Eindrapportage Uitvoering activiteiten voor de provincie Noord-Brabant 2001 Eindrapportage Uitvoering activiteiten voor de provincie Noord-Brabant 2001 Colofon De Eindrapportage ‘Uitvoering activiteiten voor de provincie Noord-Brabant 2001’ is een uitgave van PSW arbeidsmarktadvies Lombardje 7-11 Postbus 1228 5200 BG ‘s-Hertogenbosch telefoon telefax : (073) 612 43 25 : (073) 612 85 75 e-mail : [email protected] tekst lay-out : P. Verrijt, J. van Haperen : S. van de Westelaken ‘s-Hertogenbosch, maart 2002 Eindrapportage ‘Uitvoering activiteiten voor de provincie Noord-Brabant 2001’ 3 Inleiding Het Provinciaal Steunpunt Werkgelegenheid (PSW) is op 1 januari 1988 op initiatief van het Provinciaal Bestuur van Noord-Brabant van start gegaan. Vanaf de start stelt PSW arbeidsmarktadvies zich ten doel de mensen met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt aan het werk te krijgen én te houden. Daartoe worden activiteiten uitgevoerd op het gehele terrein van het arbeidsmarktbeleid. Deze activiteiten zijn onder te verdelen in drie kerntaken. Het betreft de ontwikkelingstaak, de informatie- en ondersteuningstaak en de adviestaak. PSW is geen uitvoerend instituut. Door het nemen van nieuwe initiatieven en het geven van informatie, ondersteuning en advies wil PSW juist uitvoerende organisaties beter laten werken. Vanaf de start ontvangt PSW een algemene activiteitensubsidie van de provincie NoordBrabant. In 2001 bedroeg de subsidie € 204.915,-. Voor deze subsidie worden een aantal nader omschreven activiteiten en diensten verricht op het terrein van ontwikkeling, informatie en ondersteuning en directe advisering aan de provincie. (zie bijlage 1) Deze rapportage bevat een overzicht van de activiteiten die PSW in het kader van deze subsidie heeft uitgevoerd. Projectsubsidies Naast de activiteiten die in het kader van de algemene activiteitensubsidie worden uitgevoerd voert PSW voor de Provincie Noord-Brabant een groot aantal activiteiten uit waarvoor afzonderlijke projectsubsidies worden ontvangen. In veel gevallen is er sprake van een directe samenhang tussen de activiteitensubsidie en de projectsubsidie, omdat door middel van de activiteitensubsidie een innovatief project of initiatief kan worden voorbereid en ontwikkeld. In Bijlage 2 is een overzicht opgenomen van de projectsubsidies die PSW in 2001 van de Provincie Noord-Brabant heeft ontvangen. De resultaten binnen het kader van de projectsubsidies worden in afzonderlijke rapportages verantwoord. Samenwerking Met behulp van de algemene activiteitensubsidie en de projectsubsidies heeft PSW in 2001 wederom een groot aantal activiteiten in gang kunnen zetten en kunnen uitvoeren waarmee een belangrijke bijdrage is geleverd aan het verbeteren van de werking van de Brabantse arbeidsmarkt. De activiteiten zijn uitgevoerd in een voortreffelijke samenwerking met de provincie Noord-Brabant, zowel op bestuurlijk, politiek als ambtelijke niveau. Eindrapportage ‘Uitvoering activiteiten voor de provincie Noord-Brabant 2001’ 4 1. Vernieuwing methodische aanpak fase 4 Doel: Uitvoering: Resultaten: Reservering: Het ontwikkelen van een nieuwe en onorthodoxe diagnose- en begeleidingsmethodiek voor fase 4-klanten Gehele jaar 2001 1 uitgevoerde pilot, met op het eind een overdraagbare beschrijving en handreiking voor de uitvoering van een nieuwe motivatie-methodiek. 200 uur Achtergrond Het overgrote deel van de cliënten die nu nog een bijstandsuitkering ontvangt, is ingedeeld in de zg. fase 4-categorie. Het gaat hier om cliënten met meervoudige problematieken. Om hen te activeren voor arbeidstoeleiding of voor sociale activeringsactiviteiten zijn nieuwe methodische vaardigheden bij consulenten en begeleiders nodig, die verder reiken dan het standaard methodisch repertoire. Er moeten nieuwe, onorthodoxe aanpakken worden ontwikkeld om beweging te krijgen bij mensen waar de gebruikelijke aanpakken tot dit moment niet werken. Voor de ontwikkeling van nieuwe methodieken en aanpakken hebben we gekozen voor de invalshoek van ‘demotivatie’. In 2000 zijn deskundigen binnen PSW, op basis van zowel hun theoretische kennis als hun expertise uit de praktijk, gekomen tot een nieuwe categorisering van demotivatie. Grofweg onderscheiden we drie soorten demotivaties bij personen uit fase 4: − personen die angst hebben om de status quo te veranderen, ook al is die negatief; − personen die nog teveel andere praktische