Stageverslag Zorghotel Novawhere De Zorgcirkel Purmerend Timo de Veer 1E1 Stagebegeleider: Ton van den Broek ([email protected]) Praktijkbegeleider: Ingrid Flik ([email protected]) Werkbegeleider: Carla Bregman ([email protected]) Stageperiode: 25-01-’12 t/m 30-03-‘12 1 Inhoudsopgave Inleiding 3 De rode draad 4 Het leerproces 5 Voornemens 5 Proces & resultaat 5 Voorbeelden van leermomenten 7 Communicatieve vaardigheden 7 Verpleegtechnische vaardigheden 7 Assertiviteit & zelfverzekerdheid 8 Reflectie op leerdoelen 9 Communicatieve vaardigheden 9 Verpleegtechnische vaardigheden 10 Assertiviteit & zelfverzekerdheid 10 Geschiktheid voor beroep 11 Aandachtspunten voor volgende leerperiode 11 Bijlagen Reflectie- en feedbackformulieren x Stage-werkplan x Beoordelingsformulieren x 2 Inleiding In dit verslag beschrijf ik mijn ervaringen die ik heb opgedaan gedurende de stageperiode, onderverdeeld in drie hoofdlijnen. Deze drie hoofdlijnen zullen vervolgens fungeren als een rode draad door dit verslag en zullen dus vaker aan bod komen. Als eerst zal ik het hebben over de hoofdlijnen, die de rode draad vormen. Vervolgens komt mijn leerproces aan bod. Ik beschrijf daarbij eerst wat ik wilde bereiken en hoe ik dit van plan was. Daarna beschrijf ik hoe de stage is verlopen en wat het leerresultaat is. Ik zal dit daarna verduidelijken door, met behulp van de drie hoofdlijnen, voorbeelden te geven van leermomenten tijdens de stageperiode en hierbij veel verwijzen naar reflectie- en feedbackformulieren. Vervolgens reflecteer ik terug op een aantal opgestelde leerdoelen, gevolgd door het beschrijven van mijn geschiktheid voor het verpleegkundig beroep. Ik sluit dit verslag af met een aantal aandachtspunten en leerwensen voor jaar 2. Als bijlagen zitten achter het stageverslag een reeks genummerde reflectie- en feedbackformulieren, beoordelingsformulieren (waaronder de behaalde verpleegkundige attitude) en het stage-werkplan. 3 De rode draad Wanneer ik terugkijk op deze stageperiode kan ik een drietal hoofdlijnen onderscheiden. Ten eerste: het verlenen van zorg, meestal aan laagcomplexe zorgvragers. Handelingen zoals het wassen van een bewoner en eventuele transfers daarbij heb ik mezelf eigen gemaakt. Gedurende de hele stageperiode ben ik hiermee bezig geweest en ik heb het idee dat dit mij goed is afgegaan. De Kade (de afdeling waar ik stage heb gelopen) biedt ruimte voor zowel bewoners met somatische aandoeningen als psychische klachten. Het is als het ware een combinatie van Somatiek en PsychoGeriatrie (PG). Op een afdeling als deze is de manier van communiceren erg belangrijk en is dit dan tevens als hoofdlijn te onderscheiden. Hierbij is de communicatie tussen alle disciplines en naar bewoners van belang. Ik heb bewust gelet op de volgende punten: - Taalgebruik, manier van spreken: vakjargon (voor zover bekend) tegen arts, fysiotherapeut, diëtiste en soms collega’s. - Lichaamstaal en houding: met schouders gericht naar ontvanger en zelfverzekerde, ontspannen houding naar alle disciplines en vooral naar bewoners. De derde en laatste hoofdlijn tijdens deze stage is assertiviteit. Met assertiviteit bedoel ik het meedraaien met het team, tijdens een werkdag zelf werk te zien en uitvoeren en handelen volgens gewoontes en routine van de afdeling en collega’s. Boven dit alles staat een leergierige, open en zelfverzekerde houding. Voordat ik begon aan