Dementerenden moeten zo lang mogelijk zelfstandig wonen

Tachtigduizend dementerenden wonen thuis alleen - nrc.nl
zaterdag 5 oktober 2013
Foto ANP / Rick Nederstigt
door Joke Mat
Binnenland
Ruim 40 procent van alle thuiswonende dementerenden in Nederland woont alleen. Dat blijkt uit
cijfers die TNO opstelde voor Alzheimer Nederland. Het gaat om ongeveer 80.000 mensen. Het
is niet duidelijk wie moet ingrijpen als zij niet langer voor zichzelf kunnen zorgen.
Uit de cijfers blijken grote verschillen tussen gemeenten. In Amsterdam en Rotterdam woont
meer dan de helft van de dementerende inwoners alleen, respectievelijk 56 en 52 procent. In
bijvoorbeeld Nijmegen is het 50 procent, in Waalwijk 39 procent. Maasdonk heeft met 23 procent
het kleinste aandeel.
De cijfers zijn gebaseerd op bevolkingsonderzoek, en inclusief de naar schatting 100.000
dementerenden zonder diagnose. In totaal lijdt in Nederland ruim een kwart miljoen mensen aan
dementie, van wie 70 procent thuis woont.
Dementerenden moeten zo lang mogelijk zelfstandig
wonen
Volgens het kabinetsbeleid moeten ook dementerenden zo lang mogelijk zelfstandig blijven
wonen. Zonder partner raken zij afhankelijk van kinderen, vrienden, buren en professionele zorg.
Maar niet iedereen heeft die contacten. De Inspectie voor de Gezondheidszorg "maakt zich
zorgen over verwaarlozing van mensen met dementie zonder sociaal netwerk", rapporteerde zij
afgelopen zomer.
De meeste betrokkenen zien een grote rol weggelegd voor de huisarts, maar die is vaak niet goed
toegerust op de begeleiding van dementerenden. Ook krijgen ze die begeleiding bij
zorgverzekeraars niet makkelijk vergoed.
Aantal dementerenden verdubbelt
De ouderenombudsman krijgt veel vragen over alleenwonende dementerenden in zorgelijke
situaties, die nergens gehoor krijgen. Daarnaast neemt de beschikbare hulp af. Alzheimer
Nederland waarschuwt dat bezuinigingen op thuiszorg en dagopvang tot overbelasting van de
verzorgers zullen leiden, met uiteindelijk meer dwangopnames tot gevolg.
In 2040 zal door de vergrijzing het aantal alleenwonende dementerenden zijn verdubbeld. TNO
verwacht niet dat de percentages per gemeente sterk zullen stijgen. Dat komt doordat de grootste
groep mensen met dementie 80-plussers betreft. In die groep verandert weinig aan het
Algemeen Pagina 1
groep mensen met dementie 80-plussers betreft. In die groep verandert weinig aan het
percentage alleenwonenden.
Ingevoegd vanuit <http://www.nrc.nl/nieuws/2013/10/05/tachtigduizend-dementerenden-wonen-thuis-alleen/>
Helft van demente ouderen in Amsterdam woont alleen Nederland - TROUW
redactie − 05/10/13, 08:21
© anp.
Nederland telt 80.000 dementerende mensen die thuis alleen wonen en eigenlijk niet meer voor zichzelf
kunnen zorgen. Dat is ruim 40 procent van alle dementen die thuiswoont. Wie gaat straks voor ze zorgen,
als ze het zelf niet meer kunnen?
Regionaal zijn er grote verschillen, zo meldt NRC vandaag uit onderzoek van TNO: zo woont in Amsterdam meer
dan de helft van de dementen alleen, maar in het Limburgse Maasdonk nog geen kwart.
TNO heeft dit in opdracht van Alzheimer Nederland onderzocht. De belangenorganisatie maakt zich zorgen, want
wie gaat er ingrijpen als de dementen straks niet meer voor zichzelf kunnen zorgen.
Het kabinet vindt dat ook mensen die lijden aan dementie zo lang mogelijk zelfstandig thuis moeten wonen.