problemen te regelen hebben vooraleer ze openstaan voor verandering; − en personen die niet met het maatschappelijk systeem mee willen of kunnen, waarbij soms niet duidelijk is of het om willen of kunnen gaat. In 2000 is deze nieuwe categorisering steekproefsgewijs voorgelegd aan mensen uit de praktijk, o.a. in de cursussen Sociale Activering. De reacties waren positief. Een logisch vervolg is nu het verder ontwikkelen van een methodiek die voortbouwt op de nu verworven inzichten. Activiteiten en resultaten In 2001 was PSW in een groot aantal gemeenten in Noord-Brabant betrokken bij de uitvoering van de Stimuleringsmaatregel Sociale Activering. Binnen deze gemeenten hebben we gezocht naar een pilotlocatie, waar we onze ideeën daarover in de praktijk mochten toetsen. Die locatie is gevonden in de gemeenten Made en Drimmelen en Geertruidenberg. Met de consulenten uit deze gemeente is een definitieve categorisering in soorten motivatie gemaakt. Eind 2002 was men in de tweede fase van het project, nl. het ontwikkelen van een diagnose-methodiek op basis van de categorisering en toetsen de consulenten de ontwikkelde diagnose-methodiek in de praktijk, waarna de ervaringen worden verwerkt in een definitieve methodiek en beschrijving hiervan. Vanwege de benodigde doorlooptijd is de pilot niet voor de jaarwisseling afgerond, de verwachting is dat afronding rond week 12 in 2002 zal plaatsvinden. Het project loopt nog te kort om al concrete resultaten te kunnen laten zien. Besteed: 182 uur Eindrapportage ‘Uitvoering activiteiten voor de provincie Noord-Brabant 2001’ 5 2. Oudere allochtonen Doel: Ontwikkelen van een voorbeeld-aanpak voor allochtone ouderen in de Uitvoering: bijstand. Gehele jaar 2001 Resultaten: Schrijven van een eerste projectvoorstel, vinden van geïnteresseerde gemeente, samen met gemeente komen tot definitieve projectopzet. Uitontwikkeld project in de startblokken om uitgevoerd te kunnen gaan worden. Eventuele aanvragen voor (extra) subsidiëring van uitvoering bij anderen dan betrokken gemeente. Reservering: 150 uur Achtergrond De provincie Noord-Brabant anticipeert met het programma Vitaal Grijs op de naderende vergrijzing en ontgroening van onze provincie. Eén van de speerpunten in het programma Vitaal Grijs is het thema Arbeid. In het kader van dit speerpunt is PSW in 1999 gestart met het project Werkwijzer in Breda. Dit project richt zich op het beter toegankelijk maken van de arbeidsmarkt voor ouderen. Gekozen wordt voor een structurele aanpak gericht op het ontvankelijker maken van de arbeidsmarkt voor de opname van ouderen, door het geven van voorlichting en informatie, door het geven van advies, door het ontwikkelen van nieuwe projecten en modellen, en door als intermediair op te treden voor diverse samenwerkende partijen. Acties van het project richten zich zowel op de vraag- als op de aanbodkant. Inmiddels kan worden geconcludeerd dat de manier van werken zoals die door Werkwijzer wordt gehanteerd, bijdraagt aan het verbeteren van de positie van ouderen op de arbeidsmarkt. Met succes zijn bijvoorbeeld projecten ontwikkeld om vrouwen ouder dan 45 jaar te bereiken voor werk in de zorgsector. Een groep die tot nu toe binnen Werkwijzer onderbelicht is gebleven, is de groep oudere allochtonen. De werkloosheid onder etnische minderheden is 3,5 keer zo hoog als onder autochtone Nederlanders. Onderzoek wijst uit dat binnen de doelgroep werkzoekende allochtonen 2,5 maal zoveel oudere als jongere allochtonen werkzoekend zijn. Er dienen daarom specifiek op de groep oudere allochtonen activiteiten ontwikkeld te worden. We veronderstellen dat deze groep van mannen en vrouwen een specifieke, wellicht cultuurgebonden benadering nodig heeft om hen te activeren tot deelname aan arbeid of aan andere activiteiten. In de praktijk zien we dat gemeenten weinig specifieke activiteiten ontplooien om deze groep te activeren, noch richting sociale- noch richting arbeidsactivering. Waar het wel gebeurt zijn de pogingen weinig vruchtbaar: men loopt vast in wederzijds onbegrip, kan elkaar soms letterlijk niet verstaan, en heeft nauwelijks instrumenten om in die situatie verandering te brengen. Op uitstroom gerichte activiteiten blijven daarom tot een minimum beperkt. Men lijkt zich erbij neer te leggen dat de groep allochtone ouderen blijvend gebruik zal maken van de bijstand. Eindrapportage ‘Uitvoering activiteiten voor de provincie