UGA wijzer Tankmelk Uiergezondheid

Een labuitslag en dan?
Interpretatie en nieuwe ontwikkelingen
Hans Miltenburg
GD
oktober 2013
Programma
• Waarom GD Tankmelk Uiergezondheid?
• Interpretatie GD Tankmelk Uiergezondheid
• Nieuwe ontwikkelingen
Waarom GD Tankmelk Uiergezondheid?
100
• Monitoring op koppelniveau
80
60
40
20
• Aanknopingspunt bedrijfsadvisering
– Tijdig ingrijpen
– Resultaten controleren
• Alles automatisch
– Bestaande logistieke monsterstroom
– Weinig werk voor melkveehouder
• Goede ervaringen in het buitenland
0
2000
2005
2007
2009
2011
2013
Gemiddeld aantal koeien/bedrijf
GD Tankmelk Uiergezondheid tot nu toe
• GD Tankmelk Uiergezondheid
(2008)
– Monitoring
– 10x per jaar
– 7 (groepen) bacteriën
• GD Quickscan Uiergezondheid
– Probleembedrijven
– 3x achter elkaar
– 7 (groepen) bacteriën
(2011)
Inhoud GD Tankmelk Uiergezondheid
7 (groepen) bacteriën:
• Streptococcus agalactiae
• Staphylococcus aureus
• Omgevingsstreptokokken
• Streptococcus uberis
• Streptococcus dysgalactiae
• Coliformen
• Klebsiella spp.
Uitslag GD Tankmelk Uiergezondheid
• Uitslaginterpretatie: op basis van aantal bacteriën
in de melk worden per bacterie punten gegeven
• Advies gebaseerd op het totaal aantal punten van
de laatste 3 uitslagen (Olde Riekerink 2006)
• Grafieken met historie
– Staphylococcus aureus
– Omgevingsstreptokokken
– Coliformen
Uitslaginterpretatie
Kiem
Norm
Uitslag
Punten
Coliformen
< 50 kve/ml
 Minder dan 10
 10-100
 Meer dan 100
0
2
3
Omg. Streptokokken
< 500 kve/ml
 Minder dan 500
 500-1000
 Meer dan 1000
0
2
3
Staph. aureus
Liefst op 0
 Minder dan 10
 10-100
 Meer dan 100
0
2
3
Klebsiella spp.
Afwezig
 Niet(s) aangetoond
 Verdacht
0
1
Strep. agalactiae
Afwezig
 Niet(s) aangetoond
 Aanwezig
0
1
Strep. dysgalactiae
Afwezig
 Geen grote aantallen aangetoond
 Grote aantallen aangetoond
0
1
Strep. uberis
Afwezig
 Geen grote aantallen aangetoond
 Grote aantallen aangetoond
0
1
Advies op uitslag is gebaseerd op
laatste 3 bepalingen (puntensysteem)
Belangrijke aandachtspunten Staph. aureus
•
•
•
Detectie en aanpak geïnfecteerde dieren
Overdracht voorkomen
Let ook op nieuwe dieren in de koppel
Belangrijke aandachtspunten Omgevingsstreptokokken
•
•
•
•
Hygiëne
Overdracht voorkomen
Detectie en aanpak geïnfecteerde dieren
Let ook op nieuwe dieren in de koppel
Belangrijke aandachtspunten Coliformen
• Verontreiniging melk
• Groeiomstandigheden: temperatuur /melkresten melkinstallatie
• Detectie en aanpak geïnfecteerde dieren
Monitoring Klebsiella
Klebsiella in tankmelk, later ook klinische gevallen
Klebsiella in zaagsel 2.330.000 kve/gram
Bacteriën en risicofactoren
Enkele onderzoeken (GD)
• Het aantal omgevingsgebonden streptokokken in tankmelk is
geassocieerd met het percentage koeien met een vervuild uier en/of
vervuilde spenen
• Hoe meer strooisel op de ligplaats, hoe minder omgevingsgebonden
streptokokken in de tankmelk worden gevonden
• Melkveehouders die meer maatregelen nemen om overdracht tijdens het
melken te voorkomen, hebben minder S. aureus in de tankmelk
• Coliformen en Klebsiella spp. komen in de zomermaanden meer voor
in de tankmelk dan in de wintermaanden
Wat vinden uw klanten ervan?
