HOOFDSTUK 3 ELEMENTEN EN VERBINDINGEN Lesmateriaal: • Basischemie voor het mlo (A.G.A. van der Meer) Hoofdstuk 3 – Elementen en verbindingen Samenvatting: • Een element is een zuivere stof die langs chemische weg niet verder gesplitst kan worden in nieuwe stoffen met andere eigenschappen. • Er bestaan 92 natuurlijke elementen, elk element wordt aangeduid met een symbool van één of twee letters. • Een verbinding is een zuivere stof die chemisch gesplitst kan worden in verschillende nieuwe stoffen met verschillende eigenschappen. • Ontleding is de chemische splitsing van een zuivere stof, hierbij ontstaan nieuwe stoffen met nieuwe eigenschappen. • Thermolyse en pyrolyse: ontledingsreactie door warmte. • Elektrolyse is de ontleding van een verbinding door middel van elektriciteit. • Fotolyse is de ontleding van een verbinding door middel van licht. • Een atoom is het kleinste deeltje van een element. • Een molecuul is een deeltje dat ontstaat door vereniging van atomen. • De molecuulformule van een verbinding is het symbool dat het aantal en de soort atomen in een molecuul geeft. • De aggregatietoestand van een component kan in de reactievergelijking” worden weergegeven met de volgende symbolen: g voor gas, s voor vast en l voor vloeistof. • Vaste stoffen zijn soms opgebouwd uit moleculen en soms uit geladen deeltjes (atomen of atoomgroepen). Deze geladen deeltjes noemen we ionen. • De verhoudingsformule geeft aan hoe de aantallen atomen in een kristalrooster zich verhouden. Digitale ondersteuning: www.mlochemie.nl (uitgeverij Syntax Media) • Vanaf de startpagina doorklikken op het boek basischemie voor het mlo. • Kies voor 3 Element en verbinding. • Toets: maak de kruiswoordpuzzel en de test www.youtube.com (Beekers Lab) • https://www.youtube.com/watch?v=lA4JarT4-1w Elementen en verbindingen • https://www.youtube.com/watch?v=UfPiV9yuK8Q Atomen en moleculen www.youtube.com (DWDD University: Robbert Dijkstra – Het allerkleinste) • https://www.youtube.com/watch?v=_8ak5Gc4sXU www.aljevragen.nl (doorklikken via Scheikunde naar Uitleg en Begrippen) • Atoombouw en Chemische binding www.voorbeginners.info (doorklikken naar Scheikunde) • Het periodiek systeem / Bindingen www.herbies.nl (dooklikken naar Scheikunde) Elementen2.ppt Kennistest van de elementen Oefenopgaven: Hoeveel atomen en van welke soort, worden weergegeven in onderstaande formules? NH4NO3 Ca3(PO4)2 Cu(NH3)4SO4 C6H12O6 K3Fe(CN)6 K2Cr2O7 (NH4)2Fe(SO4)2·6H2O Maak de volgende reactievergelijkingen kloppend. a) C3H8O2 + O2 → CO2 + H2O b) Br2 + FeBr2 → FeBr3 c) SO3 + Fe2O3 → Fe2(SO4)3 d) SiO2 + HF → SiF4 + H2O e) (NH4)2Cr2O7 → Cr2O3 + H2O + N2 Welke 7 elementen vormen twee-atomige moleculen? Welk metaal is bij kamertemperatuur vloeibaar?