Noord-Brabant 2001’ 6 Activiteiten en resultaten In 2001 is een eerste notitie vervaardigd waarin op basis van veld- en literatuuronderzoek op een rij gezet is, wat nu bekend is over de relatie allochtone ouderen en arbeid. Er blijkt weinig bekend te zijn over allochtone ouderen en hun arbeidsparticipatie. En wat er bekend is, is weinig hoopgevend en zelfs zorgwekkend. Niet alleen de arbeidssituatie, maar ook de situatie op andere levensterreinen als wonen, zorg en welzijn is voor veel allochtone ouderen ronduit slecht te noemen. We hebben daarom gemeend het te ontwikkelen project niet alleen op werk, maar op die bredere focus te moeten richten. Een bredere focus leidt tevens tot de conclusie dat activiteiten dicht bij de doelgroep, en dus in de wijk zouden moeten plaatsvinden. Verder blijkt de positie van de aankomende groep oudere allochtonen, te weten de groep 40 tot 50-jarigen, nauwelijks beter is dan die van de 50-plussers. Deze groep werd daarom meegenomen in de projectopzet. Vervolgens heeft PSW in samenwerking met Prisma Brabant en Palet een projectopzet ontwikkeld en voorbereid. Gezien het veranderde karakter lag positionering van het project binnen Werkwijzer niet meer voor de hand. Om de voorgenomen ‘empowerment’ van de beoogde doelgroep van meet af aan een plaats te geven, werden zelforganisaties bij de ontwikkeling van het project betrokken zodat er optimaal draagvlak binnen de doelgroep zal zijn. Naar verwachting zal het project dan de eerste helft van 2002 van start gaan in een grotere gemeente. Besteed: 128 uur 3. Allochtone arbeidsgehandicapten Doel: Ontwikkelen van een toegespitste begeleidingsmethodiek voor allochtone Uitvoering: Resultaten: arbeidsgehandicapten. Gehele jaar 2001 Ontwikkeling en beschrijving concept-methodiek, voorbereide pilot. Reservering: Ev. aanvragen voor subsidiëring verdere uitvoering. 150 uur Achtergrond De provincie Noord-Brabant voert een minderhedenbeleid, waarin wordt nagestreefd dat de participatie van minderheden in de Brabantse samenleving in verhouding is met de getalsmatige verhouding tussen allochtonen en autochtonen in de provincie. Er ligt ook een relatie met het provinciaal participatiebeleid, dat tot doel heeft burgers zoveel mogelijk bij de maatschappij (en daarvan afgeleid arbeid) te betrekken. In vergelijking met autochtonen doen allochtonen een relatief groot beroep op een WAOuitkering. Ook het aantal allochtonen dat weer uitstroomt uit de WAO is in vergelijking met autochtonen klein. PSW arbeidsmarktadvies heeft in 2000 reeds nader onderzoek gedaan naar mogelijke oorzaken hiervan. Het onderzoek heeft zich met name gericht op hoe in de praktijk het ziek worden en vervolgens het reïntegratietraject bij allochtonen verloopt. Uit dit onderzoek blijkt dat de ziektebeleving en ziektepresentatie van allochtonen verschilt van die van autochtonen. In de begeleiding naar werk zal daar beslist rekening mee moeten worden gehouden. Dat vraagt van trajectbegeleiders, integratieconsulenten, arbeidsdeskundigen en Eindrapportage ‘Uitvoering activiteiten voor de provincie Noord-Brabant 2001’ 7 artsen vaardigheden en deskundigheden op het gebied van ziektebeleving bij allochtonen en interculturele communicatie. Zolang begeleiders niet of nauwelijks bekend zijn met de specifieke ziektebeleving, herkent men deze problemen ook niet en lijkt het alsof allochtone arbeidsgehandicapten geen bijzondere doelgroep vormen. Om te voorkomen dat het aantal allochtonen dat terugkeert op de arbeidsmarkt kleiner wordt in plaats van groter, is snelle actie geboden. Het besef dat allochtonen wel degelijk om een aparte benadering vragen, moet worden vergroot. Activiteiten en resultaten Vanuit het onderzoek naar ziektebeleving bij allochtone arbeidsgehandicapten dat PSW heeft uitgevoerd, zijn uitgangspunten voor een concept-methodiek voor de methodische benadering van deze groep benoemd. Deze uitgangspunten zijn voorgelegd aan deskundigen en op basis daarvan heeft bijstelling plaatsgevonden. Daarmee is het eerste resultaat, het beschrijven van een concept-methodiek, behaald. Vervolgens heeft PSW in samenwerking met Agens, een reïntegratiebedrijf, een plan voor een pilot ontwikkeld. De landelijke belangenorganisatie voor allochtonen in Nederland, Forum, is bij de projectontwikkeling nauw betrokken. Ook TNO Arbeid, als expert op het terrein van de relatie tussen werk en gezondheid, heeft een actieve rol