de stage werd mij verteld dat HBO-ers over het algemeen meer denken dan doen en een afwachtende houding aannemen. Ik wilde met behulp van deze assertiviteit het tegendeel bewijzen. Terugkijkend op de periode ben ik hier eigenlijk niet bewust mee bezig geweest en heb ik wel het idee dat ik de juiste houding heb aangenomen. Bij de drie hoofdlijnen hoort de competentie Zelfverzekerdheid. Als ik mijzelf vergelijk – in alle stage gerelateerde opzichten – met hoe ik 25 januari de afdeling opliep en hoe ik dat nu doe, is dat een groot verschil. Een collega vertelde mij in de eerste week het volgende: “Het is altijd mooi om te zien hoe onzeker een stagiair(e) is aan het begin van zijn/haar stage. Aan het einde van de stage lopen ze rond ‘like they own the place’”. Nu is dat laatste ietwat overdreven, maar zelfverzekerd ben ik zeker geworden in het verlenen van zorg, communiceren en het werken in de zorg over het algemeen. Zelfverzekerdheid (en zelfredzaamheid) is daarom eigenlijk het belangrijkste persoonlijk ontwikkelingspunt van deze eerste stageperiode geweest. 4 Het leerproces Voornemens Ik wilde tijdens deze allereerste stage in de zorg vooral ervaring opdoen in het verlenen van de basiszorg en alles wat daarbij zou komen kijken. Aangezien ik niet van tevoren wist wat er allemaal bij kwam kijken, had ik weinig verwachtingen. Ik was ook erg benieuwd naar de omgang met en relaties tussen bewoners en alle disciplines. Welke regels worden nageleefd zoals wij die geleerd krijgen of hoe strikt wordt er mee omgegaan? Kennismaking met de beroepspraktijk stond dus voorop, gevolgd door het eigen maken van die beroepspraktijk voor zover dat al mogelijk zou zijn. Ik wilde veel leren en goed overweg kunnen gaan met het aanwezige team. Een open en leergierige attitude is hiervoor van belang. Ook wilde ik meetellen/meedraaien met het team, zodat ik echt goed zou kunnen aanvoelen hoe het is om later als verpleegkundige aan de slag te gaan. Wat betreft stage-opdrachten, deadlines en alles vanuit school wilde ik fanatiek aan bezig blijven en vooral niet in tijdnood komen. Op school is namelijk gewaarschuwd dat stage over het algemeen zwaar bevalt (en dit is gebleken). Ik wilde mij constant bezig houden met het stage-werkplan en met name de leerdoelen daaruit. Proces & Resultaat Zoals ik hierboven aangegeven heb, wilde ik mij focussen op de opgestelde leerdoelen uit het stagewerkplan. Dit heb ik gedaan, vooral met behulp van feedbackformulieren die ik heb laten invullen door verschillende collega’s. Ik heb over het algemeen meegedraaid volgens het rooster en routine van de afdeling en heb zo af en toe een collega een feedbackformulier laten invullen. Meestal ben ik aan het eind van de dag wezen kijken bij mijn leerdoelen welke leerdoelen en dus welke situatie(s) er die dag zijn voorgevallen. Ik heb dus niet gewerkt naar mijn stage-werkplan, maar soms werkte de afdeling naar mijn stage-werkplan. 5 De belangrijkste punten, zoals eerder aangegeven, uit deze stageperiode waren communicatie naar bewoners en disciplines, verpleegtechnische vaardigheden, assertiviteit en zelfverzekerdheid. Met deze punten heb ik het meeste vooruitgang geboekt. Ondanks dat ik niet dagelijks met mijn leerdoelen bezig ben geweest, heb ik het gevoel dat ik ze allemaal gehaald heb. Tevens heb ik het gevoel dat ik meer dan de opgestelde leerdoelen behaald heb en dat dus de leerdoelen onvoldoende waren/niet aansluiten op het leerproces en resultaat. Ik ben erg tevreden met het behaalde leerresultaat van deze stageperiode, namelijk – niet alleen namens mijzelf, maar ook door collega’s aangegeven – het feit dat ik met deze opleiding op m’n plek zit. Nog specifieker: in de psychiatrie. 