Teenager meets Alzheimer 2 feb 2017

Teenager meets
Alzheimer
Pilootproject Lager Onderwijs
2006-2007
Els Miechielsen, presentatie ter gelegenheid van conferentie ‘Dementie en beweging’
2 februari 2017
Mijn opa voelt zich niet goed in zijn vel
Maar ik wel.
Ik kom elke dag bij u
Maar u weet dat niet.
Jij vergeet dingen die jij niet weet
Maar die ik onthoud.
Jij houdt van mij
En ik van jou.
Jenthe V.
Gedicht geschreven op gedichtendag, aanvullend op project Teenager meets Alzheimer
1.Probleemstelling
• Dementie: een maatschappelijk gegeven waar
echter de maatschappij nog niet helemaal klaar
voor is
• Kleinde kinderen: spontaan mooi contact met
mensen met dementie ... En andersom
1.Probleemstelling
• Begin puberteit→ Ontstaan van kloof tussen
bejaarde, en zeker met dementie, en de jongere.
• Oorzaak?
–
–
spontane kinderlijke verdwijnt
de jongere begrijpt het gedrag bij dementie niet
=>jongere zet zich hiertegen af
2.Onze overtuiging:
win-win-effect voor beiden
Taboe doorbreken:
Beginnen bij de kinderen!
2.1.Bij de kinderen:
Leeftijd van beginnende puberteit:
-erg gefocust op zichzelf (door fysische en psychische
groei) en op hun leeftijdsgenoten.
-aanvaarden vaak enkel wat ze begrijpen
-zetten zich af tegen zaken die ze niet begrijpen of waar
ze niet mee akkoord gaan.
→KLOOF met de mensen met dementie ontstaat
2.1.Bij de kinderen
Doel:
-Sociale verrijking
-kennismaking met ernstig maatschappelijk
gegeven: vergrijzing en dementie
-Kennis en info als fundament om met verward
gedrag om te gaan.
2.2.Bij de ouderen met dementie
• Kortstondige ontmoetingen
• Misschien groei naar meer…
want: ook beginnende pubers zijn ‘echt’ als je
hun façade doorbreekt…
• Kunnen zich nuttig voelen en betekenen
alleszins iets voor de kinderen.
3.Leerdoelen en Eindtermen
De kinderen kunnen na het doorlopen van dit
traject:
• Een genuanceerd beeld geven over dementie
• Spontaan en empatisch omgaan met personen
met dementie
• Het beeld van dementie herkennen bij ouderen.
3.Leerdoelen en Eindtermen
Eindtermen Lager Onderwijs: Vooral te kaderen
binnen Wereldoriëntatie:
(Hr Jef Pazmany, vsko)
3.Eindtermen Lager Onderwijs (1)
-gezonde levensgewoonten in verband brengen
met wat ze weten over het functioneren van
eigen lichaam en weten dat bepaalde
ziekteverschijnselen of handicaps niet altijd
kunnen vermeden worden
-De leerlingen tonen de bereidheid zich te oefenen
in omgangswijzen met anderen waarin ze minder
sterk zijn
3.Eindtermen Lager Onderwijs (2)
• De leerlingen kunnen voorbeelden geven van
mogelijkheden die in onze samenleving bestaan
voor de zorg en opvang van bejaarden en
mensen met een handicap
• De leerlingen weten dat ze in contact met
mensen met een handicap attent moeten zijn
voor de noden en verwachtingen van deze
mensen.
4.Oorspronkelijke opbouw:
in beperkt jaartraject
•
•
•
•
Verteltheater: Zwanenzang
Lessenreeks in klas: 2 of 3x 2 lesuren
Boek lezen: ‘Honden niet toegelaten’
Activiteit in het rustoord + eventueel nog
individuele bezoekjes
• Sommige scholen: Verdere implementatie in de
loop van het verdere schoojaar
5.Lessenpakket
5.1 opbouw
5.2 werkvormen
5.1. opbouw
• Hoe werkt het geheugen normaal?
• Wat met het geheugen als we normaal ouder
worden?
• Wat is dementie? Verloop?
• Hoe hiermee omgaan?
5.2 Werkvormen
•
•
•
•
•
Groepswerk climmethode
Leergesprekken
Opdrachtjes
Stellingenspel: goed of fout
Videofragment bekijken en nadien klassikaal kenmerken
benoemen
• Vertelmoment rond eigen ervaringen
• Kwis: ren je rot
• …
Activiteit in het rusthuis: brainstorm
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Wandeling
Samen knutselen
Balspel
Ouderengym
Seniorenboerderij
Hand- of voetmassage
Samen eten klaarmaken
Liedjes van vroeger samen zingen
Gezelschapspel
Krantenuurtje
….?
Verdere implementatie nadien?
• Cfr Arendonk: namiddag in de school voor de
bejaarden. Kinderen gaan de bejaarden hiervoor
te voet afhalen
• Cfr Beerse: de bejaarden kwamen ook naar het
grootouderfeest
• Individuele bezoekjes of toewijzen van
bejaarden telkens aan 2 leerlingen?
• …?
Hoe verder anno 2017
• Getuigenis Wouter Van den Broek, leraar HeiligGraf instituut Turnhout. Hij realiseert jaarlijks
het Teenager Meets Alzheimer project in het 5°
leerjaar
• Getuigenis Chris Leys, jarenlang reeds trekker
Teenager Meets Alzheimer project in Lille,
vanuit WZC Lindelo