IVF - MedDb

ENTRUM
EPRODUCTIEVE
NON-IVF INFORMATIEBUNDEL OVEREENKOMSTEN
ENEESKUNDE
Ruddershove 10
B-8000 Brugge
Tel. +32 (0)50 45 21 11
Fax +32 (0)50 45 22 38
[email protected]
www.azsintjan.be
Sint-Lucaslaan 29
B-8310 Brugge
Tel. +32 (0)50 36 91 11
Fax. +32 (0)50 37 01 27
[email protected]
www.stlucas.be
Reepkaai 4
B-8500 Kortrijk
Tel. +32 (0)56 63 63 63
Fax. +32 (0)56 63 63 69
[email protected]
www.azgroeninge.be
De non-IVF informatiebundel geeft u inzicht in de wet- en regelgeving omtrent 2 deelgebieden van medisch begeleide voortplanting
(MBV), namelijk de kunstmatige of intra-uteriene inseminatie en de bewaring door invriezen van geslachtscellen en
(fragmenten van) gonaden en is een leidraad bij het opstellen van de overeenkomst.
I. KUNSTMATIGE INSEMINATIE
Vooraleer wordt overgegaan tot enige medische handeling die
een Belgische verzekeringsinstelling, dan zijn de forfaitaire
verband houdt met medisch begeleide voortplanting dient het
honoraria slechts deels ten laste van de patiënt. De kostprijs
geraadpleegde fertiliteitscentrum in het bezit te zijn van een
voor de voorbereiding van de zaadcellen (spermapreparatie) is
overeenkomst opgesteld tussen de wensouder(s) en het
afhankelijk van de gebruikte techniek (zie prijslijst).
Centrum Reproductieve Geneeskunde Brugge, hierna CRG
De wensouders kunnen in behandeling zijn in een andere
Brugge genoemd. Het ondertekenen van de overeenkomst
fertiliteitscentrum dan het CRG Brugge. In geval van
door beide partijen geeft aan dat de wensouder(s) goed
samenwerking
geïnformeerd zijn door CRG Brugge. De wensouder(s) geven
fertiliteitscentrum, is een transport van de geslachtscellen voor
hun akkoord voor ofwel het uitvoeren van inseminatie in geval
een non-IVF -behandeling mogelijk. Het transport wordt
van partnerdonatie ofwel de aankoop, bewaring en gebruik
uitgevoerd in een speciale transportbox door een externe
van (aangekocht) donorsperma.
van
het
CRG
Brugge
met
deze
De instructies van de
transportdienst en is kosteloos voor de patiënt. Het transport
wensouder(s) opgenomen in deze overeenkomst kunnen
wordt uitgevoerd conform de vigerende wetgeving. Toch
worden gewijzigd totdat de laatste instructie is uitgevoerd. Een
kunnen zich hoogst uitzonderlijke situaties van overmacht
nieuwe overeenkomst of schriftelijk document zal worden
voordoen, waardoor het transport in gevaar kan komen (vb
ondertekend door alle betrokken partijen uit de vorige
verkeersongeval). De wensouders geven hun akkoord voor dit
overeenkomst.
transport in de overeenkomst.
De wensouder(s) verbinden er zich toe alle
medische gegevens door te geven aan de behandelend arts.
Er wordt bij kunstmatige inseminatie een onderscheid gemaakt
Het is verplicht dat u elke wijziging in burgerlijke stand,
tussen partnerdonatie en het gebruik van donorsperma (niet-
alsook elke adresverandering schriftelijk aan het CRG Brugge
partnerdonatie).
doorgeeft.
CRG Brugge heeft geen onderzoeksverplichting
naar de woon- of verblijfplaats van de wensouder(s). Het niet
A. Partnerdonatie
doorgeven van een adreswijziging ontslaat het CRG Brugge
Er kan in het kader van partnerdonatie gebruik gemaakt
automatisch van alle verbintenissen uit de ondertekende
worden van ingevroren sperma: zie sectie II: Bestemming
overeenkomsten.
ingevroren overtallige geslachtscellen en (fragmenten van)
