetstermen vermelde Sociale Wetten Bepaalt de mogelijkheden voor opbouw van nettopensioen V PSZV GEEN Werknemer Verandering baan/ ontslag V PSZV GEEN Werknemer Verandering baan/ ontslag V PSZV GEEN Werknemer Verandering baan/ ontslag V PSZV GEEN Ondernemer V PSZV GEEN Werknemer Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Stoppen met werken/pensionering V PSZV GEEN Generiek Generiek V PSZV GEEN Generiek Generiek V PSZV GEEN Generiek Generiek B SBF GEEN Generiek Generiek B SBF GEEN Generiek Generiek Sparen Beleggen Financieren 0SBF1 0SBF1 Inzicht in de macro-economische factoren die van invloed zijn op beleggingsrendement De actuele marktontwikkelingen en de stand van de Nederlandse economie De actuele en mogelijke conjunctuurcyclus, waaronder de kenmerken van de verschillende fases zoals recessie, -93- 0SBF1 0SBF1 0SBF1 0SBF1 0SBF1 0SBF1 0SBF1 0SBF1 0SBF1 0SBF1 0SBF1 0SBF1 0SBF1 0SBF1 0SBF1 0SBF1 0SBF1 stagnatie, stagflatie, herstel, groei De geld- en kapitaalmarkt en de verschillen ertussen De actuele en mogelijke rentecurves De verschillende soorten inflatie De effecten van inflatie en deflatie De effecten van een rentewijziging op de waarde en/of rendement van beleggingen De effecten van het monetair beleid op de beleggingsmarkt Factoren die de economische groei beïnvloeden De samenhang tussen de macro economie en grondstoffenprijzen De samenhang tussen de macro economie en valutakoersen De samenhang tussen de macro economie en het nationaal begrotingsbeleid De samenhang tussen de macro economie en demografische ontwikkelingen De samenhang tussen de macro economie en de onroerend goed markt De Europese begrotingsnormen Kwantitatieve verruiming Het regelgevingskader van beleggingsproducten in Europa Het deposito-garantiestelsel en beleggerscompensatiestelsel De politieke en sociale factoren die een rol spelen op de beleggings- en spaarmarkten De rol van de overheid ten opzichte van het gedrag van de beleggingsmarkten en ten aanzien van het bepalen B B B B B SBF SBF SBF SBF SBF GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek B SBF GEEN Generiek Generiek B B SBF SBF GEEN GEEN Generiek Generiek Generiek Generiek B SBF GEEN Generiek Generiek B SBF GEEN Generiek Generiek B SBF GEEN Generiek Generiek B SBF GEEN Generiek Generiek W W SBF SBF GEEN GEEN Generiek Generiek Generiek Generiek W SBF GEEN Generiek Generiek B SBF GEEN Generiek Generiek B SBF GEEN Generiek Generiek -94- 0SBF1 0SBF1 0SBF2 0SBF2 0SBF2 0SBF2 0SBF2 0SBF2 0SBF2 0SBF2 0SBF2 0SBF2 0SBF2 0SBF2 0SBF2 0SBF2 van het monetair beleid Hoe centrale banken en banksystemen functioneren De regelgeving ten aanzien van financieel adviseurs en hun beroepsgedrag (AFM, DNB, ECB en Mifid) Beleggen en de zorgplicht Verschillende vormen van beleggen (execution only, advies, beheer) Mifid, waaronder (gedrags)eisen Nationaal regime, zorgplicht, informatie- en ken-uw-klant-verplichting, klant overeenkomst Criteria voor vrijstelling prospectusplicht bij beleggingen Het begrip risico (beleggings) profiel Het begrip beleggingshorizon Het begrip risicotolerantie De verschillende beleggingsdoelen van een klant Het begrip risicobeleving Hoe de beleggingsmix afgestemd moet worden op het risicoprofiel ondermeer met behulp van de risicoprofieltoets Beleggingsgrondslagen/risico en rendement Verband tussen risico en rendement De moderne portefeuille theorie Geïntegreerde portefeuille -concepten zoals assetallocatie (aandelen, obligaties, alternatieven, vastgoed, liquiditeiten), geografische en sectorale spreiding en individuele fondsen Het gebruik van standaarddeviaties De variabelen die de risico’s in de context van beleggingen vergroten of verminderen B W SBF SBF GEEN GEEN Generiek Generiek Generiek Generiek B SBF GEEN Generiek Generiek W SBF GEEN Generiek Generiek W B B B B B B SBF SBF SBF SBF SBF SBF SBF GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek B B W SBF SBF SBF GEEN GEEN GEEN Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek B B SBF SBF GEEN GEEN Generiek Generiek Generiek Generiek -95- 0SBF2 0SBF2 0SBF2 0SBF2 0SBF2 0SBF2 0SBF2 0SBF2 0SBF2 0SBF2 0SBF2 0SBF2 0SBF2 0SBF2 0SBF2 De verschillende soorten beleggingsrisico's waar de klant op kan stuiten De invloed van tijd op beleggingsrisico’s De begrippen fundamentele analyse en technische analyse De mogelijkheden om door middel van verzekeringen te beleggen en de voor- en nadelen daarvan Vormen van belegging: liquiditeiten Soorten betaal- en spaarmogelijkheden Risico, rendement en toepassing van liquiditeiten als onderdeel van financieel plan voor bereiken wensen en doelstellingen van een klant Vormen van belegging: obligaties Verschillende in gebruik zijnde obligatievormen, waaronder staatsleningen, bedrijfsleningen, zero bonds, reversed convertibles, etc. De belangrijkste kenmerken van obligaties Duration Hoe de prijs van obligaties wordt bepaald Het uitgifteproces van obligaties Hoe obligaties worden gewaardeerd en verhandeld Factoren die ten grondslag liggen aan de koersschommelingen van obligaties De rangpositie van de obligatiehouder in geval van faillissement De kenmerken van obligaties en de risico’s en voordelen om in obligaties te beleggen B SBF GEEN Generiek Generiek B W SBF SBF GEEN GEEN Generiek Generiek Generiek Generiek B SBF PSZV Generiek Generiek W B SBF SBF GEEN GEEN Generiek Generiek Generiek Generiek B SBF GEEN Generiek Generiek B W W W W B SBF SBF SBF SBF SBF SBF GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek B SBF GEEN Generiek Generiek B SBF GEEN Generiek Generiek Vormen van belegging: aandelen -96- 0SBF2 0SBF2 0SBF2 0SBF2 0SBF2 0SBF2 0SBF2 0SBF2 0SBF2 0SBF2 0SBF2 0SBF2 0SV3 Hoe gewone aandelen worden uitgegeven, gewaardeerd en verhandeld en waardoor de aandelenkoersen fluctueren De eigenschappen van gewone aandelen en de risico’s en voordelen van het beleggen in gewone aandelen Vormen van belegging: afgeleide instrumenten De belangrijkste eigenschappen van afgeleide instrumenten De mogelijkheden van derivaten, opties, futures, commodities, turbo's, warrants Optiestrategieën, zoals long/short call/put, call/put spread, long/short straddle/strangle Gedekte en ongedekte optieconstructies Gebruik van opties als verzekering De samenhang van optie strategieën met een aandelenportefeuille Vormen van beleggen: beleggingsfondsen De specifieke eigenschappen van beleggingsfondsen, zoals voor aandelen, obligaties, onroerend goed, liquiditeiten, meng, click, multimanager, private equity, groene- en culturele, duurzaam beleggen, indextrackers en grondstoffen De kosten die de klant krijgt tijdens de koop en verkoop van specifieke fondsen en fondssoorten Het verschil tussen een open-eindbeleggingsfonds en een beleggingsfonds met vast kapitaal De betekenis van instapkosten bij beleggingsfondsen en het verdienmodel bij advisering in beleggingsfondsen Vertaalt de voor- en nadelen van beleggingen in B SBF GEEN Generiek Generiek B SBF GEEN Generiek Generiek W SBF GEEN Generiek Generiek B SBF GEEN Generiek Generiek B SBF GEEN Generiek Generiek B B B SBF SBF SBF GEEN GEEN GEEN Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek B SBF GEEN Generiek Generiek B SBF GEEN Generiek Generiek B SBF GEEN Generiek Generiek B SBF GEEN Generiek Generiek V SBF GEEN Generiek Generiek -97- 0SV3 beleggingsfondsen en kan deze toelichten Vertaalt hoe de transacties van deze fondsen worden verricht en kan deze toelichten V SBF GEEN Generiek Generiek B SBF GEEN Generiek Generiek B SBF GEEN W SBF GEEN Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur 0SBF2 Vormen van beleggen: hedge funds De specifieke eigenschappen van hedge funds B SBF GEEN Generiek Generiek 0SBF2 Vormen van beleggen: CV's De