PowerPoint-presentatie

Democratie maakt plaats voor
Fascisme
1.3
Ontstaan van het fascisme
•
Na de Eerste Wereldoorlog ontstond er in Europa een nieuwe stroming: het fascisme. Net als het communisme wilde
ook het fascisme de parlementaire democratie afschaffen.
•
De eerste fascistische leider was de Italiaan Benito Mussolini. Hij bedacht ook de leer van het fascisme.
•
Op het einde van de 1e Wereldoorlog behoorde Italië tot een van de overwinnaars. Maar veel Italianen waren
ontevreden over de afloop van de vredesonderhandelingen. Zij hadden gedacht dat Italië gebiedsuitbreiding zou
krijgen.
•
Mussolini was van mening dat het te wijten was aan de slappe houding van het Italiaanse parlement. Daarom moest
het parlement worden afgeschaft.
•
In 1919 richtte Mussolini politieke knokploegen op. Hij noemde ze ‘ Fasci di combattimento’ .
•
Nadat Mussolini en zijn aanhangers een Mars naar Rome hadden gemaakt werd hij door de Italiaanse koning in
1922 tot minister-president benoemd. Binnen enkele jaren maakte hij een einde aan de parlementaire democratie.
•
Ook in andere landen ontstonden fascistische bewegingen. In Nederland de NSB(Nationaal Socialistische
Beweging). In Duitsland werd de NSDAP ( Nationaal-Socialistische Duitse Arbeiders Partij) opgericht
Il Duce
Mussolini
• http://ineuropa.vpro.nl/programmas/36788896/
afleveringen/37384105/
Kenmerk van het Fascisme
1)Het fascisme legt vooral de nadruk op waar men tegen is
•
Tegen parlementaire democratie; tegen democratische rechten; tegen socialisme en communisme; tegen
alles wat als ‘vreemd’ werd gezien, tegen mensen van andere culturen.
2) Het fascisme is nationalistisch
•
Het belang van het eigen volk staat voorop en de eigen staat boven andere. De macht en roem van het eigen
volk en de eigen staat moeten worden vergroot.
3) Het fascisme gaat uit van de ongelijkheid van de mensen
•
Fascisten delen de mensen in naar ‘hoger ontwikkelden’ en ‘lager ontwikkelden’. De ‘hoger ontwikkelden’
moeten een partij vormen en leiding geven aan de ‘lager ontwikkelden’.
4) Het fascisme kent het leidersbeginsel
•
De leider neemt alle beslissingen. Iedereen heeft zich daaraan te houden omdat de leider weet wat goed is
voor het volk. Mussolini liet zich ‘Duce’ noemen, Hitler ‘Führer’.
5) Het fascisme is totalitair
•
Volgens fascisten moet de staat het leven van iedere mens regelen en controleren (onderwijs, werk,vrije
tijd,kunst, media) Iedereen moet lid zijn van fascistische organisaties. Andere organisaties worden
verboden.
6) Het fascisme gaat meer uit van het gevoel dan van het verstand
• Fascisten vinden dat aan het verstand te veel en aan het gevoel te weinig
waarde wordt gehecht. Niet alles hoeft bewezen te worden.
7) Het fascisme verheerlijkt vooral de daad van geweld
• In een fascistische staat moet er gehandeld worden: geen woorden maar
daden. Vooral daden waarbij kracht en geweld te pas komen, staan hoog
aangeschreven. de oorlog wordt verheerlijkt als een mannelijke strijd.
8) Het fascisme geeft aan de vrouw een ondergeschikte en aparte plaats
• Kinderen krijgen en voor het gezin zorgen, dat zijn hun taken. het
moederschap wordt verheerlijkt
Aparte kenmerken van het Duitse
Fascisme
1) Het Duitse volk moest 'raszuiver' gehouden worden
• Etnische groepen in de wereld waren ongelijk. Het blanke ras waren
de beste mensen. de Slavische volken in oost Europa werden als
minderwaardig gezien evenals gekleurde mensen. Nog lager stonden
volgens deze rassenleer de joden en zigeuners.
