KNOOPPUNT 2 - Artevelde best practice

Community Service Learning
1/ inzetten op reële maatschappelijke
noden
2/ universiteit positioneren in de
samenleving
3/ studenten opleiden tot maatschappelijk
verantwoorde burgers
Community Service Learning
Definitie
CSL is “een ervaringsgerichte onderwijsvorm die academische leerinhouden
koppelt aan een maatschappelijk engagement en waarover studenten kritisch
reflecteren (Cress 2005, Eyler en Giles 1999, Furco 1996, Jacoby 1996).”
Kenmerken - kwaliteitscriteria
Academische leerinhoud
Maatschappelijk
engagement
Academische en
Wederkerigheid
persoonlijke & maatschappelijke
leerdoelen
Kritische reflectie
Reële maatschappelijke noden
Reële maatschappelijke noden
 tegengaan van ongelijkheid;
 bestrijden onrechtvaardigheid;
 streven naar een duurzame
samenleving;
• Gebrek aan basisnoden als water, voedsel, veiligheid,
huisvesting, kleding, gezondheid, …
 bieden van kansen;
• Sociale problemen (sociale exclusie, armoede, …)
 verlagen van drempels;
• Tewerkstellingsproblemen
 toegankelijk maken van de
• Onderwijsproblemen
samenleving voor iedereen;
• Milieuproblemen
 aanhalen van banden met lokale
• Landbouw en voedselproductieproblemen
gemeenschappen en groepen
• Schending van rechten (kinderrechten, mensenrechten, …) binnen de samenleving met een
kwetsbare of
• Kennisongelijkheid (vb.: digitale kloof)
minderheidspositie.
• Ongelijke culturele participatie (vb.: door armoede)
• Participatieproblemen (vb. door verstandelijke of fysieke beperking)
Een onderscheid
Stage
CSL
Vrijwilligerswerk
Begunstigde
Student
Student en
gemeenschap
Gemeenschap
Doel
Leerervaring
student
Kennisdeling
Maatschappelijke
nood
Reflectie
Soms, niet
noodzakelijk
Altijd
Zelden
Gemeenschap
Organisatie afgebakend
maatschappelijk middenveld en/of bij non-profit organisaties, waarbij de
werking focust op bepaalde maatschappelijke doelen en problemen (vb.:
Vluchtelingenwerk Vlaanderen, Kind & gezin, …).
Doelgroep afgebakend
individu, groep waar het engagement op gericht is (vb.: kansarmen, groep
ouderen, personen met een beperking, …)
Geografisch afgebakend
lokaal, regionaal, mondiaal waar het engagement op gericht is (vb.: 19de
eeuwse stadsgordel Gent)
Reflectie
• Maakt brug tussen theorie en praktijk
• Studenten denken bewust na over
ervaringen/acties/handelingen/situaties/problemen en de individuele
competentieontwikkeling
• Kan voor, tijdens en/of na de praktijkervaring
• Reflectiewerkvormen: intervisie, portfolio, dagboek, presentatie, …
Leerdoelen
Evaluatie
.
Kennisontwikkeling
Competentieontwikkeling
• Klassiek discours vb.:
• Leren in authentieke
lesgever doceert
situaties vb.: CSL
• Focus op leerproduct
• Focus op leerproces
• Evaluatie-instrument die
• Evaluatie-instrument die
leerproduct zichtbaar maakt
individuele ontwikkeling
vb.: examen
zichtbaar maakt vb.:
portfolio
Waarom kiezen voor CSL?
LESGEVERS EN UGENT
STUDENTEN
• Kennis en competenties
ontwikkelen
• Academische en sociale integratie
• Praktijkervaring opdoen
• Tewerkstellingskansen vergroten
• Kritisch en probleemoplossend
denken
• Inzicht in complexe sociale
problemen
• Inzicht in eigen referentiekader
• Communicatie- en interpersoonlijke
vaardigheden,
leiderschapsvaardigheden, …
COMMUNITY PARTNERS
• Wetenschappelijke expertise
• Tegemoetkomen aan reële
maatschappelijke noden en
problemen
• Inzet van studenten
• Netwerk uitbouwen met academici
• Maatschappelijk relevant onderwijs
• Maatschappelijke profilering UGent
• Duurzame
samenwerkingsverbanden en
netwerken met het
maatschappelijke veld
• Probleemgestuurd en interactief
onderwijs
• Interdisciplinair onderwijs
• Opportuniteiten voor onderzoek
Good practices
CSL-OO
STUDIEPGROGRAMMA
Gemeenschapsgerichte
eerstelijnsgezondheidszorg
Master sociologie; Master sociaal werk
Master geneeskunde
Coaching en begeleiding
Master onderwijskunde
Strategisch management
Master social profit and public management
Maatschappij en gezondheid
Master tandheelkunde
Orthopedagogische coaching
en consultatie
Master orthopedagogiek
Burgerschap en participatie
Master sociologie
Coaching en diversiteit
Universiteitsbreed OO
Cocreatie
Universiteitsbreed OO
Good practices
Acties UGent
1 Identificatie en promotie goede praktijkvoorbeelden CSL@UGent
2 Online CSL-ondersteuningstool voor lesgevers
3 Ontwikkelen en implementatie universiteitsbreed keuzevak ‘Coaching en
diversiteit’ (Coördinatie: beleidscel Diversiteit en Gender)
4 Ondersteunen ontwikkelen CSL-OO
5 Disseminatie event
6 Lerend Netwerk
7 Interuniversitaire studiedag
8 Insitutionalisering CSL in beleidskader UGent
Toekomstvisie
Expertisecentrum ‘maatschappelijk engagement’
voor studenten – lesgevers – externe organisaties
informatie
ondersteuning
coördinatie
netwerkontwikkeling
exploreren
partnerschappen
good practices
expertise
fondsenwerving
sensibilisering
& promotie
beleidsadvies &
-rapportering
monitoring &
evaluatie
…
Scope: Community Service Learning, Community Based Research
(Wetenschapswinkel) en vrijwillig maatschappelijk engagement
Contact
[email protected]
www.ugent.be/communityservicelearning