De kunst van empowerment - Strategisch Coachen Groep

advertisement
De kunst van empowerment
t you
We l e
hange
c
y
o
j
en
!
Empowerment is iets anders dan delegeren!
Aangeboden door
Drs. Regi Melcherts
De Strategische Coach Matrix
voor management
en leidinggevenden
Ve i l i g | A u t h e n t i e k | I n t e g e r |
Puur | Groei | Doeltreffend
Wat is empowerment?
Definitie van empowerment
Empowerment is een proces van versterking waarbij
individuen, organisaties en gemeenschappen greep
krijgen op de eigen situatie en hun omgeving en dit
bereiken via het verwerven van controle, het aanscherpen van kritisch bewustzijn en het stimuleren van
participatie. Maar empowerment kan ook gaan over
jezelf, we noemen dit self empowerment.
De valkuilen
Empowerment is dus een sturingsmiddel waarbij de
ene partij de andere in staat stelt zich te ontwikkelen.
Dat is ook gelijk de valkuil. Als ik bepaal dat ik jou ga
empoweren dan kan dat, ondanks mijn goede bedoelingen, tot een versterking van de afhankelijkheid
leiden. Om dat te voorkomen zal empowerment gebaseerd moeten zijn op een bilaterale overeenkomst
die primair aansluit bij jouw vraag of behoefte en
niet alleen bij mijn behoefte om jou te empoweren.
Kenmerken van empowerment
Mensen die niet empowered zijn, reageren op een probleem. Hun acties zijn gericht op het oplossen of verminderen van het probleem, niet zozeer op het bereiken van
een doel. Ontwikkelingshulp kan gericht op het verminderen van honger. Maar, in de praktijk blijkt dat mensen
daardoor niet leren hun eigen voedsel te verbouwen.
Het gevolg is dat de hulpverlener zich machteloos gaat
voelen of verwijtend gaat reageren. Ontwikkelingshulp
kan dus beter gericht zijn op een doel. Bijvoorbeeld
om mensen autonomer te maken zodat ze hun eigen
voedsel leren verbouwen. Medewerkers die empowered
reageren, zijn doelgericht. Zij wachten niet tot het
probleem onoplosbaar is geworden, maar nemen zelf
initiatief. “Empowerment is een middel om mensen in
staat te stellen te handelen vanuit hun innerlijke kracht”.
Hoe empower ik een medewerker(s)?
Het doel van empowerment is medewerkers op basis
van hun expertise in staat te stellen zoveel mogelijk
zelf de regie op hun werkproces ter hand te nemen.
Door hun kennis en kracht centraal te zetten kan de
leidinggevende medewerkers mobiliseren en inzetten,
zodanig dat zij hun problemen oplossen. Om de krachten te mobiliseren, te versterken en te benutten, is het
belangrijk dat de leidinggevende een meer faciliterende
rol inneemt. De arbeidssatisfactie kan aanzienlijk toenemen als medewerkers zelf hun keuzes maken uit de
verschillende werkvormen en hun werkproces zodanig
in kunnen richten dat het bij hen als persoon past.
Factoren voor een gezonde empowerment
Power = lichamelijke + mentale
+ sociale + spirituele score
Er zijn verschillende factoren die zorgen voor een gezonde
empowerment. Het in de hand nemen van de regie is
afhankelijk van een aantal factoren. Zo kan je lichamelijke
toestand je power beïnvloeden, het is immers nogal
een verschil of je lekker in je vel zit en een goede conditie hebt of dat je met een zware griep in je bed
ligt. Maar ook je mentale toestand en sociale eigenschappen hebben invloed op jouw empowerment.
De laatste factor, spiritueel & moreel verwijst naar
je zingeving; wat drijft jou om naar je werk te gaan.
Empowerment is iets anders dan delegeren!
Het verschil tussen empoweren en delegeren:
Delegeren
Empowerment
Ik wil dat je iets voor mij doet
Wat kan ik voor jou doen?