Medisch begeleide voortplanting is van toepassing op :
gonaden met het oog op de invulling van een bestaande of
1.
Kunstmatige of intra-uteriene inseminatie,
een latere kinderwens.
2.
in-vitrofertilisatie technieken,
3.
bewaring door invriezen van embryo’s, geslachtscellen en
B. Donorsperma
(fragmenten van) gonaden.
Bij niet partnerdonatie wordt de kunstmatige inseminatie KID
Eicellen en (fragmenten van)
gonaden mogen worden
of de intra – uteriene inseminatie (IUID) uitgevoerd met
weggenomen bij meerderjarige vrouwen van maximum 45
donorsperma.
jaar*. Enkel in geval van medische redenen kan afname met
Bij de wens voor gebruik van donorzaadcellen moet d.m.v. een
oog op bewaring gebeuren bij minderjarigen.
aangetekend schrijven een
De inseminatie met zaadcellen of de implantatie van
ondertekend door de wensouder(s).
embryo’s kan worden niet uitgevoerd ouder dan 47 jaar* mits
geweigerd worden.
hiervoor een verzoek werd ingediend vóór de leeftijd van
Bij de keuze van een anonieme donor is het CRG Brugge
maximum 45 jaar*.
volledig aangewezen op externe weefselbanken. Er zal
De forfaitaire honoraria van het sperma onderzoek zijn volledig
anoniem ingevroren donorsperma worden aangekocht.
ten laste van de patiënt, tenzij de patiënt is aangesloten bij
Bij de aankoop van het donorsperma zal in de mate van het
RTALDIN00019 - versie 6 – Geldig vanaf: 13/11/2013
aanvraag worden ingediend
Deze aanvraag kan
Pagina 1/4
ENTRUM
EPRODUCTIEVE
ENEESKUNDE
mogelijke alleen
rekening
gehouden
worden
met
de
NON-IVF INFORMATIEBUNDEL OVEREENKOMSTEN
impliceert dat wisselen van acceptor binnen een lesbisch
overeenkomst in bloedgroep en in uiterlijke kenmerken tussen
koppel overeenstemt met 2 verschillende acceptoren.
partners en donor, hierover kan echter geen enkele garantie
In geval dat lesbisch koppel wil wisselen van acceptor (voor
gegeven worden.
dezelfde donor) moet de kliniek eerst contact opnemen met
Specifieke vragen ander dan bloedgroep en bepaalde uiterlijke
het labo van CRG Brugge om na te gaan of dit mogelijk is.
kenmerken zullen niet in aanmerking genomen worden bij de
Geen
keuze van de donor.
wensouder(s) dat op moment van de vraag dezelfde donor
CRG Brugge maakt de keuze van de
enkele
garantie
kan
gegeven
worden
naar
de
donor, de wensouder(s) kunnen specifieke wensen te kennen
nog kan/mag vrijgegeven worden en/of beschikbaar is.
geven aan CRG Brugge maar kunnen niet meebeslissen in de
In geval van scheiding, echtscheiding, wanneer een van de
finale keuze van de donor.
wensouders definitief niet meer in staat is beslissingen te
Het CRG Brugge is enkel bevoegd voor het bewaren en de
nemen, als de wensouders een onoplosbaar meningsverschil
uitgifte
hebben, of in geval van overlijden van een van de wensouders
van
het
aangekochte
donorsperma.
Eventueel
resterend donorsperma kan door het CRG Brugge niet op
vervalt
autonome
donorsperma en wordt het donorsperma onherroepelijk
basis
worden
herverdeeld
voor
andere
wensouder(s) en zal vernietigd worden.
elk
recht
op
gebruik
van
het
gereserveerde
vernietigd.
Niet anonieme donatie is mogelijk; het CRG Brugge
beperkt
zich
tot
1ste graadsverwantschap.
Indien
deze
voorwaarde niet voldaan is, verwijst het CRG Brugge u door
GEVOLGEN BIJ GEBRUIK VAN DONORSPERMA
Bij het gebruik van donorsperma is bij wet vastgelegd dat :
naar een ander fertiliteitscentrum of wordt alsnog gekozen

