pv4_woonpunt_mechelen_1_bewonersparticipatie

VISITATIERAAD
SOCIALE HUISVESTINGSMAATSCHAPPIJEN
KANDIDAATSTELLINGSFORMULIER
BESTE PRAKTIJKPRIJS 2015
Proficiat! De visitatiecommissie stelde bij de prestatiebeoordeling van uw SHM in 2014 een goede
praktijk vast. Met dit formulier kan u zich kandidaat stellen voor de Beste Praktijkprijs 2015. Indien de
visitatiecommissie meer dan één goede praktijk bij uw maatschappij vaststelde, kan u zich meerdere
keren kandidaat stellen (één formulier per goede praktijk).
De bedoeling van dit formulier is dat de jury (en later de woonactoren en andere geïnteresseerden)
een goed zicht krijgen op, en aan de slag kunnen met, de goede praktijk, zonder dat ze daarvoor het
visitatierapport moeten lezen. Wees daarom zo specifiek en concreet mogelijk. Hou ook rekening met
contextfactoren die u van belang vindt om tot deze goede praktijk te komen.
Enkel op basis van de gegevens op dit formulier zal de jury goede praktijken nomineren voor de Beste
Praktijkprijs 2015. De gegevens die u in dit formulier invult, worden digitaal verwerkt. Daarom vragen
wij u om dit document in Word-formaat op te sturen naar [email protected]. Indien
u wenst, kan u ook een bijlage toevoegen die uw kandidaatstelling ondersteunt (foto, analyse,
voorbeelddocument, …). Uw kandidaatstelling dient u uiterlijk op 31 december 2014 op te sturen.
Definitie
Een goede praktijk is een werkwijze die aantoonbaar resultaat heeft opgeleverd en die in een
bepaalde context een zeer effectieve en efficiënte aanpak is gebleken en daarom als een voorbeeld
onder de aandacht van de SHM’s en andere woonactoren wordt gebracht.
Uw gegevens
Naam SHM
Maatschappelijke zetel
Contactpersoon
Telefoon
E-mailadres
Visitatierapport van
Woonpunt Mechelen
Mechelen
Martine Derde
015 28 09 30
[email protected]
30 augustus 2014
Uw goede praktijk zoals opgenomen in het visitatierapport
De SHM heeft in het verleden ingezet op de uitbouw van een efficiënte bewonersparticipatie en
wenst deze verder te laten evolueren. De bestaande HARM brengt reeds adviezen uit, die de
raad van bestuur analyseert en al dan niet aanneemt. (zie O.D. 4.3) Op die manier verwacht de
visitatiecommissie dat de huurderstevredenheid nog zal toenemen, net als de leefbaarheid in de
wijken. Het overleg met de bewoners kan de SHM ook inzichten bieden die tot een andere
werkorganisatie leiden, bijvoorbeeld als het gaat over opvolging van de renovatiewerken, die
door bewoners als voor verbetering achtbaar wordt beschouwd.
Duid aan voor welke prijs u zich kandidaat stelt met deze goede praktijk:
Beste Praktijkprijs 2015 op het vlak van beschikbaarheid van woningen
Beste Praktijkprijs 2015 op het vlak van kwaliteit van woningen en woonomgeving
Beste Praktijkprijs 2015 op het vlak van betaalbaarheid
Beste Praktijkprijs 2015 op het vlak van sociaal beleid
Beste Praktijkprijs 2015 op het vlak van interne werking en financiële leefbaarheid
Beste Praktijkprijs 2015 op het vlak van klantvriendelijkheid
x
1
VISITATIERAAD
SOCIALE HUISVESTINGSMAATSCHAPPIJEN
Hoe zou u zelf het aantoonbaar resultaat van uw praktijk omschrijven?
