De immunologische achtergrond van orale tolerantie Femke Broere Assistant professor Artritis (Osteo)artritis Slijtage? Immunologisch ? Christopher B. Little & David J. Hunter Nature Reviews Rheumatology 9, 485-497 (August 2013) Immuun cellen in het gewricht Aangeboren of aangeleerd Aangeboren: • Snel • Aspecifiek • Ondersteund door adaptief • (geen) geheugen Neutro macrofaag APC Baso NK • Schade • Fagocytose • “Danger signaal” Aangeboren of aangeleerd Aangeboren: • Snel • Aspecifiek • Ondersteund door adaptief • (geen) geheugen Aangeleerd: • Langzaam • Antigeen specifiek • Geheugen functie B cell Neutro macrofaag APC Tcell Baso NK Adaptief (aangeleerd) Antigeen specifiek heel gericht Verbeterd door geheugen en leer proces van het immuunsysteem Vaccinatie, diagnostiek B cell APC Tcell 2.107 verschillende TCR Antilichamen isotype en herkenning T cel activatie TH1 bacterieel TH2 parasieten APC TH17 extracellulaire bacteriën Treg Master regulator Immuunbalans Te weinig regulatie: Immuundeficientie Allergie Chronische onstekingen Te veel regulatie: Chronische infectie Viraal Bacterieel parasitair Tumoren Regulerende T cellen TH0 2 TH1 TH2 TH17 Tcell thymus 1 Treg Ontwikkeling perifeer Treg B cell Direct uit de thymus APC Herstel van de immuunbalans? Oral tolerantie en Treg 1 Antigeen opname en presentatie 2 Differentiatie tot Treg in MLN en PP 3 Migratie van Treg Treg Perifere weefsels en effector functies Orale tolerantie • Verschillende (auto) inflammatoire aandoeningen • Allergie Wat heb je nodig: • Welk antigeen is betrokken bij de ontsteking? • Lichaamseigen of homoloog – welk peptide is geschikt voor welke patiënt • Beschikbaarheid antigeen op plek van ontsteking – Activatie Tregs Immuunbalans collageen Verschil in MHC! Orale tolerantie in een model Tolerize Immunize i.n. or i.g -7 -5 -1 Arthritis? 0 21 time Geen artritis meer Nasal application Control 6 Oral application arthritis score 5 4 3 2 1 0 0 5 10 15 day after 2nd immunization 20 25 Orale tolerantie in een model Tolerize Immunize i.n. or i.g -7 -5 -1 0 Arthritis? 21 time Tcell Immunize 0 Arthritis? 21 time T cellen doen het werk 12 controle i.n. i.g arthritis score 10 8 6 4 2 0 20 25 30 35 days after immunization Tr T T 40 45 Oraal collageen bij de patient: hond Journal of Veterinary Pharmacology and Therapeutics Volume 28, Issue 4, pages 385-390, 22 JUL 2005 DOI: 10.1111/j.1365-2885.2005.00668.x http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1365-2885.2005.00668.x/full#f2 Terug naar de ziekte Orale tolerantie Treg Treg Treg Andere potentiele antigenen ? Voedsel en chronische ontstekingen • Hypothese: het eten van de juiste moleculen kan regulatoire T cellen versterken en de ontsteking verminderen. Het immuunsysteem reageert namelijk op wat we eten • Heat shock eiwitten worden opgereguleerd tijdens ontsteking • Verminderde response is geassocieerd met chronisch ziekten • Oraal heat shock eiwit beschermd tegen artritis OH carvacrol Ook heat shock eiwit geeft orale tolerantie Oraal heat shock eiwit Oraal HSP geeft orale tolerantie en Treg pOVA B29 Q: als de eigen heat shock response verhoogd is geeft dit ook immuunmodulatie? Oraal carvacrol verhoogd HSP in de darm tijdens ontsteking OVA/Hsp70 -8 -6 -4 -1 0 in vivo treatment: Treatment i.g. Control Co-inducer HSP70 mRNA expression (d0) Peyers patches immunization: OVA Hsp70 * 200 stimulation index r elative m R N A exp r essio n 25 150 100 50 0 Vehicle 2 10 50 mg/kg body weight 200 20 15 10 5 0 OVA Hsp70 OVA Re-stimulation Hsp70 Wieten et al. A&R 2010 Oraal carvacrol induceert Tregs d-8, -6, -4, -1 Oral co-inducer (50 mg/kg) d7: Transfer of T cells Induction of PGIA arthritis 10.0 Induction of PGIA arthritis Control T cells 10.0 Vehicle * Co- inducer 7.5 Arthritis score * * * * 5.0 * * 2.5 * 7.5 * * * Co-inducer T cells * * ** * * 5.0 ** 2.5 0.0 0.0 20 30 40 50 Experimental day 60 20 30 40 50 60 Experimental day Wieten et al. A&R 2010 Samenvatting • Orale tolerantie induceert antigeen specifieke Tregs door het specifieke milieu in de darm • Keuze van het antigeen is belangrijk • Voedsel kan bijdragen aan een goed imuunsysteem • En specifieke vermindering van chronische onsteking (T cel afhankelijk) • Immuunmodulatie bij geschelschapsdieren EBVM? OH Kunnen we de balans herstellen? Orale tolerantie Treg Treg Treg Collageen ziekte specifiek Heat Shock eiwitten onsteking, voeding Bedankt voor jullie aandacht Fac. diergeneeskunde Universiteit Utrecht Departement Infectious diseases and Immunology