• Voorjaar 2013: Marktonderzoek
–
–
–
–
–
–
Tevreden over abonnement
50% mvh geen contact met dierenarts
Uitslagen duidelijker
Meer info over melkkwaliteit
Gerichter advies
Meer keuze frequentie bemonstering
• Najaar 2013: Aanpassingen
– In overleg met DAP adviesraad en MVH adviesraad
– In overleg met U
Nieuwe ontwikkelingen
• Celgetal en kiemgetal op de uitslag
• Relatie met management
• Extra service
• Keuze frequentie bemonstering
Celgetal en kiemgetal op de uitslag
Celgetal en Tankmelk Uiergezondheid
• Celgetal = aantal cellen per ml tankmelk
– Norm < 400.000 c/ml
– Streefwaarde < 200.000 c/ml
• Een verhoogd tankcelgetal kan indicatie zijn voor meer
geïnfecteerde koeien met SAG, SAU, SUB, SDY en
omgevingsstreptokokken
Kiemgetal en Tankmelk Uiergezondheid
• Kiemgetal = aantal bacteriën per ml tankmelk
– Norm < 100.000 k/ml, streefwaarde < 10.000 k/ml
• Belangrijkste oorzaken verhoogd kiemgetal
– Onvoldoende reiniging/koeling
– Stal- en melkhygiëne kunnen ook een rol spelen
– Meestal geen mastitis
• Onvoldoende reiniging kan ook een verhoging van het aantal coliformen
geven, met name bij hogere temperaturen
• Er zijn nog andere bacteriën die invloed kunnen hebben op de hoogte van
het kiemgetal (bv. Pseudomonas)
UGA wijzer Tankmelk Uiergezondheid
Hoe vertaal ik de TMU uitslag naar concrete aandachtspunten op het bedrijf?
Aandachtspunt
Weerstand
Bacterie
Overdracht tijdens
melken
voorkomen
Hygiëne
Reiniging
en
koeling
Streptococcus agalactiae
Staphylococcus aureus
Omgevingsstreptokokken
Coliformen
Klebsiella spp.
Streptococcus uberis
Streptococcus dysgalactiae
U kunt de UGA wijzer vinden op: www.gddeventer.com/uga.
Detectie en aanpak
geïnfecteerde dieren
Extra service GD
• Nabellen bij de eerste uitslag nieuwe deelnemer
– Vragen naar uitslag en verwijzen naar DAP
• Nabellen afwijkende uitslagen
– MVH stimuleren contact op te nemen met DAP
• Kans voor DAP
• Uitslag op Vee-Online
Pakketten Tankmelk Uiergezondheid
• Tankmelk Uiergezondheid Basis (nieuw)
– 6 keer per jaar 7 (groepen) bacteriën
– 3 keer in de zomer, 3 keer in de winter
– Tarief 225 Euro
• Tankmelk Uiergezondheid Standaard
– 10 keer per jaar 7 (groepen) bacteriën
– Tarief 360 Euro
• GD Quickscan Uiergezondheid
– 3 keer achter elkaar 7 (groepen) bacteriën
– Tarief 150 Euro
Actie voor nieuwe deelnemers
• Actie nieuwe deelnemers: eerste 2x gratis (tot 20 november)
• Aanschrijven niet deelnemers
• Aanmelding: antwoordkaart of www.gddeventer.com/uga
Toekomst
• Andere bacteriën?
– Pseudomonas
– CNS
– Mycoplasma
– Thermoresistente bacteriën
• Certificering
• Verbetering uitslag
– Meer figuren met stoplichtsysteem
– Aanscherping adviezen
– Suggesties welkom
Samenvatting
• Koppeldiagnostiek belangrijk
• Nieuwe ontwikkelingen
–
–
–
–
Kiemgetal en celgetal
UGA wijzer
Service
Keuze frequentie bemonstering
• Voordelen DAP (uitslag op Vee-online)
–
–
–
–
Monitoring uiergezondheid, uierhygiëne en melkhygiëne
Effect bedrijfsadvisering zichtbaar maken
Ook beeld van bedrijven zonder individueel BO
Eenvoudig (alles automatisch)
Bedankt voor de aandacht
www.gddeventer.com/uga
tel. algemeen: 0900-1770
tel. veekijker: 0900-71 00 000