6 Voorbeelden van leermomenten Communicatieve vaardigheden. - Tijdens de maaltijd op de afdeling heb ik met collega’s overlegt over hoe we het gaan aanpakken (zie feedbackformulier 3). Dit overleggen gebeurt geregeld. - Uit feedbackformulier 4 blijkt dat ik met een bewoner apart heb gesproken en haar geprobeerd heb uit te leggen dat zij niet naar huis kan. Hoewel dit verder geen effect of invloed had op mevrouw, blijkt hieruit wel dat ik communicatief zelfverzekerd ben. Ik kwam zelf met het idee en hoefde het niet te doen. - Mijn empatisch vermogen naar bewoners is goed, zoals blijkt uit feedbackformulier 5. - Ik heb een ochtend meegelopen met de fysiotherapeut van de afdeling. In zijn feedback geeft hij aan dat ik ‘feeling ‘ heb voor contacten en communicatie (zie feedbackformulier 7) - Uit Feedbackformulier 8 blijkt dat ik netjes communiceer naar bewoners. Ik toonde deze dag veel respect en belangstelling in de zorgvrager. - Tijdens transfers en het gebruik van aanwezige hulpmiddelen licht ik de bewoner goed in (zie feedbackformulier 15). - Zie reflectieformulier 1. Ik liep 6 maart op een andere unit. Deze dag was erg leerzaam op communicatief gebied, omdat ik zorg diende te verlenen aan bewoners die ik nog niet eerder ontmoet had. Verpleegtechnische vaardigheden (verlenen van basiszorg) - Zorg op bed verleend met behulp van collega (zie feedbackformulier 3). - Ik kan zelfstandig ADL verlenen aan alle bewoners die 28 maart op de afdeling waren, zoals blijkt uit feedbackformulier 5 en 6. Wel was ik toen wat onzeker over de complexere zorg op andere units. - Het verlenen van zorg verloopt hygienisch, zorgvuldig en vol respect naar de zorgvrager (zie feedbackformulier 8). - Ik vind het belangrijk bewoners zoveel mogelijk zelf te doen. Dit om mijn lichaam minder te belasten, maar vooral om een stuk eigenwaarde te behouden. Dit probeer ik toe te passen in de praktijk en viel op (feedbackformulier 9, 13 en 14). 7 - Zie feedbackformulier 10 en 15: Gebruik actieve lift (James) gaat goed, met de passieve lift dien ik meer te oefenen. Teven dien ik meer te oefenen met de werkwijze van een glijzeil. - Ik heb een goed werktempo (feedbackformulier 13). - Wederom verwijs ik bij deze nog een keer naar reflectieformulier 1, dit keer vanwege het verlenen van zorg en de zelfredzaamheid van een relatief onbekende zorgvrager. Assertiviteit en zelfverzekerdheid - In feedbackformulier 1 en 2 wordt verwezen naar reflectieverslagen die zich achterin het stage-werkplan bevinden. Hieruit blijkt dat ik heb helpen organiseren en begeleiden van activiteitenbegeleiding ‘Samen Bewegen’ dat iedere vrijdag gegeven wordt op de afdeling. Ik heb zelf aangegeven dit te willen doen en ben in gesprek geraakt met de AB (activiteitenbegeleider). - Op feedbackformulier 4 staat aangegeven dat ik weet wat er de gehele dag moet gebeuren op de afdeling. Zoals eerder vermeld, plaats ik de routine van de afdeling onder assertiviteit. - Zoals blijkt uit feedbackformulier 7 heb ik een ochtend meegelopen met een andere discipline die geregeld op de afdeling komt. Dit heb ik zelf