specifieke eigenschappen van CV's (open en besloten) B SBF GEEN Generiek Generiek B SBF GEEN Ondernemer B SBF GEEN Ondernemer Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm B SBF GEEN B SBF GEEN Arbeid/ wonen Generiek (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur Generiek W SBF GEEN Arbeid/ wonen (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur 0SBF2 7SBF1 7SBF1 8SBF1 8SBF1 7SBF1 0SBF2 7SBF1 Vormen van beleggen: onroerend goed Kenmerken, rendement, risico, belang van onroerend in totaal vermogen van klant Overeenkomsten en verschillen van een bestaande woning, nieuwbouwwoning en appartement De grondbeginselen van hoe onroerende zaken wordt gewaardeerd Vermogenstructurering voor de DGA De verschillen en mogelijkheden van beleggen in privé of via de vennootschap (beleggings-, stamrecht-, pensioen-) Fiscale en juridische gevolgen woonwerk-pand voor IBondernemer en DGA Algemeen Financieren De verschillende gangbare kredietvormen, waaronder hypotheken, consumptief krediet, leaseconstructies Hoe financiering van onroerende zaken die ter belegging worden aangehouden tot stand komen De algemene en bijzondere voorwaarden van geldlening -98- 7SBF1 De voorwaarden met betrekking tot financiering onder NHG De gedragscode met betrekking tot financieren W SBF GEEN W SBF GEEN V SBF GEEN B SBF GEEN 7SBF1 De berekeningen van maximale te financieren bedragen en hoe de gekozen vorm aansluit bij het klantprofiel De globale structuur en werking van de woning- en hypotheekmarkt De voor- en nadelen van huren versus kopen B SBF GEEN 7SBF1 De structuur van rentetarieven B SBF GEEN W SBF GEEN W SBF GEEN W SBF W 7SBF1 7SV3 7SBF1 7SBF1 7SBF1 7SBF1 7SBF1 7SBF1 7SBF1 Aankoop van onroerend goed De verschillende soorten leningen die verkrijgbaar zijn voor vastgoedaankopen en verbouwing Kenmerken van de wetten die van belang zijn bij aankoop en financiering eigen woning, zoals Wet Koop onroerende zaken, wet bevordering eigenwoningbezit, starterslening en gedragscode financieringen Kenmerken van de wetten die van belang zijn bij aankoop en financiering eigen woning, zoals Wet bevordering eigenwoningbezit Kenmerken van de wetten die van belang zijn bij aankoop en financiering eigen woning, zoals Wet omtrent starterslening Kenmerken van de wetten die van belang zijn bij aankoop en financiering eigen woning, zoals Gedragscode financieringen Het annuleringsrecht met betrekking tot de aankoop van onroerende zaken Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur GEEN Arbeid/ wonen (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur SBF GEEN Arbeid/ wonen (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur W SBF GEEN Arbeid/ wonen (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur W SBF GEEN Arbeid/ wonen (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur -99- 7SBF1 De vereisten voor en de werking van garanties W SBF GEEN 7SBF1 De documentatie die vereist is voor de overdracht van eigendom van onroerende zaken Het adviesproces met betrekking tot het kopen, verbouwen, verhuren en financieren van onroerende zaken W SBF GEEN B SBF GEEN W SBF GEEN W RE SBF V V V V V SBF SBF SBF SBF SBF V 7SBF1 7SBF1 7RE1 0SV2 0SV2 0SV2 0SV2 0SV2 0SV2 0SV2 0SV2 0SV2 Hypotheekproducten en terugbetalingsopties De belangrijkste kenmerken en voordelen van de verschillende hypotheekvormen De mogelijkheden van het geven van zekerheidsstelling bij particuliere bezittingen Berekeningen en budgettering Toepassen 72-regel Berekenen van de bruto/netto last Berekent de cash flow Berekent de contante en toekomstige waarde Berekent via verschillende methoden rendement, waaronder netto, enkelvoudig, samengesteld, IRR, effectief Berekent mbt effect tijd (vooraf/achteraf), per jaar, per maand, per dag Berekent rente/aflossingen bij verschillende gangbare kredietvormen Houdt rekening