Richtlijnen hulpverlening1 onder schooltijd op of buiten de school. Aanleiding In toenemende mate zijn er tijdens lestijd leerlingen voor langere tijd afwezig voor hulpverlening bij externe hulpverleners of instanties. Daarnaast worden scholen benaderd door organisaties om diagnostiek en behandeling op school plaats te laten vinden. Voorliggende richtlijnen zijn bedoeld om directeuren behulpzaam te zijn bij de volgende vragen: - Wanneer geef ik toestemming voor hulpverlening onder schooltijd? - Welke overwegingen zijn van belang als ik aan een organisatie de schoollocatie beschikbaar stel voor hulpverlening? We maken in deze notitie een onderscheid tussen medische (inclusief logopedie, orthodontist)en niet-medische redenen. Voorliggende richtlijnen betreffen de niet-medische redenen. Overwegingen van belang bij de vraag wanneer toestemming gegeven wordt voor hulpverlening onder schooltijd. Wettelijk Kinderen hebben leerplicht en ouders zijn wettelijk verplicht hun kind onderwijs te laten volgen. De school is verplicht het kind minimaal de wettelijke urennorm onderwijs te geven. Inspectie zegt over onderzoek en behandeling door externen: a. Hulpverlening onder schooltijd mag, mits de ouders en/of hulpverlener aannemelijk kunnen maken dat zij er alles aan hebben gedaan om de hulpverlening buiten schooltijd te laten vallen. b. Hulpverlening onder schooltijd betekent ook dat de school verantwoordelijk is en de hulpverlening dus moet worden vastgelegd in het leerlingdossier en groepsplan. Indien gewerkt wordt met een handelingsplan, dan wordt de hulpverlening tevens daarin vastgelegd. c. Ouders moeten vooraf toestemming vragen aan de directeur voor hulpverlening onder schooltijd. Indien de directeur geen toestemming geeft, is het ongeoorloofd schoolverzuim. Twee mogelijkheden: 1. De hulpverlening maakt onderdeel uit van DOL (ondersteuningsprofiel) binnen de school. Hiermee maakt deze dus integraal onderdeel uit van het onderwijsaanbod van de school. 1 In deze richtlijnen wordt de term “hulpverlening” gebruikt in de brede zin van het woord. Hieronder wordt verstaan onderzoek, behandeling, ondersteuning, therapie. 1 Bedoeld worden: a. Diensten die door Sine Limite worden geboden, zelfstandig (o.a. onderzoek, wisselgroep,verrijkingsgroep, ondersteuning door gespecialiseerde uitvoerders) of in company (bijvoorbeeld weerbaarheidstrainingen door Raster en Carinova) b. Diensten die uit de rugzak van een kind worden bekostigd c. Diensten van derden die op initiatief van de school als ondersteunend onderwijsaanbod binnen de schoolontwikkeling zijn gebracht en voor rekening zijn van de school d. Masterclass van het Etty Hillesum Lyceum Voor bovengenoemde diensten vraagt school instemming/ toestemming aan de ouders. Van belang is dat deze diensten of organisaties vermeld staan in de schoolgids. 2. De hulpverlening maakt geen (structureel) onderdeel uit van DOL (ondersteuningsprofiel) binnen de school en staat dus niet vermeld in de schoolgids. Dan gelden de volgende richtlijnen: a. De hulpverlening wordt door ouders én school belangrijk gevonden voor de ontwikkeling van de leerling. b. De hulpverlening wordt vastgelegd in het leerlingdossier en groepsplan. Indien gewerkt wordt met een handelingsplan, dan wordt de hulpverlening tevens daarin vastgelegd. c. De ouders vragen schriftelijk toestemming bij de directie en tonen in die aanvraag aan dat zij alles gedaan hebben om de hulpverlening buiten schooltijd plaats te laten vinden. Indien de hulpverlener geen mogelijkheid heeft om buiten schooltijd hulpverlening te bieden, dient de aanvraag van de ouders vergezeld te gaan van een schriftelijke verklaring van de hulpverlener vergezeld te gaan. Indien aan bovengenoemde drie richtlijnen niet voldaan kan worden, wijst de directeur het verzoek af. Overwegingen die van belang zijn wanneer een organisatie vraagt om hulpverlening op school te bieden. Scholen worden soms geconfronteerd met de vraag van externe organisaties die hulpverlening op school onder schooltijd willen verrichten. Soms zijn het ouders die met deze vraag op school komen. Onderstaande richtlijnen zijn bedoeld als handvat voor een school om hierover een standpunt in te nemen en dit vast te leggen als beleid. Twee mogelijkheden: 1. Organisaties die een ruimte huren in het schoolgebouw. Als een school leegstand heeft kan een directeur de ruimte verhuren aan derden. Leidend hierbij zijn de afspraken die op bestuursniveau gemaakt zijn en het huurbeleid2 schoolgebouwen van de gemeente Deventer. De school maakt een afweging of de 2 Notitie Huurbeleid schoolgebouwen van de gemeente Deventer (1 januari 2013). De gemeente heeft modelovereenkomsten opgesteld die gebruikt kunnen worden als een huurovereenkomst afgesloten wordt. Deze modelovereenkomsten zijn bij het schoolbestuur aanwezig. 2 betreffende organisatie past bij de schoolcultuur en weegt in ieder geval af of de organisatie geen imagoschade veroorzaakt voor de school. Er wordt een overeenkomst gesloten en de hoogte van de huur wordt bepaald conform het huurbeleid schoolgebouwen van de gemeente Deventer. In deze opzet zijn leegstand en financiën leidend. 