Concentraties: de Commissie keurt de overname van

Europese Commissie - Persbericht
Concentraties: de Commissie keurt de overname van Arianespace door ASL
onder voorwaarden goed
Brussel, 20 juli 2016
Na een diepgaand onderzoek heeft de Europese Commissie, op grond van de EUconcentratieverordening, de verwerving van Arianespace door Airbus Safran Launchers
(ASL), een joint venture van Airbus en Safran, goedgekeurd. Deze goedkeuring is
onderworpen aan voorwaarden.
Margrethe Vestager, commissaris voor het mededingingsbeleid, verklaarde: "Een goed functionerende
satelliet- en draagraketindustrie is van belang om ervoor te zorgen dat Europese ondernemingen en
instellingen onder concurrerende voorwaarden toegang kunnen krijgen tot de ruimte. De toezeggingen
van ASL waarborgen dat er ook na de overname van Arianespace voor alle spelers in de industrie nog
prikkels zullen zijn om te innoveren.”
De Commissie vreesde dat de transactie een stroom van gevoelige informatie tussen Airbus en
Arianespace op gang zou brengen en dat dit ten koste zou gaan van concurrerende satellietbouwers en
aanbieders van lanceerdiensten. Zij heeft daarom aan haar goedkeuring de voorwaarde verbonden dat
de toezeggingen die de ondernemingen hebben gedaan om haar bezwaren weg te nemen, worden
nagekomen.
Het onderzoek van de Commissie
De transactie werd op 8 januari 2016 bij de Commissie aangemeld. In februari 2016 begon de
Commissie een diepgaand onderzoek naar de voorgenomen overname.
Het onderzoek bevestigde de voorlopige bezwaren van de Commissie dat eventuele stromen van
gevoelige informatie tussen de ondernemingen de mededinging zouden kunnen schaden. Dit geldt
met name voor (i) informatiestromen van Arianespace naar Airbus over andere satellietbouwers en (ii)
informatiestromen van Airbus naar Arianespace over andere aanbieders van lanceerdiensten. Deze
potentiële informatiestromen zouden tot minder concurrerende aanbestedingen en minder innovatie op
de markten voor satellieten en lanceerdiensten kunnen leiden.
De toezeggingen
Om aan de bezwaren van de Commissie tegemoet te komen, boden de ondernemingen aan:
- firewalls tussen Airbus en Arianespace in te stellen om informatiestromen te voorkomen die
nadelige gevolgen voor concurrenten kunnen hebben. Met name hebben de ondernemingen
toegezegd geen informatie over derde partijen met elkaar te delen, behalve indien dergelijke
informatie voor de dagelijkse bedrijfsexploitatie noodzakelijk is;
- maatregelen te treffen om de mobiliteit van werknemers tussen de ondernemingen te beperken;
- in alle toekomstige geheimhoudingsovereenkomsten met derde partijen een arbitragemechanisme
op te nemen om ervoor te zorgen dat de firewalls daadwerkelijk worden gehandhaafd.
De toezeggingen van ASL komen volledig tegemoet aan de bezwaren van de Commissie, omdat zij de
uitwisseling van gevoelige informatie tussen Airbus en Arianespace ten koste van concurrerende
satellietbouwers en aanbieders van lanceerdiensten voorkomen.
Andere mogelijke bezwaren die ongegrond zijn gebleken
Aanvankelijk had de Commissie nog drie voorlopige bezwaren geformuleerd toen zij besloot een
diepgaand onderzoek naar deze transactie in te stellen. Het onderzoek heeft evenwel niet uitgewezen
dat deze bezwaren gegrond waren.
Discriminatie ten aanzien van de toegang tot de lanceerdiensten van Arianespace
Het onderzoek van de Commissie wees uit dat er naast Arianespace ten minste twee geloofwaardige
alternatieve aanbieders van lanceerdiensten zijn, SpaceX en ILS, in een markt die zeer dynamisch is en
waar klanten een zekere kopersmacht bezitten. Verder zijn de kenmerken van de satellietmarkten,
zoals de aanbestedingscyclus, de financieringsbron en het innovatieproces van dien aard dat zij de
fusieondernemening er waarschijnlijk van zullen weerhouden het concurrentie- en innovatievermogen
van de concurrenten van Airbus te beperken.
Voorkeur voor Ariane-draagraketten boven Vega-raketten
Arianespace gebruikt drie verschillende draagraketten voor haar diensten: (i) Ariane, ontwikkeld en
gebouwd door ASL, ii) Vega, ontwikkeld en gebouwd door het Italiaanse ELV en iii) Soyuz, ontwikkeld
en gebouwd door de Russische onderneming TsSKB. De draagraketten Ariane en Vega worden alleen
door Arianespace gebruikt.
