Platformbijeenkomst Active Recovery Triad (ART) georganiseerd door de stichting HIC Datum Tijd Locatie Adres Contactpersoon : : : : : dinsdag 29 november 2016 09.00 uur inloop - 09.30 uur start programma De Soester Duinen Soesterbergsestraat 188, 3768 MD SOEST, tel. 035-6036010 José Timmermans, 088 01 64142 of 06-29481497 Programma 09.00 u Ontvangst en inloop 09.30 u Start gezamenlijk programma 09.30 – 09.45 uur Ontwikkeling ART Door Tom van Mierlo, voorzitter stichting HIC 09.45 – 10.00 uur Presentatie onderzoeksplan Door Yolande Voskes, bestuurslid stichting HIC 10.00 – 10.30 uur Pitches in TEDx-achtige stijl MARLIES JEHOEL, verpleegkundig specialist GGZ, werkzaam bij het Centrum ART van GGz Breburg en bijzonder geïnteresseerd in het inzetten van eigen ervaring Marlies wil met aanwezigen delen hoe ze bij een cliënt, waarvan het herstelproces continu stagneerde, na onderzoek naar zijn sociaal emotionele ontwikkeling en zelfredzaamheid de vorm en inhoud van de begeleiding beter hebben kunnen aansluiten op de mogelijkheden van de cliënt. Met als resultaat dat de cliënt minder wordt overvraagd, de vertrouwensrelatie tussen cliënt en begeleiders herstellende is en cliënt het voor het eerst toelaat in de triade te werken. ZORAN JUGO EN THEA VROEGE, beiden als verpleegkundige werkzaam bij Yulius Een ART praktijkvoorbeeld van een cliënte die na 20 jaar klinisch verblijf nu zelfstandig woont; de hobbels en uitdagingen. En hoe ART steun krijgt vanuit de politiek. NICOLAS BEEMSTER EN MARTIN NAASTEPAD. Nicolas is cliënt van de kliniek Kapelbuurt van GGZ Noord-Holland-Noord, ex-verslaafd en heeft meerdere psychosen doorgemaakt. Hij is nu stabiel en wil ervaring delen om anderen te helpen. Hij wil vooral jongeren inspireren om clean en zonder alcohol door het leven te gaan. Martin werkt in GGZ Noord-Holland-Noord als verpleegkundig specialist GGZ voor de kliniek Kapelbuurt. Drijfveer voor Martin is het creëren van perspectief buiten de kliniek voor mensen met een ernstige psychiatrische aandoening. Martin en Nicolas nemen de zaal mee naar Heiloo. Daar staat sinds 2007 een kliniek die zijn weerga niet kent. Een plek waar geen gesloten deuren zijn. Iedere cliënt heeft de sleutel van zijn eigen voordeur. Waar het behandelteam op maat en naar behoefte langs komt. De Kapelbuurt is een omgeving waar een cliënt op zijn eigen manier en in zijn eigen tempo kan herstellen. Om opnieuw aansluiting te vinden in werk, studeren en zo naar zelfstandig wonen buiten de kliniek. In beeld en dialoog geven Martin en Nicolas een impressie van het proces van klinische setting naar een herstelplek. 1 10.30 u KORTE PAUZE 10.45 u Workshops Voor een uitgebreide beschrijving: zie volgende pagina’s. Inschrijven voor een workshop is niet nodig – deelnemers kunnen tijdens de bijeenkomst kiezen bij welke workshop ze aanschuiven. Vol = vol. 1. 2. 3. 4. 5. 6. ART door de ogen van…… ART: financiële en personele consequenties Innovatie, empowerment en profilering voor ART medewerkers Met elkaar in gesprek gaan: hoe doe je dat? Op weg met de Woonschool Persoonlijkheid, competenties & herstelondersteunend werken 11.45 u KORTE PAUZE 12.00 u Plenaire terugkoppeling uit de workshops en afsluiting 12.30 u Gelegenheid om na te praten tijdens een broodjeslunch 2 WORKSHOP 1 ART door de ogen van…… Voor deze workshop hebben we 6 grondleggers/triadevertegenwoordigers van belangrijke principes van ART bereid gevonden hun visie op ART met ons te delen. Tijdens de workshop melden zij ons eerst welke aspecten van ART zij in ieder geval in de praktijk hopen terug te zien. En wat vooral niet (mogelijke valkuilen). Daarna kunt u vragen aan hen stellen die u in uw eigen praktijk van alle dag bezig houden als het gaat om de ART implementatie. U gaat in gesprek met: Detlef Petry, Jos Dröes, Bert Aben, Marjolein Windrich, Niek van Haasteren en Bert Stavenuiter. De discussie wordt geleid door Bram Berkvens. Jos Dröes Psychiater n.p. werkte gedurende zijn actieve beroepsleven in de langdurende zorg bij Endegeest, Stichting Centrum St. Bavo en bij Parnassia Bavo Rotterdam. Hij introduceerde de Individuele Rehabilitatie Benadering in Nederland en stond mede aan de wieg van HEE (Herstel, Ervaringsdeskundigheid en Empowerment). Thans hoofdredacteur van het tijdschrift Participatie en Herstel en werkzaam als docent en consulent bij de Stichting Rehabilitatie ’92 te Utrecht. Detlef Petry Was van 1978 tot 