gespeeld in de totstandkoming van het plan. In de pilot zal de concept-methodiek in de praktijk van Agens worden uitgetest. Binnen de pilot zal TNO Arbeid onderzoek doen naar de resultaten. Het geheel zal resulteren in een overdraagbare methodiek. Forum, Agens, TNO arbeid en PSW zullen gezamenlijk de begeleidingscommissie van de pilot vormen. Besteed: 147 uur 4. Voorkoming voortijdige uitstroom Doel: Werkgevers concrete handvaten bieden om voortijdige uitstroom van nieuwe Uitvoering: Resultaten: werknemers te voorkomen. Gehele jaar 2001 Nader concretiseren redenen snelle uitstroom na instroom. Advies op door bedrijven zelf aan te pakken factoren. Ontwikkelen actieplan i.s.m. een brancheorganisatie en één of meerdere bedrijven. Start maken met uitvoeren actieplan op minimaal 1 locatie. Reservering: 200 uur Achtergrond In sommige branches blijkt het moeilijk nieuw personeel vast te houden. Zo wijst recent onderzoek uit dat 30% van de jongeren die uit het beroepsonderwijs instromen in een functie in de installatietechniek, na één jaar de branche weer heeft verlaten. Dit betekent een ernstig rendementsverlies op verschillende fronten: − in algemene zin steken sectoren, en zeker technische sectoren, al jaren veel tijd en geld in algemene imago- en wervingscamapgnes; − hetzelfde geldt voor het beroepsonderwijs; Eindrapportage ‘Uitvoering activiteiten voor de provincie Noord-Brabant 2001’ 8 − eenmaal in het beroepsonderwijs binnen wordt op school in de jongere zelf geïnvesteerd; − tenslotte investeert de individuele werkgever in werving en selectie van het nieuwe personeelslid, in het inwerken en in verdere begeleiding van de nieuwe kracht. Al deze inspanningen en investeringen aan de voordeur worden teniet gedaan als de achterdeur misschien dan niet half open, maar toch wel op een flinke kier blijkt te staan. Het is noodzakelijk om de bedrijven handreikingen te doen om de deur verder dicht te krijgen, door met hen mee te zoeken naar oorzaken die zij zelf kunnen beïnvloeden, en hen vervolgens te helpen die oorzaken aan te pakken. Activiteiten en resultaten De uitvoering van dit project is begin 2002 gestart. Allereerst is in een beknopte notitie in beeld gebracht waar binnen de sector Metaal en techniek, waar de installatietechniek deel van uit maakt, mogelijke oorzaken voor voortijdige uitstroom te vinden zijn. Ook zijn mogelijke oplossingsrichtingen aangegeven. Verder is beschreven welke organisatie- en overlegstructuur de sector kent, zodat het actieplan zo efficiënt mogelijk kan worden ontwikkeld. We hebben deze informatie vergaard door te gaan praten met sleutelfiguren binnen vakorganisaties, werkgeversorganisaties en een scholingsfonds binnen de sector, en kennis te nemen van relevante rapportages en notities. Met enkele van de benaderde sleutelfiguren is sinds de zomer gewerkt aan het opstellen van een rapport, waarin de partijen zich herkennen en waarin gedragen oplossingsrichtingen worden aangegeven. Dit rapport is vervolgens door de sleutelfiguren gebruikt om in de achterban voldoende draagvlak te krijgen voor een actieplan. Dit draagvlak is inmiddels verkregen, en er is overeenstemming om deze problematiek gezamenlijk te gaan aanpakken op de concrete manier zoals we die hadden voorgenomen, in het kader van het employability-project Syncope. Besteed: 210 uur 5. Back-up Doel: Uitvoering: Opzetten Back-up project in de regio Zuid-Oost-Brabant. Hiertoe zullen projectplannen worden geschreven, financieringsmogelijkheden Resultaten: ontwikkeld, overleg worden gevoerd met gemeenten, ROC’s, RMC's etc. Start project in regio Zuidoost Brabant Reservering: 100 uur Achtergrond In de periode 1997 tot en met 2000 heeft PSW het project Back-up ontwikkeld en uitgevoerd. Back-up richt zich op de groep jongeren die schoolmoe zijn en het liefst zo snel mogelijk aan het werk willen. In de huidige arbeidsmarkt vindt deze groep jongeren doordat ze nu goedkoop zijn veelal gemakkelijk werk. Op latere leeftijd worden ze echter te duur en krijgen door hun beperkte opleiding een zeer zwakke positie op de arbeidsmarkt. Eindrapportage ‘Uitvoering activiteiten voor de provincie Noord-Brabant 2001’ 9 Back-up kenmerkt zich door een integrale aanpak van scholing, werk en intensieve trajectbegeleiding. Onderwijs verzorgd door de scholen, bemiddeling naar werk door de samenwerkende uitzendbureaus en technische ondersteuning door de Back-up coördinatie. Scholing, werk