Sinds de oprichting van de kerngroepen (2009), het ontstaan van de Huurdersadviesraad Mechelen
(2011) en het regelmatig houden van bewonersvergaderingen, merken we dat huurders veel meer
betrokken zijn bij sociale huurprojecten, bij wijkbeheer en bij de maatschappij op zich. Er werden
nauwe samenwerkingen met huurdersgroepen aangegaan. In, tot nu toe, zeven van onze wijken,
hebben wij actieve huurdersgroepen (= de kerngroepen) waarmee wij enkele keren per jaar
overleggen. Ze worden betrokken bij renovatieprojecten, leefbaarheid in de wijk,… Los van de
renovaties hebben wij bij een evaluatie van onze participatiestructuur in 2013/2014 beslist om
steeds twee keer per jaar samen te komen (ongeacht of het gaat over renovaties of niet). Op die
manier krijgen wij signalen en opmerkingen die ons anders ontglippen. Via onze vormen van
bewonersparticipatie wordt er een WIJ-GEVOEL gecreëerd. Wij hebben allen baat bij een goede
woon- en leefomgeving voor onze huurders.
De signalen die wij krijgen vanuit onze kerngroepen en de huurdersadviesraad Mechelen (HARM)
worden intern gecommuniceerd. Op die manier zijn alle medewerkers op de hoogte, worden de
opmerkingen daadwerkelijk opgepikt en kunnen wij er als maatschappij mee aan de slag. Daarom
zijn er tijdens de vergaderingen/participatiemomenten ook steeds - en afhankelijk van het
onderwerp van de vergadering - enkele medewerkers van Woonpunt Mechelen aanwezig (een
projectleider in het kader van een renovatie, iemand van de boekhouding in het kader van de
huurlasten, etc.). Participatie verhoogt de betrokkenheid en bevordert de leefbaarheid.
Wat betreft onze huurdersadviesraad Mechelen, de HARM, zien wij dat deze groep huurders zich
de laatste vier jaren al over diverse thema’s gebogen heeft. Thema’s die ook ten goede komen van
de woonomgeving van alle sociale huurders. Zo heeft de HARM reeds adviezen uitgebracht over
tuinen, schotelantennes en huisdieren. Deze adviezen werden eerst grondig door onze Raad Van
Bestuurd geanalyseerd, indien nodig bijgestuurd en aanvaard. U vindt één van de adviezen ter
illustratie terug in de bijlage.
Daarnaast wordt de HARM ook geconsulteerd over andere onderwerpen. In 2013 werd er een
nieuwe website gelanceerd. Alvorens deze website online kwam, werd deze uitvoerig
gecontroleerd, getest en nakeken door onze HARM. Tijdens de HARM-bijeenkomsten komt ook
het thema sociale mix, huurderspopulatie aan bod en wordt dit besproken. Er werd tijdens de
zomer van 2014 een bezoek gebracht aan alle gerenoveerde panden en lopende werven. Op die
manier staat de huurder veel dichter bij de maatschappij en de maatschappij veel dichter bij de
huurder.
We mogen dus wel stellen dat door de jaren heen de participatie van sociale huurders verankerd
werd in onze werking en we kunnen zeggen dat er sprake is van een gestructureerde
participatiewerking.
Welke concrete acties hebben tot dit resultaat geleid?
De eerste en belangrijkste actie was uiteraard de oprichting van deze organen. De kerngroepen
werden opgericht in 2009 en de HARM werd in 2011 opgericht. We zorgen er daarnaast ook voor
dat we ongeveer tweejaarlijks in de wijken aanwezig zijn via een bewonersvergadering.
Uiteraard is het ook noodzakelijk om te evalueren en indien nodig bij te sturen. De kerngroepen
bewijzen hun nut, maar het is noodzakelijk dat dit zo blijft in de toekomst. Daarom werd er in 2013
een rapport geschreven. Hier werd eerst het theoretisch kader geschetst en werden
aanbevelingen naar de toekomst gedaan. Er werd gekeken naar andere maatschappijen en hieruit
hebben we nieuwe impulsen gevonden. Stilstaan is namelijk achteruitgaan.
2
VISITATIERAAD
SOCIALE HUISVESTINGSMAATSCHAPPIJEN
Daarnaast werd er ingezien dat interne voorbereiding, opvolging en verspreiding ook van
primordiaal belang is. Naast de verantwoordelijken van bewonersparticipatie (de
communicatieverantwoordelijke en het diensthoofd van de dienst Klantenwerking) zijn alle andere
medewerkers van Woonpunt Mechelen steeds op de hoogte van de vergaderingen, kunnen ze de
verslagen raadplegen en worden ze aangesproken indien nodig. Ook andere relevante actoren
worden steeds betrokken.
