Boeren niet geholpen met open grenzen

OPEN GRENZEN, EEN
BEDREIGING VOOR DE
BOERENLANDBOUW
CONFERENTIE VOEDSEL
ANDERS, WUR, 210214
Jacques van Nederpelt
Nederlandse landbouwexport
bijna 80 miljard!
Zijn het de boeren die exporteren?




Onze 65.000 boeren en tuinders hebben maar een
piepklein aandeel
Het totale gezamenlijke bruto boereninkomen is
± 8 miljard
Het grote geld gaat naar de voedselverwerkende
industrie en de distributie (retail)
Het aandeel van de land- en tuinbouw in het
agrocomplex is maar 14%
Waar sta ik in het landbouwdebat?
‘In de landbouw ontbreken de voorwaarden
voor vrije internationale handel.’
1.
2.
3.
Zeer ongelijk ‘speelveld’voor boeren in de wereld.
Grote verschillen in productiekosten.
Evenwicht tussen vraag en aanbod komt moeilijk
tot stand. Grote prijsschommelingen.
Structurele tendens tot overproductie en lage
prijzen.
Landbouwmarkten sterk
gemonopoliseerd
Klein aantal voedselverwerkende industrieën en
supermarktketens maakt de dienst uit
Boeren individueel uiterst kleine marktpartij tegenover
‘global players’ als Sara Lee, Nestle
Zwakke onderhandelingspositie boeren, want zij
kunnen hun producten niet lang vasthouden
Geen andere keus dan te verkopen, tegen welke prijs
ook
Laagste prijs in de wereld wordt leidend
Welke lessen hieruit te trekken?
Boeren niet geholpen met open grenzen




Speelveld in de wereld is zeer ongelijk en de
productiekosten zijn dat ook.
Structurele overschotten, sterk schommelende en
gemiddeld lage prijzen.
Wereldmarkt kent miljoenen gretige aanbieders
tegenover slechts enkele vragers.
Gevolg: laagste prijzen in de wereld zijn leidend.
Waar liggen de oplossingen?
Noodzaak tot regulering landbouwmarkten
1.
2.
3.
4.
5.
Overschotproductie vermijden door quota en
braaklegging voor essentiële landbouwproducten
Boeren ruimte geven hun marktmacht te vergroten
d.m.v. Producentencoöperaties of vakverenigingen
Buffervooraden aanleggen om landbouwprijzen
binnen bandbreedte te houden
Instellen van variabele heffingen en quoteringen aan
de grens ter bescherming eigen landbouw
Export van voedselproducten alleen volgens
internationale handelsafspraken
Voedselsoevereiniteit als oplossing
De kern van voedselsoevereiniteit




Ieder land of blok van landen teelt zoveel mogelijk
zijn eigen voedsel, zeker het basisvoedsel
Zeggenschap over de voedselproductie berust bij
boer en consument i.p.v bij ‘hogere machten’
Boer ontvangt kostendekkende prijzen en is niet
langer afhankelijk van subsidies
Consument krijgt meer voedselzekerheid en meer
voedselveiligheid.
Open grenzen, een bedreiging voor de
boerenlandbouw: stellingen
1. De Nederlandse land- en tuinbouw heeft internationaal een sterke
positie en moet focussen op de export. (officieel overheidsbeleid, gesteund
door de LTO)
2. Boeren moeten net als andere ondernemers in een vrije markt op
kostprijs met elkaar concurreren. (media, politiek en liberale economen)
3. Vrijhandel, liefst op wereldschaal, levert in de landbouw gezonde
concurrentie op tussen gelijkwaardige marktpartijen. (media, politiek en
liberale economen)
4. Specialisatie, innovatie en schaalvergroting zijn noodzakelijk om de
wereld te voeden. (WUR, CDA, VVD)
5. Als de consument vrij wordt gelaten in de keuze van zijn/haar voedsel,
wordt de landbouwsector vanzelf aangezet tot duurzaam produceren.
(Ministerie EZ, CDA, VVD en liberale economen)