en begeleiding vinden op hetzelfde moment plaats: aanvullend en zoveel mogelijk op elkaar afgestemd. Het project is inmiddels succesvol afgerond en in Tilburg geïmplementeerd. In Noordoost Brabant is eveneens een nieuw project opgestart. In 2001 zijn de pijlen gericht op de regio Zuidoost Brabant. Activiteiten en resultaten In 2001 is de tweede Back-up opgestart in Noord-Oost-Brabant. Er is een financiële ondersteuning voor de komende twee jaar vanuit de samenwerkende gemeenten toegezegd. Met de gemeente Eindhoven (afdeling Onderwijs en RMC) zijn meerdere gesprekken gevoerd. PSW heeft samen met ROC inzichtelijk gemaakt hoe groot de doelgroep binnen het ROC is, wat de inzet voor Back-up vergt (financieel en organisatorisch), wat het ROC hiervoor aan middelen ter beschikking kan stellen en wat aanvullend nodig is van de kant van de gemeente. De gemeente heeft inmiddels ingestemd voor de gevraagde financiering in te staan. Dit betekent dat de feitelijke realisatie van een derde Back-up in Zuid-Oost-Brabant op afzienbare termijn zijn beslag zal krijgen. In Tilburg heeft het ROC intussen 2 Back-up-klassen per jaar. VSO de Loint in Waalwijk heeft een vijfde Back-up-jaar voor leerlingen die in het normale programma geen arbeidsplek kunnen vinden. PSW is bezig met een methodiekbeschrijving voor de gemeente Tilburg, om ook daar aansluiting met het VMBO te kunnen vinden. Besteed: 117 uur 6. PEMBA-project Doel: Uitvoering: Opstarten PEMBA-project in tweede regio. De eerste aanloopkosten om in minimaal één andere regio een nieuw Resultaten: PEMBA-project te realiseren kunnen worden gedekt uit onderhavig budget. Voorbereid PEMBA-project in minimaal één nieuwe regio. Reservering: 100 uur Achtergrond In de regio 's-Hertogenbosch is PSW arbeidsmarktadvies in samenwerking met MKB Nederland in 2000 gestart met het PEMBA-project. Onderliggend idee was dat in het PEMBA-project kleinere bedrijven samenwerken om instroom in de WAO te voorkomen. Dit gebeurt door in het samenwerkingsverband af te spreken om het eigen bedrijf open te stellen voor herplaatsing van zieke/arbeidsgehandicapte werknemers van andere, bij het samenwerkingsverband aangesloten bedrijven. De potentiële mogelijkheden voor herplaatsing worden hiermee aanzienlijk vergroot. In het samenwerkingsverband wordt daarnaast actief gewerkt aan een snelle en vroegtijdige herplaatsing en niet af te wachten tot het gehele traject van Arbodienst en de keuring van de Uvi is doorlopen. Zo worden voor Eindrapportage ‘Uitvoering activiteiten voor de provincie Noord-Brabant 2001’ 10 werknemers van kleine bedrijven niet alleen de mogelijkheden verruimd maar tevens wordt tijdswinst geboekt door in samenwerking met de werkgevers vroegtijdig met de reïntegratie te starten. Al werkende wordt een werkwijze ontwikkeld, die geïmplementeerd wordt in de reguliere organisaties. De provincie Noord-Brabant heeft dit innovatieve project actief mee helpen mogelijk te maken door een substantiële subsidie te verlenen voor de ontwikkeling ervan. De eerste resultaten van dit project brachten enthousiaste reacties teweeg bij o.a. de Brabants-Zeeuwse Werknemersvereniging. Het leek daarom verstandig om niet af te wachten tot het experiment in de pilot-locatie helemaal was afgerond, maar het enthousiasme bij betrokken partijen zoals de BZW te gebruiken om de uitgangspunten van het PEMBA-project en de eerste resultaten in de pilot te gebruiken voor het opzetten van nieuwe PEMBA-projecten. Activiteiten en resultaten Bij het invullen van activiteiten voor de Nota van Aanbieding 2001, waren de activiteiten voor de eerste fase van het Pemba-project in een opstartfase. Omdat de reacties op dat moment zeer positief waren, werd besloten om alvast een tweede fase, nl. uitbreiding in een andere regio dan waar op dat moment de pijlen op werden gericht, op te nemen in Nota van Aanbieding van het volgende jaar 2001. Op het moment van aanbieden van deze Nota waren er bemoedigende contacten met de stichting Belangenbehartiging Bedrijfsleven ’s-Hertogenbosch, die 7 Bossche ondernemersverenigingen vertegenwoordigt. In het bestuur, bestaand uit afvaardigingen van de 7 verenigingen, werd draagvlak verkregen voor het concreet uitgewerkte plan. Verondersteld werd dat we daarmee een gemakkelijker entree zouden verkrijgen bij de verenigingen. Vervolgens zijn in het najaar van 2000 en in het voorjaar van 2001 voorlichtingsbijeenkomsten