Afgelopen zomer uitte de Inspectie voor de Gezondheidszorg al haar zorgen over mensen die niet kunnen
terugvallen op een sociaal netwerk.
Nederland geeft meeste uit
Uit de eerder dit jaar gepubliceerde studie 'Toekomst voor de zorg' van het Centraal Planbureau (CPB) blijkt dat
Nederland van de rijkste industrielanden in de wereld het meest uitgeeft aan langdurige zorg voor ouderen,
gehandicapten en psychiatrische patiënten: 3,8 procent van het bruto binnenlands product. Daar zitten de sociale
onderdelen van de langdurige zorg (zoals huishoudelijke zorg) bij inbegrepen.
Ter vergelijking: in Duitsland is dat percentage 1,0 en in België 1,9. Zweden staat vlak onder Nederland. De
verwachting is dat aan ouderenzorg (persoonlijke verzorging en verpleging) de uitgaven in 2040 meer dan
verdubbelen: van 2,0 naar 4,8 procent van het nationaal inkomen.
Exploderende kosten
De kosten voor de zorg, inclusief de curatieve zorg, exploderen. Volgens sommige scenario's is een huishouden
met een modaal inkomen straks 40 procent kwijt aan zorg. De zorguitgaven dreigen andere uitgaven voor zaken
als onderwijs, weg te drukken. Daarom gaat het mes in de zorg, ook in de AWBZ. Dit is een politieke keuze,
geen onomkoombaarheid. Overigens zal aan het einde van deze kabinetsperiode nog evenveel aan langdurige
zorg wordt uitgegeven als nu. Slechts de groei van de uitgaven wordt tegengehouden.
Verpleeghuis
In de huidige AWBZ gaat nu nog 24 miljard euro om. Daarvan blijft twaalf miljard over, bestemd voor de zorg aan
ouderen en gehandicapten in instellingen. Alleen de kwetsbaarste ouderen, die met een zorgzwaartepakket 5 en
hoger, kunnen nog in een verpleeghuis terecht. Wie daar onder zit (bijvoorbeeld die mevrouw van 85) blijft thuis
wonen en is aangewezen op de zorg van de eigen sociale omgeving of van de gemeente. Het wettelijk recht op
deze AWBZ-zorg vervalt. Het wordt een voorziening. Als in enig jaar het geld op is, zullen er wachtlijsten
ontstaan.
Algemeen Pagina 2
Ingevoegd vanuit <http://www.trouw.nl/tr/nl/4492/Nederland/article/detail/3522009/2013/10/05/Helft-van-dementeouderen-in-Amsterdam-woont-alleen.dhtml>
'Oudere chronisch zieke patiënt onevenredig hard geraakt' Nederland - TROUW
Bewerkt door: redactie − 05/10/13, 10:51 − bron: ANP
© anp.
Oudere chronisch zieken met een laag inkomen worden onevenredig hard geraakt in hun portemonnee
door de plannen van het kabinet. Door het afschaffen van zorgregelingen zoals de compensatie van het
eigen risico zou een ouder echtpaar er tot 888 euro per jaar op achteruit kunnen gaan. Dat zegt directeur
van de ouderenbond ANBO Liane den Haan.
Deze ouderen lopen volgens haar ook nog eens geld mis door de voorgenomen afschaffing van de fiscale aftrek
voor zorgkosten.
'Dit komt heel hard aan bij ouderen die alleen AOW hebben of slechts een klein aanvullend pensioen. Zij hebben
niet de mogelijkheid dit nog bij te spijkeren', zegt Den Haan.
De ANBO vraagt de Kamer, die de komende week praat over de afschaffing van zorgregelingen en
tegemoetkomingen, aandacht voor de gevolgen hiervan voor ouderen. Den Haan roept de Kamer op om niet
alleen te kijken naar het bruto inkomen, maar naar de draagkracht van mensen.
Ingevoegd vanuit <http://www.trouw.nl/tr/nl/4492/Nederland/article/detail/3522047/2013/10/05/Oudere-chronischzieke-patient-onevenredig-hard-geraakt.dhtml>
Algemeen Pagina 3