de wensouder(s) / geboren kinderen, onafhankelijk
voor anonieme zaadceldonatie.
van de leeftijd, alle ongewenste bijwerkingen of
Bij de keuze voor niet-anoniem donorsperma wordt enkel
voorvallen moeten melden aan CRG Brugge.
gewerkt
met
ingevroren
sperma.
Dit
impliceert
een

CRG
Brugge
alle
meldingen
van
ongewenste
wachttijd van minimum 6 maanden voor uitgifte van dit
bijwerkingen of voorvallen moet melden aan de
donorsperma.
wensouder(s) die donorsperma van deze donor
gebruik(t)en, aan de weefselbank van herkomst en
Het CRG Brugge zal bij de bewaring van het donorsperma de
aan
nodige zorgvuldigheid in acht nemen.
Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten).
Bij aankoop, transport en bewaring van anoniem donorsperma

het
FAGG
(Federaal
Agentschap
voor
de weefselbank van herkomst alle ongewenste
en bij invriezen en bewaring van niet anoniem donorsperma
bijwerkingen
wordt een forfaitair bedrag aangerekend (zie prijslijst). De
doorgeven aan CRG Brugge indien CRG Brugge
maximum duur van bewaring bedraagt 1 jaar, ingaand op de
donorsperma van deze donor in bewaring heeft of
dag dat het op het laboratorium CRG toekomt.
heeft gehad.
of
voorvallen
bij
donoren
moet
Als de termijn van bewaring verstreken is, ontvangen de
Om
wensouder(s) een factuur voor verdere bewaring van het
veiligheidsnormen met betrekking tot het opsporen van
komende jaar. Het betalen van deze factuur stemt overeen
seksueel overdraagbare aandoeningen worden systematisch
met verdere bewaring voor een latere kinderwens. Als de
screeningtesten uitgevoerd.
wensouder(s) de bewaring willen stop zetten kunnen zij
Ondanks alle voorzorgen om het risico sterk te minimaliseren,
contracten ondertekenen om resterend donorsperma te laten
- is virale of bacteriële contaminatie niet volledig uit te sluiten,
vernietigen.
- blijft er een zeer kleine mogelijkheid dat testen niet sluitend
Het
verzoek
tot
verlenging
kan
enkel
in
tegemoet
te
komen
aan
de
wettelijk
geldende
bijzondere
zijn of dat contaminatie is opgetreden. Ondanks de grondige
omstandigheden en het CRG Brugge heeft het recht dit
selectie van donoren bestaat tevens altijd het gevaar dat in
verzoek te weigeren. Verlengd bewaren gebeurt enkel per
het
jaar en een forfaitair bedrag wordt aangerekend (zie prijslijst).
aandoeningen aanwezig zijn.
Vanaf de leeftijd van 48 jaar*, mag de wensmoeder wettelijk
De wensouder(s) moeten alle ongewenste of onbekende
niet meer geïnsemineerd worden en wordt afstand gedaan van
bijwerkingen/voorvallen melden aan CRG Brugge.
het donorsperma voor vernietiging.
De arts, noch het ziekenhuis, noch het laboratorium kunnen
Bij elke nieuwe aanvraag moet een nieuwe overeenkomst
verantwoordelijkheid nemen voor de gevolgen van een
worden opgesteld. Indien mogelijk en wenselijk zal sperma
behandeling met donorsperma.
van dezelfde anonieme donor worden aangekocht. Op geen
Vanaf
enkel tijdstip kan gegarandeerd worden dat de gewenste
afstammingsregels, zoals bepaald in het burgerlijk wetboek, in
donor nog beschikbaar is.
het voordeel van de wensouders. Noch de donor, noch de
Wettelijk mag elke spermadonor
een kind verwekken bij 6 verschillende acceptoren.
RTALDIN00019 - versie 6 – Geldig vanaf: 13/11/2013
Dit
donorsperma
het
ongewenste
moment
van
de
of
onbekende
inseminatie
erfelijke
gelden
de
acceptor(en) kunnen een rechtsvordering instellen betreffende
Pagina 2/4
ENTRUM
EPRODUCTIEVE
ENEESKUNDE
de
afstamming
of
de
daaruit
voortvloeiende
NON-IVF INFORMATIEBUNDEL OVEREENKOMSTEN
ingevroren overtallige gameten in de overeenkomst
vermogensrechterlijke gevolgen. Bij anonieme donatie zullen
vastgelegd:
de anonimiteit van zowel de donor als de acceptor(en) strikt

hetzij vernietiging,
worden gewaarborgd.