2) Het Duitse volk heeft leefruimte nodig
• De Duitsers hadden het recht nieuw grondgebied in oost Europa te
veroveren.
Het Duitse keizerrijk valt, democratie
ontstaat in de Republiek van Weimar.
•
De Duitse regering moest uiteindelijk een wapenstilstand sluiten op 11 november 1918 omdat een overwinning niet
meer mogelijk was. In Rusland had al een communistische revolutie plaatsgevonden en ook in Duitsland leek dat te
gaan gebeuren. Met steun van de Duitse Rijkskanselier(minister president) namen de socialisten de regering over en
riepen de Republiek uit. Keizer Wilhelm II vluchtte naar het neutrale Nederland. Er was nu een einde gekomen aan
de 1e Wereldoorlog. Omdat de politieke situatie in de hoofdstad Berlijn nog niet rustig was kwam het nieuw
gekozen parlement bijeen in Weimar. De nieuwe staat werd daarom Republiek van Weimar genoemd. In dat
Parlement waren zes partijen vertegenwoordigd maar geen enkele partij had de meerderheid. Daarom werd er met
coalitiepartijen geregeerd.
•
Tijdens de economische crisis wordt de NSDAP de grootste partij
•
De Nationaal-Socialistische Duitse Arbeiderspartij werd in 1919 opgericht en de aanhangers werden nazi's
genoemd.
–
–
–
De eerste tien jaar bleef de partij klein maar dat veranderde door de economische crisis van 1929 die ontstond door het
ineenstorten van de effectenbeurs op Wall Street in de Verenigde Staten
Omdat de Duitse economie was opgebouwd met geleend Amerikaans geld moest men door de crisis het geleende geld teruggeven
en kreeg men ook geen leningen meer. Hierdoor gingen vel bedrijven failliet en ontstond er massale werkeloosheid.
Dat liep op van 2 miljoen in 1929 naar 6 miljoen in 1932. Dat nu leidde er toe dat de NSDAP fors aan aanhang ging winnen.
Andere oorzaken succes nazi’s
a. Zwakke plakken van de Republiek van Weimar
•
1) De socialisten en de katholieken wantrouwden elkaar.
•
2) De vooruitstrevende liberalen wilden met de socialisten samenwerken maar de
behoudende liberalen wilden dat niet.
•
3) De conservatieven waren tegen de parlementaire democratie. Zij wilden het
keizerrijk herstellen. Zij gaven de schuld van de Duitse nederlaag in de Eerste
Wereldoorlog aan de socialisten.
•
4) De communisten waren ook tegen de parlementaire democratie. Zij wilden net
als in Rusland een communistische samenleving. Met de socialisten wilden ze niet
samenwerken.
•
Doordat de socialisten, katholieken en vooruitstrevende liberalen er niet in slaagden het eens te worden
over het oplossen van de economische crisis sloten veel ontevreden kiezers zich aan bij de communisten en
de NSDAP.
•
1) Dat kwam door de manier waarop de partij propaganda voerde met behulp van moderne
communicatiemiddelen.
•
2) Hitler, de leider van de NSDAP, bleek in staat veel mensen voor zich te winnen door zijn optreden. Er
ontstond een Fúhrer verering.
•
3) De mensen werd beloofd wat ze graag wilden zoals werk en grond voor de boeren.
•
4) De partijlegers van de NSDAP, de SA(Sturm-Abteilung) en de SS(Schutz-Staffel, oorspronkelijk een
beschermingsleger voor Adolf Hitler) straalden kracht en zelfvertrouwen uit.
•
5) De Joden werden tot zondebok gemaakt. Zij kregen de schuld van alle economische ellende.
•
Hitler wordt Rijkskanselier
•
Omdat de conservatieven bereid waren met Hitler samen te werken werd Hitler tot Rijkskanselier benoemd
op 30 januari 1933. Ze dachten dat ze hem wel in het gareel zouden kunnen houden. De communisten en
socialisten werden buiten spel gezet en binnen een half jaar speelde Hitler het klaar om alle macht in
handen te krijgen.
Derde Rijk
• De periode dat de nationaal - socialisten in Duitsland aan de
macht waren wordt het derde Rijk genoemd. In plaats van
1000 jaar duurde de periode 12 jaar van 1933 tot 1945.