2009 psychiater in ‘Vijverdal’ in Maastricht, verantwoordelijk voor 200 chronisch psychiatrische mensen’. Zijn basis was de psychiatrische Rehabilitatie met Herstel. Het overgrote deel van deze mensen woont nu in de samenleving. Het werk van Detlef is te zien in de documentaire van Rob Hof voor de NCRV ‘Uitbehandeld maar niet opgegeven’. In een gelijknamig boek (uitgeverij Ambo/Anthos) heeft hij zijn ervaringen beschreven. Marjolein Windrich Werkzaam bij GGz Breburg als senior medewerker herstel en ervaringsdeskundigheid. Houdt zich o.a. bezig met het verandertraject ART en is betrokken bij Fameus, centrum voor herstel, ontwikkeling en ontplooiing. Bert Aben Ervaringsdeskundige, verbonden aan het LPGGZ, Landelijk Platform GGZ, de cliënten- en familiekoepel in de ggz. Niek van Haasteren Familie-ervaringsdeskundige bij GGz Breburg en voorzitter van het Landelijk Platform Familieervaringsdeskundigheid. Bert Stavenuiter Directeur van Ypsilon, de organisatie die ruim 5000 familieleden van mensen met psychosegevoeligheid verenigt. Stond aan de wieg van onder meer het Landelijk Platform GGZ, de Triadekaart, de richtlijnmodule Vroege psychose. Hij schreef mee aan o.a. het Handboek Schizofrenie, het Handboek vroege psychose, Handboek flexibele ACT en het werkboek ART. Bram Berkvens Manager bij Fameus, centrum voor herstel, ontwikkeling en ontplooiing. Bram is altijd op zoek naar manieren om de ggz te verbeteren en ervaringsdeskundigheid goed te positioneren. Vanuit zijn eigen ervaringen is hij landelijk actief om hier beweging in te brengen. 3 WORKSHOP 2 ART: financiële en personele consequenties In deze workshop worden de deelnemers meegenomen in een gelopen en nog lopend proces van inhoudelijke stip op de horizon naar globale financiële en bedrijfsvoeringconsequenties en vervolgens naar verdere detailleringen in begroting en praktijk. GGz Breburg heeft de keuze gemaakt om ART te omarmen, ART voor de EPA doelgroep waarbij groepen cliënten worden verdeeld op inhoudsniveau en niet op financieringsniveau. Met behulp van een projectmatige aanpak zijn stevige, constructieve inhoudelijke discussies gevoerd waardoor keuzes zijn gemaakt waarbij de cliënt en ART centraal stonden. Dit heeft geleid tot onze stip aan de horizon, daarna zijn de financiële en bedrijfsmatige consequenties bekeken, uiteraard niet zonder de nodige discussies. We zijn trots op het uiteindelijke plaatje! De uitrol naar de praktijk in de huidige maatschappelijke situatie levert weer andere hindernissen op. Door te blijven kijken naar de horizon, zoekend naar kansen en denkend in mogelijkheden worden stapje voor stapje onze dromen verwezenlijkt. Graag nemen Marjolein Dohmen en Joyce Zonneveld Piek jullie mee op hun route naar ART. Marjolein Dohmen Manager bedrijfsvoering van de (nu nog gesplitste) teams Beschermd Wonen en het afgelopen jaar binnen GGz Breburg betrokken bij de ontwikkeling van ART. Joyce Zonneveld Piek Manager bedrijfsvoering van de teams langdurige zorg op twee terreinen van GGz Breburg en samen met Marjolein bezig met de ontwikkeling van ART. 4 WORKSHOP 3 Innovatie , empowerment en profilering voor ART medewerkers Waarom is het zo ontzettend belangrijk je als medewerker binnen een ART afdeling te profileren, nieuwe dingen uit te proberen, mee te ontwikkelen, te netwerken, te vallen en weer op te staan? Ik startte 3,5 geleden als vaste nachtdienst op een HIC afdeling. Door stimuleren, het krijgen en nemen van kansen ontwikkelde ik mij als HIC-verpleegkundige. Met de trainingen en workshops ‘angst bij hulpverleners’ won ik tijdens het HIC-kennisfestival de HIC-award. Mede vanwege de manier waarop ik anderen het belang van je kwetsbaar opstellen voordeed. Later werd ik een voorbeeld voor de beroepsgroep genoemd. 