HvJ EU, 29 mei 2013. Commissie tegen Spanje Zaak T-384/10. In deze zaak gaat het om de toepassing van financiële correcties op aan Spanje toegekende Europese subsidies in verband met de schending van aanbestedingsregels. Het Gerecht vat de aanbestedingsrechtelijke leerstukken van ongeoorloofde splitsing van werken en opdrachten met grensoverschrijdend belang samen en past deze toe. Feiten Spanje heeft subsidies uit het Cohesiefonds toegekend gekregen voor de uitvoering van drie projecten in verband met de watervoorziening, afvalwaterverwerking en zuivering in het zuiden van Spanje. Volgens de verordening betreffende de oprichting van het Cohesiefonds moeten de uit het fonds gefinancierde projecten in overeenstemming zijn met het Europees recht, in het bijzonder de aanbestedingsregels. Aanbestedingsregels De Commissie constateert dat bij de uitvoering van de Spaanse projecten de aanbestedingsregels niet in acht zijn genomen. Ze neemt een besluit waarin zij aanzienlijke financiële correcties toepast op de subsidies. Spanje gaat hier tegenin bij het Gerecht. Gerecht Splitsing van overheidsopdrachten De drie projecten waren opgesplitst in afzonderlijke projecten. Ze waren niet Europees aanbesteed, omdat de waarde van de opdrachten afzonderlijk niet boven het drempelbedrag uitkwam. Technische of economische functie Volgens de rechtspraak van het Hof gaat het om één werk als er sprake is van of dezelfde economische functie of dezelfde technische functie. De vaststelling van een economische functie en van een technische functie is dus alternatief, niet cumulatief. Aanwijzingen Het Gerecht somt een aantal omstandigheden op die aanwijzingen vormen dat verschillende opdrachten voor werken één werk vormen: – Gelijktijdigheid van de uitschrijving van de opdrachten; – Onderlinge gelijkenis van de bekendmaking van de aankondigingen; – Identieke geografische kader waarbinnen de opdrachten zijn uitgeschreven; – Het feit dat er sprake is van één aanbestedende dienst. Beoordeling Het Gerecht oordeelt dat er bij de projecten steeds sprake is van één technische of economische functie. Daarnaast zijn de opdrachten voor de projecten kort na elkaar geplaatst, hebben ze betrekking op hetzelfde geografische gebied en is er sprake van één aanbestedende dienst. Het Gerecht is van oordeel dat Spanje diverse tot één project behorende opdrachten heeft gesplitst. Dit is in strijd met het aanbestedingsrecht. 1 Geraamde waarde De geraamde waarde van de werken die door Spanje waren opgesplitst en volgens het Gerecht tot één werk behoren komt boven het drempelbedrag voor werken uit. Opdrachten onder de drempelwaarde Voor wat betreft de enkele werken die beneden de drempelwaarde vallen, moeten de aanbestedende diensten de fundamentele regels en de algemene beginselen van het Verdrag en met name het verbod van discriminatie op grond van nationaliteit in acht nemen. Grensoverschrijdend belang Volgens de rechtspraak vereist de toepassing van deze algemene beginselen dat de betrokken opdrachten een duidelijk grensoverschrijdend belang vertonen. Objectieve criteria Het Gerecht overweegt dat volgens de rechtspraak objectieve criteria, zoals het aanzienlijke bedrag van de betrokken opdracht in combinatie met de plaats van uitvoering. kunnen wijzen op een grensoverschrijdend belang. Duidelijk grensoverschrijdend belang Het Gerecht stelt vast dat het in dit geval gaat om opdrachten met een aanzienlijke waarden die werden uitgevoerd in de nabijheid van de Portugese grens. Daarom is er sprake van een duidelijk grensoverschrijdend belang. Overeenstemming met algemene beginselen Als gunningscriterium had Spanje de vereisten van ervaring in Spanje, Andalusië en ervaring met GIASA (de aanbestedende dienst) gehanteerd. Volgens het Gerecht gaat het hier om een discriminerend gunningscriterium aangezien ervaring in Spanje vereist is. De opdrachten onder de drempelwaarde zijn dus in strijd met de verdragsbeginselen. Proportionaliteit van de sancties Het Gerecht oordeelt dat de door de Commissie opgelegde financiële correcties proportioneel zijn. De financiële correcties voldoen aan de schalen, zoals genoemd in de richtsnoeren voor de vaststelling van de financiële correcties. Deze worden op de door de Structuurfondsen en het Cohesiefonds medegefinancierde uitgaven toegepast in geval van niet-naleving van de regels inzake overheidsopdrachten. Het feit dat Spanje haar praktijk in het kader van gunning van overheidsopdrachten inmiddels heeft aangepast is niet relevant, nu de betrokken opdrachten al geplaatst waren. 2