Stoffenmoleculen • Om te kunnen verklaren dat stoffen bepaalde stofeigenschappen hebben gebruiken we een modelvoorstelling • De molecuultheorie: stoffen bestaan uit een heleboel super kleine deeltjes van dezelfde soort • Deze deeltjes noemen we moleculen • Definitie: Een molecuul is het kleinste deeltje van een stof dat nog de eigenschappen heeft 1 van die stof Moleculen • Opgebouwd uit atomen • Verschillende atomen (verbinding) ontleedbaar • Dezelfde atomen (element) nietontleedbaar 2 Ontleden • Uit één stof worden meerdere stoffen gemaakt. • Ontleden is een chemische reactie. Bij een chemische reactie veranderen de moleculen (stoffen) 3 Toestel van Hoffman Reactieschema: water(l) waterstof(g) + zuurstof (g) 4 Kleur atoommodel Tabel: kleur van model per atoomsoort Atoommodel Kleur Naam atoomsoort Wit Waterstof H Zwart Koolstof C Rood Zuurstof O Geel Zwavel S Groen Chloor Cl 5 Atoommassa • Atomaire massa eenheid (u) 1 u = 1.6 • 10-24 gram Diameter 1 nm = 10-9 meter ( 1/ miljoenste mm) 6 (Molecuul)model Definitie: Voorstelling van de werkelijkheid hoe wij denken dat hij is Een model geldt net zo lang tot het tegendeel is bewezen. 7 Molecuul modellen • Staafmodel CH4 overzichtelijk niet werkelijkheid • Skeletmodel CH4 overzichtelijk niet werkelijkheid • Compactmodel CH4 werkelijkheid 8 Molecuulformule • Met behulp van een molecuulformule kun je zien welke atoomsoorten en hoeveel atomen er in een molecuul zitten. 9 Index en coëfficient Index (rechtsonder) Aantal atomen Coëfficient (getal vóór de molecuulformule) Aantal deeltjes (moleculen) 10 Molecuulformule Molecuulformule H2O Opmerking: let erop dat de getallen kleiner zijn dan de hoofdletters en dat ze onderaan staan FOUT is: H2O of H2O CH4 11 Koolstofdioxide Drie Koolstofdioxide-moleculen 1. Verbinding zuurstof en waterstof 2. CO2 (g) (molecuulformule) 3. Één atoom koolstof en twee atomen zuurstof coëfficiënt 3 CO2 Index 12 Watermoleculen Vier Water moleculen Compact model • Verbinding waterstof en zuurstof atomen • H2O (l) (molecuulformule) • Twee atomen waterstof en één atoom zuurstof coëfficient 4 H2O Geen index Index 13 Ontleedbare stoffen • Moleculen (verbindingen) die bestaan uit 2 of meer atoomsoorten • Voorbeelden – – – – Water (H2O) Alcohol (C2H6O) Koolstofdioxide (CO2) Methaan (CH4) 14 Niet ontleedbare stoffen (elementen) • Bestaan uit 1 atoomsoort (enkel) – Alle elementen uit het periodiek systeem behoren hiertoe Bijvoorbeeld: Fe = ijzer Au=goud Al = aluminium Edelgassen: He= helium Ne= Neon Ar=argon Xe= Xenon • Bestaan uit 1 atoomsoort maar dan dubbel – Alle stoffen in het rijtje van Brutus Br2 N2 H2 F2 Cl2 I2 O2 15 Naam Aluminium Elementen metalen Symbool Naam Al Magnesium Symbool Mg Barium Ba Mangaan Mn Calcium Chroom Goud Kalium Ca Cr Au K Natrium Nikkel Platina Radium Na Ni Pt Ra Kobalt Co Tin Sn Koper Kwik Cu Hg Titaan Uraan Ti U ijzer Zink Cadmium Lood Fe Zn Cd Pb Zilver Ag Leer deze uit je hoofd!!! 16 Wolfraam W Elementen Niet metalen Naam Symbool Naam Symbool Argon Ar Koolstof C Broom Br Neon Ne Chloor Cl Silicium Si Fluor F Stikstof N Fosfor P Waterstof H Helium He Zuurstof O Radon Rn Xenon Xe Krypton Kr Jood I Zwavel S Leer deze uit je hoofd!!! 17