Eerste rijk :middeleeuwse Duitse keizerrijk
Tweede : het keizerrijk van 1870 tot 1918.
Industrie en landbouw in dienst van de oorlogsvoorbereiding
• Hitler wilde 'leefruimte' (gebieden in Oost-Europa) voor het
Duitse volk veroveren. Daarom moest Duitsland zich op een
oorlog voorbereiden. Het land mocht daarom niet
afhankelijk zijn van import. Duitsland zou zelf zijn voedsel
en wapens moeten produceren (autarkie).
Het hele volk wordt 'gelijkgeschakeld'
• Het volk moest een hechte eenheid vormen onder leiding
van de Fürher. Daarvoor moest het hele Duitse volk worden
'gelijkgeschakeld' om deel te worden van een
'volksgemeenschap'. Om de gelijkschakeling te bereiken
werden mensen in allerlei nazi-organisaties bijeengebracht.
Het lidmatschap daarvan was verplicht:
1. Werkgevers en werknemers werden in het Duitse
Arbeidsfront gereorganiseerd.
2. Kraft durch Freude zorgde voor ontspanning.
3. De jongens werden lid van de Hitelerjugend(HJ) en de
meisjes van de Bund deutscher Mädel(BdM)
4. Na de HJ en de BdM kwam de Rijksarbeidsdienst waar
elke 18 jarige een jaar 'arbeidsdienst' moesten verrichten.
• Een ander middel tot gelijkschakeling was de
beheersing van het onderwijs en de media:
1. De scholen moesten de jeugd opvoeden in de
geest van het nationaal-socialisme.
2. Er kwam een nieuw ministerie: het ministerie
van Voorlichting en Propaganda onder leiding
van Joseph Goebbels.>>>>>
3. Goebbels stelde een rijkscultuurkamer in.
iedereen die werkzaam was bij de media of in de
kunst, moest hiervan lid zijn.
SS wordt beruchtste
terreurorganisatie
• De SS(Schutzstaffe), oorspronkelijk een persoonlijk
opgericht om Adolf Hitler te beschermen, kreeg steeds
meer taken en steeds meer macht.
• Een van de belangrijkste taken was het uitschakelen
van tegenstanders van het nationaal-socialisme.
• De SS kreeg de leiding over de concentratiekampen.
Leider van de SS werd Heinrich Himmler die in 1936
ook de leiding kreeg over de politie in Duitsland.
• Daarnaast bouwde de SS een eigen leger op de WaffenSS. Ruim 20.000 Nederlanders werden er als
vrijwilliger lid van.
Vooral de Joden werden vervolgd
• Voor de Tweede Wereldoorlog was het doel van de nazi's om de Joden uit
de samenleving te stoten en hen tot emigratie te dwingen. Vanaf 1933
werden er maatregelen genomen om het leven van de Joden in Duitsland
onmogelijk te maken:
1) Joden mochten geen gebruik maken van openbare voorzieningen
en werden uit allerlei beroepen ontslagen
2) In 1935 werden de Neurenburger Wetten aangenomen. Hierbij
werd aan de Joden het Duitse staatsburgerschap ontnomen en huwelijken
tussen Joden en niet-Joden verboden
3) In de landen die tijdens de Tweede Wereldoorlog werden veroverd
in het oosten van Europa werden met Einsatzgruppen meer dan 1,5 miljoen
Joden massaal gedood.
4) Op de Wansee conferentie werd besloten om alle Joden in Europa
te vernietigen. Daarvoor werden vernietigingskampen opgericht in Polen waar
men met behulp van gaskamers massaal mensen ombracht. Dit staat bekend als
de Holocaust. Ook uit Nederland werden meer dan 100.000 Joden weggevoerd
die werden vermoord. Alleen al in Sobibor kwamen meer dan 33.000 Joden
om. Naast Joden werden ook homoseksuelen en zigeuners naar de
vernietigingskampen vervoerd.
• http://deoorlog.nps.nl/page/dossiers/780604/D
e+Wannsee+conferentie+?afl=5