hetzij afstaan voor wetenschappelijk onderzoek,

hetzij afstaan voor donatie (enkel in geval van eicellen).
II. BEWAREN EN INVRIEZEN VAN GESLACHTSCELLEN
U
moet
EN (FRAGMENTEN VAN) GONADEN MET HET OOG OP
geslachtscellen en (fragmenten van) gonaden aan u
DE INVULLING VAN EEN BESTAANDE OF EEN LATERE
toebehoren en dat u ethisch en moreel verantwoordelijk
KINDERWENS
bent.
erop
attent
gemaakt
worden
dat
deze
Vooraleer wordt overgegaan tot bewaring door invriezen van
geslachtscellen en (fragmenten van) gonaden met het oog op
Bij het invriezen en de bewaring van geslachtscellen en
de invulling van een bestaande of latere kinderwens, dient het
(fragmenten van) gonaden wordt de nodige zorgvuldigheid in
geraadpleegde fertiliteitscentrum in het bezit te zijn van een
acht genomen. De bewaargever dient er zich van bewust te
overeenkomst opgesteld tussen de bewaargever en het
zijn dat het proces van invriezen tot een verlies van kwaliteit
Centrum Reproductieve Geneeskunde Brugge, hierna CRG
kan leiden.
Brugge genoemd. De instructies van bewaargever opgenomen
in deze overeenkomst kunnen worden gewijzigd totdat de
Post mortem inseminatie
laatste instructie is uitgevoerd, een nieuwe overeenkomst zal
Post
worden ondertekend door alle betrokken partijen.
geslachtscellen is mogelijk als in de overeenkomst uitdrukkelijk
mortem
inseminatie
van
ingevroren
overtallige
Wanneer de persoon die de aanvraag tot bewaring door
akkoord werd gegeven met naam van de partner en dit ten
invriezen
vroegste 6 maanden en ten laatste 2 jaar na het
heeft
gedaan
minderjarig
is,
wordt
de
overeenkomst gesloten tussen CRG Brugge en de ouder(s) die
overlijden van de partner.
het gezag over de minderjarige uitoefenen of zijn/haar voogd.
Het is wettelijk verplicht dat U elke wijziging in burgerlijke
Geslachtscellen
stand alsook elke adreswijziging schriftelijk aan CRG Brugge
onderzoek
doorgeeft.
Het
CRG Brugge heeft geen onderzoeksverplichting
gratis
afgestaan
gebruik
voor
van
wetenschappelijk
geslachtscellen
in
een
naar de woon- of verblijfplaats van de wensouder(s). Het niet
wetenschappelijk onderzoeksprogramma is geoorloofd en
doorgeven van een adreswijziging ontslaat CRG Brugge
wordt wettelijk geregeld. Handel is verboden.
automatisch van alle verbintenissen uit de ondertekende
Eens het wetenschappelijk onderzoek is gestart is de afstand
overeenkomsten.
onherroepelijk.
De initiële bewaartermijn in het CRG Brugge is afhankelijk van
De termijn voor verdere bewaring in een wetenschappelijk
de reden van invriezen:
onderzoeksprogramma

in het kader van medisch begeleide voortplanting: 1 jaar,
Brugge. Indien geen wetenschappelijk onderzoek lopende is

