Aanpak verandering - Joris W. van Dooren

Les 2 en 3
M&O
Inhoud van deze les
• H 10.1, H10.2 en H 10.4 Organisaties in ontwikkeling en
organisatieverandering
Bronnen voor verandering 10.1 en 10.2
Omgeving
Organisatie
Organisatie-intern
Omgeving-extern
Effectiviteit=doelgerichtheid
-Techn./economisch
-Psychosociaal
-Maatschappelijk
-Bestuurlijk
Organisatieontwikkeling
• Verandering van de organisatie op zoek naar
effectiviteitsevenwicht.
• Speelt voortdurend (survival of the fittest???)
• Kan geleidelijk zijn maar soms abrupt.
• Let op: elke verandering moet intern worden
doorvertaald. 7S leert dat verandering in één S alle
andere S’en zal beïnvloeden.
Overzicht hoofdstuk organisatieverandering
Overzicht aanpak verandering
Modellen van organisatieontwikkeling op
niveau van organisaties
• Model van Scott
• Model van Greiner
Model van Scott
• Bedrijven doorlopen een evolutie van klein, eenvoudig
naar groot en complex:
– Kleine organisatie, bv startend bedrijf.
– Volledig afdelingsgewijs opgebouwde organisatie. Zie bv
lijnorganisatie of lijn-staforganisatie
– Multidivisionele organisatie (vgl divisie-organisatie zoals
Interpolis).
Model van Greiner
• Organisatie doorloopt ontwikkelingfasen: steeds ouder
en groter.
• Een crisis leidt steeds tot nieuwe fase
• In nieuwe fase treedt weer groei op.
Verloop veranderingsproces binnen een
organisatie in de tijd. Model van Lewin.
Om over na te denken
• Interne communicatie zal per fase anders gericht moeten
zijn:
– Kun je identificeren in welke fase een veranderingsproces
zit?
– Kun je aangeven hoe de communicatie vorm gegeven zou
moeten worden per fase?
– Een groot probleem bij veranderingen is weerstand /
acceptatie van de verandering.
– Ezerman biedt houvast met strategieën die kunnen
bijdragen aan het accepteren van een verandering.
– Ook bij Ezerman is er een sterke koppeling met de
vormgeving/inhoud van de interne communicatie. Denk
daarover na.
Ezerman: strategieën om acceptatie van
verandering te vergroten
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Ontwijken
Faciliteren
Informeren
Educatieve strategie
Onderhandelen
Overtuigen
Macht, dwang, pressie
•
•
Ga na wat de essentie is van elke strategie.
Welke rol kan interen communicatie spelen bij elke
strategie?
Tot nu toe vooral nadruk op geleidelijke veranderingen.
Soms zijn die abrupt. Dat speelt bij reorganisatie.
•
•
•
Het doel van een reorganisatie is het afwenden van dreigende
discontinuïteit (neergang van het bedrijf) door
1. Het versterken van de strategische positie en/of
2. Verbetering van de vermogenspositie en de winstgevendheid
en/of
3. Verbetering van het functioneren van de organisatie
Bij jullie opdracht Interne communicatie speelt een reorganisatie.
Probeer te achterhalen, waarom deze reorganisatie noodzakelijk
wordt geacht.
Ga tevens na hoe je daarbij het model van Lewin kunt toepassen
alsmede welke strategieën van Ezerman in aanmerking zouden
kunnen komen om deze reorganisatie te begeleiden.
Lerende organisatie
•
Kritieke succesfactor om te overleven is het collectieve lerende
vermogen van een organisatie
– basisprincipes (Senge)
1. verhoog het individuele kennisniveau
2. ontwikkel verfijnde denkmodellen
3. stimuleer groepsleren
4. bouw aan een gemeenschappelijke visie
5. bevorder systeemdenken
•
Alle succesfactoren zijn te begrijpen. Het meeste moeite is er
meestal m.b.t. het systeemdenken. Is het goed doorgronden
van het 7S model en daar naar handelen nu wel/niet een
goed voorbeeld van systeemdenken? Licht toe.
Lerende organisatie.
Empowerment: hoe pak je
organisatieverandering aan
Belasco
• Voorbereiding:
– Urgentie: inzien van de noodzaak
– Obstakels: drempels in gedrag van medewerkers
• Vormgeven vd toekomst:
– Strategie (vgl Hamel, Prahalad):
• Wat zijn onze sterke kanten (core competenties)
• Richten op core-activiteiten
• Niet te ver vooruit
– Resources. Over welke middelen kan ik beschikken?
• Visie (zie strategisch management: visie en missie)
• Verander:
– Change agents
– Elke medewerker meekrijgen
– Meetbaar maken van behaalde resultaten (prestatiecultuur)
– Zelfsturende teams. Laag in de organisatie leggen van
verantwoordelijkheden en bevoegdheden (soms dat gehanteerd
als definitie van empowerment!!!!)
– Zelfmanagement: eigen verantwoordelijkheid en flexibiliteit van
elke werknemer.
Succesvol veranderen.
Gemaakte fouten bij verandering Kotter
Succesvol veranderen.
Succesfactoren bij verandering Kotter
Creëer urgentie. Verandering is noodzakelijk
Coalitie van geaccepteerde leiders die verandering stuwen.
Duidelijk visie en strategie
Communiceren van de verandervisie
Zorg voor brede empowerment. Kan iedereen zijn ideeën kwijt
zonder ze meteen af te schieten?
6. Laat op korte termijn behaalde resultaten zien. Maak zichtbaar!!
7. Zorg dat resultaat behouden blijft en zorg voor nog meer
verandering
8. Veranker het nieuwe in de cultuur
1.
2.
3.
4.
5.
In veel acties speelt communicatie een cruciale rol!!!!
Aanpak verandering (Reitsma & van Empel)
• Direct: plan en voer uit aanpak
• Tell&sell: maak aantrekkelijk, zorg ervoor dat het voort
verteld wordt
• Onderhandelen: actieve betrokkenheid van
sleutelfiguren in kiezen van verandering.
• Ontwikkelend: stuur verandering en stel bij.
Aanpak verandering (Reitsma & van Empel)
Routekaart