geregeld, nam een ‘proactieve’ houding aan. - Ik liep stage op unit 2, maar heb om extra ervaring op te doen een dag op unit 1 gewerkt. Dit blijkt uit zowel reflectieformulier 1 als feedbackformulier 8, 9 en 10. - Onverwachts overlijden van bewoner: dit vond plaats op 7 maart (zie feedbackformulier 11 en 12). Ik was degene die mevrouw aantrof toen zij aan het overlijden was en bleef er bij totdat de laatste adem letterlijk in m’n gezicht geblazen werd. Hierna heb ik ook geholpen met het opvangen van de familie en de laatste verzorging van mevrouw toen zij overleden was. - Uit feedbackformulier 14 blijkt dat ik initiatief toon met hulp bieden aan bewoners wanneer dit nodig is. 8 Reflectie op leerdoelen Bij het reflecteren op mijn leerdoelen houd ik de drie hoofdlijnen aan die deze stageperiode het beste omschrijven, namelijk: - Communicatieve vaardigheden. - Verpleegtechnische vaardigheden. - Assertiviteit en zelfverzekerdheid. Communicatieve vaardigheden Leerdoel 5.1: Aan het eind van de stage ben ik staat om zelfstandig de voortgangsrapportages in te vullen van de volledige dagdienst, van tenminste drie bewoners en volgens het SAMPC-model (gehanteerd op de afdeling). Tevens kan ik assisteren/aanvullen bij de overdracht (a.d.h.v. de voortgangsrapportages). Dit leerdoel is vrij makkelijk behaald in ongeveer de vijfde stageweek. Dit vanwege het feit dat er ongeveer halverwege de stageperiode een nieuw systeem is ingevoerd. Rapporteren ging vanaf toen via de computer en aangezien ik geen inlogcode en cursus mocht volgen, kon ik ook niet meer zelfstandig rapporteren. Wel kon ik nog rapporteren/aanvullen gedurende de dag via de inlogcodes van collega’s in vaste dienst. Het nieuwe systeem gaf ook de mogelijkheid de overdracht overzichtelijk uit te printen, dus assisteren bij de overdracht was overbodig. De eerste paar weken van de stage ben ik alleen aanwezig geweest bij de overdracht, gedurende de rest van de weken voegde ik steeds meer toe. Dit vanwege het feit dat ik steeds meer wist van zowel bewoners als afdeling. Leerdoel 5.2: Aan het eind van de stage ben ik in staat om volgens de vastgestelde communicatieregels van Novawhere te communiceren met alle disciplines die gedurende de hele stage geregeld op de afdeling komen (denk aan: Arts, bezoek, fysiotherapeut, diëtiste, activiteitenbegeleiding etc.). Dit belangrijke leerdoel is ook behaald. Het behalen ging eigenlijk vanzelf. Zoals vermeld bij ‘voorbeelden van leermomenten’ zijn er veel momenten geweest, als niet continu tijdens de hele stageperiode, waarin communicatie op alle niveaus belangrijk was. Naast het behalen van dit naar stage gerichte leerdoel, heb ik het gevoel dat ik over het algemeen communicatief sterker in mijn schoenen ben gaan staan, zonder er naast te lopen! 9 Verpleegtechnische vaardigheden Leerdoel 3.1: Aan het eind van de vijfde stageweek ben ik in staat om zelfstandig basiszorg te verlenen aan alle bewoners op de afdeling, volgens de criteria en eisen van de afdeling en volgens de zorgvisie van de organisatie. Zoals eerder vermeld bij ‘voorbeelden van leermomenten’ is het praktische deel van dit leerdoel zeker behaald, namelijk het verlenen van basiszorg aan alle bewoners. Over het algemeen hadden de bewoners op unit 2 een relatief laag zelfzorgtekort, dus was dit niet heel moeilijk te behalen. Nu heb ik dit naar mijn mening wel gedaan volgens de criteria en