Hoofdstuk 8 Telecommunicatie en netwerken 8.1 © 2002 by Prentice Hall Na dit hoofdstuk ben je in staat om: • de basiscomponenten van een telecommunicatiesysteem te beschrijven; • de capaciteit van telecommunicatiekanalen te berekenen en transmissiemedia te evalueren; • de verschillende typen telecommunicatienetwerken te vergelijken; * 8.2 © 2002 by Prentice Hall Na dit hoofdstuk ben je in staat om: • alternatieve netwerkdiensten te evalueren; • de belangrijkste telecommunicatietoepassingen te benoemen voor het ondersteunen van e-commerce en elektronisch zakendoen * 8.3 © 2002 by Prentice Hall Managementuitdagingen • Revolutie van de telecommunicatie • Onderdelen en functies van telecommunicatiesystemen • Communicatienetwerken • Technologieën voor e-commerce & elektronisch zakendoen * 8.4 © 2002 by Prentice Hall Managementuitdagingen 1. Het beheer van LAN’s: moeten zorgvuldig worden beheerd, gecontroleerd, kwetsbaar tegen storingen, gegevensverlies en virussen 2. Het beheer van bandbreedte: hoewel de kosten per eenheid steeds lager worden en de capaciteit groeit, kan een te grote vraag het systeem plat leggen * 8.5 © 2002 by Prentice Hall Telecommunicatie De elektronische overdracht van informatie over grote afstand * 8.6 © 2002 by Prentice Hall Informatiesnelweg Nationaal/internationaal Hoge snelheid Digitale telecommunicatie Toegankelijk voor het algemeen publiek * 8.7 © 2002 by Prentice Hall Onderdelen van een systeem • • • • Computers Terminals: input-/outputapparatuur Communicatiekanalen Processors: modems, multiplexers, front-endprocessors • Communicatiesoftware * 8.8 © 2002 by Prentice Hall Protocol Regels en procedures die de overdracht tussen onderdelen in een netwerk regelen * 8.9 © 2002 by Prentice Hall Analoog signaal • Continue golf • Gaat door het systeem • Spraak * 8.10 © 2002 by Prentice Hall Digitaal signaal • Discrete golf • Twee discrete statussen: – 1-bits & 0-bits – Aan/uit-puls • Datacommunicatie • Gebruikt een modem om een analoog signaal om te zetten naar digitaal en andersom * 001011101001110100101010111011110010001000010111101011010 8.11 © 2002 by Prentice Hall Communicatiekanalen Verbindingen waarlangs gegevens worden overgedragen: • Twisted-pairkabel: koperdraad • Coaxkabel: geïsoleerd koperdraad • Glasvezelkabel • Microgolven * 8.12 © 2002 by Prentice Hall Glasvezel • • • • • Supergeleidende glasvezelkabels Snel, licht en duurzaam Biljoenen bits per seconde, full duplex Duur en moeilijker te installeren Wordt vaak gebruikt als backbone van netwerken * Signaal 8.13 Laser Kabel Fotodetector Signaal © 2002 by Prentice Hall Glasvezel • Backbone: glasvezelkabel geeft lichtsignalen door aan distributienodes, die met koperdraad zijn verbonden met de gebruiker • Dense wave division multiplexing (DWDM): volgende generatie communicatiemethoden, maakt gebruik van kleuren (tot 160) voor elk kanaal, verhoogt de capaciteit van een vezel tot 6,4 terabits per seconde * 8.14 © 2002 by Prentice Hall Draadloze media • Piepers: een kleine pieper die piept wanneer een kort bericht wordt ontvangen • Gsm: apparaat dat radiogolven gebruikt om antennes binnen een gebied, een cel, te bereiken • Mobiele datanetwerken: radiogebaseerd datanetwerk met handheld computers, goedkoop en efficiënt * 8.15 © 2002 by Prentice Hall Draadloze media • Personal communication services (PCS): mobiel, gebruiken weinig elektriciteit, hoge frequentie. Kleine telefoons hebben geen uitval in gebouwen en tunnels • Personal digital assistant (PDA): handheld digitaal communicatiemiddel • Smart phone: draadloos, spraak, tekst, internet * 8.16 © 2002 by Prentice Hall Satellieten Microgolven UPLINK 8.17 DOWNLINK © 2002 by Prentice Hall Communicatiekanalen • Overdrachtssnelheid: bits per seconde (bps) of baud • Bandbreedte: capaciteit van een kanaal, het verschil tussen de hoogste en laagste frequentie * 8.18 © 2002 by Prentice Hall Snelheden en kosten van media Medium Twisted-pair kabel Snelheid 300 bps - 10 mbps Microgolven 256 kbps - 100 mbps Satellieten 256 kbps - 100 mbps Coaxkabel 56 kbps - 200 mbps Glasvezel 500 kbps – 6,4 tbps Bps: bit per seconde kbps: kilobit ps, mbps: megabit ps, gbps: gigabit ps, tbps: terabit ps 8.19 Kosten Laag Hoog © 2002 by Prentice Hall Communicatieprocessors • Front-endprocessor: minicomputer die de communicatie voor de hostcomputer verzorgt • Concentrator: computer die berichten verzamelt voor batchverzending naar de hostcomputer • Controller: computer die fungeert als interface tussen de CVE en de randapparatuur • Multiplexer: stelt kanaal in staat verschillende bronnen tegelijk te versturen * 8.20 © 2002 by Prentice Hall Netwerktopologie Gebruiker Gebruiker Host Gebruiker Gebruiker Ster 8.21 © 2002 by Prentice Hall Netwerktopologie Gebruiker Gebruiker Gebruiker Gebruiker Gebruiker Gebruiker Bus 8.22 © 2002 by Prentice Hall Netwerktopologie Gebruiker Gebruiker Gebruiker Gebruiker Ring 8.23 © 2002 by Prentice Hall Lokale netwerken • Private branch exchange (PBX): centraal schakelsysteem van het bedrijf • Local area network (LAN): toegewijde kanalen, beperkte afstand (binnen een straal van 700 meter), hogere capaciteit dan PBX. Kan dure hardware en software delen * 8.24 © 2002 by Prentice Hall Local area network (LAN) • Gateway: verbinding met andere netwerken • Router: verstuurt gegevens naar andere netwerken • Netwerkbesturingssysteem (NOS): beheert de fileserver, zorgt voor de communicatie binnen het netwerk • Peer-to-peer: in sommige kleine netwerken hebben alle computers dezelfde rechten * 8.25 © 2002 by Prentice Hall Wide area network (WAN) Netwerk dat een groter geografisch gebied omspant. Kan gebruikmaken van kabel, satelliet of microgolven • Geschakelde lijnen: route die door het huidige verkeer wordt bepaald • Toegewijde lijnen: constant beschikbaar voor druk verkeer * 8.26 © 2002 by Prentice Hall Value-added network (VAN) • • • • 8.27 Particulier, meer routes, alleen data Beheerd door een derde partij Wordt gebruikt door meer organisaties Op abonnement * © 2002 by Prentice Hall Netwerkdiensten • • • • • • • 8.28 Packet switching Frame relay Asynchronous transfer mode (ATM) Integrated services digital network (ISDN) Symmetric digital subscriber line Kabelmodem T1-lijn * © 2002 by Prentice Hall Packet switching (X.25) • Type Value Added Network • Breekt gegevensblokken op in kleine pakketten (bijv. 128 bytes) • Pakketten worden zo efficiënt mogelijk verstuurd • Op bestemming weer verzameld * 8.29 © 2002 by Prentice Hall Frame relay • Pakketten met gegevens in blokken (frames) • Snelle overdracht • Betrouwbare lijnen • Geen foutcorrectie * 8.30 © 2002 by Prentice Hall Asynchronous transfer mode (ATM) • Cel: 53 groepen van acht bytes • Gebruikt glasvezelkabel • Onafhankelijk van de snelheid van hardware • Kan LAN met WAN verbinden * 8.31 © 2002 by Prentice Hall Integrated services digital network (ISDN) Internationale standaard voor de overdracht van spraak, beeld en data over het telefoonnetwerk * 8.32 © 2002 by Prentice Hall Andere diensten: • Digital subscriber line (DSL): verhoogde capaciteit over koperen telefoonkabels • Kabelmodem: modem voor kabeltelevisie voor snelle toegang tot internet • T1-lijn: toegewijde telefoonverbinding, 24 kanalen met elk een snelheid van 1,544 megabit per seconde * 8.33 © 2002 by Prentice Hall Andere diensten: • Breedband: snelle overdracht, meer kanalen • Netwerkconvergentie: biedt mogelijkheden voor het tegelijk verzenden van spraak, data en beeld. Aantrekkelijk voor multimediatoepassingen: videobewerking, callcenters met spraak/data-ondersteuning, onderwijs op afstand, unified messaging * 8.34 © 2002 by Prentice Hall Technologieën voor e-commerce en elektronisch zakendoen • • • • • • • Elektronische post (e-mail) Groupware Voicemail Faxmachines Teleconferencing Dataconferencing Videoconferencing * 8.35 © 2002 by Prentice Hall Technologieën voor e-commerce en elektronisch zakendoen • Digitale informatiediensten: commerciële diensten bieden gewenste mix • Onderwijs op afstand: onderwijs en training op afstand, inclusief gedrukt materiaal, teleconferencing, interactieve multimedia en website * 8.36 © 2002 by Prentice Hall Commerciële digitale informatiediensten PROVIDER 8.37 TYPE OF SERVICE AMERICA ONLINE Algemene/zakelijke informatie PRODIGY Algemene/zakelijke informatie MICROSOFT NETWORK Algemene/zakelijke informatie DOW JONES NEWS RETRIEVAL Zakelijke/financiële informatie DIALOG Zakelijke/wetenschap./technische informatie LEXIS Juridisch onderzoek NEXIS Nieuws/Zakelijke informatie © 2002 by Prentice Hall Electronic data interchange (EDI) Computer-naar-computer Uitwisseling tussen twee organisaties van standaardtransactiedocumenten * Verkoper Klant Orders, betalingen Computer Verzendinformatie, prijzen Computer Updates, facturen 8.38 © 2002 by Prentice Hall Hoofdstuk 8 Telecommunicatie en netwerken 8.39 © 2002 by Prentice Hall