in het kader van medische indicatie: 10 jaar.
of indien de kwaliteit van de ingevroren geslachtscellen en/of
wordt
vastgelegd
door
het
CRG
Hiervoor wordt een forfaitair bedrag bewaargeld aangerekend
(fragmenten van) gonaden niet voldoet kan CRG Brugge
(zie prijslijst).
overgaan
De initiële bewaartermijn kan op uitdrukkelijk verzoek van de
(fragmenten van) gonaden.
bewaargever ingekort of verlengd worden. De maximum duur
Onderstaande informatie is bedoeld om u te verduidelijken
van bewaring bedraagt 10 jaar en vangt aan op de dag van
welk wetenschappelijk onderzoek kan worden verricht op
het invriezen.
geslachtscellen en (fragmenten van) gonaden en zal u toelaten
Het verzoek tot verlengd bewaren na 10 jaar kan enkel in
met kennis van zaken te oordelen of u kan instemmen met het
bijzondere omstandigheden en het CRG Brugge heeft het recht
gebruik van uw geslachtscellen en (fragmenten van) gonaden
dit verzoek te weigeren: de laatste instructie van de
voor wetenschappelijk onderzoek. Dit onderzoek zal gevoerd
overeenkomst wordt dan uitgevoerd.
worden door het CRG Brugge.
Verlengd bewaren gebeurt enkel per jaar. Er zal telkens
De wet stelt dat onderzoek enkel is toegelaten als het een
een nieuwe overeenkomst worden opgesteld en een forfaitair
therapeutisch
bedrag worden aangerekend (zie prijslijst).
wetenschappelijke bevindingen en uitgevoerd wordt in een
In geval de termijn van bewaring verstreken is, wanneer de
bewaargever definitief niet meer in staat is beslissingen te
nemen of overlijdt, heeft hij/zij de bestemming van zijn/haar
tot
vernietigen
doel
heeft,
van
de
steunt
geslachtscellen
op
de
en/of
recentste
erkend laboratorium na overeenkomst met een universitair
zorgprogramma “reproductieve geneeskunde”. Het wordt
enkel uitgevoerd door gekwalificeerde personen. Er mag geen
andere onderzoeksmethode bestaan. Het aanmaken van
embryo’s in-vitro voor onderzoeksdoeleinden is verboden. Elk
RTALDIN00019 - versie 6 – Geldig vanaf: 13/11/2013
Pagina 3/4
ENTRUM
EPRODUCTIEVE
ENEESKUNDE
onderzoek dient de goedkeuring te krijgen van de Commissie
NON-IVF INFORMATIEBUNDEL OVEREENKOMSTEN
III. GEBRUIK VAN MEDISCHE GEGEVENS
voor Ethiek van het AZ St.-Jan AV.
De
Het onderzoek zelf heeft geen negatieve invloed op uw
overeenkomst dat hun medische gegevens beschikbaar zijn
behandeling.
voor de gynaecologen van het CRG Brugge, die betrokken zijn
Uw kansen op succes worden er noch door
wensouder(s)
gaat/gaan
ermee
akkoord
in
de
vergroot
bij de behandeling en geeft/geven eveneens de toestemming
noch door verkleind. Het geeft wel aan het onderzoekscentrum
om de verkregen gegevens door te geven aan interne en
de kans om na te gaan of bepaalde nieuwe medische
externe
technieken veilig en efficiënt zijn. Daarvoor is onderzoek op
registratie° en inspectie.
geslachtscellen en (fragmenten van) gonaden onontbeerlijk.
°Dit gebeurt onder gecodeerde vorm, zodat de ontvanger van
Deze belangrijke informatie kan op geen enkele andere manier
deze informatie de identiteit niet kan achterhalen.
instanties
voor
de
nationale
en
internationale
verkregen worden.
Voor het onderzoek zullen de geslachtscellen en (fragmenten
*Verduidelijking m.b.t. de leeftijdsgrenzen
van) gonaden anoniem gemaakt worden.
Leeftijdsgrenzen dienen als volgt geïnterpreteerd te worden:
Algemeen
gesproken
gaat
het
bij
onderzoek
om
het

“vanaf x jaar” betekent vanaf de xde verjaardag,
implementeren van nieuwe technieken. Geslachtscellen en
deze dag inbegrepen
(fragmenten van) gonaden afgestaan voor wetenschappelijk
Vb. vanaf 18 jaar = vanaf de 18de verjaardag, deze
dag inbegrepen, en niet vroeger
onderzoek worden ook gebruikt voor validatie van technieken
en opleiding van laboratoriumpersoneel.

“tot y jaar” betekent tot de yde verjaardag, deze dag
Op grond van ethische overwegingen is het verboden uw
inbegrepen, en niet later
geslachtscellen en (fragmenten van) gonaden te gebruiken
Vb. tot 65 jaar = tot de 65ste verjaardag, deze dag
voor onderzoeksinterventies die genetische veranderingen in
inbegrepen, en niet later
de kiemcellen (eicellen of zaadcellen) tot stand zouden
brengen.
RTALDIN00019 - versie 6 – Geldig vanaf: 13/11/2013
Pagina 4/4