georganiseerd voor de 7 verenigingen, met als doel om informatie te verschaffen over het project, en om potentiële deelnemers te enthousiasmeren. Deze bijeenkomsten zijn teleurstellend verlopen. Om praktische redenen werd in overleg met het SBB-bestuur besloten de voorlichtingsbijeenkomsten te koppelen aan reguliere bijeenkomsten van de desbetreffende vereniging. Ons onderwerp werd van tevoren met de leden via een brief gecommuniceerd en verder hebben we een aantal artikelen over het onderwerp verspreid (onder andere in Den Bosch Zakelijk). Tijdens de bijeenkomsten zelf bleek echter steeds te weinig tijd om voldoende aandacht aan ons onderwerp te besteden. Daarnaast worden dergelijke bijeenkomsten meestal door slechts een beperkt deel van de leden (ca. 10 tot 15 procent) bezocht. Na de bijeenkomsten bleken zich te weinig bedrijven hebben aangemeld om mee te doen. Toch zijn we op dit moment niet gestopt met de eerste fase van het project. In de eerste plaats omdat we zelf in het concept geloofden, maar ook omdat er een kleine groep ondernemers wel enthousiast met ons mee wilden doen. Ook het SBB-bestuur wilde met het idee verder. Vervolgens zijn zo’n 650 bedrijven individueel benaderd om de interesse en de kans op succes te peilen. Helaas bleek ook daarop de respons te gering. Toen is besloten het project stop te zetten. Op dat moment, in de nazomer van 2001, werd hiermee ook duidelijk dat de tweede fase van het project niet ingezet zou worden. In overleg met onze contactambtenaar van de provincie Noord-Brabant is vervolgens besloten de voor deze activiteit gereserveerde uren ten goede te laten komen aan de algemene advies- en informatiefunctie en directe ondersteuning, omdat daar tekorten in het aantal gereserveerde uren ontstonden. Eindrapportage ‘Uitvoering activiteiten voor de provincie Noord-Brabant 2001’ Besteding: 2 uur 11 Eindrapportage ‘Uitvoering activiteiten voor de provincie Noord-Brabant 2001’ 12 7. Advisering en ondersteuning Doel: 1. laagdrempelig en flexibel verschaffen van informatie en advies 2. signaleren van ontwikkelingen op de arbeidsmarkt, actief daarop reageren Uitvoering: Resultaten: door ‘aan te jagen’ en als ‘smeerolie’ te fungeren. Gehele jaar 2001 Verbetering werking arbeidsmarkt. Reservering: 1071 uur Achtergrond Op verzoek wordt door PSW sinds de oprichting informatie, advies en ondersteuning verstrekt aan een zeer breed spectrum van informatievragers afkomstig uit gemeenten, projecten, bedrijfsleven etc. Het kan daarbij gaan om de ondersteuning in de ontwikkeling van een lokaal project, het leveren van een bijdrage in beleidsontwikkeling, algemene informatie en ondersteuning, oriëntatie etc. De omvang van de informatie/ondersteuning en de afhandeling kan zeer uiteenlopen en bestaat o.a. uit telefonische afhandeling, houden van gesprekken het geven van voordrachten en inleidingen, het leveren van een schriftelijke bijdrage etc.. De werkwijze is erop gericht zeer flexibel en ‘laagdrempelig’ beschikbaar te zijn. Hierdoor kunnen ook organisaties en projecten met een zeer beperkt budget of organisaties die nog in oriënterende fase zijn gebruik maken van de diensten van PSW. Op basis van ervaringen uit voorgaande jaren is gebleken dat de behoefte aan ondersteuning voortdurend groeit. In 1999 bedroeg het aantal advies en ondersteuningsvragen circa 2160 uur. Enerzijds komt deze groei voort uit het groeiend aantal medewerkers en daardoor steeds omvangrijker netwerk. Anderzijds de specifieke deskundigheid van medewerkers en de lage drempel en flexibiliteit waarmee PSW op deze verzoeken om ondersteuning reageert. De ervaring is dat de flexibele opstelling en de mogelijkheid in te gaan op vragen en knelpunten die bij een breed aantal organisaties leven van groot belang zijn. PSW kan daardoor een belangrijke ‘smeeroliefunctie’ en aanjaag- en ontwikkelingsfunctie vervullen. Door de mogelijkheid op deze wijze werkzaam te zijn is PSW in staat zich inhoudelijk te onderscheiden van instituten die volledig commercieel moeten functioneren en krijgt de steunfunctie van PSW daadwerkelijk gestalte. In 2000 is om budgettaire redenen en in overleg met de provincie de omvang van deze functie in de aanbiedingsota sterk beperkt. In totaal werden hiervoor 1104 uur opgenomen. Het voornemen was deze reductie te bereiken door waar mogelijk informatie en voorlichting te verstrekken door middel van brochures, bijeenkomsten en een