3 2. Organisaties die onder schooltijd op school hulpverlening bieden. Uitgangspunt moet zijn dat de hulpverlening onderdeel uitmaakt van DOL binnen de school (ondersteuningsprofiel). De hulpverlening maakt daarmee integraal onderdeel uit van het onderwijsaanbod van de school en staat in de schoolgids vermeld. De bekostiging kan plaatsvinden door de school, door ouders of de zorgverzekering. De belangrijkste vraag voor de school is de volgende: “Wat is de toegevoegde waarde voor de school wanneer deze organisatie hulpverlening biedt op de school?” M.a.w. wordt de school er beter door? Indien de vraag van een positief antwoord wordt voorzien, dan zal er een overleg plaatsvinden tussen directeur en organisatie waarin afspraken gemaakt worden. De afspraken worden vastgelegd en ondertekend door beide partijen. Hieronder een checklist met onderwerpen die in het overleg aan de orde kunnen komen en vervolgens worden vastgelegd. Checklist: - Aanvang en duur van de afspraken. - Financiële afspraken, waaronder huur3 en wel/geen gebruik van faciliteiten (leermiddelen, ICT, koffie/thee, kopieerapparaat, verbruiksmateriaal, personeelsruimte). - Evaluatiemomenten van de samenwerking. - Denk hierbij aan terugkoppeling van de behandeling, evaluatie tussen school, ouders en organisatie, wel/niet aanwezigheid bij een leerlingoverleg, zoals HGPD. - Behandelruimte. Denk hierbij aan o.a. : tijden, eisen schoonmaak, inrichting, eventuele eisen die gesteld worden aan geluid van nabij gelegen ruimten of de gehorigheid van de ruimte). - Als de afspraken met een ZZP-er worden gemaakt, zorg dat de ZZP-er een geldige VARregistratie4 overlegt. - De hulpverleners hebben een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG). - Geheimhouding betreffende informatie waarvan de organisatie kennisneemt op de school 5 - Mag er wel/ geen werving door de organisatie onder ouders en leerkrachten plaatsvinden. - Regel de verantwoordelijkheid duidelijk. Voorkom dat als een behandeling niet het gewenste effect heeft of ouders niet tevreden zijn over de organisatie, dit op het conto van de school komt. - Wees duidelijk naar ouders dat zij verantwoordelijk blijven voor de hulpverlening. Ga daar als school niet tussen zitten. Vb. afmelden bij ziekte van het kind, oefeningen die het kind thuis moet doen (ouders moeten bij vergoede dyslexiebehandeling hiervoor tekenen). 3 De afspraken met betrekking tot de huur zijn conform Huurbeleid gemeente Deventer en eventuele afspraken op bestuursniveau 4 Een Verklaring Arbeidsrelatie (VAR) is een document dat wordt afgegeven door de Belastingdienst, waarin vermeld wordt wat de status als zelfstandige is. De school als opdrachtgever is hierdoor gevrijwaard van mogelijke aanspraken van de Belastingdienst ten aanzien van loonbelasting en sociale premies. 5 Tekstvoorbeeld “..Naam van de organisatie.. verbindt zich jegens de school tot strikte geheimhouding van alle gegevens betreffende organisatieaangelegenheden, leerlingen, transacties en relaties van de school in de ruimste zin van des woord, waarbij ..naam van organisatie.. binnen en/of buiten het kader van zijn werkzaamheden kennis neemt of nog zal nemen, tenzij deze gegevens – zonder schending van onderhavige geheimhouding – van algemene bekendheid zijn”. 4 Nog twee opmerkingen. 1. Indien de hulpverlening geen onderdeel uitmaakt van DOL binnen de school, gelden eerder genoemde richtlijnen. De directeur moet toestemming geven voor de hulpverlening onder schooltijd. Als de directeur geen toestemming geeft, vindt de hulpverlening dus na schooltijd plaats ondanks de beschikbaarheid van de organisatie binnen de school. 2. Wanneer de kosten van hulpverlening voor rekening van ouders of zorgverzekeraar zijn, hebben ouders keuze van vrijheid voor een organisatie. Denk er over na hoe om de school ermee omgaat als ouders niet kiezen voor de organisatie waarmee de school samenwerking heeft en de ouders ook willen dat de hulpverlening op school plaatsvindt. Belangrijk is dat de organisatie voldoet aan voor de school relevante kwaliteitskenmerken. Immers de school verbindt zich aan de organisatie, want stelt een ruimte beschikbaar. Maak een afweging aan welke kwaliteitscriteria uit onderstaande checklist de school waarde hecht. Dit is geen uitputtend overzicht. Dus onderzoek of aanvullende criteria in de eigen school nodig zijn. Kwaliteitscriteria: de organisatie is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel (www. Kvk.nl). de hulpverlener is aangesloten bij een brancheorganisatie. Voor een orthopedagoog en psycholoog geldt aansluiting bij NVO of NI. de hulpverlener kan de originele bewijzen van bekwaamheid(diploma's, certificaten) overleggen waarmee de deskundigheid op zijn terrein wordt aangetoond. de hulpverlener kan gegevens overleggen van minimaal 3 organisaties waar hij mee samenwerkt en waar referenties kunnen worden ingewonnen. de hulpverlener doet aantoonbaar aan deskundigheidsbevordering. de hulpverlener peilt periodiek(1x per 3 jaar) de klanttevredenheid. de hulpverlener kent een klachtenregeling en is aangesloten bij een geschillencommissie. Titia Vollema Februari 2013 5