Het onderzoek van de Commissie heeft uitgewezen dat de kenmerken en prijzen van de draagraketten
Ariane en Vega uiteenlopen en dat deze raketten zelden voor dezelfde missie kunnen worden gebruikt.
Zelfs in het zeldzame geval dat zij wel allebei geschikt zijn, zal de fusieonderneming de Vega-raket niet
kunnen discrimineren omdat ELV, de fabrikant van deze raket, bij de exploitatie ervan zal worden
betrokken. Ook het Europees Ruimteagentschap kan, gezien haar toezichthoudende bevoegdheden,
helpen discriminatie te voorkomen.
Aankoop van payloadadapters en -dispensers uitsluitend bij Airbus en ASL
Uit het onderzoek van de Commissie is gebleken dat de aanbestedingsregels van het Europees
Ruimteagentschap de mogelijkheid voor de fusieonderneming om payloadadapters en -dispensers
uitsluitend bij Airbus en ASL aan te kopen, beperken. Dit zou hoe dan ook geen gevolgen hebben voor
de markt voor lanceerdiensten omdat de prijs van payloadadapters en -dispensers slechts een zeer
klein deel van de totale kosten van lanceerdiensten uitmaakt.
De ondernemingen en hun producten
Arianespace is een Franse onderneming die lanceerdiensten voor satellieten aanbiedt aan particuliere
en institutionele satellietexploitanten. Haar belangrijkste concurrenten zijn SpaceX, dat de
Amerikaanse draagraket Falcon exploiteert, en ILS dat de Russische Proton exploiteert. Arianespace is,
in opdracht van het Europees Ruimteagentschap, belast met de commerciële exploitatie van de twee
door het ruimteagentschap gefinancierde draagraketten: Ariane, ontwikkeld en gebouwd door ASL, en
Vega, ontwikkeld en gebouwd door ELV, een Italiaanse onderneming.
ASL, de fabrikant van de Ariane-draagraket, is een 50/50-joint venture die onder zeggenschap staat
van Airbus en Safran. Airbus is een van de grootste satellietbouwers ter wereld. Airbus en ASL
produceren beide payloadadapters en -dispensers, onderdelen die door aanbieders van lanceerdiensten
worden gebruikt.
Airbus is een in Nederland gevestigde onderneming die actief is in de luchtvaart-, ruimtevaart- en
defensie-industrie, onder meer op het gebied van: (i) satellieten, (ii) subsystemen voor draagraketten,
met name adapters en dispensers voor Europese draagraketten, en iii) telecom- en
aardobservatiesatellieten.
Safran is een Franse onderneming die actief is op het gebied van aandrijfsystemen voor de
ruimtevaart, vliegtuiguitrusting, defensie en beveiliging.
Concentratiecontrole – regels en procedures
Het is de taak van de Commissie om fusies en acquisities te beoordelen wanneer de omzet van de
betrokken ondernemingen bepaalde drempels overschrijdt (zie artikel 1 van de
concentratieverordening) en om concentraties te voorkomen die de daadwerkelijke mededinging in de
EER of een wezenlijk deel daarvan op significante wijze zouden belemmeren.
Het overgrote deel van de concentraties die worden aangemeld, levert geen mededingingsbezwaren op
en wordt na een routinebeoordeling goedgekeurd. Wanneer een transactie is aangemeld, heeft de
Commissie doorgaans 25 werkdagen de tijd om de transactie goed te keuren (fase I) of een diepgaand
onderzoek te beginnen (fase II).
Momenteel zijn er drie concentratiezaken waarin een fase II-onderzoek loopt:
- de voorgenomen joint venture tussen de telecommunicatieactiviteiten van Hutchison en
VimpelCom in Italië (uiterste termijn voor een besluit: 8 september 2016);
- de voorgenomen overname van de Franse fabrikant van spoorweguitrusting Faiveley door het in de
VS gevestigde Wabtec (uiterste termijn voor een besluit: 24 oktober 2016); en
- de geplande overname van het Griekse gastransmissiebedrijf DESFA door het Azerbeidjaanse
staatsoliebedrijf SOCAR.
Meer informatie over deze zaak is te vinden op de website van DG Concurrentie van de Commissie, in
het openbare zaakregister onder zaaknummer M.7724.
IP/16/2591
Contactpersoon voor de pers:
Ricardo CARDOSO (+32 2 298 01 00)
Giulia KOMEL (+32 2 296 11 75)
Voor het publiek: Europe Direct per telefoon 00 800 67 89 10 11 of e-mail