3,5 jaar later ben ik HIC-verpleegkundige, trainer en initiatiefnemer van Astare Brabant. Maar waarom is het belangrijk je te ontwikkelen in je beroepsgroep, uit te proberen en te innoveren? En waarom worden cliënten hier beter van? Een workshop over een persoonlijk proces, maar bovenal over het hoe en waarom van innovatie en waarom we allemaal wat meer naar de voorgrond mogen treden. Omdat cliënten recht hebben op de beste zorg. En dat heeft niet altijd met evidence based practice of best practice te maken… Jelle Moerman Jelle is HIC-verpleegkundige en trainer in de ggz. 5 WORKSHOP 4 Met elkaar in gesprek gaan: hoe doe je dat? Teams werken vaak al langere tijd met dezelfde cliënten, hebben lief en leed met hen gedeeld. Zijn oprecht betrokken geraakt bij "hun" cliënten. Hebben niet zelden gezien dat deze cliënten een terugval doormaakten en gezien hoe moeilijk en pijnlijk dit voor de cliënt was. Zo'n terugval wil je hen te allen tijde besparen. Het bewaren van de o zo kwetsbare balans werd het doel van het verblijf en de behandeling. Risico's worden zoveel mogelijk vermeden, want die bedreigen de balans. En dan is er vernieuwing, we worden gevraagd mee te gaan met de modernisering van de zorg, herstelondersteunend te gaan werken. Herstel is voor iedereen mogelijk, wordt er gezegd en mensen hebben recht op meer dan het bewaren van de status quo. Herstel betekent beweging, vooruitgang en dus verstoring van de balans, we gaan risico's nemen. Er is verschil tussen de medewerkers, de één durft veel meer risico's te nemen dan de ander. Gelooft sterker dan een ander dat het kan en goed zal komen en is bereid om, als het niet lukt, het nog eens te proberen. Binnen teams kunnen discussies hierover hoog oplopen en lang niet altijd zijn alle argumenten duidelijk en is er of bij de een of bij de ander onvrede over de uiteindelijke beslissing om juist wel of niet risico te nemen en in beweging te komen. Voor naastbetrokkenen is dit vaak niet anders. Voor deze situatie hebben we een manier bedacht om met elkaar in gesprek te gaan, elkaars argumenten te horen, tot een beslissing te komen en steeds, wat de uitkomst ook is, uitzicht te houden op Herstel. Tijdens de workshop wil ik graag met de deelnemers zo'n gesprek voeren. Deelnemers zijn van harte uitgenodigd om een dilemma uit hun eigen praktijk in te brengen. Een cliënt heeft een bepaald doel/ wens/vraag (groot of klein), sommige teamleden zien dit wel zitten maar anderen zijn oprecht bezorgd en willen er niet aan beginnen. We gaan het gesprek met elkaar aan volgens de methode die tijdens de workshop wordt uitgelegd en proberen tot een besluit te komen waar iedereen mee verder kan. We zullen met elkaar evalueren of deze manier van bespreken iets extra's oplevert en in de eigen praktijk bruikbaar zou kunnen zijn. Toon van Meel Toon is beleidsmedewerker bij Emergis en onder andere actief bij de implementatie van ART binnen Beschermd wonen en de kliniek. Heeft inmiddels zo’n 20 jaar ervaring met rehabilitatie en herstelondersteunende zorg. Hij is o.a. opgeleid als SRH coach en Strengths trainer. 6 WORKSHOP 5 Op weg met de Woonschool De langdurende GGZ is beweging. De participatiemaatschappij vraagt van mensen, ook mensen met beperkingen, om mee te doen naar vermogen. Dat is voor cliënten met een psychiatrische aandoening niet vanzelfsprekend. Zij hebben ondersteuning nodig om wensen en doelen ten aanzien van maatschappelijke deelname boven tafel te krijgen en daar aan te werken. Daarnaast is het van belang dat hun omgeving ontwikkeling van vaardigheden mogelijk maakt en dat mensen in staat zijn de voor participatie benodigde hulpbronnen in te schakelen. MindUp heeft samen met het lectoraat Maatschappelijke participatie van mensen met psychische beperkingen van de Hanzehogeschool te Groningen in een innovatiewerkplaats een programma voor cliënten in langdurende verblijfsvoorzieningen ontwikkeld, genaamd de Woonschool, waarin met cliënten methodisch gewerkt wordt aan doelen op het gebied van maatschappelijke participatie. De Individuele Rehabilitatie Benadering (IRB) ligt ten grondslag aan de geboden ondersteuning. Het uiteindelijke doel is zelfstandig wonen met of zonder begeleiding. Margriet Oosterkamp Is Rehabilitatiecoach bij MindUp en IRB-expert. Charlotte Wunderink Is lector Maatschappelijke participatie van mensen met psychische beperkingen aan de Hanzehogeschool te Groningen. 7 WORKSHOP 6 Persoonlijkheid, competenties & herstelondersteunend werken Welk persoonlijkheidstype sluit het beste aan bij herstelondersteunend werken? Hoe creëer je bij je medewerkers bewustwording aangaande de eigen competenties? Tijdens deze workshop wordt inzicht geboden in het onderzoek naar de mate van invloed van persoonlijkheid van hulpverleners op zelfredzaamheid van cliënten. Ook wordt er inzicht gegeven in het werken met een 360 graden feedback systeem met input van de cliënten. Deze workshop wordt gegeven door medewerkers van RIBW-organisatie Lister. Op het moment van samenstellen van dit programma waren de namen van deze medewerkers nog niet bekend. 8