in de berekeningen met het effect van inflatie Berekenen van de indicatief verschuldigde boeterente bij vervroegde aflossing Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur GEEN GEEN GEEN GEEN GEEN Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek Generiek SBF GEEN Generiek Generiek V SBF GEEN Generiek Generiek V SBF GEEN Generiek Generiek V SBF GEEN Generiek Generiek -100- 8SBF1 Zakelijke kredietverlening Van zakelijke kredietvormen, zoals rc krediet, middellang en lang krediet, lease, huurkoop, hypothecaire lening, factoring Begrijpen hoe financiering van onderneming tot stand komt en welke ratio's daarvoor gelden Achterstelling, pos/neg verklaring 7RE1 Verschillen tussen bankhypotheek en krediethypotheek W RE SBF 7RE1 Bankgarantie W RE SBF B SBF GEEN Ondernemer Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm V SBF GEEN Generiek Generiek V SBF GEEN Generiek Generiek V SBF GEEN Generiek Generiek 8SBF1 8SBF1 8SBF1 0SV3 0SV3 0SV3 Financieringsstructurering voor de DGA De verschillen en mogelijkheden van financieren in privé of via de vennootschap (beleggings-, stamrecht-, pensioen-) Specifieke vaardigheden Sparen Beleggen Financieren Vertaalt de financiële instrumenten aan de consument en legt uit waarom het voor goed beleggingsadvies belangrijk is een risicoprofiel te maken Analyseert op verschillende momenten gedurende de looptijd van de overeenkomst of een wijziging in de persoonlijke financiële situatie een wijziging betekent in het risicoprofiel van de consument, waardoor de strategische asset allocatie bijgesteld kan worden en andere passende financiële instrumenten kunnen worden geselecteerd Integreert het risicoprofiel en de resultaten van beleggingen W SBF GEEN Ondernemer Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm B SBF GEEN Ondernemer W SBF GEEN Ondernemer Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur -101- 0SV3 8SV3 8SV3 8SV3 7SV3 7SV3 7SV2 7SV3 7SV3 8SV4 Vertaalt de diverse vormen van risico’s die de klant kan tegenkomen of nodig kan hebben, en strategieën ter vermijding van die risico's, en legt het concept “risico tegenover rendement” uit Berekent de verschillen tussen beleggen in privé of via de vennootschap Berekent financiële consequenties voor aankoop onroerend goed (eigen woning, tweede woning, bedrijfspand, woon-werkpand) in privé of BV voor een DGA Analyseert of een financiering op zakelijke wijze moet worden vormgegeven dan wel vanuit privé Vertaalt met betrekking tot het hypothecair krediet een aanvraag vooraf, zodat een inschatting inzake acceptatie kan worden gemaakt Vertaalt het hypothecair krediet aan de consument en maakt duidelijk hoe het aanvraagproces verloopt Vertaalt met betrekking tot het hypothecair krediet de hypotheekakte en andere relevante stukken en beantwoordt vragen van de consument hierover Vertaalt geschikte hypotheekoplossingen die aan de specifieke behoeften van de klant voldoen Vertaalt met betrekking tot het beheer en mutaties van de overeenkomst inzake hypothecair krediet op grond van life events en schat in of aanpassing van het krediet wenselijk is Analyseert balans en verlies en winstrekening aan de hand van de volgende ratio's: solvabiliteit, rentabiliteit, liquiditeit, werkkapitaal, quick ratio, current ratio V SBF GEEN Generiek Generiek V SBF GEEN Ondernemer V SBF GEEN Ondernemer Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm V SBF GEEN Ondernemer V SBF GEEN Arbeid/ wonen Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur V SBF GEEN V SBF GEEN Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur V SBF GEEN V SBF GEEN Arbeid/ wonen Arbeid/ wonen (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur (Ver)kopen/verbouwen/nieuwbouw/ gemengd gebruik/(tijdelijke) verhuur V SBF GEEN Ondernemer Starten - groei- krimp onderneming/ verandering rechtsvorm -102-