Het feit dat een huurderadviesraad adviezen kan uitbrengen en aanbevelingen kan maken, die
worden geanalyseerd door de Raad van Bestuur, zorgt voor betrokkenheid. We hebben altijd
nagestreefd een WIJ-GEVOEL te creëren, wat maakt dat de huurders weten dat wij er samen met
hen zijn en dat wij dezelfde belangen en doelen nastreven. Een constructieve samenwerking is de
sleutel tot succes.
Op welke manier hebt u beslist om deze acties te ondernemen en waarom? (Hoe is deze goede praktijk tot
stand gekomen? Was dit ingevolge een specifieke beslissing of op andere wijze?)
Sinds een aantal jaren is er een heuse renovatiegolf aan de gang binnen het patrimonium van onze
maatschappij. In 2014 waren er niet minder dan 11(!) werven aan de gang. Onze maatschappij
hecht niet alleen belang aan stenen en bouwen (kwaliteitsvolle woonomgeving), maar is uiteraard
ook een sociale organisatie waarbij de mens centraal staat. Er is niets mooiers dat de huurder, die
dagelijks in de wijk/woning vertoeft, te betrekken bij onze renovatieprojecten. Omdat het kan,
geven we onze huurders graag een stem.
Als organisatie beseffen we ook heel goed welke weerstand een (renovatie)project kan oproepen.
Daarom hebben we er al in 2011 voor gekozen om huurders te betrekken, zo goed mogelijk te
informeren en op die manier in zekere zin proactief te handelen.
Worden inzet en resultaat regelmatig in beeld gebracht of vergeleken met andere
mogelijkheden? (Op welke manier beoordeelt u zelf de effectiviteit en efficiëntie van deze praktijk?)
Op deze vraag kunnen wij niet anders dan eerst en vooral verwijzen naar een recent project. In de
Mahatma Gandhistraat werd er eind 2014 een nieuw afvalsysteem gelanceerd. Een project dat ons
bloed, zweet en tranen kost, aangezien verandering altijd gepaard gaat met weerstand. Samen
met onze kerngroep van de wijk, hebben wij dit project efficiënt en effectief kunnen aanpakken.
De huurders uit de kerngroep werden vanaf begin 2014 betrokken, werden geconsulteerd en
hebben unaniem beslist om hun schouders mee onder het project te zetten. Samen met ons en de
afvalmaatschappij hebben zij mee de sensibiliseringscampagne ondersteund en hebben zij
vrijwillig enkele begeleidingstaken op zich genomen. Een project dat staat of valt met de hulp van
onze huurders.
Daarnaast hebben wij in 2013/2014 onze bewonersparticipatie onder de loep genomen,
geëvalueerd en bijgestuurd. Dat hebben we niet alleen gedaan. We hebben de verschillende
kerngroepen er zelf bij betrokken. We hebben hen gevraagd wat hun suggesties waren, wat er
volgens hen beter kon, wat er momenteel super gaat. We hebben op dat moment ook gepeild of
er mensen waren die geen deel meer wilden uitmaken van de kerngroepen en hebben een werving
naar bijkomende leden gedaan. Na dit evaluatieproces stellen we vast dat geen enkel lid een
kerngroep of de HARM verlaten heeft en dat er zelfs nog nieuwe leden zijn bijgekomen.
3
VISITATIERAAD
SOCIALE HUISVESTINGSMAATSCHAPPIJEN
Al onze leden, zijn betrokken leden. Leden die gekend zijn bij hun achterban (de wijk), leden die
zich dagelijks kerngroep- en/of HARM-lid voelen en die het beste willen voor hun en hun omgeving.
Leden die enorm toegewijd zijn.
Welke contextfactoren spelen volgens u een belangrijke rol om deze goede praktijk ook bij
andere SHM’s toe te kunnen passen (organisatiestructuur, omvang van het actieterrein, type van het
actieterrein, patrimoniumomvang, gemeentelijke initiatieven, BSO, acties van andere woon- of
welzijnsorganisaties, staat van het patrimonium, financieel gezondheid, gemeentelijke, provinciale of
gewestelijke bepalingen of regels, huurdersbetrokkenheid of –organisatie, …)
Het is eerst en vooral belangrijk dat de hele organisatie vertrouwd is (of vooral vertrouwd wordt)
met de gedachte achter bewonersparticipatie. Om een dergelijke participatie op poten te zetten
en staande te kunnen houden, zijn er verantwoordelijken nodig die dicht bij de huurders staan en
aanspreekbaar zijn. Vertrouwen is een must.