website. Daarnaast is afgesproken dat verzoeken om informatie kritischer zullen worden beoordeeld en dat waar mogelijk de ondersteunings- en informatieactiviteiten meer in directe opdrachtverlening zullen worden uitgevoerd. Aangezien deze werkwijze pas vanaf midden 2000 kon worden ingezet was bij de samenstelling van de Aanbiedingsnota 2001 nog onvoldoende informatie beschikbaar of deze verandering van werkwijze gevolgen zou hebben voor de flexibele en laagdrempelige inzet van PSW. Eindrapportage ‘Uitvoering activiteiten voor de provincie Noord-Brabant 2001’ 13 Activiteiten en resultaten In 2001 is er veel aandacht geweest voor het goed beheren van dit budget. Door een nieuwe registratiesystematiek is inzichtelijker geworden waaraan dit budget besteed wordt. Verder zijn de uren intern toebedeeld op sectorniveau. We hebben met de inzet van de uren op een lager niveau in de organisatie eveneens bereikt dat de inzet van het budget transparanter en beter beheersbaar werd. Het is echter ook gebleken, dat het inzichtelijker maken van de uitgaven, deze niet per definitie ook lager maakt. De vraag om onze laagdrempelige en flexibele inzet wordt kortom niet minder, ook al weten we nu beter waaraan we dit budget uitgeven. We sluiten daarom dit onderdeel af met een naar ons gevoel acceptabele overschrijding. We doen hier een kleine illustratieve greep uit activiteiten die uit dit budget betaald zijn: − advies aan onvermogende vragers (bv. Groot Emaus, Stichting Experimenten Werkgelegenheid Tilburg, Solidariteitswerkplaats, zorgboerderijen); − beantwoording informatieve vragen van professionals, scholieren en studenten; − actieve rol in congressen vervullen door het begeleiden van workshops en het verzorgen van inleidingen (bv. congres Detanet, landelijk congres WIW); − deelname aan bijeenkomsten, al dan niet met actieve rol daarin (FNV, sectorale stuurgroep, SEOB); − deelname aan provinciale overleggen, bv. rond doelgroep alleenstaande minderjarige asielzoekers, lokaal sociaal beleid. De tweede functie van dit budget, het vervullen van een aanjaag- en ontwikkelingsfunctie, is naar onze mening dit jaar verder beperkt. Een aantal activiteiten zijn verschoven naar het budget ‘Directe ondersteuning provincie’. Dit blijkt uit de overschrijding van ca. 60 uur die nu bij dit budget heeft plaatsgevonden. Ontwikkelkansen die niet direct aansluiten bij concrete vragen van de provincie, komen verder onder druk te staan. Besteding: 1301 uur 8. Directe ondersteuning Doel: Leveren van ondersteuning op ons werkterrein op vraag van de afdeling Uitvoering: Resultaten: Economische Zaken van de Provincie Noord-Brabant. Op afroep deskundigheid of capaciteit beschikbaar stellen. Directe ondersteuning provinciaal beleid. Diverse resultaten. Reservering: 350 uur Achtergrond De afgelopen jaren is PSW in ondersteunende zin bij een groot aantal beleidsinitiatieven betrokken geweest (zie o.a. de notitie ‘PSW en de provincie’). In 2001 wilde PSW verder aan deze rol gestalte geven door op afroep deskundigheid of capaciteit beschikbaar te stellen. Daarnaast blijkt uit de praktijk dat de arbeidsmarkt zeer dynamisch is en er zich voortdurend nieuwe ontwikkelingen aandienen. Hierdoor is het noodzakelijk een vrije ruimte te reserveren om in te kunnen spelen op nieuwe ontwikkelingen. In de loop van het jaar 2001 zijn de specifieke activiteiten die in het kader van de directe ondersteuning plaatsvinden in overleg met de provincie ingevuld. Eindrapportage ‘Uitvoering activiteiten voor de provincie Noord-Brabant 2001’ 14 Activiteiten en resultaten Er hebben diverse activiteiten plaatsgevonden in het kader van de ontwikkeling en invulling voor het actieprogramma arbeidsparticipatie. Naast het overleg over het totale programma met de provincie betreft het: − de activiteiten in het kader van de pilot werk en zorg; − projectontwikkeling meetinstrument klanttevredenheid sociale activering i.s.m. Prisma; − het voorbereiden van de presentatie van de monitor Arbeidsparticipatie; − voorbereidende activiteiten project ‘inkoopbeleid gemeenten’; − voorbereidende activiteiten ‘arbeidsmarksitebrabant.nl’; − voorbereidende activiteiten ‘Syncope’; − projectontwikkeling ‘diversiteitsbeleid in ‘reïntegratie)bedrijf’; − projectontwikkeling ‘Ontwikkeling analyse-instrument in de schoonmaaksector’; − enige activiteiten ter voorbereiding op een project ‘begeleiding nieuwe instroom in de zorg’; − idem