WORKSHOPDAG 'ZORG VOOR HET KLEINE GEHEUGEN' door: Céline Rouvroye Privé-verzamelaars en 'kleine) beheerders van erfgoed uit de Tweede Wereldoorlog reisden afgelopen l 0 maart af naar het Achterhoekse Aalten. Op de zolderruimte van Aaltense musea bogen ze zich over de vraag hoe hun verzameling voorwerpen en documentatie in de toekomst het best behouden kan blijven. In de "workshop "Zorg voor het Kleine Geheugen" waaraan zij deelnamen) gaat de aandacht specifiek uit naar de kwetsbaarheid van de objecten en de risico's die kunnen ontstaan bij het bewaren. De problematiek van het beheren Workshopdocent Jaap van der Burg van Helicon zit er ontspannen bij; vertrouwend op zijn jarenlange ervaring als hoofd collectiebeheer van het legermuseum in Delft kent hij de materie als geen ander. Iedereen mag zelf een onderwerp aansnijden die hij graag behandeld ziet. "We doen dit op deze manier", aldus Jaap, "omdat de problematiek pas op te lossen is door goed te kijken naar specifieke situaties. Iedere collectie is namelijk van andere samenstelling en wordt op alternatieve wijze bewaard. cc Vanuit deze gedachte richtte Jaap in 1979 de Stichting Collectie Militaire Traditie in Driebergen op. Daar ontmoette hij een hoop mensen die zelf een nog directe band hadden met hun collectie. Soms omdat zij de voorwerpen nog persoonlijk hadden gebruikt. Jaap vervolgt: "We zien dat kleine collecties die met veel inspanning en zorg en de afgelopen zestig jaar opgebouwd, dreigen verloren te gaan doordat men niet weet hoe het verval tegen te gaan. En dat is natuurlijk verschrikkelijk zonde." Daarom geeft hij liever een paar pragmatische handreikingen waarmee de beheerders direct uit de voeten kunnen dan te focussen op alle mogelijk voorkomende situaties in het museumwezen. Musea hebben de grootste risico's immers al ingeperkt. en kleding. Blauwe flinterdunne nytril handschoenen worden keurig uitgestald naast de ouderwetse witte katoenen. Geïnteresseerd trekken de participanten zelf andere bakjes open en voelen, kijken en beschrijven voor elkaar wat hen opvalt. Verhalen over Vliegende Hollanders, deportaties en krijgsmachten worden even uitgesteld tot in de pauze. Desondanks is de bevlogenheid van de deelnemers opvallend, vooral wanneer je hen tussen de thema's door hoort vertellen over hun meest recente ontdekkingen. Waar gaat het concreet over in de workshop? Dat varieert van beestjes die je in en rondom voorwerpen aantreft, zoals houtworm en zilvervisjes. Maar ook het verschil tussen relatieve en absolute vochtigheid in je opslagruimte. Door een van de deelnemers wordt de vraag gesteld hoe je fotomateriaal kunt ontsluiten. In de discussie die erop volgt worden terloops ook de mogelijkheden en risico's van het digitaliseren meegenomen. Even later wordt de opgedane kennis in de praktijk gebracht als de deelnemers een opdracht meekrijgen en in groepjes van twee op onderzoek worden uit gestuurd in de Aaltense musea. Aan het einde van de dag nemen de deelnemers hun reader mee naar huis, waar ze alle informatie die in een duizelingwekkend tempo voorbijkwam nog even in alle rust kunnen doornemen. Interesse? Deze workshopdag maakt deel uit van een reeks die door het hele land wordt georganiseerd. Voor actuele informatie kijkt u op de web sites van Erfgoed Nederland en de provinciale erfgoedhuizen. Wilt u zich aanmelden, neemt u dan contact op met: Aline Knip van Erfgoed Nederland: [email protected] Met de workshop, een initiatief van het Ministerie van VWS, wil men bereiken dat juist dit kleine 'verborgen' erfgoed de aandacht krijgt die zij verdient. Het gaat erom dat in het collectief bewustzijn doordringt dat foto's of bonnenboekjes van een dierbaar familielid net zo waardevol zijn als bijvoorbeeld een wapenarsenaal uit de grote legermusea. De praktijk Na de introductieronde worden talloze bakjes tevoorschijn gehaald vol met verpakkingsmateriaal, mottenvangers TERUGBLIK NR. 5 - MEI 2009 11>