Vooronderzoek.

Resultaten
Vergelijking pabo studenten met de Nederlandse bevolking in het algemeen
Voor de gegevens over de voeding van de algemene Nederlandse bevolking is de
voedselconsumptiepeiling 2003 geraadpleegd. Hieruit blijkt dat de Nederlandse bevolking
voor een groot deel voldoet aan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheden, als er gekeken
wordt naar de macronutriënten. Als er gekeken wordt naar de onderzochte micronutriënten,
natrium en vitamine C, is dit echter niet het geval. Meer dan 85% van de gemiddelde
Nederlandse bevolking krijgt een teveel aan natrium binnen, namelijk 8,7 gram natrium per
dag terwijl de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid 6 gram per dag bedraagt. Vitamine C
daarentegen wordt onder de gemiddelde Nederlandse bevolking te weinig geconsumeerd.
De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine C bedraagt 70 milligram per dag, maar het
merendeel van de gemiddelde Nederlandse bevolking komt lang niet aan deze
hoeveelheidnorm. (1)
Na het vergelijken van de eetpatronen van de pabostudenten en de
voedselconsumptiepeiling van de Nederlandse bevolking is gebleken dat ook de
pabostudenten voldoen aan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheden van de
macronutriënten, maar als er gekeken wordt naar micronutriënten, natrium en vitamine C,
blijkt dat de pabostudenten hier te weinig van binnenkrijgen per dag.
Gemiddelde inname macronutriënten onder
pabostudenten in en%
Vet
Koolhydraten
Eiwit
Vezel
Gemiddelde inname macronutriënten onder
de Nederlandse bevolking in en%
Vet
Koolhydraten
Eiwit
Vezels
Alcohol
Richtlijnen
Belangrijke richtlijnen voor een gezond leefpatroon zijn de schijf van vijf en de richtlijnen
goede voeding. De schijf van vijf dient als hulpmiddel bij het geven van advies over gezonde
voeding. Hij bestaat uit verschillende groepen met voedingsstoffen. Belangrijk is om uit elk
van deze groep per dag genoeg binnen te krijgen.
De vijf verschillende groepen zijn:
- De koolhydraten en vezel groep, die kan je binnenkrijgen via brood, pasta, rijst etc.
- De vitaminen en mineralen groep, die kan je binnenkrijgen via groente en fruit
- De eiwitten en ijzer groep, die kan je binnenkrijgen via vlees, vis, zuivel etc.
- De essentiële vetzuren groep, die kan je binnenkrijgen via olie en boter
- De vocht groep, dit kan je binnenkrijgen via alle soorten drank
In 2004 zijn er bij deze schijf van vijf ook vijf regels vastgesteld om een nog gezonder
eetpatroon te krijgen. Deze regels zijn:
- Eet gevarieerd
- Eet niet te veel en beweeg
- Eet minder verzadigd vet
- Eet veel groente fruit en brood
- Eet veilig
Naast de schijf van vijf bestaan de richtlijnen goede voeding. Deze richtlijnen zijn vooral
bedoeld om chronische ziekten zoals overgewicht, hart en vaatziekten, diabetes type 2 en
sommige vormen van kanker te voorkomen. De voeding is hierbij belangrijk maar er wordt
ook veel gelet op bewegen, dit moet minimaal een half uur per dag zijn. Voor mensen met
overgewicht is dit zelfs minimaal een uur per dag. De richtlijnen verschillen per
leeftijdsgroep en per geslacht. De richtlijnen voor de gehele bevolking in Nederland zijn:
- Zorg voor een gevarieerde voeding
- Zorg dagelijks voor voldoende lichaamsbeweging
- Gebruik dagelijks ruim groente, fruit en volkoren graanproducten
- Eet regelmatig (vette) vis
- Gebruik zo weinig mogelijk producten met een hoog gehalte aan verzadigde vetzuren en
enkelvoudig trans-onverzadigde vetzuren
Daarnaast verschillen enkele specifiekere richtlijnen ook nog per leeftijd en geslacht. De
gemiddelde leeftijd van pabo leerlingen is 18 jaar en een verschil tussen jongens en meisjes
is hier bijna niet. Een voorbeeld van deze richtlijnen is:
- Eet 200 gram groente en 200 gram fruit
- Eet 245 gram brood, rijst, pasta etc.
- Eet 20 gram kaas, 115 gram vis of vlees en drink 600 ml melk
- Eet 15 gram bak en braad producten, 35 gram halvarine
- Drink 1000-1500 ml vocht
Na het vergelijken van de eetpatronen van de pabo leerlingen met de schijf van vijf en de
richtlijnen goede voeding zijn er een aantal zaken opgevallen. De leerlingen kregen over het
algemeen genoeg vocht, melk of kaas en vlees of vis binnen. Daarnaast komen zij ook aan de
30 minuten beweging per dag door bijvoorbeeld naar het station te fietsen en/of trappen te
lopen.
Echter kwam bijna niemand aan de twee stuks fruit per dag en maar een enkeling at twee
ons groenten. Ook de brood-, aardappel-, rijst- of pasta inname is grotendeels te laag. Door
veel snacks en ongezonde maaltijden krijgt een groot gedeelte van de leerlingen een te hoog
gehalte aan verzadigde vetten binnen. (2)
Gevolgen voor de gezondheid
De tekorten en overschotten van bepaalde voedingsstoffen hebben vaak negatieve effecten.
Uit het onderzoek is gebleken dat de pabo leerlingen door te weinig groente en fruit te eten
een tekort hebben aan vitamine c, ze hebben een tekort aan koolhydraat rijke producten als
aardappelen, rijst, pasta en brood en ze hebben een overschot aan verzadigde vetten door
ongezonde snacks en maaltijden.
Een tekort aan vitaminen c kan de weerstand verminderen waardoor je vatbaarder bent
voor ziektes. Daarnaast kan het de genezing van wonden trager doen verlopen. In extreme
gevallen kan men zelfs de ziekte scheurbuik krijgen. (3)
Een ander tekort bij de pabo leerlingen is het tekort aan koolhydraten. Als het lichaam een
tekort aan koolhydraten binnenkrijgt kan dit slecht zijn voor de gezondheid. Het lichaam zal
eiwitten en/of vetten gebruiken als energiebron, wat ten koste van onder andere de spieren
gaat. Daarbij kan het tekort leiden tot een te laag bloedsuikergehalte (hypoglycemie) en dit
is schadelijk voor de gezondheid. (4)
Het laatste probleem wat voorkomt bij de pabo leerlingen is het overschot aan verzadigde
vetten. Verzadigde vetzuren hebben een nadelig effect op het cholesterolgehalte in het
bloed. Dit zuur verhoogt het slechte cholesterol namelijk LDL. Een te hoog gehalte van dit
cholesterol verhoogt de kans op hart- en vaatziekten. Een ander nadelig effect van te veel
verzadigd vet is overgewicht. Een probleem wat de laatste jaren steeds groter wordt in
Nederland. Dit overgewicht wordt veroorzaakt doordat er te veel overtollig vet wordt
opgeslagen in het lichaam. (5)
Omdat deze effecten allemaal schadelijk zijn voor de gezondheid en de pabo leerlingen nog
jong zijn is het erg belangrijk om het voedingspatroon aan te passen, zodat de kans op
negatieve effecten minder groot wordt.