op een project ‘trek in de schoorsteen’ in de zorg (in combinatie met het hieraan voorafgaande). Daarnaast zijn de volgende activiteiten in dit kader te noemen: − activiteiten in het kader van het Vermeend-offensief: de notitie Consolideren en vooruitzien; − activiteiten op het thema ‘buitenlanders op de Brabantse arbeidsmarkt’: er zijn een krantenartikel en notitie vervaardigd, er is een programma gemaakt en ingediend, en nu lopen er voorbereidingen voor een conferentie in het najaar; − in het kader van de ondersteuning van het Pact zijn gesprekken gevoerd met de beoogde voorzitters van de regionale platforms. Besteding: 410 uur Eindrapportage ‘Uitvoering activiteiten voor de provincie Noord-Brabant 2001’ 15 Samenvatting en overzicht Gereserveerd Besteed 1. Vernieuwing methodische aanpak fase 4 200 uur 182 uur 2. Oudere allochtonen 150 uur 128 uur 3. Allochtone arbeidsgehandicapten 150 uur 147 uur 4. Voorkoming voortijdige uitstroom 200 uur 210 uur 5. Back-up 100 uur 117 uur 6. Pemba-project 100 uur 2 uur 7. Algemene advisering en ondersteuning 1071 uur 1301 uur 8. Directe ondersteuning provinciaal beleid 350 uur 410 uur 2321 uur 2497 uur Totaal Zoals uit het bovenstaande overzicht blijkt zijn 176 uur meer besteed dan in de aanbiedingsnota is overeengekomen. Deze overschrijding zal worden gefinancierd uit eigen budget van PSW arbeidsmarktadvies. Resultaat behaald 1. Vernieuwing methodische aanpak fase 4 nog niet 2. Oudere allochtonen ja 3. Allochtone arbeidsgehandicapten ja 4. Voorkoming voortijdige uitstroom ja 5. Back-up ja 6. Pemba-project nee 7. Algemene advisering en ondersteuning ja 8. Directe ondersteuning provinciaal beleid ja Eindrapportage ‘Uitvoering activiteiten voor de provincie Noord-Brabant 2001’ 16 Bijlage 1 ‘Notitie inschakeling Provinciaal Steunpunt Werkgelegenheid bij provinciaal arbeidsmarktbeleid’ Voor de subsidieperiode 2000-2003 heeft de provincie de 'Notitie inschakeling Provinciaal Steunpunt Werkgelegenheid bij provinciaal arbeidsmarktbeleid' opgesteld. In deze notitie wordt omschreven welke activiteiten de provincie in het kader van de budgetfinanciering aan PSW wil uitbesteden. Het betreft activiteiten op de volgende terreinen: 1. Ontwikkelen en opzetten van experimentele/innovatieve projecten ter verhoging van de arbeidsdeelname langdurig werklozen (ontwikkelingsfunctie 1); 2. Ontwikkelen en opzetten van experimentele/innovatieve projecten ter verhoging van de arbeidsdeelname overige niet-werkenden (ontwikkelingsfunctie 2); 3. Actief uitdragen binnen de provincie van succesvolle projecten (monitorfunctie); 4. Actieve informatieverschaffing over ontwikkelingen op arbeidsmarktterrein (signaleringsfunctie) en ‘Eerstelijns advisering’ en ondersteuning bij de opzet van arbeidsmarktbeleid (vraagbaak-/adviseringsfunctie); 5. Ondersteuning verlenen bij verdere uitwerking van provinciaal arbeidsmarktbeleid. Per jaar wordt door PSW in overleg met de provincie een ‘nota van aanbieding’ vervaardigd waarin concrete activiteiten worden uitgewerkt die PSW in het daaropvolgende jaar op de genoemde terreinen kan aanbieden. Eindrapportage ‘Uitvoering activiteiten voor de provincie Noord-Brabant 2001’ 17 Bijlage 2 Onderstaand overzicht bevat de projecten en activiteiten die PSW in 2001 in opdracht van de provincie Noord-Brabant heeft uitgevoerd. Bij een aantal projecten is de toerekening geschat aangezien het project over meerdere jaren plaatsvindt of diverse financiers en uitvoerders betrokken zijn. € - Werkgelegenheidspact Noord-Brabant Projectmanagement 108.400,= - Monitor arbeidsparticipatie Management en uitvoering onderzoek 28.000,= - Arbeidsmarktbrabant.nl Ontwikkeling en uitvoering inclusief ontwerp/techniek etc. 91.700,= - Syncope Ontwikkeling en uitvoering expertisecentrum MKB 45.000,= - Project Stille reserves Ontwikkeling en uitvoering management Totale bijdrage Provincie ƒ 400.000,= Deel PSW 60.000,= - EVC Zorg Ontwikkeling methodiek ‘Elders verworven kwalificatie’ 10.100,= - Wijkeconomie Ontwikkeling en uitvoering Roosendaal/Waalwijk/conferentie 26.000,= - Inkoopbeleid gemeenten Ontwikkeling en uitvoering pilot 50.800,= - Werkwijzer Ontwikkeling en uitvoering centrum voor Ouderen en arbeid 85.000,= - Pembaproject Ontwikkeling methodiek voorkoming WAO 31.000,= - Si-tech Uitvoering informatieactiviteiten stimulering techniek 40.000,= - Terugdringing ziekteverzuim in de zorg 20.7000,= Totaal 2001 596.700,=