Daarnaast is het belangrijk dat er een WIJ-GEVOEL gecreëerd wordt en dat er een klimaat heerst
waarin huurders constructief samenwerken en meewerken. Huurders werken mee vanuit het
algemeen belang, dat uiteraard het individueel belang overstijgt.
Voldoende financiële en facilitaire ondersteuning is aangewezen.
Er moet daarnaast ook een goede interne informatiedoorstroming heersen, waarbij alle
medewerkers op de hoogte zijn van zaken die gesignaleerd worden, zodat er kort op de bal
gespeeld kan worden. Iedereen moet mee zijn in het verhaal.
Weet u of deze praktijk (al dan niet in een variante vorm) ook bij andere SHM’s wordt toegepast,
zo ja, welke?
Deze praktijk bestaat uit verschillende delen die op een bepaald punt enige samenhang vormen.
Andere maatschappijen schakelen ook huurdersgroepen en een huurdersadviesraad in, aangezien
bewonersparticipatie een concept is dat leeft in de huidige maatschappij.
Wij weten uiteraard niet of deze maatschappijen dezelfde werkwijze hebben en in hoeverre zij dit
evalueren en bijsturen en in hoeverre er sprake is van gestructureerde participatiewerking.
Bovendien kent participatie verschillende gradaties of dieptes, gaande van meeweten tot
beslissen.
In voorkomend geval, op welke manier heeft u deze goede praktijk al onder aandacht van andere
SHM’s gebracht?
Deze goede praktijk is al aan bod gekomen tijdens een overlegplatform.
Enkele keren per jaar komen alle communicatieverantwoordelijken van Vlaamse SHM’s op eigen
initiatief samen. Tijdens dat overleg werd deze praktijk uitvoerig besproken.
4
VISITATIERAAD
SOCIALE HUISVESTINGSMAATSCHAPPIJEN
Op basis van welke argumenten vindt u dat juist deze goede praktijk in aanmerking komt voor
de Beste Praktijk Prijs?
- Onze maatschappij heeft de laatste jaren heel wat inspanningen geleverd om huurders op
vlak van verschillende domeinen te betrekken. Wij hebben niet alleen een
huurdersadviesraad in het leven geroepen, maar ook in zeven wijken werden er actieve
en toegewijde kerngroepen opgericht. We streven ernaar om ook in de andere wijken een
kerngroep op te richten.
- We betrekken huurders niet alleen bij renovatieprojecten, maar het gaat veel verder dan
dat. Huurders worden betrokken bij verscheidene onderwerpen (opmaak boekje
onderhoud & herstellingen, opmaak diverse brochures, testen van de website, etc.).
Participatieve samenwerking tussen huurders en SHM draagt bij tot betrokkenheid,
kwaliteit en leefbaarheid.
- Bewonersparticipatie kan zowel zorgen voor een toename van de huurderstevredenheid als
voor een verbetering van de leefbaarheid in de verschillende wijken of complexen.
- Bovendien laten wij het niet na om hele proces te evalueren en bij te sturen waar nodig.
Eerst en vooral werd de theorie bestudeerd, daarna werd er actief aan de slag gegaan. Dat
gebeurde nog in 2013/2014, waarbij ook alle leden zelf betrokken werden. Ze dachten
mee na over hoe de werking te optimaliseren.
Heeft u nog andere opmerkingen of suggesties?
Onze doorgedreven vorm van bewonersparticipatie werpt zijn vruchten af. Wij kunnen ook niet
anders dan iedere maatschappij aan te raden om een participatiestructuur (op maat van de
maatschappij) op poten te zetten. Participatie van sociale huurders kan namelijk in verschillende
opzichten een meerwaarde betekenen voor alle partijen.
In de bijlage vindt u:
-
Een goedgekeurd advies van onze huurdersadviesraad (HARM).
Het huishoudelijk reglement van de HARM.
Samenwerkingsovereenkomst met de kerngroep.
Rapport huurdersparticipatie dat in 2013 werd opgesteld.
Enkele foto’s van de rondgang met de HARM aan de renovatieprojecten.
5