Op deze manier moet je dat doen
Dit is je rol
Zo moet het er uiteindelijk uitzien
Dit is het doel
Dit moet je daarna doen
Zo past het in het grotere geheel
Het product is van mij
Het is jouw product
Ik zie het op deze manier
Hoe zie jij dat?
Taken
Resultaten
Dit is mijn mening
Wat is jouw mening?
Underpowered of empowered?
Empowered leiderschap
De nieuwe CEO van een grote semipublieke organisatie,
werd geconfronteerd met een slecht imago van zijn bedrijf. Tijdens zijn eerste toespraak complimenteerde hij zijn
medewerkers op alle niveaus een half uur lang over wat
er allemaal goed ging in het bedrijf. Hij verontschuldigde
zich dat hij niet meer tijd had, want hij deed daarmee nog
veel mensen te kort.
“ik weet het niet”, “dit kan echt niet” of het “het mag niet”.
De organisatie wordt in toenemende mate passiever en
het aantal vergaderingen en “bila’s” nemen toe. Uiteindelijk vergadert men over de manier van vergaderen.
Ineffectieve scripts opsporen
Toen iemand hem vroeg: ”Wat vindt u van ons imago?”
antwoordde hij: “Ja, dat is een dingetje. Gezien het collectief vermogen van deze organisatie, vertrouw ik erop
dat we in de komende 3 jaar een imago hebben bereikt
dat past bij de top drie van Europa. Wat hebben we met
elkaar nodig om dat te bereiken?” In de twintig minuten
die daarna volgden, werd de basis gelegd voor een strategie om een Europese high performer te worden.
Het huidige gedrag in een organisatie kan voor een deel
gebaseerd zijn op een patroon, zoals men die vroeger
heeft gemaakt. Met dat patroon, ook wel script genoemd, remt de organisatie zich zelf. Een script, dat in
eerdere tijden onder andere omstandigheden wel effectief was, kan later, in veranderende omstandigheden (bv
reorganisatie, fusie en marktveranderingen) ineffectief
worden. Deze remmende patronen kunnen we opsporen
en toetsen aan de huidige realiteit. De rem kan er dan
weer af. De organisatie krijgt zijn energie weer terug.
Kan weer vrij ademen. De empowerment neemt toe.
Underpowered leiderschap
Ineffectieve scripts opheffen
In nogal wat organisaties is een normatieve manier van
leidinggeven ontstaan, onder meer ook door toenemende wet- en regelgeving en bezuinigingen. Medewerker worden beperkt in hun mogelijkheden en creativiteit
om doelen te realiseren. De gedachte aan de sancties
bij het eventueel overtreden van de regels, induceert
op alle niveaus in de organisatie angstreflexen. Medewerkers gaan ontwijken, duiken of zeggen zaken als:
Met de Strategische Coach Matrix kunnen we de
rem al voor een groot deel opheffen. De matrix is een
hulpmiddel om logisch te leren denken, zuiver te leren voelen, een moreel doel te stellen en een actieplan te maken dat gericht is op dat doel. De matrix is gebaseerd op vier chronologische stappen. De organisatie
kan hiermee nagaan hoe men de regie op de eigen toekomst kan versterken, daar waar nodig en gewenst.
De Strategische Coach Matrix
De vier stappen:
DENKEN
Inventariseer de feiten
DOEN
Benoem de acties
VOELEN
Formuleer het probleem
ACTIES
Stel het doel vast via SMARTEL
Wil je meer weten over de Strategisch Coach Matrix?
Onze opleidingen en workshops gaan dieper in op de toepassing van de Strategische Coach Matrix. Ook bieden wij
incompany opleidingen voor het opleiden van leidinggevende. Bel 030 - 888 51 31 of bezoek onze website voor
meer informatie www.strategischcoachen.nl
Download