eisen van de afdeling, maar ik heb mij niet verdiept in de zorgvisie van de organisatie. Het theoretische gedeelte van dit leerdoel is dus tot op heden niet behaald. Leerdoel 3.2: Aan het eind van de stage ben ik in staat om tijdens de ochtendzorg tenminste drie bewoners met een relatief laag zelfzorgtekort volledig zelfstandig (onder toeziend oog van een gediplomeerd collega) de nodige zorg te bieden, van het wakker maken tot en met het maken van het ontbijt. Dit leerdoel is behaald. Hoewel werktempo absoluut niet het doel was van de eerste stage, besloot ik er toch werk van te maken. Hard werken is nu eenmaal nodig in de zorg, daarom probeer ik mede met dit leerdoel een balans te zoeken tussen persoonlijke aandacht en snelheid bij het verlenen van zorg. Kwantiteit zolang kwaliteit niet minder wordt. Voor een eerste stage vond ik dit vrij goed gaan en daarmee is het leerdoel ook zeker behaald. Assertiviteit en zelfverzekerdheid Persoonlijk leerdoel 1: Aan het eind van de stage ben ik in staat mijzelf bezig te houden, zelf ‘werk zien’ en zelfstandig de routine van de afdeling te handhaven. Ik ben van mening dat ik dit leerdoel behaald heb. Zoals aangegeven in het stage-werkplan vind ik dat ik vrij praktijkgericht ingesteld ben. Ik ben bewust aan de slag gegaan met dit leerdoel en heb hem dan ook vrij snel gehaald. De dagindeling van de afdeling verloopt iedere dag in principe precies hetzelfde en is dan ook snel onder de knie te krijgen. Dit vind ik wel één van de belangrijkste opgestelde leerdoelen, aangezien het samengaat met de overige doelen. Voor een compleet overzicht van alle leerdoelen en de datum van behalen verwijs ik bij deze door naar pagina 14 en 15 van het stage-werkplan. 10 Geschiktheid voor beroep Tijdens de afgelopen tien weken ben ik nog zekerder geworden van mijn zaak, in de zin van een toekomst in de zorg. Ik heb onwijs veel geleerd in deze korte periode en vind het steeds interessanter worden. Ik ga niet met tegenzin de afdeling op en ’s ochtends heb ik niet zoveel moeite met opstaan. De verpleegtechnische handelingen gingen mij telkens beter af en ik vond mijn eigen manieren en handigheid met kleine handelingen, zoals het aankleden van bewoners op bed. Ik kan naar mijn mening goed opschieten met alle collega’s en kreeg weinig negatieve feedback. Ik heb mij open en assertief opgesteld en ben zodoende opgegaan in het team. Deze afgelopen tien weken zijn voorbij gevlogen! Geriatrie is echter niet de sector binnen de zorg waar ik aan de slag wil. Het psychische en communicatieve deel van de afdeling waar ik stage heb gelopen vond ik interessanter dan het somatische deel en daarom denk ik dat mijn voorkeur binnen het werken in de zorg uitgaat naar psychiatrie. Aandachtspunten volgende stage Aandachts-/verbeterpunten ten aanzien van deze stage: - Continu werken aan de hand van het stage-werkplan. - Meer aandacht besteden aan het opstellen van leerdoelen en deze zo specifieker opstellen. - Werkbegeleider meer betrekken bij leerproces en stage-opdrachten. - Net iets meer focussen op het theoretische deel van de stage (opdrachten en verslagen) in plaats van volkomen praktijkgericht bezig zijn. Leerwensen voor jaar 2: - Ik zou graag een stageplek willen in de psychiatrische zorg, waarbij communicatieve vaardigheden van belang zijn. Als voorbereiding hierop wil ik mij dan uiteraard verdiepen in psychische aandoeningen. 11